Z elanom za nowe napohlady na serbsku realitu

Dienstag, 18. Juli 2023 geschrieben von:

Młoda Serbowka Hańžka Wjeselic je wot spočatka tydźenja nowa zamołwita redaktorka kulturneho časopisa „Rozhlad“. Nam je wona powědała, što ju do dźěła inspirěruje.

Prašeš-li so Hańžki Wjeselic, čehodla je so wona rozsudźiła dźěło w redakciji Rozhlada nastupić, to wona, cyle swojemu wjesołemu a komunikatiwnemu wašnju wotpowědujo, přiznawa, zo chce wona „dźěłowe wotběhi a powšitkowne dźěło w redakciji zeznać.“ Wona poda so z tym na cyle nowe powołanske polo, wšako poskići wona po wuspěšnym wotzamknjenju studija sorabistiki w lěće 2021 naposledk wučbno-integrowane spěchowanske poskitki na zakładnej šuli w Nowoslicach (Dresden-Naußlitz). Mjez druhim přewodźowaše wona tam wysokoimpulsiwne dźěćo, spřihotowa a wuwučowaše wučbne wobsahi a přewjedźe ekskursije.

Delnjoserbski tydźenik 175 lět

Montag, 17. Juli 2023 geschrieben von:

Spočatk pražnika 1848, w lěće byrgarsko-demokratiskeje rewolucije w Němskej, wuńdźe w Choćebuzu prěni delnjoserbski časopis „Bramborski serski zassnik (Bramborski Serbski Casnik). „Ze Serbow wobstejacy wjesny lud, kotryž njeje zběžkej wotchileny, počina dźeń a bóle njeměrny być, štož wjele starosćow za wuchowanje měra načini. Dokal móhło tole wjesć, jeli so tute masy z měšćanskimi bjezdźěłnymi zjednoća, to ani rjec njemóžemy.“ Takle pisaše Choćebuske měšćanske zarjadnistwo w lisće na pruskeho wójnskeho ministra w aprylu 1848. W měrcu samsneho lěta wšak bě w Berlinje wobrónjena byrgarsko-demokratiska rewolucija wudyriła, kotraž da pruski princ Wylem (pozdźiši němski kejžor Wylem I., wot januara 1871) z wojakami a z kanonami porazyć. Strach před dalewjedźenjom a rozrostom rewolucionarnych wojowanjow pruskich knježacych bě tuž wulki.

Dwurěčna „literarna kofejownja“

Montag, 17. Juli 2023 geschrieben von:
We wobłuku rjadu „Literarna kofejownja“, kotruž je Budyski ekumeniski tachantski wobchod předwčerawšim mjeztym 71. raz wuhotował, je spisowaćelka Róža Domašcyna (nalěwo) něhdźe 20 zajimcam wuběr swójskeje lyriki a krótkoprozy, kaž na přikład „Ein Diorama“, „Budissin 81“ a „Hybridna oda“ předstajiła. Nimo toho recitowaše wona wujimk z pasionskeho cyklusa Milana Hrabala „Po puću bolosće a wěry“, kotryž bě na zakładźe čěskeho originalneho teksta do hornjoserbšćiny a němčiny přebasniła. Po čitanju wužichu wopytowarjo składnosć, z basnicu so rozmołwjeć a sej někotružkuli publikaciju signować dać. Foto: Božena Šimanec

Po „Słónčnej aleji“ na jewišćo

Freitag, 14. Juli 2023 geschrieben von:

Wolgast (SN/MiR). Po, respektiwnje na „Słónčnej aleji“ we Wolgasće rejuje a spěwa tuchwilu trójce wob tydźeń, stajnje wutoru, štwórtk a sobotu, Serbowka Božena Bjaršec we wobłuku přistawoweho festiwala. Smječkečanka skutkuje w dźiwadłowej inscenaciji Předpomorskeho krajneho jewišća sobu, kotraž wot srjedź junija do srjedź awgusta na lětne dźiwa­dło přeprošuje. Lětsa hraja přistajeni dźiwadźelnicy a studenća Dźiwadłoweje akademije Předpomorska, w kotrejž wona studuje, mjeztym nimale jako klasikar płaćacu hru „Am kürzeren Ende der Sonnenalle“ po knize Thomasa Brussiga. „Mam w hrě jednu z hłownych rólow“, tak Božena Bjaršec powěda, „sym młoda žona, Sabrina, kotraž nima žiwjenje w NDR za róžojte, ale widźi je skerje jako šěre a problematiske, wona začuwa za­wrjenje a wobara so wot stata nadiktowanej njeswobodźe. Jedna składnosć tole wšitko zwuraznić je spěw ze studijoweho albuma skupiny Silly, ,Zhubjene dźěći‘. Wona je takrjec oportuna mjez agěrowacymi młodymi.“ Sama je Smječkečanka za čas měrliweje rewolucije była něhdźe połdra lět stara.

Němsko-Serbske ludowe dźiwadło pokaza zajutřišim, njedźelu, posledni raz w aktualnej hrajnej dobje inscenaciju „ABC“. Na dźiwadłowej zahrodźe předstajitej w 16 hodź. Marharyta Pshenitsyna a Marie-Luise Müller (wotlěwa) „lóštnu serbsko-němsku pismikowu kekliju wot A do Ž za dźěći w starobje wot třoch lět“. Foto: Mirosław Nowotny

Wo knihach a kniharni (14.07.23)

Freitag, 14. Juli 2023 geschrieben von:

Skónčnje prózdniny! Połdra měsaca dołho móža so šulerki a šulerjo nětko wočerstwjeć, zhromadnje ze staršimi do dowola jěć, zdalenych přećelow abo přiwuznych wopytać. A nimo toho je přeco hišće dosć časa za hobbyje, kotrež wjeselo wobradźa.

Jubilej z kóncom – nowy spočatk kiwa

Donnerstag, 13. Juli 2023 geschrieben von:

Krabatowe swjedźenske hry 2023 w Čornym Chołmcu běchu jubilejne dźesate. Z předstajenjom „Posledni woheń“, kotrež lětsa na 15 wječorach prezentuja, skónči so druha epizoda wo młynskim Krabaće alias Jan Šadowic (Joachim Kamps). Tón bě w minjenych předstajenjach stajnje swojeho přećela, sakskeho krala Awgusta Sylneho (Steffen Urban) witał, zo by jemu dalšu stawiznu wo Krabaće powědał.

Lětsa měješe wo wjele młódšeho partnera za to, młodu holčku Katku, wnučku stareje korčmarki. Hižo loni bě Jolina Werner w inscenaciji sobu hrała, jeje talent pak dosaha za wjac. Tak zasadźi ju wuměłski nawoda Alexander Siebecke lětsa jako narunanje za Awgusta jako rozmołwny partner Šadowica. To Jolina wuběrnje zdokonja a jej rěčny a hrajny talent přeswědčiwje wuhra.

Zběhanka při wutwarje dźěłarnjow

Donnerstag, 13. Juli 2023 geschrieben von:
Zły Komorow (SN). Přitwar za dźěłarnje dźiwadła Nowe jewišćo Zły Komorow rosće, wčera swjećachu tam zběhanku. Přitomna šefowka braniborskeje statneje kenclije Kathrin Schneider (SPD) mjenowaše dom „kulturnu instituciju Łužicy. Na jewišću towaršnostne procesy wobjednawaja“. Po słowach Schneider „twori to regionalnu identitu a polěkuje zhromadnosći“. Na to so program Łužica Braniborskeje měri. Saněrowanje a wutwar dźěłarnjow stej wuměnjenje za zachowanje dźiwadła jako wobstatk mnohostronskeje łužiskeje kulturneje krajiny.

Mjezsobne zbliženje kulturow

Mittwoch, 12. Juli 2023 geschrieben von:

Na zjawnym forumje festiwala „Łužica“ tójšto zhromadnosćow zwěsćili

Zjawny kulturny forum we wobłuku mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica“ ma předewšěm wobdźělenym wuměłcam a organizatoram jako platforma wuměny słužić, zo bychu so mjez sobu lěpje zeznali a swoje stawizny, tradicije a charakteristika zbližili. Kaž na minjenych festiwalach stejachu tež lětsa w Chróšćanskej wjacezaměrowej hali „Jednota“ mjeńšinowe aspekty wosebje w fokusu.

Neuhardenberg (SN/bn). Wot lěta 2003 spožčitej nakładnistwo Märkisches Medienhaus a Załožba Neuhardenberg „Braniborske wuměłstwowe myto“. We wobłuku swjatočneje ceremonije minjenu njedźelu na Neuhardenbergskim hrodźe bu Helge Leiberg z „Čestnym mytom ministerskeho prezidenta za žiwjenski skutk“ w hódnoće 10 000 eurow wuznamjenjeny. Lawdator Dietmar Woidtke (SPD), ministerski prezident Braniborskeje, wuzběhny, zo „špiheluje mnohotne tworjenje Helge Leiberga z najwšelakorišimi formami, materialijemi a technikami žiwjenje a čłowjeka. Jeho twórby charakterizujetej žiwosć a pohib a wuprudźeja kreatiwitu wulkeho wuměłca – wuměłca, kiž je sej wuznamjenjenje wjace hač zasłužił“.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND