Ukrainu na nowe časy přihotować

Donnerstag, 19. Dezember 2024 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Wodźacy zastupnicy čłonskich krajow NATO su so měsac do spřisahanja Donalda Trumpa za noweho prezidenta USA na dowěrliwe rozmołwy wo komplikowanym połoženju w Ukrainje a dalšej podpěrje zešli. Na wot generalneho sekretara NATO Marka Rutteho organizowanym zetkanju w Brüsselu wobdźělichu so wčera wječor tež zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) kaž tež statni a knježerstwowi šefojo Pólskeje, Italskej, Danskeje a Nižozemskeje. Nimo toho běchu ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj, prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen a prezident Rady EU António Costa přitomni. Francoski prezident Emmanuel Macron a britiski premier Keir Starmer njejstaj přijěłoj.

Pozadk zetkanja bě wobćežne wojerske połoženje ukrainskeho wójska na wuchodźe kraja a strach, zo móhł nowy prezident USA Ukrainu a Rusku k měrowym jednanjam nuzować. W Kijewje so boja, zo Trump Ukrainje hrozy a wojersku pomoc přetorhnje, jeli so kraj měrowym jednanjam spjećuje.

Serbske zrowastanjenje

Donnerstag, 19. Dezember 2024 geschrieben von:
Hdyž so Wojerowska županka Gabriela Linakowa w žiwej adwentnej protyčce jewi, je to kóždy raz małe zrowastanjenje Serbstwa. Čorna Pumpa ze swojim nawalom němskich dźěłaćerjow skutkowaše w brunicowym rewěrje kaž tótka serbskeho ludu – wjele so zdźeržało njeje. Město serbskeho městačka Wojerec dominowachu wulke bydlenske bloki noweho města z wobydlerstwom, kotremuž běše to serbske w susodnych wjeskach něšto cuze, haj zastarske. Po přewróće je ludnosć w nowych Wojerecach wo wjac hač 60 procentow woteběrała, kóždy třeći wobydler je starši hač 80 lět. Wot dźěłaćerskeje kultury dokoławokoło kombinata njeje wjele zwostało. So wě, zo je dźensniše Serbstwo we Wojerowskich kónčinach hinaše hač w dobje do industrializacije. Kaž županka rady wuzběhuje, je dźensniše Wojerowske Serbstwo jara swobodne. Wulki zajim ludźi za serbske adwentne woknješko pokazuje, zo wuznam Serbstwa za region zaso přiběra. Marcel Brauman

Truty přećiwo paducham

Donnerstag, 19. Dezember 2024 geschrieben von:

Choćebuz (dpa/SN). Energijowy zastaraćel LEAG we Łužicy chce swoje industrijne objekty z pomocu trutow lěpje před paduchami a wandalizmom škitać. Lětace nastroje maja samostatnje na patruljowe lěty nad zawodom startować a móžne strachi spóznać. To zdźěla předewzaće. Stajnje zaso so paduši na ležownosće energijoweho zastaraćela měrja, zo bychu kopor a diesel kradnyli. ­Přećiwnicy wuhla běchu so minjeny čas husćišo na teren zawoda předrěli a w brunicowych jamach bagry a běžite pasy wobsadźili. Priwatna stražowanska słužba je z tym stajnje zaso přežadana. Dalši problem su njejapke nadběhi demonstrantow, kotřiž sej městnosće swojich akcijow dokładnje dorěča a chětro spěšnje a njewočakowano postupuja.

Truty móža daty na ležownosći zawoda a wokoło njeho spěšnje zběrać, dale sposrědkować a samo alarm zbudźić, LEAG nastupajo nowy projekt zdźěla. Nastroje maja sensory, kamery a analyzowe kompjutery, kotrež dźěłaja z pomocu kumštneje inteligency. Prěnje pospyty z trutami běchu wuspěšne. Truty chcedźa přichodne měsacy husćišo zasadźić.

Historiska wěža ponowjena

Donnerstag, 19. Dezember 2024 geschrieben von:
W starej pyše so sudniska wěža pod pomnikoškitom stejaceho kompleksa Choćebuskeho krajneho sudnistwa na Hrodowej horje zaso błyšći. Wot apryla 2024 běchu wěžu dospołnje ponowili a zaróštowali. Stajnje zaso běchu do toho cyhele z wěže padali a wobydlerjow wohrožowali. Tuž su wokolinu wokoło wěže zaraćili. Dźěłaćerjo wobškodźene blaki wuporjedźichu a škałby zamazachu. Tež schody wěže z nowymi zornowcowymi blokami wuměnichu. Časnik wěže su tohorunja ponowili. Najebać to njeje móžno, na wěžu zalězć. Za to pobrachuje trěbna „zjawna wobchadna wěstota“, město zdźěla. Foto: Michael Helbig

To a tamne (19.12.24)

Donnerstag, 19. Dezember 2024 geschrieben von:

Hodowne žiwidła pokradnyli su paduši we wobchodźe w Drježdźanach. Kaž policija zdźěla, spakosćichu woni mjaso kački, kołbaski k praženju a čerwjene wino. Rubizna je něhdźe 250 eurow hódna. ­Dokelž njejsu paduši durje chłódźaka zaso začinili, dyrbjachu přistajeni žiwidła w hódnoće 800 eurow preč ćisnyć. Nimo toho wobškodźichu paduši wokno.

Wólby najrjeńšeje žony w Nižozemskej po 35 lětach skónča. Wubědźowanje njehodźi so hižo do noweho časa, su sej organizatorojo wěsći. Město miss-wólbow zarjaduja internetnu platformu wokoło psychiskeje strowoty, socialnych medijow a mnohotnosće. Nastała je myslička, miss-wólby wotstronić, na zjawnej diskusiji wo prašenju, čehodla towaršnosć ­přeco hišće mjeztym dawno zestarjene ideale wo rjanosći a towaršnostnych ­wočakowanjach na jednotliwca pěstuje.

Habeck na duel njepřińdźe

Mittwoch, 18. Dezember 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Kanclerski kandidat Zelenych Robert Habeck nochce so w přihotach wólbow zwjazkoweho sejma na telewizijnym rozestajenju z kanclerskej kandidatku AfD Alice Weidel wobdźělić. Tajki duel je zwoprědka jasnje wuzamknył, zdźěli rěčnik wólbneho bojoweho mustwa Habecka. Sćelakaj ARD a ZDF chcetaj diskusijny dwubój zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza a kandidata CDU/CSU Friedricha Merza wusywać. Duel Weidel a Habecka tohorunja planuja.

Warnowanske stawki hroža

Berlin (dpa/SN). W Němskej hroža w nowym lěće warnowanske stawki zjawneje słužby komunow. Dnja 24. januara zahaja tarifowe jednanja za přistajenych wotpadkowych posłužbow, bliskowobchada a pěstowarnjow. Warnowanske stawki njewuzamknjemy, rjekny šef dźěłarnistwa ver.di Frank Werneke. Ver.di žada sej za 2,5 milionow přistajenych wosom procentow wjace mzdy, znajmjeńša pak 350 eurow wob měsac wjace. Dźěłodawarjo poskićuja wo wjele mjenje.

Z nawodu milicy rěčeli

Wulkopósłanča Serbiskeje w Němskej dr. Snežana Janković je dźensa prěni raz Serbski dom w Budyšinje wopytała. W rozmołwje z předsydu Domowiny Dawidom Statnikom (na foće) a referentom Clemensom Škodu wona wjace wo Serbach a serbskich ­naležnosćach zhoni. Hižo w lěće 2023 wobdźěli so wona na přijeću mjezynarodneho folklorneho festiwala „Łužica-Łužyca“ w Chrósćicach. Dr. Janković je wot lěta 2019 wulkopósłanča Serbiskeje w Berlinje. Foto: SN/Bojan Benić

Zeleni za „kraj, kiž funguje“

Mittwoch, 18. Dezember 2024 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Zeleni su wčera w Berlinje swój program k wólbam zwjazko­weho sejma prezentowali. Kanclerski kandidat Robert Habeck potwjerdźi, zo chce tež politiski stil změnić. Wón chcył rozdźělne zajimy w kraju jednoćić. Jako ćežišća wólbneho boja naliči, zo chcedźa Zeleni žiwjenje ludźi zapłaćomne sčinić, hospodarstwo zaso do wubědźowanja wukmanić a přirodne zakłady žiwjenja škitać. Hłowny zaměr je „kraj, kiž prosće funguje“. Migraciska politika ma čło­wjeskosć a statny porjad zjednoćić. Ludźo, kotřiž sej klimje přichilene tepjenje zatwarja, dóstanu podpěru stata. Škit ­klimy wostanje Zelenym najwažniše ­předewzaće. Wobnowjomne energije ­dale wutwarja.

Podhladneho w Moskwje zajeli

Mittwoch, 18. Dezember 2024 geschrieben von:
Moskwa (dpa/SN). Po smjertnym bombowym atentaće na ruskeho generala Igora Kirillowa je ruska nutřkokrajna tajna słužba FSB po swójskich informacijach podhladneho zajała. Muž z Uzbekistana je pječa přiznał, zo je w nadawku ukrainskeje tajneje słužby SBU jednał Tuta je jemu tež bombu sobu dała. Tole zdźěla FSB w Moskwje. Policija je podhladneho na wobrazach awtomatiskeje kamery spóznała. Kijew je wospjet atentaty na zamołwitych ruskeje wójny pře­ćiwo Ukrainje přewjedła. Morjenje ge­nerala wosrjedź Moskwy,, je pak skerje njewšědne. Wšako zawostaji slědy. Akcije pokazuja, zo su sej ukrainske tajne słužby wěsći a zo maja w Ruskej spušćomnu syć agentow.

Scholz wot Trumpa wobkrućeny

Mittwoch, 18. Dezember 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). W swojim wotpokazowacym stejišću hladajo na dodawanje němskich raketow Taurus Ukrainje čuje so zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) wot přichodneho prezidenta USA Donalda Trumpa wopodstatnjeny. W Berlinje Scholz wčera rjekny, zo ma wón zasadźenje tutych raketow přećiwo objektam daloko w Ruskej za „wopačny rozsud“. „Hdyž tole prawje widźu, prašenje tež w trans­atlantiskim zhromadnym dźěle podobnje hódnoća. Takle znajmjeńša sym měnjenja prezidenta Trumpa w toho najnowšej rozmołwje z nowinarjemi wučitał.“ Němski kancler a kanclerski kandidat SPD Scholz rjekny to při přestajenju programa SPD k wólbam zwjazkoweho sejma.

Přichodny prezident USA Donald Trump bě do toho rozsud amtěrowaceho prezidenta Joewa Bidena „jara hłupy“ mjenował. Tón chcyše Ukrainje dowolić, z daloko sahacymi brónjemi na ruski teritorij třěleć. „To njeby wón dowolić směł. Wosebje, dokelž za někotre tydźenje swoje zastojnstwo jako prezident ­nastupju“, Trump měnješe.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND