FDP a CSU we wólbnym boju

Montag, 06. Januar 2025 geschrieben von:

Stuttgart/Seeon (dpa/SN). Něšto tydźenjow do wólbow zwjazkoweho sejma je so FDP dźensa na swjedźenju Třoch kralow na tradicionalne wašnje w Stuttgartskej operje schadźowała. Na zetkanje ­witachu tež předsydu strony Christiana Lindnera. Liberalni startuja mjeztym wjace hač 140 lět z tutym zetkanjom politisce do noweho lěta. Lětsa je za­rjadowanje wosebje brizantne: FDP dyrbi z tym ličić, zo při wólbach 23. februara na zadźěwku pjeć procentow zwrěšći. Po aktualnych woprašowanjach by wona ­tuchwilu maksimalnje štyri procenty wólbnych hłosow dóstała.

Ze swojej tradicionalnej zymskej klawsuru w klóštrje Seeon je tež Bayerska CSU horcu fazu wólbneho boja zahajiła.

Nowy pospyt w Awstriskej

Montag, 06. Januar 2025 geschrieben von:
Wien (dpa/SN). W awstriskej stolicy Wienje staj so dźensa zwjazkowy prezident Alexander van der Bellen a předsyda prawicarskeje FPÖ Herbert Kickl zetkałoj. Při tym wočakowachu, zo přepoda van der Bellen Kicklej nadawk, nowe knježerstwo wutworić. Do toho běchu koaliciske jednanja mjez konserwatiwnej ÖVP, socialdemokratiskej SPÖ a liberalnej stronu Neos po šěsć tydźenjach wulkich wobsahowych diferencow dla zwrěšćili. Statny prezident bě tutu koaliciju sam namjetował. Wólby parlamenta kónc septembra 2024 bě FPÖ jako najsylniša móc dobyła. Najebać to bě van der Bellen podležanemu předsydźe ÖVP Karlej Nehammerej nadawk dał, nowe knježerstwo zestajeć. Wčera wječor běštej ÖVP a SPÖ koaliciskim jednanjam z FPÖ zasadnje přihłosowałoj. Jelizo tež tute jednanja zwrěšća, budu Awstričenjo parlament znowa wolić dyrbjeć. Tole pak wšitke strony wot­pokazuja. Za to su politiske a hospodarske problemy kraja přewulke. Awstriska bědźi so runje tak kaž Němska z hospodarskej krizu.

Konflikt znowa wudyrił

Montag, 06. Januar 2025 geschrieben von:

Rozestajenja mjez turkowskimi a kurdiskimi mocami w Syriskej pokročuja

Manbidsch (dpa/SN). Zašły pjatk su na sewjeru Syriskeje sylne boje mjez proturkowskimi milicami a kurdiskimi wojowarjemi wudyrili, tak rozprawja syriska wotnožka běrowa za wobkedźbowanje dodźerženja čłowjeskich prawow. W rozprawje mjez druhim naspomni, zo je turkowske wójsko do wójnskich rozestajenjow zapřimnyło. Kołowokoło syriskeho města Manbidsch přisadźi znajmjeńša 28 za Turkowsku wojowacych milicionarow swoje žiwjenje. Turkowske wójsko je wjacore wsy w regionje ćežko z artileriju nadběhowało. Turkowske knježerstwo so k podawkam dotal wuprajiło njeje.

Wo planach rěčeć

Montag, 06. Januar 2025 geschrieben von:
Za serbskeho nakupowarja je Njeswa­čanske nakupowanišćo REWE mały ­„highlight“, wšako wodźa jeho w chětro wulkej kupnicy wupisanja w swojej maćeršćinje k produktam, za kotrymiž so roz­hladuje. Wobhospodar Lars Gottschling je wosebity předawanski koncept wuwił, do kotrehož słuša nimo poskitka regionalnych produktow tež serbska rěč we wobchodźe. W zmysle rozšěrjenja serbskich rěčnych rumow měło to po mojim měnjenju – podobnje dwurěčnym připowědźenjam we łužiskich busach – poprawom samozrozumliwosć być. Plany Rakečanskeje gmejny, nowy nakupowanski centrum na „zelenej łuce“ natwarić, hačrunjež hižo dwě kupnicy w Rakecach maja, cyle jasnje eksistencu předawanišća w jenož šěsć kilometry zdalenym Njeswačidle wohrožuja. Čehodla za planowanje zamołwići z Larsom Gottschlingom rěčeli njejsu, to njerozumju. „W najhóršim padźe zwrěšća hospodarsce potom wšitke předawanišća w gmejnomaj“, wón praji. Milan Pawlik

Ludźo bjez lóšta dźěłaja

Montag, 06. Januar 2025 geschrieben von:
Stuttgart (dpa/SN). Tójšto ludźom w Němskej pobrachuje na dźěle motiwacija. Tole pokazuje woprašowanje poradźowanskeje towaršnosće EY. Ani kóždy druhi (48 procentow) njerjekny, zo na dźěle wšo najlěpše dawa. Niwow motiwacije leži w Němskej z tym pod mjezynarodnym přerězkom 54 procentow. Hišće mjenje lóšta maja w Francoskej (37 procentow) a w Japanskej (19 procentow). Najwyšu motiwaciju začuwaja w Indiskej (67 procentow), Chinje (59) a USA (57 procentow).

To a tamne (06.01.25)

Montag, 06. Januar 2025 geschrieben von:

Kaž kóžde lěto su elefanty, girafy a soby w Berlinskim zwěrjencu minjeny kónc tydźenja hodowne štomy jako picu dóstali, kotrež njejsu wikowarjo předać móhli. Zelene hałzy pak zwěrjata jenož nježeru, ale sej z nimi tež zuby rjedźa, chribjet šudruja abo sej prosće z nimi hrajkaja. Štomy dyrbja wysoke naroki kwality spjelnić. „Priwatne dary štomow njemóžemy tuž při­wzać“, zwěrjenc zdźěla.

Z awtom po New Yorkskej štwórći Manhattan jězdźić płaći wotnětka pjenjezy. Jako prěnja metropola USA žada sej New York za swoju pod sylnym nadróžnym wobchadom ćerpjacu city wot awtowych šoferow popłatk. Woni maja wot dźensnišeho dźewjeć dolarow zapłaćić. Wuwzaća płaća za ludźi ze snadnymi dochodami. Popłatk ­žadaja sej za cyły južny dźěl Manhattana. Tak nima so jenož nadróžny wobchad, ale tež zanjerodźenje města redukować.

Njewšědnje wobdarjeny stawiznar zemrěł

Freitag, 03. Januar 2025 geschrieben von:

30. nowembra 2024 smy zhubili muža, kotryž je ze swojej dokładnosću a pilnosću wažne strony serbskeho a łužiskeho stawiznopisa znosył. Zemrěł je dr. Erhard Hartstock, rodźeny 1939, mój bywši sobušuler na Serbskej wyšej šuli. Nimale bjez wšěch znajomosćow serbšćiny přišedši je tam w poł lěta trajacym krótkokursu pilnje, zaměrnje a wuspěšnje jemu pozdźišo lubu serbsku rěč nawuknył, kaž nimale wšitcy sobušulerjo w našej rjadowni B 2.

Studował je na Lipšćanskej uniwersiće, hdźež zdoby sej 1969 titul doktora filozofije. Zanuri so do archiwnistwa a běše wot lěta 1969 hač do 1975 nawoda Budyskeho Statneho filialneho archiwa a po tym hač do swojeho wuměnka, kotryž bu jemu kaž mnohim z mojeje generacije nanuzowany, wotrjadnik Drježdźanskeho statneho archiwa. Dokelž so rady pjera jimaše, bu 1988 komisariski šefredaktor Archiwnych zdźělenkow. Po přewróće so politisce angažowaše, „zo njebychu so stawizny skepsali“, kaž rjekny. To naju znowa hromadźe zwjedźe, w dźěłowym kruhu za wědomosć a kulturu opoziciskeje frakcije PDS w Sakskim krajnym sejmje.

Łužiska Alianca so wobara

Freitag, 03. Januar 2025 geschrieben von:

Łužiska Alianca je tele dny medijam zdźěliła, zo Hanzo Wylem-Keł wotpowědnje wustawkam hižo stronje njepřisłuša. Přičina toho je, zo je so wón politiskej stronje AfD přidružił.

Wětošow (SN). Wólbna komisija Serbskeho sejma je njedawno na zjawnym posedźenju w Njebjelčicach kandidatury za 2. Serbski sejm wobkrućiła. Wšo dohromady kandiduje 39 ludźi, 19 za Hornju a 20 za Delnju Łužicu. Najwjac kandidatow, třoch za Hornju a jědnaće za Delnju Łužicu, je strona Łužiska Alianca nastajiła, kotraž je zapisane towarstwo. Jeje předsyda Hanzo Wylem-Keł amtěruje wot lětušeho lěća jako měšćanski radźićel AfD we Wětošowje (SN rozprawjachu).

Zranjenaj zastojnikaj

Freitag, 03. Januar 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). W Berlinje-Wittenauwje dóńdźe wčera wječor k eksploziji na kromje policajskeje ležownosće. Při tym zraništaj so policist a jeho kolegowka. Detonacija sta so w času wšědneje wěstotneje kontrole při płoće policajskeho wotrězka 12. Přičiny rozbuchnjenja dotal jasne njejsu. Kriminalna policija městno njeskutka přepytuje. Dotal dopokazy za zwisk k silwesterskemu praskanju namakali njejsu.

Nowy pospyt jednanjow

Tel Aviv/Gaza (dpa/SN). Israel a Hamas chcetej z podpěru Katara, Egyptowskeje a USA měrowe jednanja w konflikće w Gazaskim pasmje znowa zahajić. Delegacija z Israela je so dźensa do Katara podała. Zastupjer Hamas wupraji swój optimizm, zo móhli rozmołwy tónraz wuspěšne być. Jednanja pak su komplikowane, dokelž matej wobě stronje wysoke žadanja: Israel žada sej lisćinu wšěch žiwych zastajencow wot Hamas, Hamas žada sej kónc wójny – to pak Israel wotpokazuje.

Žada sej wjac iniciatiwy

Přepytowarjo FBI njejsu dotal žadyn zwisk mjez smjertnej ataku z awtom na pasantow w New Orleansu a eksploziju elektriskeho jězdźidła před Trump-hotelom w Las Vegasu zwěsćili. Po tuchwilnych dopóznaćach je zawinowar eksplozije w Las Vegasu ­aktiwny wojak US-wójska, kotryž běše na wojerskej bazy w Němskej stacioněrowany. Foto: pa/AP

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND