Washington (dpa/SN). Bywši prezident USA Jimmy Carter je njeboh. 39. prezident zjednoćenych statow je wčera w kruhu swojeje swójby w zwjazkowym staće ­Georgia w starobje sto lět zemrěł. Carter bě wot 1977 hač do 1981 prezident.

Do časa jeho zastojnstwa liči historiske měrowe dojednanja mjez Israelom a Egyptowskej w Camp David w lěće 1978 a zrěčenje z tehdyšim Sowjetskim zwjazkom wo wobmjezowanju strategiskeho brónjenja. Lěta 2002 spožčichu Carterej za to Měrowe Nobelowe myto.

W struchłym pomjatku pak wosta­njetej drama zastajencow ameriskich ­diplomatow we Teheranskim wulkopósłanstwje 1979 a zwrěšćena wojerska operacija k jich wuswobodźenju lěto po tym. To je Charterej wjele kritiki wu­njesło a bě naposledk tež přičina jasneje wólbneje poražki přećiwo Ronaldej ­Reaganej w nowembru 1980.

Po tym podpěrowaše Carter zhro­madnje ze swojej mandźelskej Rosalynn projekty za demokratiju, čłowjeske prawa a hospodarske wuwiće.

Dźěłarnistwo pokazuje na přiběracy pesimizm mjez přistajenymi za 2025

Berlin (dpa/SN). Přistajeni industrije zhladuja pesimistisce do noweho lěta – dźěłarnistwo IGBCE widźi samo „dramatiske połoženje“. Předsyda dźěłarnistwa Michael Vassiliadis rjekny powěsćerni dpa: „Inwesticije wotpućuja, w zawodach knježitej lutowanje a wottwar kapacitow. Zapłaćimy to z masiwnym wottwarom dźěłowych městnow a derjeměća. Trjebamy ofensiwu inwesticijow a modernizowanja, zo móhli so zaso na hospodarski rozmach koncentrować.“

Woprašowanje mjez něhdźe 4 500 čłonami industrijneho dźěłarnistwa hórnistwo, chemije a energije je wunjesło, zo starosći so tójšto přistajenych wo swój přichod. Na prašenje, kak móhła Němska za pjeć lět jako industrijna městnosć w mjezynarodnym přirunowanju stać, rjekny nimale 80 procentow, zo změje sej Němska potom hišće špatnišo hač dźensa. Něhdźe 58 procentow ludźi so boji, zo budźe tež jich wosobinske połoženje potom hubjeńše hač dźensa. 68 procentow njewěri, zo so přichodne pjeć lěta poradźi, Němsku klimje přichilenu přetwarić a runočasnje modernizować.

Njewěm kak husto smy hižo na njedostatki při serbskim pomjenowanju zjawnych twarjenjow skedźbnili. A kóždy raz so ­nadźiješ, zo zamołwići njech skónčnje ze swojich zmylkow wuknu. We Wojerecach je nětko widźeć, zo tomu po wšěm zdaću tak njeje. Tamniša Łužiska kupjel ma po ponowjenju wot druheho hodowneho swjateho dnja zaso na probu wočinjene. Nad hłownym zachodom pak za serbskim napisom podarmo pytaš. A tež nutřka su pomjenowanja jenož němske. Pječa su za to přidatne wudawki trěbne, kotrež njedóstachu spěchowane, rěka z wjednistwa kupjele. Što? Ponowjenje kupjele je město Wojerecy z wjace hač 20 milionami eurow ze srědkow za strukturnu změnu spěchowane dóstało. A při telko pjenjez njebě ­něšto tysac eurow za serbske napisy wyše? Móžeš so zawěsće wo tym wadźić, hač dyrbiš kasowy awtomat na kóždy pad serbsce posłužować móc. Ale zjawna kupjel we Wojerecach bjez serbskeho napisa je prosće hańba. Marian Wjeńka

Redakcija Serbskich Nowin a Ludowe nakładnistwo Domowina přejetej swojim čitarjam, roznošowarjam, wšitkim partneram w Hornjej, srjedźnej a Delnjej Łužicy dobry start do lěta 2025, wjele zboža a krutu strowotu! Přichodne wudaće SN dóstanjeće štwórtk, 2. januara 2025.