Bjarnat Krawc
25. nazymnika 1948 zemrě w čěskim Varnsdorfje serbski narodny wuměłc, mišter serbskeje hudźby a wučer Bjarnat Krawc. Wón bě so ze swójbu w nazymniku 1945 do čěskeho namjezneho města přesydlił, hdźež běchu jim přećeljo bydlenje poskićili. Při bombardowanju Drježdźan 13. februara 1945 bu Krawcec bydlenje a jeho archiw kompozicijow zničenej.
Na kromje Varnsdorfa bu sławny hudźbnik w swójbnym rowje pochowany. Jeho mandźelska Alma bě hižo lěto do njeho tule pochowana. Pozdźišo namakaštej tež jeho dźowce, dźiwadłowa spěwarka Marka Krawcec-Rawpowa 1947 a młódša, grafikarka Hanka Krawcec 1990 tule swój wěčny wotpočink.
„Serbski podźěl powyšić“
Zebnica (SN/bn). Po pozitiwnym wobydlerskim rozsudźe w lěće 2019 a přihłosowanju měšćanskeje rady před něhdźe dwěmaj njedźelomaj chce město Zebnica (Sebnitz) přichodny „Dźeń Saksow“ wuhotować, a to wot 5. do 7. septembra 2025. Dokelž njeje dalšich požadarjow, zamołwići z toho wuchadźeja, zo so „najwjetši domizniski swjedźeń w swobodnym staće“ za dwě lěće w Sakskej Šwicy wotměje. Za poprawom planowane wulkozarjadowanje klětu njeje kandidatury.
We wobłuku prawidłownych posedźenjow swjedźeń nošaceho kuratorija, kotremuž přisłušeja dohromady 80 zastupjerjow sakskich zjednoćenstwow a towarstwow, bě wčera delegacija prezidija Domowiny z hosćom w Zebnicy. Na městnje chcychu so „wo wobstejnosćach a móžnych hrajnišćach wobhonić“, kaž Clemens Škoda, referent Domowiny za kulturne naležnosće a wukraj, na naprašowanje zdźěli. Po jeho słowach chce prezidij nětko „pruwować, kak hodźał so serbski podźěl na swjedźenju porno zašłym zarjadowanjam powyšić kak móhł so hladajo na namjeznu kónčinu saksko-čěski aspekt wobkedźbować“.
Moderacija? Haj prošu!
Jejkowa wuměłča Carola Stauberowa zemrěła
Na hłownej zhromadźiznje Spěchowanskeho kruha za serbsku ludowu kulturu zajědźe powěsć kaž błysk do wjesołeje zhromadnosće: Jedna z najwušiknišich debjerkow serbskich jejkow je dnja 23. oktobra w Berlinje z runje hakle 73 lětami zemrěła.
Carola Stauberowa narodźi so 1. junija 1950 we Wojerecach a je wnučka znateje ludoweje wuměłče Marje Reuteroweje. Wot njeje je techniku škrabanja nawuknyła a swójbne mustry přewzała. Spočatki jeje wuměłstwa sahaja do 1970ych lět. 1974 dósta prěnje spěchowanske myto. Štomik žiwjenja, hwězdy, třiróžki a wšelake dalše prastare geometriske a floralne motiwy je wužiwała. Wosebje zajimawa bě za mnje jeje „wodowa kroma“ třiróžkow, kiž tworja cikcakowy pas – pomjenowanje jeje wowki, kiž wotewrěwa nam dźensa woči wo woznamje starych symbolow tež na serbskich wušiwankach. W Serbskim muzeju je w lěće 2019 přewjedła kurs za škrabanje, na kotryž so wobdźělnicy zawěsće hišće z dźakom dopominaja.
Z dwurěčnej inscenaciju „Schierzens Hanka“ po noweli Jurja Kocha ...
Čitajće w nowym rozhledźe (24.11.23)
W hodowniku móža so čitarjo na mnoho zajimawostkach zwjeselić, wobraz zańdźenosće na wsy přeproša w swojej něžnej šěriznje k reflektowanju wo přichodźe. Mjez wustajeńcy a křižerjom poskići Rozhlad wuhlad do pokojneho časa: Zworać a wusywać je zasada tutoho wudaća. Je to, štož so čitarstwu poskići tež to, štož čitarstwo wočakuje?
Serija Michaela Meyera wo mjezynarodnych móžnych prjedownikach łapanja kokota w hodowniku pokroči.
Andrea Pawlikowa wěnuje so wjesnemu figurowemu pječwu, wšako symboliske pječwo do cyrkwinskeho a burskeho lěta słuša. Wuměłsce sformowane ćěsto a figurki běchu něhdy połne woznama – što je z toho do dźensnišeho znate? Wosebity symbol čłowječeje witalnosće je na přikład plećena wopuš, přetož włosy so něhdy jako sydło žiwjenskeje mocy wobhladowachu. Darjenje plećeneje całty k jutram wšitcy znajemy – ale we Wotrowje tuta nahladny meter dołha běše!
Evelyn Fiebiger přinošuje stawizniski pozadk k Njeswačidlskim šulskim stawiznam z fokusom na skutkowanje Křesćana Wylema Hercoga.
Čěski patriot we łužiskej zemi
Posledni wotpočink přećela Serbow a spjećowarskeho wojowarja na Budyskim Tucherskim kěrchowje
Město Budyšin a ewangelsko-lutherska wosada spominatej lětsa na 500. róčnicu załoženja cyrkwinskeho Tuchorskeho kěrchowa. W tym zwisku su Kai Wenzel, Heinz Henke a Christoph Kretschmer zestajili zajimawu a dokładnu knihu. Pod hesłom „500 Jahre Taucherfriedhof Bautzen“ wěnuja so wobšěrnje stawiznam pohrjebnišća a wopisuja wubrane němske a serbske wosobiny a jich nahladne historiske kaž tež nowše, jednoriše narowne pomniki.
