Kónc paradiza nakupowanja
Pólska njedźelnu předań we wobchodach dale wobmjezuje
Waršawa (RD/SN). Wot spočatka noweho lěta Pólska njedźelne předawanje dale a bóle wobmjezuje. Tutón měsac smědźa wobchody jeničce 26. januara wotewrjene měć, po tym hakle zaso njedźelu do jutrow. Cyłkownje smědźa wone lětsa jenož hišće sydom razow njedźelu wočinjene być, podobnje kaž w Němskej. Tole postaja zakoń, kotryž hižo wot lońšeho we wjacorych krokach płaći. Pólska bě dotal z wida kupcow paradiz, w kotrymž su tež njedźelu hač do 20 hodź. nakupować móhli. To wšak je so mjeztym změniło.
200 nowonarodźenych wuchowali
DOMJACNOSĆE Čěskeje su w lěće 2018 šwarny „fenk“ wudali – kóžda na wosobu přerěznje 149 162 krónow (něhdźe 5 850 eurow). Za njezbytne wudawki – financne srědki za cyrobizny, bydlenje, strowotu, za wobdźělenje na wobchadźe, dowol a zdźěłowanje – su wone předloni 3,4 procenty wjace pjenjez nałožili.
Wotpowědne daty je Čěski statistiski zarjad kónc minjeneho lěta w medijach publikował. Najwjace pjenjez ze swójbneho etata spóžěrachu wudawki za bydlenje, wučinjace cyłych 25 procentow. Porno lětu do toho zwyšichu so wone wo 3,17 proc., konkretnje na 34 332 krónow přerěznje na wosobu. Na druhim městnje z podźělom 20 proc. steja wudawki za cyrobizny a njealkoholiske napoje. Za jedne kaž tamne trjebachu domjacnosće přerěznje 28 940 krónow porno 28 222 krónam w lěće 2017.
Druha stronka medalje je, zo su domjacnosće pola bankow abo drustwowych lutowarnjow z přibližnje 1,8 bilionami krónow (něhdźe 706 miliardow eurow) zadołžene. Najčasćišo bjeru ludźo kredity za to, wobnowić abo wuhotować swoje bydlenja. Požčonki za to wučinjeja přisamom tři štwórćiny wšeho dołha.
Duda do Israela njepojědźe
Pólska wuprajenjow ruskeho prezidenta Wladimira Putina dla rozhorjena
Waršawa. Pólski prezident Andrzej Duda njepojědźe na swjatočnosće wopominanja holocausta, kotrež budu 23. januara w israelskim židowskim wopomnišću Yad Vashem. Najebać wjacore diplomatiske interwencije njeje Pólska žanu pozitiwnu reakciju na swoje žadanje dóstała, zo měł jeje prezident tam porěčeć. „Njewidźu žanu přičinu, čehodla smědźa nawodźa Ruskeje, Němskeje a Francoskeje kaž tež zastupnicy Wulkeje Britaniskeje a USA na tajkim městnje k tajkej składnosći rěčeć, nic pak prezident Pólskeje.“
Andrzej Duda skedźbnja na to, zo je Pólska kraj, z kotrehož najwjace woporow holocausta pochadźa – tři miliony Židow. Zo pólskemu prezidentej zadźěwaja, wo tutych woporach rěčeć, „je dyr přećiwo zajimam Pólskeje a přećiwo tym, kotřiž su swoje žiwjenje woprowali, zo bychu Židam pomhali. Je to předewšěm sfalšowanje historiskeje wěrnosće.“
Nowe protesty
Praha (ČŽ/K/SN). Towarstwo Milion chvilek pro demokracii připowědźa nowu žołmu protestow, kotruž mjenuje „stafetu za demokratiju“. Wot kónca februara předwidźi wone we wšěch 13 wobwodnych stolicach a naposledk w Praze přewjesć protestne diskusijne akcije, tydźeń po tydźenju stajnje něhdźe druhdźe.
Z wotmyslenymi diskusijemi maja so wažne problemy – tež lokalneho razu – wobswětlić. A dźiwajo na to, zo so po měnjenju mjenowaneho towarstwa konflikt zajimow ministerskeho prezidenta Andreja Babiša skerje pohłubša, wostanje žadanje za jeho wotstupom dale na dnjowym porjedźe.
Hač do junija lěta 2021 chce Milion chwilow tajku towaršnostnu atmosferu docpěć, zo demokratiske strony parlamentne wólby dobudu, zwurazni na nowinarskej konferency předsyda towarstwa Mikuláš Minař. W tym zwisku wón rjekny, „hač do toho přejězdźimy cyłu republiku prěki a podłu. Hišće bóle hač wo rezignaciju Andreja Babiša póńdźe nam wo přichod našeho kraja po Babišu.“ Loni bě wone towarstwo w Praze dwě najwjetšej demonstraciji po nowembru 1989 organizowało, a na kóždej z njeju zhromadźi so něhdźe 250 000 ludźi.
Přewjedu wulkej hońtwje
Razne naprawy přećiwo rozšěrjacej so swinjacej mrětwje w Pólskej
Zielona Góra/Frankfurt n. W. (RD/SN). W lěsach a na polach wuchodnje Wódry a Nysy budźe 15. kaž tež 31. januara chětro třělane. Z dwěmaj wulkimaj hońtwomaj chcedźa dalšemu rozšěrjenju afriskeje swinjaceje mrětwy we wojewódstwje Lubuskie zadźěwać, kaž tamniši wojewoda Wojciech Perczak kónc tydźenja medijam zdźěli. Wojewódstwo ma zhromadnu mjezu z Braniborskej a zdźěla ze Sakskej. Při pytanju za zahinjenymi dźiwimi swinjemi chcedźa pólscy wojacy pomhać. Wšěm druhim wosobam je w tym času zastup do lěsow na juhu wojewódstwa zakazany. Wukaz k hońtwomaj dokładnje rjaduje, kelko swini smědźa hajnicy w jednotliwych wokrjesach třěleć. We wokrjesu Żary na přikład podłu Nysy stej to 202, we wokrjesu Słubice blisko Frankfurta nad Wódru porno tomu 213.
Za cyłkownje 2 177 dźiwich swini chcedźa hajnikam premiju płaćić. Za wurosćene swinjo dóstanu 600 złotych (nimale 150 eurow), za mjeńše 300 złotych.
Komisija EU kritizuje Babiša
Praha (dpa/SN). Čěski ministerski prezident Andrej Babiš je znowa z ćežkimi wumjetowanjemi konfrontowany. Po informacijach powěsćoweho portala Neovlivní.cz je přepytowanje zličbowanskeho zarjada komisije EU wunjesło, zo je multimiliardar njewoprawnjenje wot spěchowanskich srědkow EU profitował. W nowym padźe dźe wo ratarske subwencije za koncern Agrofert, kiž je wón załožił a kotryž wot lěta 2017 rukowaćelnja wobhospodarja.
Kaž wotkrywanski portal wčera rozprawješe, powołujo so na dowěrliwe žórło, je Brüssel knježerstwowemu šefej tež tónkróć konflikt zajimow wobswědčił, w kotrymž Babiš jako ministerski prezident a zdobom jako předewzaćel tči. Rukowaćelnja jenož pozdatnje funguje. „Agrofert nima žane prawo na ratarske subwencije z fondsa EU“, cituje portal swojeho informanta.
Agrofertej přisłuša něhdźe 200 firmow z ratarskeho, medijoweho a chemijoweho wobłuka. Lěta 2018 bě koncern spěchowanske srědki EU we wobjimje 70 milionow eurow dóstał. Rozprawa EU wo tym je hišće interna.
Taizé w Pólskej
Wrócław (JBR/SN). Mjeztym 42. europske zetkanje młodostnych Taizé je pólski Wrócław organizował. Křesćanska młodźina swěta zetkawa so kóžde lěto w hinašim měsće a přeco mjez hodami a Nowym lětom. Iniciěrował bě ekumeniske zetkanje bratr Roger 1940 w francoskej wsy Taizé (Burgundska).
Do delnjošleskeje stolicy, kotraž je Taizéske zetkanje hižo třeći raz zarjadowała, přichwata tónraz 15 000 ludźi ze 60 krajow swěta: z Ukrainy runje tak kaž z Hongkonga a Koreje a wězo Pólskeje.
Na programje njestejachu jenož paćer, spěw a meditacija, ale tohorunja wopyty w starownjach, w jastwje a pola bjezdomnych. Młodostni rozmołwjachu so tež z ewangelskim biskopom Jerzyjom Samiecom a we Wrócławskej synagoze z rabinerom Davidom Basokom. Zastup do busow a tramwajkow kaž tež do muzejow a na dalše kulturne městnosće bě nachribjetnik z napisom „Taizé-Wrócław, 28.12.2019–01.01.2020“. Přenocowali su młodostni we Wrócławskich swójbach. Silwester swjećeše arcybiskop Józef Kupny z křesćanami cyłeho swěta Božu mšu w Stolětnej hali a požohnowa jich.
Kónc lěta 2020 přeprosy italske město Turin na Taizéske zetkanje.
Hordosć přewahuje
Kawsa Kuciak wjercholi
Peter Čačko rozprawja z Bratislavy za Serbske Nowiny
Swoju kónclětnu kolumnu dyrbju bohužel ze smjerć zrudnej powěsću zahajić: we wuchodosłowakskim měsće Prešovje bě srjedź hodownika w dwanaćeetažowskim wysokim platowym twarjenju k rozbuchej zemskeho płuna dóšło. Eksplozija a woheń njedaloko centruma města žadaštej sej wosom smjertnych woporow a k tomu dźesatki zranjenych ludźi, dorosćenych a dźěći. Je to najwjetše a najbóle tragiske njezbožo toho razu w stawiznach Słowakskeje.
