Amnesty bjez optimizma
Berlin (dpa/SN). Organizacija za zachowanje čłowjeskich prawow Amnesty International njeje hladajo na přichodne lěta optimistiska. Wona zwěsća „globalnu krizu čłowjestwa“, w kotrejž prezident USA Donald Trump „bencin do wohenja“ kida. Z wuzwolenjom Trumpa za prezidenta USA hrozy „kónc wšěch prawidłow w institucijach, kotrež běchu po Druhej swětowej wójnje wutworili, zo bychu měr, swobodu a dostojnosć zachowali“. Trump je sto dnjow w zastojnstwje.
Zelenskyj wumjetuje Putinej
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj ruskemu prezidentej Wladimirej Putinje wumjetuje, zo z připowědźenym přiměrom składnostnje jubilejnych swjatočnosćow k róčnicy dobyća nad Němskej před 80 lětami zwólniwosć k dialogej a měrej jenož hraje. Přiměr je we wočach Zelenskeho „dalši pospyt manipulacije“, rjekny Zelenskyj w swojim widejowym poselstwje. Putin je přiměr 8. meje wukazał. Zelenskyj žada sej hnydomny kónc wojowanjow.
Žony a dźěći mjez mortwymi
Lětuši rjad „Happy monday Bautzen – Wjesoła póndźela ...
Wuslědk signal přećiwo Tumpej
Milina zaso k dispoziciji
Sylne wójsko najwažniši nadawk
Brüssel (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier praji, zo je brónjenje Němskeje najwažniši politiski nadawk noweho zwjazkoweho knježerstwa za přichodne lěta. „Sym přeswědčeny: Najwažniši nadawk noweho němskeho knježerstwa je, zwjazkowu woboru zesylnić“, rjekny wón na swjedźenskim zarjadowanju składnostnje přistupa Němskeje k NATO před 70 lětami. Špatnje wobrónjena Němska je wjetši strach za Europu hač sylnje wobrónjena Němska. Jako wopodstatnjenje pokaza Steinmeier na změnjene wěstotne połoženje w Europje a po wšěm swěće a rjekny: „Němsku wołaja a smy tute wołanje słyšeli. Smy zrozumili. Móžeće so na nas spušćeć.“
Generalny sekretar NATO Mark Rutte Němskej wobkrući, zo je sylna móc we wobłuku NATO a zo wulki dźěl k zhromadnej wěstoće přinošuje. Tak nastaja Němska wojerske jednotki na wuchodnej flance a wojerske lětadła. Wone powětrowy rum na Baltikumje zawěsćeja a wažne zastaranske puće a kritisku infrastrukturu w Baltiskim morju škitaja.
CDU koaliciji přihłosowała
Hospodarske zwjazki wočakuja spěšne reformy na dobro rozmacha
Berlin (dpa/SN). Po CSU je nětko tež CDU koaliciskemu zrěčenju z SPD přihłosowała. Na małym stronskim zjězdźe w Berlinje hłosowaše 150 delegatow za 144 stron wobsahowace zrěčenje z nadpismom „Zamołwitosć za Němsku“. Nětko pobrachuje jenož hišće SPD, kotraž čaka na rozsud 358 000 čłonow. Wuslědk jutře wozjewja.
Wo koaliciskim zrěčenju su prosće ze zběhnjenjom delegatneje karty rozsudźili. Nawoda posedźenja, sakski ministerski prezident Michael Kretschmer, rěčeše po tym wo „přemóžacej wjetšinje“. Wo přećiwnych hłosach abo wzdaću hłosa njeje ničo znate.
Po politiskej změnje předsydy CDU Friedricha Merza w koaliciskich jednanjach, na přikład nastupajo zběhnjenje mjezy zadołženja, běchu tež w rjadach unije CDU/CSU a pola młodeje unije zrěčenje kritizowali. W diskusiji na małym zjězdźe pak so kritiske hłosy lědma hišće přizjewichu.
Pola SPD maja čłonojo hač do dźensa wječora chwile, swój hłós wotedać. Tam kritizuja wosebje wotrězki, kotrež nastupaja socialnu a migracisku politiku.
W kanclerskim zarjedźe
Srědki za dróhi njedosahaja
Podstupim (dpa/SN). Wobchadny minister Braniborskeje Detlef Tabbert (BSW) žada sej lěpše financowanje dróhotwara w Braniborskej. „Wužiwamy dróhi, doniž njejsu dotrjebane. Klětu trjebamy ćim wjace pjenjez za nje“, rjekny Tabbert nowinarjam. Tuchwilu maja dróhotwarski etat něhdźe 80 milionow eurow wob lěto. Trjebali pak bychu 20 procentow wjace, chcedźa-li tuchwilny staw zachować. „Přichodne etaty dyrbjeli 95 do 110 milionow eurow wob lěto wobsahować“, minister wudospołni.
Braniborski krajny sejm wuradźuje tutón tydźeń we wjacorych wuběrkach wo planowanym dwójnym etaće. Braniborska steji při tym před wjacorymi planowanymi skrótšenjemi a kreditami někotrych miliardow eurow. Krajny sejm móže hišće wšelake změny přesadźić. W juniju dwójny etat 2025/2026 doskónčnje wobzamknu. Tójšto zwjazkow skorži na přikład w socialnym a medicinskim wobłuku skrótšenjow dla.
We wobchadnym wobłuku skorža opoziciskej frakciji CDU a AfD njedosahaceho financowanja dla. „Takle njehodźał so ani tuchwilny staw zachować“, rěka.
To a tamne (29.04.25)
Pohladnicu pasažěra łódźe „Titanic“, kotruž je na dnju wotjězda wotpósłał, su w Jendźelskej za rekordnu płaćiznu přesadźowali. Z 300 000 puntami (350 000 eurow) wuzbytkowachu na kóncu pjeć króć telko, kaž běchu do toho trochowali. Pasažěr prěnjeje klasy colonel Archibald Gracie bě kartu 10. apryla 1912 w Southamptonje wotpósłał. Štyri dny pozdźišo so łódź podnuri. Gracie bě mjez přežiwjencami.
Antikske meble zemrěteho znateho entertainera Haralda Juhnkeho su blisko Stuttgarta přesadźowali. Za komodu w stilu francoskeho krala Louisa XVI. zapłaći zběrar 5 000 eurow, awkciski dom zdźěla. Meble pochadźachu z wile Juhnkeho w Berlinje. Dźiwadźelnik zemrě před 20 lětami w starobje 75 lět. Doma bě so wón rady z meblemi wobdawał, kotrež pochadźachu z 19. lětstotka.
Dale a wjac ludźi putnikuje
Kevelaer (B/SN). Wćipnosć na putnikowanjach k hnadownym městnam je fenomen nowšeho časa. „Zajim ludźi přiběra, dokelž začuwaja žedźbu za spiritualitu a pytaja za duchownymi a kulturnymi městnosćemi“, praji dušepastyr Bastian Rütten. Tohodla měli so po jeho słowach křesćenjo bóle prašenjam turistow wotewrěć a jim wo stawizniskej wosebitosći rozprawjeć.
Diaspora w Finskej
Helsinki (B/SN). Wot lěta 1917 je Finska njewotwisna. Na tak wulkej płoninje kaž je Němska bydli 5,5 milionow ludźi. 64 procentow přisłuša ewangelsko-lutherskej, jedyn procent ortodoksnej a 0,3 procenty katolskej cyrkwi ze 16 000 čłonami. Jeničke biskopstwo w Finskej je we hłownym měsće Helsinkach, kotremuž přisłuša wosom katolskich cyrkwjow. Wěriwi maja dołhe puće na Bože mšě a dalše wobrjady.
Přitomnosć zaručić
