Franciskus – swědomje swěta

Dienstag, 31. Mai 2016 geschrieben von:

Aachen (B/SN). Bamž Franciskus swojej cyrkwi do swědomja rěči, ale tež Europje a swětej. Za to dósta wón njedawno Karlowe myto. Štó to hižo móže? Swětej do swědomja rěčeć, porokować, warnować runje tak kaž zmužitosć dawać? Awtorita Franciskusa ma swój zakład we wosobinskej ponižnosći. K tomu přińdźe jeho zmužitosć, wěcy direktnje a jasnje mjenować. Tež jeho gesty maja w přiběracym medialnym času wulki wuznam. A Franciskus tole wobknježi: hłuboki pokłon při modlitwje, myće nohow jatym w romskim jastwje, wobjimanje zbrašeneho muža na Pětrowym naměsće, prěnje pućowanje k ćěkancam na kupje Lampedusa. Před Běły dom we Washingtonje je wón z małym awtom přijěł, z kupy Lesbos je ćěkancow sobu domoj wzał atd. Mjez njewěriwymi je wón runje tak woblubowany kaž mjez wěriwymi.

Film wo swjatym Benje

To a tamne (31.05.16)

Dienstag, 31. Mai 2016 geschrieben von:

Z wunamakanej zběrku na dobro noweho kumštneho trawnika na sportnišću sewjerorynsko-westfalskeho Warsteina staj młodostnaj w starobje 13 a 15 lět spytałoj, kapsny pjenjez wuzbytkować. Jedyn z darićelow wšak so w sportowym towarstwje akcije dla naprašowaše, hdźež ničo wo njej njewědźachu. Jako muž młodostneju znowa při zběranju pjenjez lepi, jeju zadźerža a zawoła policiju. Staršemu hrozy nětko skóržba jebanstwa dla.

Z drogowym testom pola policije je 22lětny swojej přećelce w Kölnje dopokazać chcył, zo drogi njebjerje. Jědźeštaj tuž njedźelu na policajsku stražu w Sankt Augustinje, hdźež jemu přeće za testom spjelnichu: Tón pak wujewi, zo bě kokain brał, štož dyrbješe skónčnje při­znać. Dokelž bě pod wliwom drogow z awtom jěł, hrozy jemu nětko sudniske jednanje.

Merkel: Šamałe wuprajenje

Montag, 30. Mai 2016 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) wuprajenje městopředsydy strony AfD Alexandera Gaulanda hladajo na narodneho koparja Jérôma Boatenga raznje zasudźa. „To je šamała a zrudźaca sada“, komentowaše knježerstwowy rěčnik Steffen Seibert dźensa w Ber­linje wuprajenje Gaulanda we wudaću Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung. Gaulanda tam ze słowami cituja: „Ludźo sej Boatenga waža, dokelž derje kopańcu hraje, ale za susoda měć jeho nochcedźa.“ Wuprajenje bě po wšěm kraju­ rozhorjenje a protest zbudźiło.

Kritizuja planowanu rezoluciju

Istanbul (dpa/SN). Turkowske knježerstwo je planowanu rezoluciju Němskeho zwjazkoweho sejma k masakram Osmanow na Armenjanach w lěće 1915 kritizowało. „Njeje nadawk parlamenta, te­hdyše podawki wuswětlić. To je nadawk stawiznarjow“, rjekny dźensa wicepremier a rěčnik knježerstwa Numan Kurtulmuş. Zwjaz­kowy sejm chce štwórtk rezoluciju­ schwalić, z kotrejž zastopnjuje morjenje Armenjanow jako „ludomordarstwo“.

Nowe lěhwa nastali

Verdun je warnowanje

Montag, 30. Mai 2016 geschrieben von:
Paris (dpa/K/SN). Na wopominanje 100. róčnicy mordarskeje Verdunskeje bitwy njejsu wčera jenož na 300 000 padnjenych na francoskej a němskej stronje spominali, zdobom skedźbnjachu na njedobre wuwića w přitomnosći. Francoski prezident François Hollande warnowaše před strachami za Europsku uniju. „Mocy šćěpjenja a zawěranja zaso dźěłaja“, wón zwurazni. Kanclerka Angela Merkel, kotraž wobdźěli so prěni raz na tajkim zarjadowanju, rjekny: „Verdun njesymbolizuje jenož hrózbu a njezmysł wójny, zdobom je wón znamjo žedźby za měrom, symbol přewinjenja njepřećelstwa a němsko-francoskeho wujednanja. Naležnje warnowaše wona před nacionalno-statnym zmyslenjom a jednanjom w Europje.

Schwäbisch Gmünd (dpa/K/SN). Sylne njewjedra su w Badensko-Württembergskej a Bayerskej wulke škody a tři smjertne wopory zawinili. W Schwäbisch-Gmündźe zahiny wohnjowobornik při pospyće, wuchować wohroženu wosobu. Ju su potom tež jenož hišće mortwu wućahnyć móhli. We Weißbachu zatepi so 60lětny muž w swojej pinčnej garaži. W Badensko-Württembergskej je wot wčerawšeho wječora hač do dźensnišeho ranja něhdźe 7 000 pomocnikow we wjace hač 2 200 akcijach zasadźenych było. W Braunsbachu (9 000 wobydlerjow) je woda přestupjeneje rěki chěžu potor­hnyła a wjacore dalše chětro wobško­dźiła. W Neckarsulmje je awtownja Audi powodźena a produkcija zastajena.

Kompromis trěbny

Montag, 30. Mai 2016 geschrieben von:
Berlin (dpa/K/SN) Dźiwajo na eksistencu producentow wohrožace tunje mloko je zwjazkowy agrarny minister Christian Schmidt (CSU) dźensa „mlokowy wjeršk“ do Berlina zwołał. Wšěm na wěcy wobdźělenym – mlokarnjam, wikowarjam a ratarjam – wón wuwědomi, zo njemóže jedyn na druheho z porstom pokazować a jemu winu přisuwać. Burja su ći, kotřiž dyrbja rizika wikow sami njesć. Dokelž su w „katastrofalnej situaciji“, dyrbja mlokarnje, wikowanje a přetrjebarjo ke kompromisam zwólniwi być. Za kryće kóštow měli producenća znamjeńša 35 centow na liter dóstać. Tuchwilu njeje to ani 20 centow. Agrarni ministrojo krajow na „mlokowy wjeršk“ prošeni njejsu.

Wagenknecht za swójski puć

Montag, 30. Mai 2016 geschrieben von:
Magdeburg (dpa/SN). Frakciska předsydka Lěwicy Sahra Wagenknecht je swoju stronu namołwjała, ze swójskim kursom so přećiwo tamnym politiskim stronam wusměrić. „Lěwica je trěbna“, rjekny wona­ k zakónčenju zjězda strony wčera w Magdeburgu. Móžnu koaliciju Lěwicy ze SPD a Zelenymi Wagenknecht wotpokaza dokelž so SPD w socialnych prašenjach njehiba, wona rjekny. Tež namjet jeje předchadnika Gregora Gysija nastupajo zhromadny kanclerski kandidat SPD a Lěwicy za wólby 2017 předsydka jako „absurdne“ zaćisny. „Neoliberalna politika“ unije, SPD, FDP a Zelenych je po jeje słowach hłownje na tym wina, zo su prawicarske strony dźeń a sylniše.

To a tamne (30.05.16)

Montag, 30. Mai 2016 geschrieben von:

Wjace hač 23 000 cigaretow chcyše swójba z Berlina z Pólskeje do Němskeje pašować, za čož wužiwaše dźěćacy wozyčk a wjacore kófry. Kaž policija zdźěli, su zastojnicy swójbu, porik z dwěmaj dźěsćomaj, w dwórnišćowej hali w Frankfurće nad Wódru kontrolowali. Pěškam běchu zdźěla derje widźomne cigarety napadnyli. Cyłkownje 114 tyzow po dźesać tyzkach pólskich cigaretow zastojnicy z wačokow wućahnychu.

K bijeńcy při wěrowanju je na stawni­stwje w Mannheimje dóšło, při čimž so přistajena stawnistwa zrani. Kaž rěkaše, njeběchu přiwuzni nawoženje z njewjestu spokojom. Na to dóńdźe na stawniskej žurli k bijeńcy. Přiwšěm so porik zmandźeli a swjećeše kwas bjez dalšich mylenjow. Přećiwo štyrjom podhladnym přepytuje policija nětko ranjenja ćěła a wobškodźenja wěcow dla.

Lětuši Budyski forum zaběraše so ze systemom knjejstwa NDR. Nastupajo jón postajacej komponenće SED a stasi su prof. dr. Rainer Eckert, bywši direktor Lipšćanskeho časostawizniskeho muzeja, wojowar za wobydlerske prawa Wolfgang Templin a wědomostny nawoda NDRskeho muzeja w Berlinje dr. Stefan Wolle na podijowej diskusiji wčera popołdnju w Budyskej piwarni wo swojich nazhonjenjach rozprawjeli.

Wo ćěkancach debatowali

Freitag, 27. Mai 2016 geschrieben von:

Lipsk (dpa/SN). Wužadanja w zwisku z politiku ćěkancam napřećo běchu će­žišćo dźensnišeho dnja na 100. zjězdźe katolikow w Lipsku. Zwjazkowy nutřkowny minister Thomas de Maizière (CDU) debatowaše wo tym na forumje „Njezabudźće na hospodliwosć“. Prezident zwjazkoweho sejma Norbert Lammert wobdźěli so mjez druhim na zetkanju wšelakich kulturow. Wčera bě zwjazkowy prezident Joachim Gauck ludźi namołwił so ćěkancow njebojeć.

Čołm ćěkancow so podnurił

Rom (dpa/SN). Před libyskim pobrjohom sta so wčera znowa tragedija ćěkancow ze znajmjeńša 20 smjertnymi woporami. Hač do wječora móžachu 88 ludźi žiwych z wody wućahnyć, kaž italska mórska straža zdźěli. Drjewjany čołm z wjace hač sto ćěkancami bě so 30 mórskich milow před Libyskej podnurił. Mnozy spytachu so najebać to čołma dźeržeć. Z helikop­terow mjetachu jim płuwanske lacy do wody.

Reaguja na kritiku Gysija

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND