Mnozy hosćo w Patokec bróžni

Donnerstag, 11. Februar 2016 geschrieben von:

Choćebuz (ML/SN). „Wjace hač 1 500 ludźi wopyta loni kładźitu bróžnju na Horach, wo kotruž so ludowa wuměłča Birgit Patokowa stara. Hosćo pochadźeja mjeztym ze wšěch kónčin swěta. Wo starym twarjenju z lěta 1768 běchu samo w USA zhonili. Z tamnišeho zwjazkoweho stata Maryland je Birgit Patokowa loni prěni króć wopytowarjow witała.“ Nowina Lausitzer Rundschau tydźenja wo tym wobšěrnje pisaše a citowaše Birgit Patokowu: „Hosći regiona je najskerje dobre wabjenje za łužisku jězorinu na našu bróžnju skedźbniło. Američenjo běchu přewšo zahorjeni. Mějachmy tež hosći ze Šwicarskeje, Nižozemskeje a Čěskeje. Samo pućowanske busy pola nas zastawaju. Lětsa stej sej hižo dwě wjetšej skupinje turistow bróžnju z ludowuměłskej wustajeńcu wobhladałoj.“

Zawrjene mjezy kaž za čas NDR?

Dienstag, 09. Februar 2016 geschrieben von:

Kak móhli so přiběracych ličbow ćěkancow wobróć? Smy so w Serbach wobhonili, hač dyrbjeli so hranicy Němskeje zawrěć a z brónjemi zakitować.

Jadwiga Malinkowa, fararka w Slepom: Je to wopačny puć, ludźi w nuzy ze zawrjenymi hranicami abo samo z brónjemi witać. Nimo toho njewidźu, kak dyrbjało so to praktisce přesadźić. Přeju sej za swojej dźěsći, zo móžetej w Europje bjez hranicow wotrosć. Abo chcemy woprawdźe zaso zawrjene hranicy kaž w NDRskim času? Přećiwo přičinam, čehodla ludźo ćěkaja, dyrbimy něšto činić a tež wo našim žiwjenskim standardźe rozmyslować.

Marko Šiman, zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje: Hdyž Schengenski rum hižo wjele měsacow njefunguje, dyrbi němski stat sam skutkowne naprawy k zawěsćenju swojich mjezow přesadźić. Ilegalne zapućowanje do Němskeje tež z Čěskeje a Pólskeje njeje akceptabelne. Tule je zwjazkowe knježerstwo wužadane, zo by mjezy zawěsćiło, zapućowacych registrowało a ilegalnemu ranjenju mjezow zadźěwało. Štóž nětko njejedna, wohrožuje Europsku uniju.

Zetkanišćo Serbski seminar

Freitag, 05. Februar 2016 geschrieben von:

W najnowšim čisle časopisa Česko-lužický věstník móže předsyda Towarstwa přećelow Serbow (SPL) Lukáš Novosád tójšto zwjeselaceho wo Praskim Serbskim seminarje rozprawjeć. Znajmjeńša hač do lěta 2025 je dom wot ministerstwa šulstwa „požčeny“, to jako „dźiwa- dło, kino, přednoškowy a konferencny centrum a předewšěm jako towaršnostne srjedźišćo, w kotrymž so ludźo často zetkawaja“. Kniharnja a archiw stej sporjadkowanej, w přizemju je bydlenje do­twarjene. Novosád zwěsća, zo je so w seminarje „skónčnje porjadne žiwjenje započało“. Wón mjenuje mjez pomocnikami-darićelemi wjacorych Serbow.

W Serbskim seminarje wotmě so loni nazymu zarjadowanje „Letní slavnost Horní Lužice“, kontaktoweje kenclije Sakskeje, w domje sydlaceje. Wozjewjenej stej witanskej narěči předsydy SPL a Jurja Łušćanskeho. Novosád namołwješe Serbow, „so mocy hłosa njebojeć a serbšćinu stajnje zaso nałožować“.

Młody Japanjan serbšćinu wuknje

Donnerstag, 04. Februar 2016 geschrieben von:

Drježdźany (ML/SN). „Zo by narodnu mjeńšinu we wuchodnej Sakskej lěpje zeznał, je Yoshihisa hižo druhi króć do Budyšina přijěł, do stolicy Serbow. Wurjekować je jemu hišće ćežko, ‚z čitanjom to hižo dźe. Mnohe syčawki dyrbju hišće trochu zwučować, praji hóstny student na uniwersiće w Halle. Wo Serbach bě wón prěni króć wot swojeho profesora Gora Christopha Kimury w Tokiju słyšał. Poprawom je pola njeho tehdy słowakšćinu a pólšćinu wuknył.“

Takle pisaše Miriam Schönbach wo 20lětnym Yoshihisy Hagiwaru, kiž chce słowjanskej rěči Hornjeje a Delnjeje Łužicy nawuknyć, minjenu sobotu w nowinje Dresdner Neueste Nachrichten. Pod nadpismom „Z Tokija do Budyšina: Japanjan hori so za serbšćinu“ předstaja žurnalistka přećela serbskeho ludu. Japanjan powěda: „Rěče mje zajimuja. Wone tworja mosty mjez kulturami. Mój profesor, specialist za němske a europske studije, powědaše mi wo narodnych mjenšinach w Němskej, a ze Serbami so wón wuznawa. Jeho informacije wo ‚sorubu‘ – japanske zapřijeće to za Serbow – su mje pozbudźili, wukrajny semester w Němskej planować.“

Zapósłane (03.02.16)

Mittwoch, 03. Februar 2016 geschrieben von:

K wčerawšemu dopisej Marje Michałkoweje měni rěčnik iniciatiwneje skupiny Serbski sejm dr. Měrćin Wałda:

Marja Michałkowa piše, „zo je so Domowina wospjet z iniciatiwnej skupinu zetkała“. Informacija cyle jednorje njetrjechi. Smy so z předsydu w zašłych pjeć lětach­ jenož tajnje zetkali a tež w lobby­jowej skupinje Domowiny wo tym rozmyslowali, hač scyła hromadźe rěčimy. Žnějachmy pak jenož wurěče. K zjawnemu dialogej njeje dóšło, tež w Zwjazkowym předsydstwje Domowiny nic. Přikład: Čłonka gremija Monika Cyžowa praji w SN z 30. apryla 2014: „Smy wobzamknyli, zo so z tym wjace njezaběramy. Na kóždym zeńdźenju pak mamy naležnosć Serbski sejmik na blidźe.“ Prawje tež je, kaž w rozprawje SN ze 26. januara 2016 rěka, zo je nam ministerka dr. Eva-Maria Stange podpěru přilubiła, „zo by mjez Serbami k zjawnemu a fairnemu dialogej dóšło“. Wona pokaza na ćeže, dialog chcyć „wothorjeka“ diktować, a rjekny, „zo chce so do wěcy hłubšo zanurić, z ludźimi rěčeć a fairnu debatu podpěrać“. Knjeni Marja Michałkowa, prosymy Was wo rozmołwu – najlěpje z ministerku dr. Stange –, zo móhli njedorozumjenja wujasnić.

Zapósłane (02.02.16)

Dienstag, 02. Februar 2016 geschrieben von:

Předsydka Rady za serbske naležnosće w Swobodnym staće Sakskej Marja Michałkowa­ reaguje na přinošk SN wo iniciatiwnej skupinje za Serbski sejmik „Ministerka pomoc přilubiła“:

26. januara 2016 bě w Serbskich Nowinach wozjewjene, zo ministerka dr. Eva-Maria Stange iniciatiwnu skupinu za legitimowane­ zastupnistwo Serbow – Serbski sejm – podpěruje. Zastupjerjo Rady za serbske naležnosće w Swobodnym staće Sakskej so dźiwaja. Čehodla?

Mějachmy jako serbska rada Sakskeje 21. januara swoje regularne posedźenje w krajnym sejmje. Mjez druhim smy so ze statnej ministerku, knjeni Stange, wobšěrnje rozmołwjeli. SN wo tym rozprawjachu. Wězo su so čłonojo serbskeje rady ministerki prašeli, što k idejam iniciatiwneje skupiny měni. Wona nam cyle jasnje wotmołwi – a tak steji to w protokolu posedźenja –, zo so do wěcowneje diskusije Serbow njeměša. Wo tym maja Serbja sami rozsudźić. Tohodla nas rozprawa w SN zadźiwa. Njemóžu sej předstajić, zo ministerka tak rozdźělnej měnjeni zastupuje.

Zapósłane (28.01.16)

Donnerstag, 28. Januar 2016 geschrieben von:

Tomaš Bjeńš z Konjec wupraja so k rozprawnistwu wo hłownej zhromadźiznje Ralbičanskeje wohnjoweje wobory w SN z 18. januara:

Kaž Serbske Nowiny w přinošku mjez druhim rozprawjeja, njelutowaše nawoda wobo­ry Achim Měrćink z kritiskimi słowami napřećo Ralbičansko-Róžeńčanskej gmejnskej radźe a jich čłonam a cituje jeho, „zo pozicija někotrych radźićelow Swobodneho wolerskeho zjednoćenstwa Delany (SWZD) pokazuje, zo nimaja woni respekt a njewědźa hódnoćić, hdyž wobornicy druhim pomhaja a so za mzdu njeprašeja“. Zo njeje swoju kritiku jenož připódla, ale cyle wědomje a raznje zwuraznił, woznamjenja, zo ćěri Achim Měrćink wědomje klin mjez wohnjowu woboru a za nju zamołwitu gmejnsku radu.

Zapósłane (26.01.16)

Dienstag, 26. Januar 2016 geschrieben von:

K rozprawje wo wuradźowanju zhromadźizny zarjadniskeho zwjazka, wozjewjenej w SN z 15. januara, zastupowacy wjesnjanosta gmejny Ralbicy­Róžant a čłon zarjadniskeje zhromadźizny Tomaš Bjeńš z Konjec slědowace přispomnja:

Mólba do Serbskeho muzeja

Freitag, 15. Januar 2016 geschrieben von:

Podstupim (ML/SN). „Połnje efektow we wječornym swětle ruma inscenowanej jewitej so dwě holcy při kołwróće z kudźałku a wrjećenom, kotrejž je Berlinski moler Philipp Franck 1907 na jednym ze swojich­ mnohich přebytkow w Błótach portretował. W Błótach nadeńdźe 1860 w Frankfurće n. M. rodźeny a 1944 w Berlinje zemrěty moler nimale njemylenu krajinu z awtochtonymi wobydlerjemi, kiž běchu sej nałožki a narodnu drastu zachowali a kotřiž napřećiwny wobraz měšćanskeho žiwjenja symbolizowachu. Mystiske Błóta ze serbskim prawobydlerstwom ze swójskej rěču a pisanej drastu, z njeličomnymi rěčkami a wěstej melancholiju krajiny su turistisce wotkryte.“

Takle wopisuje Ingeborg Becker w přinošku „Holcy pod lapu“ w magacinje Kulturneje załožby krajow „Arspro Toto“ mólbu Philippa Francka, kotruž bě Choćebuski Serbski muzej nakupił. Dale tam čitaš: „Přiwobroćenje Francka k Błótam njewotpowědowaše jeničce zajimej na swojoraznosći tuteje krajiny, ale tule nasta mały rjad mólbow. Wone pokazuja žony a holcy w jich dekoratiwnej narodnej drasće při domjacych dźěłach.

Zapósłane (08.01.16)

Freitag, 08. Januar 2016 geschrieben von:

Wórša Šołćina z Róžanta ma kritiske přispomnjenje k přinoškej w SN:

Čitach w srjedownym wudaću Serbskich Nowin wo nowolětnym pućowanju młodych Róžeńčanskich swójbow a jich „nomadowym“ dyrdomdeju. Dźěćom je so zawěsće lubiło a su ze zapalom pó­dla byli, byrnjež chětro zyma było. Přiwšěm měnju, zo měło kóžde (organizowane) dźěćace zarjadowanje tež wěsty kubłanski efekt měć abo znajmjeńša wěste prawidła a normy wobkedźbować. Što pak čitach? Dźěći móžachu z kłokom a prokom na (wězo fiktiwneho) wjelka třěleć! Wothladajo wot wšěch diskusijow za abo přećiwo wjelkej – tu měrjachu so na zwěrjo, kotrež steji pod škitom přirody! Móžeš to za manipulaciju měć, snano bě to tež cyle jednorje njepřemyslene, ale pedagogisce prawje to njebě. Na wjelka třěleć­ je zakazane, to drje je znate, wšako běchu­ mjez staršimi tež hajnicy. Sym wćipna, kak bychu to wopodstatnili, by-li (abo snano samo je) so něchtó na tym postorčił. Mamy dźiwich swini dosć – njeby to lěpša alternatiwa była?

Neuheiten LND