Choćebuz (SN/at). Na kromje pohórnistwowych jězorow a w nich knježi swójska dynamika. Wo zesunjenjach dyrbjachu zamołwići Łužiskeje towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa (LBMV) dotal přeco zaso rozprawjeć, tak loni 11. měrca w Hórnikečanskim jězoru.
Wobswětoškitarjo Choćebuskeje skupiny Zeleneje ligi rěča wo „njezwučenym a starosće wubudźacym“ zesunjenju na južnym brjoze Liškowskeho jězora – bywšeje brunicoweje jamy Choćebuz-sewjer –, kotryž nastawa w zamołwitosći Łužiskeje energije a milinarnje (LEAG). Potrjecheny wotrězk je do směra na město Choćebuz zapołoženy. „Ze Šlichowom leži wobydlene sydlišćo w bjezposrědnej bliskosći zesunjenja“, wobkrući Renej Šuster ze Zeleneje ligi starosće wubudźacy fakt. W februaru a měrcu běchu tu wjacore zesunjenja. Na to bu w Šlichowje, měšćanskim dźělu Choćebuza, bywši škitny nasyp přećiwo harje wobšěrnje zawrjeny. Potrjecheny je nimo toho wobłuk kaijoweje murje. Tu chce město Choćebuz pobrjóh jězora wobšěrnje wuwiwać, za čož chcedźa wjacore miliony eurow wudawać.
Hosćenc „Meja“ w Radworju bě a je zaso dobra adresa za swjedźenje. Twarjenje steješe přez lěta prózdne, doniž njezapoča so w lěće 2011 skónčnje něšto hibać. Nětko pak so wobličo předewšěm zadnjeje strony přeměnja. Pjećposchodowy přitwar tam tuchwilu nastawa a ma mnohe wolóženja a lěpšiny přinjesć. Tež dwór, kotryž budźe do wobhospodarjenskeho koncepta zapřijaty, hišće přetworja.
Na Radworskej nawsy je tuchwilu wulke twarnišćo. Tam „Meju“ wulce přetwarjeja, zo by nowe wobličo dóstała. Katleń Wawrikowa dom hižo wot lěta 2011 wotnaja. Tak so do hosćenca a na žurlu zaso žiwjenje wróći, štož mnohich wjesnjanow – a nic jenož jich – chětro wolóža. W lěće 2018 je Katleń Wawrikowa „Meju“ skónčnje kupiła. Kuchnju wona hižo wjacore lěta za cateringowe přemysło wužiwa, zo by za swójbne swjedźenje, kwasy a dalše zarjadowanja z přistajenymi słódne chłóšćenki přihotowała.
Hosćenc z wulkim potencialom
Wotnětka smědźa so wobydlerjo Choćebuza a dalši zajimcy při nowym informaciskim stejnišću na hłownym dwórnišću města wo strukturnej změnje informować.
Choćebuz (SN/BŠe). Na něhdźe 150 kwadratnych metrach, kotrež nowe informaciske stejnišćo při Choćebuskim dwórnišću wopřijima, prezentuja zwjazkowy kraj Braniborska, město Choćebuz a Němska železnica projekty, kotrež perspektiwu we łužiskim brunicowym regionje w zwisku ze strukturnej změnu zmóžnjeja. Nimo noweje twornje železnicy w Choćebuzu su to tež dalše směrodajne naprawy. Oficialnje bu pawiljon dźens tydźenja wotewrjeny, na čož je wjele prominency z politiki a hospodarstwa přišło.
Drježdźany (dpa/SN). Brunicu wudobywać a zmilinić chce nowe zwjazkowe knježerstwo w najlěpšim padźe hižo hač do lěta 2030 přestać. Runočasnje měli tohorunja wuspěšnu strukturnu změnu zmóžnić, wuzběhny sakski minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) wčera w běhu prašenskeho koła w Drježdźanskim krajnym sejmje. „Wotpowědne zakonje su Zwjazkowa rada a zwjazkowy sejm tež wotpowědnje wobzamknyli“, wón podšmórny.
„Zakład bě towaršnostny kompromis, kotryž přichod brunicowych rewěrow wobkedźbuje. Štóž chce wudobywanje brunicy spěšnišo zakónčić, ma tuž pokazać, hdźe móhł w brunicowych kónčinach runočasnje nowe dźěłowe městna wutworić“, sakski regionalny minister wuzběhny.
W tym zwisku njeje jenož wažne, wutwar wobnowjomnych energijow spěchować. Tež změnu strukturow w potrjechenych regionach měli w samsnej měrje pospěšić. Thomas Schmidt žada sej wjace swobody. „Dobre projekty wužaduja sej fleksibelnišu měru hladajo na wuwiće a zwoprawdźenje. Wobstejace spěchowanske doby a lětne etaty strukturnu změnu haća.“
Zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina Sakskeje chce so intensiwnje dalewuwiću přistawa při Lejnjanskim jězorje wěnować. To wuzběhny jednaćel Daniel Just na wčerawšej zhromadźiznje we Łazu.
Łaz (AK/SN). Multifunkcionalne serwisowe twarjenje, kotrež w nadawku gmejny Halštrowska Hola při Lejnjanskim jězorje nastawa, je mjeztym nimale hotowe. Twarske dźěła w přizemju su zakónčene, tež prěni poschod móžachu wotnajerjam hižo přepodać. W meji nastanu při nasypje hišće wotstajenske přestrjenje. Nazymu ma potom přistawny mosćik za składowanje nastać. Dale wuhotowane budu wonkowne płoniny při twarjenju. „Wot 1. apryla budźe přistaw wobhospodarjeny“, rozłoži wčera jednaćel zaměroweho zwjazka Daniel Just.
Afriskej swinjacej mrětwje wěnuja zamołwići aktualnych podawkow w Ukrainje a w času koronapandemije jenož mało kedźbnosće. Wuskutki w ratarskich zawodach tež Hornjeje Łužicy su přiwšěm katastrofalne.
Budyšin (SN/BŠe). Ratarjo w Sakskej plahuja dale a mjenje swini. Kaž ze zdźělenki Kamjenskeho statistiskeho zarjada wuchadźa, je jich ličba w běhu jednoho lěta wo 7,8 procentow woteběrała, štož je něhdźe 51 000 skoćatow mjenje. Přičina toho su předewšěm afriska swinjaca mrětwa a mjenje naprašowanjow za swinjacym mjasom po cyłej Europje.
Minjeny tydźeń bu wozjewjene, zo budźe w Hornjej Łužicy Klukšanski zawod přichodnje zawrjeny. Kaž jednaćel Swen Jatzke zdźěli, budźe to snano hižo w aprylu. Wot dotal cyłkownje 20 000 městnow za swinje je tam jenož hišće nimale 3 000 wobsadźenych. Kóšty za plahowanje swini su prosće přewysoke a płaćizny za mjaso přeniske. Tuž so hižo njewudani swinje plahować. Dale njeje na wuchodźe Sakskeje žanych móžnosćow plahowany skót zarězać. Sobudźěłaćerjo zawoda pak maja so nětko za nowym dźěłom rozhladować.
Wójna w Ukrainje so tež na produkciju Łužiskeje woleńcy we Wojerecach wuskutkuje. Nimo toho zwyšene płaćizny za ćěriwo a surowizny mały zawod nadměru wužaduja.
Wojerecy (SN/at). Wo swojim dodawarju laneho symjenja rěči jednaćelka Wojerowskeje Łužiskeje woleńcy Regine Jorga z najwjetšim připóznaćom. To je ze swójbu w Němskej bydlacy kazachski wobchodnik, wot kotrehož wona z Kazachskeje dowožowanu hłownu surowiznu kupuje. „Tydźensce tři abo štyri nakładne awta nam lane symjo z Kazachskeje přez Rusku přiwjezu“, jednaćelka rozprawja. Z wójnu w Ukrainje pak so wona praša, kak dołho móže z transportami scyła hišće ličić. Wupady drje dotal žane byli njejsu, transporty pak njejsu wjace tak dypkowne. Regine Jorga so nadźija, zo so dodawanski rjećaz dospołnje njepřetorhnje.