Faeser: Běchmy dobri hosćićeljo

póndźela, 15. julija 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka za nutřkowne naležnosće Nancy Faeser je po finalnej hrě europskich koparskich mišterstwow w Berlinje pozitiwny facit turněra sćahnyła. „Smy wulkotny swjedźeń kopańcy wosrjedź Europy dožiwili. Naš kraj je so jako dobry hosćićel prezentował“, rjekny politikarka SPD wčera wječor medijam. „Wobrazy tutoho lěća w našich městach wostanu njezapomnite.“

„Kopańca njemóže wězo problemy našeho časa rozrisać. Za čas kopańcy je pak zhromadnosć nastała, kotraž našej towaršnosći jara tyje“, Faeser rjekny. Po zahajenju EM 14. junija su statysacy hosćo do Němskeje přišli. Turněr je so wčera wječor z dobyćom španiskeho mustwa přećiwo Jendźelskej skónčił.

Faeser dźakuje so wěstotnym mocam policije, wuchowarjam a čestnohamtskim pomocnikam za swěrnu słužbu.

Merz: Sym kmany kandidat

póndźela, 15. julija 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Předsyda CDU Friedrich Merz je sej wěsty, zo by dobry kanclerski kandidat CDU/CSU k wólbam zwjazkoweho sejma 2025 był a zo ma přećiwo móžnemu kontrahentej Markusej Söderej (CSU) dobre šansy. „Dowolam sej zdwórliwje na to skedźbnić, zo słušam k pjeć najwoblubowanišim politikarjam Němskeje“, rjekny Merz w rozmołwje ze sćelakom ARD. Kriterije kanclerskeje kandidatury su po jeho měnjenju wosobinske kmanosće, žiwjenske a nawjedowanske nazhonjenje a wobšěrne znajomosće Němskeje. Wo kanclerskej kandidaturje chce unija nazymu rozsudźić.

Berlin hotuja so na dobyće Trumpa

póndźela, 15. julija 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo so po słowach koordinatora za transatlantiske naležnosće Michaela Linka na to hotuje, zo stanje so Donald Trump znowa z prezidentom USA. „Nimo přihotow zwjazkoweho knježerstwa, kotrež wotměwaja so jara intensiwnje a wězo tajnje za kulisami, trjebamy kruty zwjazk demokratiskich stron“, rjekny Link nowinarjam. „W tutej naležnosći sym stajnje po puću a pěstuju tež styki k CDU a CSU“, politikar FDP rjekny. „Hotujemy so na scenarij Trump 2.0.“

Do toho běštaj zastupowacy předsyda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Jens Spahn (CDU) a předsyda europskeho wuběrka zwjazkoweho sejma Anton Hofreiter (Zeleni) namołwjałoj, zo měła so Němska lěpje na móžne wólbne dobyće Trumpa přihotować.

Wonkopolitiski rěčnik SPD w zwjazkowym sejmje Nils Schmidt rjekny: „Prezident USA Joe Biden, ma přeco hišće dobre wuhlady, wólby dobyć.“ Najebać to pojědźe Schmidt na zjězd republikanow, zo by so na Trumpa lěpje nastajić móhł.

Biden: Njejsmy njepřećeljo

póndźela, 15. julija 2024 spisane wot:

Prezident USA warnuje po atentaće na Donalda Trumpa před namocu

Washington/Milwaukee (dpa/SN). Do nominowanja Donalda Trumpa za prezidentskeho kandidata republikanow je prezident USA Joe Biden hladajo na atentat na 78lětneho před namocu we wólbnym boju warnował. „Wšelake měnjenja rozrisamy we wólbnej kabinje, nic pak z kulkami“, rjekny Biden při jednej ze swojich rědkich narěčow na ameriski lud.

Politiska debata w kraju je minjeny čas chětro napjata. „Je na času, ju wochłódnić“, wón potwjerdźi. „Smy wšitcy zamołwići, tole činić. „Namóc njeje nihdy rozrisanje“, prezident rjekny. „Njejsmy njepřećeljo“. Mjeztym je Trump dźeń po dramatiskich scenach w Pennsylvaniji w zwjazkowym staće USA Wisconsin přizemił, hdźež chce so jako kandidat republikanow k prezidentskim wólbam w nowembru oficialnje nastajić dać.

Wječorne narěče prezidenta z jeho běrowa w Běłym domje su jara rědke a poprawom jenož w krizach z wašnjom. Runje w tajkim połoženju USA po atentaće na Trumpa tuchwilu su. Atentat bě po wšěm swěće zludanje zbudźił.

Je realizm populizm?

póndźela, 15. julija 2024 spisane wot:
Njedawno je žurnalist w interviewje, kiž bu w Sakskich Nowinach wozjewjeny, Sahrje Wagenknecht wumjetował, zo by ludźi tež na polu kubłanja z populizmom naškarała. Jeho wopodstatnjenje: Wagenknecht je sej na zarjadowanju žadała, zo dźěći na zakładnej šuli mjez druhim zaso porjadnje pisać nawuknu – a publikum je tohodla wyskał. Jeje wotmołwa: Što to wo kubłanskim systemje wupraja, hdyž ludźo hižo na tajku sadu z wyskom reaguja? W serbskej kubłanskej debaće běše dołho podobny zjaw: Kóždy, kiž je na tym dwělował, zo 2plus serbskim dźěćom tyje, běše populist a bu namołwjeny, prošu na fachowcow poskać. Mjeztym je nimale konsens, zo nichtó hižo serbsce njemóže, a tohodla rěka nowe hesło: wšudźe rěčne rumy tworić, w kotrychž móžemy so mjez sobu rěčnje wukmanjeć. Što by wot němčiny wyše wostało, hdyž by kóždy Němc nuzowany był, přeco a wšudźe jendźelsce rěčeć? Přeju prócy wo zakótwjenju našich prawow wjele wuspěcha! Marcel Brauman

To a tamne (15.07.24)

póndźela, 15. julija 2024 spisane wot:

Z wokna čilajo, je muž w Neustadtće nad Dunajom z druheho poschoda padnył a so ćežko zranił. Prawdźepodobnje je 47lětny při akciji dźensa rano runowahu zhubił a wjace hač sydom metrow do hłubiny padnył. Susod je zražku słyšał a wuchowansku słužbu wołał. Pomocnicy dowjezechu 47lětneho do chorownje. Sanitetarjam muž rjekny, zo bě chětro napity. Zo je jeho něchtó z wokna storčił, tuchwilu wuzamkuja.

Młody ćuleń je so ze Sewjerneho morja hač do Hamburga a Schleswigsko-Holsteinskeje předrěł. W Geesthachće wulěze z wody, zo by sej rybu zesłodźeć dał, kotruž bě sam popadnył. Fachowc za ćulenje je hakle někotre měsacy stare zwěrjo popadnył a do stacije w Friedrichskoogu dowjezł. Tam młodźo zastaraja, doniž njeje 25 kilogramow ćežke. Potom wusadźa ćulenja zaso do morja.

Orban wójny dla pola Trumpa

pjatk, 12. julija 2024 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Nimale tydźeń po swojim zetkanju z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom a bjezposrědnje po wjeršku Nato we Washingtonje je madźarski ministerski prezident Viktor Orban bywšeho prezidenta USA Donalda Trumpa wopytał. Orban je hižo dlěši čas w „měrowej misiji“ po puću. Wón chcył wójnu w Ukrainje na diplomatiskim puću skónčić. Nato wumjetuje jemu w tym zwisku ryzy populizm a „inscenaciju“.

Pomhaja Ukrainje hač k dobyću

Washington (dpa/SN). Statni a knježerstwowi šefojo čłonskich statow Nato su Ukrainje k zakónčenju swojeho wjerška podpěru hač k dobyću nad Ruskej připrajili. Podpěrować chcedźa Ukrainu při natwarje wójska, kotrež je kmane, rusku agresiju skónčić, tak rěka w kónčnej deklaraciji. Čłonske staty přilubja wojersku pomoc w hódnoće 40 miliardow eurow. Połoženje ukrainskeho wójska na fronće je tuchwilu komplikowane.

Ruske plany morjenja wotkryte

Bjezradna wobhladuje sej wobydlerka w měsće Plainfield w Texasu w USA škody, kotrež je hurrikan Beryl na swojim puću po USA zawostajił. Miliony ludźi dyrbja bjez miliny wuńć. Měšćanosta texaskeje metropole Houston rěči wo štyrjoch smjertnych woporach. Beryl cychnuje hižo cyły tydźeń ze spěšnosću 250 km/h po kraju. Foto: dpa/Dmitry Belyakov

W Lipsku miliony inwestuja

pjatk, 12. julija 2024 spisane wot:

Lipsk (dpa/SN). Předewzaće Beiersdorf, inwestuje wjac hač 200 milionow eurow do noweho logistiskeho centruma w Lipsku. Kaž zastupjerjo koncerna z Hamburga na swjatočnym prěnim zarywje wčera zdźělichu, ma stejnišćo w lěće 2027 ho­towe być. Cyłkownje 450 nowych dźě­łowych městnow ma tam nastać. Beiersdorf je mjez druhim za marce ­Nivea a Labello znate.

Hakle loni w septembrje je předewzaće nowy produkciski centrum na sewjeru Lipska wotewrěł. Wobaj projektaj matej „wuznaće za Němsku być“, přetož stej „najwjetša inwesticija, kotruž je koncern na jednym stejnišću zwoprawdźił“. Nowy logistiski centrum je 12,5 hektarow wulki a přewza w přichodźe centralne nadawki w Europje. „Lipsk skići idealne wuměnjenja za posłužowanje kupcow w centralnej Europje“, zwurazni šef koncerna Beiersdorf w Němskej, Christian Haensch.

Wyši měšćanosta Lipska Burkhard Jung (SPD), wita wuznaće za město. ­„Stawizny Lipska su wuspěšne, čemuž Beiersdorf přinošuje.“ Logistiski centrum ma moderny, klimje přichilene stejnišćo być.

Biden wostawa sebjewědomy

pjatk, 12. julija 2024 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Joe Biden wostawa w diskusiji wo tym, hač so jako kandidat za prezidenta USA scyła hišće hodźi, sebjewědomy. Demokraća maja prawo, na zjězdźe strony w awgusće druheho kandidata postajić, rjekny 81lětny na zakónčacej nowinarskej konferency po wjeršku NATO we Washingtonje na wotpowědne prašenje. „Wězo smědźa činić, štož chcedźa. Sam dožiwjam pak přemóžacu podpěru.“

Hdyž Bidenej na stronskim zjězdźe rjeknu, zo chcedźa tola hinašeho kandidata, je to demokratiski proces, Biden rjekny. „Tole pak njebudźe so stać“, wón mjelčo přida. Wón měni, zo je wysoko kwalifikowany, zo by knježił – a dobył. „Je druhich ludźi, kotřiž móža Trumpa porazyć. Tole pak woni potom wotprědka započinaja.“ Hakle wčera bě sej Biden dalši lapsus dowolił. Po swojej narěči na wjeršku NATO prošeše wón ukrainskeho prezidenta Wolodymyra Zelenskeho k mikrofonej. Biden rjekny: „Přepodam słowo prezidentej Ukrainy, kiž je runje tak rozsudźeny a zmužity, prezidentej Putinej.“

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND