Premjera po „njesćerpnym čakanju“

štwórtk, 12. meje 2022 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). „Poprawom čakamy hižo njesćerpnje wot meje 2021 na premjeru serbskeho dźěćaceho dźiwadła. Přeco zaso smy proby přetorhnyć dyrbjeli. Zahajili běchmy je hižo zašo, a to w oktobru 2019. Tón abo tamny mały dźiwadźelnik je ze swojeje róle mjeztym wurostł. 18. meje, 15 hodź. pak je skónčnje tak daloko: Serbske dźěćace dźiwadło při Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle swjeći premjeru hry ‚KUS hinak – Małe wampiry‘ wot Andreasa Galka, do hornjoserbšćiny přełoženu wot Dorotheje Šołćiny, na małej žurli Budyskeho Dźiwadła na hrodźe.“ To pisa za serbski marketing NSLDź zamołwita Anna Měrćinowa w nowinarskej zdźělence.

Čołm do lisćiny

štwórtk, 12. meje 2022 spisane wot:
Lubin (SN/bn). Pod hesłom „Błótowski čołm – Twar a wužiwanje“ ma so drje najwažniše, tradicionalne wašnje transportowanja na delnjołužiskich wodźiznach do Zwjazkoweje lisćiny imaterielneho kulturneho namrěwstwa zapřijeć. Wotpowědny namjet bě Błótowske towarstwo, zastupujo „wjacorych regionalnych akterow“, ministerstwu za wědomosć, slědźenje a kulturu Braniborskeje loni sposrědkowało, kotrež je požadanje wčera zwjazkowej konferency kultusowych ministrow přepodała. Referentka ministerstwa Katrin Seitz je „přeswědčena, zo ma namjet wulki potencial, kulturnemu herbstwu ‚błótowski čołm‘ a z nim cyłemu regionej nowe wuwićowe impulsy spožčić“, w nowinarskej zdźělence Błótowskeho towarstwa rěka. Nětko ma zwjazkowa konferenca kultusowych ministrow postajić, hač a hdy požadanje němskemu ekspertowemu komitejej UNESCO poruča, kotryž namjety za imaterielne namrěwstwo pruwuje a naposledk přirjaduje. „Doskónčny rozsud“ wo zapisanju do lisćiny chce gremij „po nětčišim stawje w měrcu 2023“ wu­tworić.

Lisćina je lisćina je ...

štwórtk, 12. meje 2022 spisane wot:
Błótowski čołm jako imaterielne kulturne namrěwstwo – to skutkuje na prěni pohlad kaž dosć šwarna myslička. Dotal jenički zapisk ze „za nas“ zajimawym pozadkom je „towaršnostnym nałožkam a swjedźenjam łužiskich Serbow w běhu lěta“ wěnowany. Hač pak z toho woprawdźe „impulsy za cyły region“ wuchadźeja? Wobhladamy-li sej lisćinu dokładnje, móžemy zwěsćić, zo je do njeje aktualnje dohromady 126 přikładow kulturnych po­dawkow, procesow a projektow zapřijatych. Snano su někotre z nich ludźom na městnje wědome, a tón abo tamny fachowc je zawěšće kmany, nimale wšitke z nich naličić. Wulka „wuprudźensku móc“ pak so donětka wopokazała njeje. Přirunujemy-li němsku ze swětowej lisćinu wobkedźbujemy skerje nawopačny efekt. Drježdźanjanam bě status smorže, dokelž je nadróžny wobchad naposledk tola wažniši. A kolportowany škit, wurostowacy z lisćiny, njeje zničenju statuwow w Bamiyanje zadźěwał. Bosćan Nawka

„Kralowna“ znowa zaklinči

srjeda, 11. meje 2022 spisane wot:

„Budyske pišćelowe lěćo“ słuša mjeztym ke krutym kulturnym wjerškam w sprjewinym měsće. Spěchowanske towarstwo Cyrkwinskohudźbny skutk Budyšin wuhotuje jón lětsa 5. raz. Kaž w minjenych lětach je předsyda towarstwa, cyrkwinskohudźbny direktor ­Michael Vetter, tež lětsa syłu renoměrowanych organistkow a organistow z tu- a (zdźěla dalokeho) wukraja na koncertny rjad přeprosył.

Budyšin (SN/bn). „Budyske pišćelowe lěćo“ zahaja tónraz srjedu, 8. junija, z koncertom w Budyskej cyrkwi swj. Pětra. Michael Vetter a tachantski kantor Kamil Maksymilian Kulawik prezentujetaj rědke twórby za dwoje pišćele, nawjazujo tak na dotalne zazběhi rjadu z předchadnikom Kulawika Friedemannom Böhme.

Budyšin (SN/bn). „Młoda serbska hudźba – Młoda serbska muzika“ rěka wu­bědźowanski rjad za talentowany dorost, kotryž je Serbski ludowy ansambl minjeny kónc tydźenja, znatych přičin dla takrjec z lětom zapozdźenja, 12. raz w Choćebuskim konserwatoriju a Budyskim Serbskim domje wuhotował. Dohromady je so na nim 120 dźěći a młodostnych wobdźěliło. Wurisowanskim kriterijam wotpowědujo běchu přinoški přewažnje serbske. Mjez druhim pre­zentowachu kompozicije Korle Awgusta Kocora, Liany Bertók, Helmuta Fryče ­a ­Jana Rawpa.

Towarstwo „Společnost přátel Lužice“ bě wědomostnikow Serbskeho instituta do Prahi přeprosyło, zo bychu nowše slědźenja wo tak mjenowanej „Warnočanskej generaciji“ předstajili. Wjednica wědomostneho projekta dr. Jana Piňosová hižo wot měrca 2022 w Praze přebywa, zo by w archiwach za dotal njeznatymi dokumentami wo wonym powójnskim času pytała. Tak předstajichu minjenu pjatk dr. Jana Piňosová, prof. Thomas Menzel a dr. Jana Šołćina (wotl.) zajimcam wuslědki interdisciplinarnych slědźenjow a w intensiwnej diskusiji wo tutych kaž tež wo nowšich wuwićach w zwisku ze serbskorěčnym kubłanjom diskutowachu. Foto: Iva Drmlová

Nahladna bilanca

wutora, 10. meje 2022 spisane wot:
Wot 2013 je Birgit Weber přirjadnica ­Budyskeho krajneho rady a zastupowaše jeho tež w kulturnym konwenće. Nětko so wona dobrowólnje wróćosćehnje. Dopomnju so hišće, zo sym wćipna była, kak tale ze zapada pochadźaca žona so do našeho serbsko-němskeho swěta namaka a kak wona swoju zamołwitosć nastupajo Serbski muzej a NSLDź jako nošer wupjelni. A hlej – w tymle nic cyle lětdźesatku skutkowanja móže wona na nahladnu ­bilancu zhladować. K jeje zasłužbam słuša tež wuspěšne wobnowjenje Hórni­kečanskeje Energijoweje fabriki. Wulki projekt njeje sej wona wupytała, hinak wupada to z wuměłskim busom, kotryž je wona iniciěrowała. Tež nowy skład Serbskeho muzeja je wona podpěrowała. Wo našim muzeju sym přeco jenož chwalace słowa wot njeje słyšała, štož za tamne muzeje njepłaći. Nowu domiznu je sej ­Birgit Weber we Wuježku namakała. To je rjenje. Škoda, zo wona dale njedźěła. Cordula Ratajczakowa

Rychbach (AH/SN). Na hrodźe Krobnitz pola Rychbacha (Reichenbach) su minjeny pjatk na 126. posedźenju kulturneho konwenta Hornja Łužica-Delnja Šleska třoch wot štyrjoch rozsudźacych rozžohnowali. Do toho mějachu so rozžohnowaca Budyska přirjadnica Birgit Weber, 21 lět amtěrowacy předsyda konwenta Bernd Lange (CDU) a Zhorjelskeho wyšeho měšćanostu zastupowacy dr. Michael Wieler kaž tež w gremiju dale skutkowacy direktor Załožby za serbski lud Jan ­Budar hišće něšto pjenjez rozdźělić.

Chór Lipa w Lipsku pobył

wutora, 10. meje 2022 spisane wot:

Lipsk (fk/SN). 25 spěwarjow a spěwarkow chóra Lipa je so předwčerawšim na wulět do Lipska podało. Tam jich čłonojo Markkleebergskich wokalistow wutrobnje witachu. Hromadźe nastajichu so na zabawne wodźenje po srjedźišću města. Wodźerka łužiskich hosći a jich hosćićelow ze swojim wašnjom jenož njezahori, ale sposrědkowa zdobom wjele informacijow wo měsće a jeho něhdyšich sławnych woby­dlerjach. Hač Luther abo Lotter, Mahler abo Bach – wo wšěch wědźeše anekdoty powědać. W jednej z mnohich pasažow w starym měsće sej Lipjenjo spontanje zaspěwachu. Wodźerka rozžohnowa so ze spěwarjemi wobeju ćělesow při Auerbachskej pincy, kotraž bě swój čas hižo młodeho Goethu inspirowała. Tam dachu sej porjadnje słodźeć.

Budyšin (SN). W nowym internetnym poskitku Budyskeho wopomnišća „6 prašenjow na ... bywšich jatych stasijoweho jastwa Budyšin II“ wotmołwjeja wšelakori bywši jeći na samsne prašenja na samsnym městnje. Interviewy wotměja so w dohladowanskej klětce – městno to, do kotrehož njesmědźachu jeći w času jatby ženje zastupić.

W rjedźe so wožiwjeja wosobinske dopomnjenki na čas jatby. Nastanje tak wobraz z wida žonow a muži wo tym, što je so we wšelakorych časach w stasijowym wosebitym jastwje Budyšin II wothrało. Nimo toho dóstanu přihladowarjo tež dohlad do wosobinskeho dóńta potrjechenych a zhonja, kotre sćěhi zajeće za jednotliwca a jeho swójbnych měješe.

Powědaja Gabriele Zimnak – politiska jata wot 1984 do 1986, Hermann Reisch – politiski jaty wot 1984 do 1987, Jens Leck – politiski jaty wot 1978 do 1982 a Thomas Lukow – politiski jaty wot 1981 do 1983. Digitalny poskitk je na internetnej stronje wopomnišća přistupny. Koncept je nawodnica institucije Silke Klewin spisała, wo kameru a zwuk postara so Konrad Schwerk.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND