Politika na kromje kopańcy

wutora, 02. julija 2024 spisane wot:

Flensburg (SN/mb). Składnostnje Europeady w hraničnych kónčinach Južneje a Sewjerneje Schleswigskeje w Němskej a Danskej je so tež Mjeńšinowa rada schadźowała. Zastupjerjo připóznatych domoródnych narodnych mjeńšin Němskeje su so w domje Danow w Flensburgu „Flensborghus“ zetkali respektiwnje so online wobdźělili – kaž předsyda Domowiny Dawid Statnik, kiž w Budyšinje dźěła.

Gremij je so štyrjom wulkim temam wěnował. Tak su poslednje namjety za planowane poručenje konferency kultusowych ministrow (KMK) za sposrědkowanje wědy na šulach wo narodnych mjeńšinach schwalili. W dźěłowej skupinje zastupjerjow mjeńšinow a zwjazkowych krajow, kotraž je naćisk zdźěłała, skutkuje tež referentka Domowiny za kubłanje, Katrin Suchec-Dźisławkowa. Kaž předsyda třěšneho zwjazka Dawid Statnik našemu wječornikej dźensa wobkrući, chce KMK poručenje hišće lětsa schwalić. Najebać to, zo zwjazkowe kraje wo konkretnym zwoprawdźenju same rozsudźeja, ma tajke zhromadne poručenje „wěstu politisku móc“, tak Dawid Statnik.

Płaćenski system zahajeny

wutora, 02. julija 2024 spisane wot:

Frankfurt nad Mohanom (dpa/SN). Nowy europski płaćenski system Wero European Payments iniciatiwy (EPI) je dźensa startował. Wulki dźěl nalutowarnjow, kaž tež ludowe w Němskej, z Wero mobilne płaćenja wot jednoho handyja na druhi zmóžnjeja. Wužiwarjo systema njetrjebaja žane 22 cyfrowe kontowe čisło (IBAN) podać. Město toho dosaha mobilne telefonowe čisło abo mejlowa adresa. Pjenjezy w běhu dźesać sekundow na konto přijimarja dóńdu.

Nowe knježerstwo wutworjene

Den Haag (dpa/SN). Sydom měsacow ­po wólbach parlamenta w Nižozemskej ­měješe tamniši kral Willem-Alexander dźensa nowe knježerstwo spřisahać. ­Njestronjan a něhdyši zastojnik Dick Schoof, stanje so z šefom knježerstwa. Radikalnoprawa strona populista Geerta Wildersa wutwori zhromadnje z třomi druhimi prawicarskimi stronami koa­liciju.

Direktne zwiski zmóžnić

W přitomnosći pósłanče USA w Němskej Amy Gutmann (1. wotprawa) a braniborskeho ministerskeho prezidenta Dietmara Woidki (SPD) bu wčera w Choćebuzu Newton Flight Academy ze třomi lětanskimi simulatorami wotewrjena. Je to prěnje tajke zarjadnišćo w Europskej uniji. Akademija je projekt předewzaća Chesco tzwr, kotraž w Choćebuzu w kooperaciji z Techniskej uniwersitu Choćebuz – Zły Komorow wo modernych a klimje přichilenych lětarskich systemach slědźi. Foto: Michael Helbig

Angažementma so podpěrać

wutora, 02. julija 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Wuchodoněmske towarstwa a iniciatiwy móža za swój demokratiski angažement podpěru z fondsa zhromadźenstwa „Zukunftswege Ost“ dóstać. Znajmjeńša 100 projektow ze stajnje hač do 5 000 eurami ma so spěchować. Prěnje pjenjezy móhli próstwy­stajerjo hižo w septembru dóstać, zdźěli wčera zamołwity zwjazkoweho knježerstwa za wuchod Carsten Schneider (SPD).

Demokratija wohrožena?

wutora, 02. julija 2024 spisane wot:

Bywši prezident USA Donald Trump měješe před sudnistwom wuspěch

Washington (dpa/SN). Bywši prezident USA Donald Trump so po rozprawach wo to prócuje, po njedawnym rozsudźe najwyšeho sudnistwa k prašenju imunity, zběhnjenje swojeho zasudźenja w New Yorku docpěć. Jenož něšto hodźin po wobzamknjenju Supreme Courta su prawiznicy Trumpa prěnje kročele zahajili a so z listom na přisłušneho sudnika w New Yorku wobroćili, sćelak CNN a nowina „New York Times“ rozprawještej. Žórła pak žane njemjenowaštej.

Prawiznicy su prawdźepodobnje sudnika tež wo to prosyli, za 11. julij postajene wozjewjenje chłostanja přestorčić. Trumpowy team powoła so při tym na njedawny rozsud Wyšeho sudnistwa USA, po kotrymž so prezidenća USA nastupajo chłostanske přesćěhanje za oficialne jednanja w zastojnstwje škitaja. Prezident USA Joe Biden ma tole za „strašny precedencny pad“. Krok Trumpowych prawiznikow bě wočakujomny, ale je skerje bjez wuhladow.

Mustwo je wjac hač star

wutora, 02. julija 2024 spisane wot:
Wčera wječor hraješe portugalske mustwo přećiwo hrajerjam ze Słowjenskeje. Bě to zajimawa hra, wšako měješe Portugalska nadměru wulke šansy. Wočiwidna taktika portugiziskeho trenarja bě, zo so wšitke bule na čisło sydom hraja. Tola Cristiano Ronaldo swoje šansy wužił njeje. Radšo hraje nimo wrotow abo hnydom do rukow słowjenskeho wrotarja. Wjetšina statistikow rěča za Portugalsku pokazujo na to, kak derje abo strašnje wone hraja. Hdyž pak so wšitko wo jednu wosobu wjerći, potom je bjez dźiwa, zo Słowjency nadběhowarja ze wšěmi mocami zakituja. Wot prěnjeje do poslednjeje minuty steji Ronaldo w nimohrě, čaka na bul. W 102. min. měješe wón rozsud na noze, z jědnatku. Jeho čuwy pak zapraja a Słowjenc bul parěruje. Z tym dźěše do třělenja jědnatkow. Portugizojo na kóncu juskachu. Čehodla pak njesu hru hižo zašo za sebje rozsudźili a wjace pisanosće do hry přinjesli? Mój tip: Nic wšitko na čisło sydom hrać! Julius Paška

Woda wina?

wutora, 02. julija 2024 spisane wot:
Verona (dpa/SN). Za wjele turistow je idyliski dowol při Gardaskim jězoru nimo. Při najwjetšim jězoru Italskeje, ­předewšěm kołowokoło Torri del Benaco na sewjernym pobrjohu, su zarjady wjace hač 900 padow schorjenjow žołdka a črjewa­ registrowali. Něhdźe 300 ludźi je w chorowni. Zarjady tukaja na to, zo so wirus přez pitnu wodu rozšěrja a wotpowědnje ludźi warnuje. Woda měła so w kupnicach kupić.

To a tamne (02.07.24)

wutora, 02. julija 2024 spisane wot:
Jedna z najrjeńšich lubosćinskich anekdotow je stawizna wokoło Steffi Graf a Andre Agassi. Poprawom chcyše so wón z Brooke Shields zmandźelić. Jako motiwaciju za fitnesowy program zlěpi Shields foto němskeje tenisoweje le­gendy na zhromadny chłódźak, kotrež z magnetom w formje wutroby zaramikowaše. Kaž Agassi pozdźišo w swojej biografiji „Open“ wopisa, je wón prawi­dłownje foto wobdźiwał, wšako bě skradźu hižo lěta do Steffi Graf zalubowany. Hišće do kwasa so Agassi a Schields dźěleštaj a sensacija so bjezposrědnje po tym wozjewi – Agassi a Graf staj nowy ­lubosćinski dreamteam. Film wo tym móža sej fanojo wot 29. junija na platformje Amazon Prime wobhladać.

Podźěl muslimow stupa

póndźela, 01. julija 2024 spisane wot:

Hamburg (B/SN). Po podaćach zawoda Statista bydli w Němskej 45 procentow křesćanow, z nich 44,6 proc. katolskich, 34,7 proc. ewangelskich, 3,7 proc. ortodoksnych. Dalšich 36 proc. njepřisłuša žanej nabožinje, 8,5 proc. su muslimojo, buddhisća a hindu. Hač do lěta 2050 připowědźa Statista 2,7 miliardow muslimow na swěće, w Europje 71 milionow. A w lěće 2070 budźe wjace muslimow na swěće hač křesćanow. Statista zwěsća, zo je 365 milionow křesćanow na swěće přesćěhanych a zo nadpady na muslimow a židow w Němskej jara přiběraja.

Ilegalni biskopja

Suresnes (B/SN). W lěće 1970 bu Piusowe bratrowstwo jako zjednoćenstwo měšnikow, katolskich tradicionalistow załožene, zo by so hłownje wukubłanju měšnikow wěnowało. Dokelž pak dale liturgiju z lěta 1962 nałožuje, wone katolsku cyrkej pači. 1988 je arcybiskop Marcel Lefebvre štyrjoch měšnikow ilegalnje na biskopow wuswjećił a bu za to ekskomunikowany. Přiwšěm chce bratrowstwo dalšich biskopow bjez dowolnosće bamža wuswjećić.

Zbytk synagogi zachować

Serbski sejm chce hinaše kubłanje

póndźela, 01. julija 2024 spisane wot:

Grodk (SN). Serbski sejm je składnostnje posedźenja sobotu oficialnje swój kubłanski koncept wozjewił. W srjedźišću je žadanje za serbskim kubłanjom, kotrež Serbja sami zarjaduja. Wjac zhoniće na internetnej stronje Serbskeho sejma.

Hłowne ćežišćo bě 2. čitanje naćiska statneho zrěčenja mjez serbskim ludom a statom (Zwjazk a kraje). Sejmarjo chcedźa wo tym z fachowcami europskeho mjeńšinoweho a narodnostneho prawa diskutować. Tomu maja so rozmołwy ze zastupjerjemi stata přizamknyć.

Čłonojo Grodkowskich iniciatiwow přećiwo planam koporoweho hórnistwa a tež planowanemu parkej wětrnikow w měšćanskim su swoje wobmyslenja přednjesli. Serbski sejm je k wudobywanju kopora hižo do toho kritiske stejišćo zabrał, kiž je internetnje přistupne.

Dale su aktualnu 15. rozprawu zwjazkoweho knježerstwa wo politice čłowjeskich prawow na wědomje wzali. K tomu chcedźa kritisku paralelnu rozprawu zdźěłać, dokelž njejsu so po jich měnjenju naležnosće našeho ludu dosahajcy wobkedźbowali. Přichodne posedźenje wotměje so 24. awgusta w Dešnje.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND