To a tamne (22.07.24)

póndźela, 22. julija 2024 spisane wot:

Po hodźiny trajacym pytanju na Müggelskim jězoru pola Berlina su pomocnicy zhubjeneju našli – doma. Wohnjowi wobornicy, nurjerjo, wuchowanske słužby kaž tež helikopter, pytachu wčera wječor za zhubjenymaj. Wonaj běštaj z teptanskim čołmom wotjěłoj. Policija wobstara sej we wupožčowarni adresu wotnajerjow a namaka jeju w bydlenju. Čehodla běštaj so zminyłoj, njeje znate.

Najwjetšu cwólbu pašowarjow drogow z płachtakami je španiska policije zajała. Skućićeljo běchu so na to specializowali, z płachtakami kokain z Južneje Ameriki do Španiskeje a dale do Europy wozyć. Při policajskej akciji w Španiskej, Portugalskej, Norwegskej, Bołharskej, Wulkej Britaniskej a Kolumbiskej su 50 ludźi zajeli. Cwólba wobsedźeše dźesać wulkich płachtakow. Kóždy z nich móžeše cyłu tonu kokaina transportować.

Wulke kompjuterowe ćeže

pjatk, 19. julija 2024 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Kompjuterowe problemy zawinuja po wšěm swěće tuchwilu wulke problemy. Tak dyrbještej lětanišći w Berlinje a Hamburgu nachwilnje dźěłać přestać. Banki a medije běchu tohorunja blokowane. Minjeny tydźeń bě wulka Berlinska chorownja kompjuterowych problemow dla dospołnje zlemjena. Awstralske knježerstwo je dźensa krizowe posedźenje zwołało. W USA su wjacore lětarske předewzaća dźěło přetorhnyli. Wina je pječa software z USA, kotruž po wšěm swěće wužiwaja.

Wjace ludźi wotpokazali

Berlin (dpa/SN). Na mjezach Němskeje su w nalěću wo wjele wjace ludźi wotpokazali hač do oktobra 2023. Tehdy bě zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser pomjezne kontrole wukazała. Tole wuchadźa z wotmołwy zwjazkoweho knježerstwa na naprašowanje frakcije CDU/CSU. Po tym su nimale 3 000 ludźi na mjezach Pólskeje, Čěskeje, Awstriskeje a Šwicarskeje wotpokazali, 90 procentow wjace hač lěto do toho.

Rozbuchnjenje w Tel Avivje

Masiwne protesty studowacych w Bangledeshu přećiwo kwotowemu systemej w zjawnej słužbje kraja su sej dalše smjertne wopory žadali. Při zražkach z policiju je znajmjeńša jědnaće ludźi žiwjenje přisadźiło. Demonstranća kaž tež policisća poćerpjechu zranjenja. Ministerska prezidentka Sheikh Hasina, kotraž na kwotowym systemje wobstawa, je studentam nětko poskićiła, krizu z rozmołwami rozrisać. Po planach knježerstwa chcychu městna w zjawnej słužbje přichodnje po wěstych kwotach wobsadźić a nic wjace po kmanosćach požadarjow. Tole bě razne protesty zbudźiło. Foto: pa/Habibur Rahman

Lěwica chce direktne mandaty

pjatk, 19. julija 2024 spisane wot:
Lipsk (dpa/SN). Sakska Lěwica je wčera w Lipsku swojich direktnych kandidatow k wólbam krajneho sejma 1. septembra předstajiła. Strona je sej wěsta, zo maja Juliane Nagel (45), Marco Böhme (34) a Nam Duy Ngyuen (28) dobre wuhlady, sej direktny mandat zdobyć. Tole móhło za stronu přewšo wažne być, wšak hiba so Lěwica w Sakskej njedaloko pjeć procentowskeje zawěry. Chcyła-li strona z mjenje hač pjeć procentami do sejma zaćahnyć, dyrbi sej wona znajmjeńša dwaj mandataj wuwojować. Tuta klawsla bě hižo 2021 pomhała. Tehdy běchu w Berlinje Gregor Gysi, Gesine Lötsch a Sören Pellmann z Lipska po tutym puću do zwjazkoweho sejma zaćahnyli. Najebać to chcyła sakska Lěwica dale „politiku za ludźi“ přesadźić. Strach před stronu Sahry Wagenknecht wona nima.

Kijew žada sej wyše dawki

pjatk, 19. julija 2024 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). Ukrainjenjo maja k financowanju boja přećiwo ruskim nadpadnikam přichodnje po woli Kijewskeho knježerstwa wyše wojerske dawki płaćić. Wotedawk chcedźa wot tuchwilu 1,5 na pjeć procentow mzdy zwyšić, zastupnik knježerstwa zdźěli. Tež z dalšimi zwyšenymi dawkami, nowymi kreditami a přerjadowanjom w etaće kraja chcedźa 500 miliardow hrywnjow (něhdźe 12,4 miliardow eurow) wuzbytkować. Tak žada sej stat přichodnje wot kupcow awtow dawk 15 procentow. Při kupowanju debjenkow zwyša dawk na 30 procentow. Pjenjezy trjebaja wosebje za mzdu wojakow a nowych rekrutow.

Trump: Pačenje kraja wuhojić

pjatk, 19. julija 2024 spisane wot:

Milwaukee (dpa/SN). Kandidat republikanow za prezidentstwo USA Donald Trump chcył „prezident za wšón Ameriku“ być. „Rozkoru a pačenosć našeje towaršnosće dyrbimy wuhojić“, rjekny Trump k zahajenju swojeje narěče k zakónčenju stronskeho zjězda w Milwaukeeju. „Jako Američenjo smy přez jenički dóńt a wuzwoleneje mjez sobu zwjazani. Pozběhnjemy so zhromadnje abo rozpadnjemy“, 78lětny rjekny.

Pod wulkim wyskom swojich přiwisnikow Trump nominowanje jako kandidat k wólbam prezidenta přiwza. Hižo na spočatku dny trajaceho spektakla běchu Trumpa za kandidata wuzwolili. W internych stronskich předwólbach bě wón za to trěbne hłosy delegatow zdobył.

Swoju narěč k zahajenju wólbneho boja Trump mjez druhim za to wužiwaše, znowa přećiwo migrantam šćuwać a nałožowaše formulacije, kotrež běchu hižo w zašłosći wotstorkowali: „Woni přichadźeja ze wšěch kóncow swěta. Smy so mjeztym z deponiju wotpadkow stali. Swět so nam směje. Woni sej mysla, zo smy hłupi.“ Trump znowa twjerdźeše, zo su migranća kriminelni, kotřiž su z „błudnicow ćeknyli“, zo bychu Američanow morili.

Strategiske styki litiuma dla

pjatk, 19. julija 2024 spisane wot:

Zwjazkowy kancler Scholz zrěčenje ze Serbiskej surowizny dla podpisał

Běłohród (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je dźensa strategiske partnerstwo ze Serbiskej k wudobywanju za elektroawta přewšo wažneje surowizny litium wutworił. Na swojim wopyće w Běłohrodźe je dźensa zhromadnje z prezidentom Aleksandarom Vučićom a wiceprezidentom komisije EU Marošom Ševčovičom zrěčenje podpisał, kotrež ma wobswětej přichilene wudobywanje drohotneho lochkometala w dole rěki Jadar zmóžnić. Tam chowaja so najwjetše europske składy po wšěm swěće jara rědkeje surowizny, kotruž za produkciju baterijow nuznje trjebaja.

Scholz lećeše wčera wječor direktnje wot europskeho wjerška w južnej Jendźelskej do Běłohroda. W serbiskim powětrowym teritoriju přewodźeštej knježerstwowe lětadło wojerskej mašinje, štož je wosebite počesćenje hosća z Němskeje. Přizemjenje mašiny serbiska telewizija live wusyłaše. Vučić Scholza wosobinsce na lětanišću witaše, byrnjež hižo 23 hodź. było. Tež to je njewšědne.

Inscenacija wažna

pjatk, 19. julija 2024 spisane wot:

Dobra inscenacija je zakład wuspěcha. Tole płaći w USA bóle hač druhdźe na swěće. Sceny wyskacych a zbóžnje płakacych delegatow na zjězdźe republikanow z Donaldom Trumpom znajemy skerje z koncertow, na kotrychž fanojo před swojim idolom na jewišću na kolena padaja. Nětko drje nichtó wjace njedwěluje, štó klětu w januaru jako nowy prezident USA do Běłeho domu zaćehnje.

Inscenować pak dyrbi so tež Joe Biden. Wón dyrbi na porjadne wašnje wotstupić, wšako sej dźeń a wjace ludźi ze swójskich rjadow žada, zo so skónčnje na wuměnk zminje. Koronawirus móhł pomhać. Demency abo parkinsona dla wotstupić, njeje dostojne. Na koronawirus schorjeć, njeje žana hańba. Tak móžeš z pozběhnjenej hłowu do stawiznow zańć.

Nichtó so njepraša, hač njebě tež atentat na Trumpa, runje dźeń do wulkeho zjězda, dźěl tuteje inscenacije. Z najmjeńšej prócu – krawjacym wuchom – tež do stawiznow zańdźeš. Marko Wjeńka

To a tamne (19.07.24)

pjatk, 19. julija 2024 spisane wot:

Sudnisce podležał je satirikar Jan Böhmermann w „mjedowej zwadźe“. Drježdźanske wyše krajne sudnistwo je toho skóržbu přećiwo rozsudej krajneho sudnistwa w februaru wotpokazało. Pčołar Rico Heinzig bě Böhmenmanna na swojich mjedowych škleńcach jako „fachowca pčołkow a brukow“ zwobraznił. Do toho bě jeho satirikar w ZDF wusměšował. Sudnik měješe akciju pčołarja za „podawk časowych stawiznow“. Böhmermann chcyše ju zakazać – bjez wuspěcha.

Dźěćacu stwu wopušćiłoj stej młodej sibirskej tigraj „Točka“ a „Timur“ w Kölnskim zwěrjencu. Wopytowarjo móža młodźeći wotnětka we wonkownym arealu wobkedźbować. Dotal jej hišće mać „Katinka“ před cuzymi škitaše. Prěni wulět młodaj tigraj wužiwaštej, zo byštej so po terenje rozhladowałoj a wšitko přeslědźiłoj. Pozdźišo sej hrajkaštej.

„Junge Welt“ so zakaza boji

štwórtk, 18. julija 2024 spisane wot:

Berlin. Zarjadniske sudnistwo w Berlinje jedna dźensa wo 2021 zapodatej skóržbje nakładnistwa marxistiskeho dźenika „Junge Welt“ (JW) přećiwo pohódnoćenju ze stron wustawoškita, kiž ma dźenik za „ekstremistiski cyłk wosobow“. Po tym zo je nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD) prawicarski magacin „Compact“ zakazała, čuje so tež redakcija JW wot móžneho zakaza wohrožena. Woni skedźbnichu wčera na zakaz kurdiskich a ruskich medijow zašłe lěta w Němskej.

Moskwa wotpokazuje žadanja

New York (dpa/SN). Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow je plany zapada za dalšu měrowu konferencu za Ukrainu raznje kritizował. Wšelake dypki njejsu za Rusku akceptabelne, rjekny Larwow na nowinarskej konferency po posedźenju Bjezstrašnostneje rady UNO w New Yorku. Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj bě sej žadał, zo ruske jednotki hišće do konferency Ukrainu wopušća. Moskwa porno tomu chce dalše kónčiny Ukrainy wobsadźić, Lawrow rjekny.

Přećiwo statej Palestinjanow

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND