Israel warnuje Turkowsku před zasahnjenjom

póndźela, 29. julija 2024 spisane wot:

Tel Aviv/Istanbul (dpa/SN). Israelski wonkowny minister Israel Katz je turkowskeho prezidenta Recepa Tayyipa Erdoğana, po toho hroženju z wojerskim zasahnjenjom přećiwo Israealej warnował: „Erdoğan zadźerži so kaž Saddam Hussein a hrozy Israelej z nadpadom. Njech so na to dopomina, što je so tam stało a kak je so skónčiło“, piše Katz w interneće­. Lěta 2003 běchu wójska USA do Iraka zaćahnyli a tehdyšeho irak­skeho diktatora Saddam Husseina powalili. Tři lěta pozdźišo su Husseina masakrow přećiwo Kurdam a Šiitam dla wotprawili.

Erdoğan bě na zarjadowanju knježaceje AKP, hladajo na Israel rjekł: „Tak kaž smy so w Hórskim Karabachu a w Libyskej wobdźělili, tak činimy to tohorunja z Israelom.“ Turkowska bě w Hórskim Karabachu Azerbajdźan a w Libyskej tamniše knježerstwo podpěrowała.

Po zahajenju Gazskeje wójny su so poćahi mjez Israelom a Turkowskej drastisce pohubjeńšili. Erdoğan mjenowaše islamistisku Hamas „wuswobodźersku organizaciju“ a přirunowaše israelskeho ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa z Adolfom Hitlerom

Putin hrozy z reakciju Ruskeje

póndźela, 29. julija 2024 spisane wot:

Pětrohród (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je při wulkej paradźe wójnskich łódźow w Pětrohrodźe z reakciju na 2026 planowane nastajenje raketow USA w Němskej hrozył. Ruska chce w padźe zwoprawdźenja planow „špihelej wotpowědujo“ reagować. Moskwa nječuje so potom hižo swójskemu zawjazkej winowata. Zrěčenje INF wo zakazu tajkich brónjow hižo wot lěta 2019 wjace njepłaći, po tym zo běchu ju USA wupowědźili. Ruska pak bě sej po słowach Putina moratorij napołožiła a dojednanja dodźeržała. USA porno tomu Ruskej wumjetuja, zo je rakety tajnje nastajiła.

Putin na paradźe potwjerdźi, zo rakety USA, kotrež móža tež atomarne bomby transportować, w běhu dźesać mjeńšin do Moskwy doleća. Na to dyrbi Ruska reagować. Tež ruske wójnske łódźe móža přichodnje tajke rakety nosyć.

Zwjazkowa wobora zdźěli, zo je Ruska nuklearne rakety Iskander w Kaliningradźe nastajiła, kotrež móža tež němske města trjechić. USA chcedźa w Němskej najnowše jara spěšne rakety zasadźić.

Měr ludźom to najwažniše

póndźela, 29. julija 2024 spisane wot:

Wólbny bój na wuchodźe Němskeje pokazuje najwjetšu starosć wolerjow

Erfurt/Drježdźany (dpa/SN). Załožerka strony BSW Sahra Wagenknecht chce jednanja wo móžnych koalicijach na stejišćo partnerow k wójnje w Ukrainje wjazać. „Wobdźělimy so jenož na krajnym knježerstwje ze stronu, kotraž so tež na zwjazkowej runinje za diplomatiske rozrisanje a přećiwo dalšim wójnskim přihotam wupraja“, rjekny předsydka Zwjazka Sahry Wagenknecht durinskim nowinarjam. Jasne je, „zo žerje dalše napřemobrónjenje miliardy eurow, kotrež trjebamy nuznje za šule, chorownje, bydlenja a wyše renty“.

W septembrje wola ludźo w Sakskej, Durinskej a Braniborskej nowe krajne sejmy. Strona Wagenknecht staja při tym nimo kubłanja a migracije tež měr do srjedźišća. To wunjese jej w tutych třoch krajach 15 do 20 procentow přihłosowanja. Tež AfD so tutej temje wěnuje. Wobě stronje stej přećiwo dalšemu dodawanju brónjow do Ukrainy a za hnydomne jednanja Ukrainy z Ruskej.

Ludźo wšitko njewěrja

póndźela, 29. julija 2024 spisane wot:
Do debaty wo měr so dźensniši datum derje hodźi: Runje před 110 lětami, 29. julija 1914, padnychu prěnje wutřěle Prěnjeje swětoweje wójny. Tehdy běchu ludźom w Němskej dołho dosć napowědali, zo su Francozojo a Britojo tajke něšto kaž jich přirodni njepřećeljo. Wotpowědujo tomu ćehnjechu wojacy z wulkej zahoritosću do wójny a do wěsteje smjerće. Dźensa słyšimy podobne zwuki hladajo na Rusku. Rozdźěl k lěće 1914 wobsteji w tym, zo ludźo wjace wšitko njewěrja. Nic naposledk njejsu tež zahubu wo wjele hóršeje Druheje swětoweje wójny hišće zabyli, kotraž je tež serbsku Łužicu surowje trjechiła. Mje njedźiwa, zo maja politikarjo kaž zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD), kotrehož je načolna kandidatka sakskeje SPD Petra Köpping njedawno do Drježdźan přeprosyła, najwjetše problemy, ludźom scyła něšto rjec. Politiske strony – wšojedne, kak rěkaja – kiž prěduja ludźom wójnu, njetrjebaja so dźiwać, zo jich nichtó njewoli. A to je derje tak. Marko Wjeńka

To a tamne (29.07.24)

póndźela, 29. julija 2024 spisane wot:

Němske mišterstwa w suwanju po mórskim błóće su kónc tydźenja w sewjernomórskim Dangasće přewjedli. Při tym dyrbjachu wobdźělnicy 150 metrow błóćaneje čary na drjewjanym suwadle zmištrować, z jednej nohu klečo na krosnje, z druhej so wotsuwajo. Něhdźe tysac ludźi je sej spektakl wobhladało, kotryž wotmě so mjeztym dźesaty króć we wobłuku festiwala. Na nim přewjeduja nimo toho koncerty a informaciske zarjadowanja wo jónkrótnym watowym morju.

Do kupnicy zabłudźił je so młody sornik w Landsbergu pola Halle. Młode zwěrjo njeje drje wjace wuchod wobchoda namakało, běhaše panisce mjez regalemi a njeda so změrować. Sobudźěłaćerjam so skónčnje poradźi, sornika do składa zaćěrić a tam zamknyć. Přiwołanaj hajnikaj zwěrjo popadnyštaj a na susodnym polu do swobody pušćištaj.

Zasudźeny prosy wo hnadu

pjatk, 26. julija 2024 spisane wot:

Minsk (dpa/SN). Běłoruska statna telewizija je Němca zjawnosći předstajiła, kotrehož bě sudnistwo w Minsku před dnjemi k smjerći zasudźiło. We wusyłanju prošeše muž mócnarja Aleksandera Lukašenka wo hnadu. Němske knježerstwo ničo za jeho pušćenje nječini, wón skoržeše. Sudnistwo bě jeho terorizma w nadawku ukrainskeje tajneje słužby dla k smjerći zasudźiło. „Wuznawam swoju winu, definitiwnje“, wón rjekny. W Běłoruskej zasudźenych zatřěla.

Scholz za dalše kontrole

Saarbrücken (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) spušća so w boju přećiwo njeregularnej migraciji na pomjezne kontrole. Generelnje je planowane, mjezy Němskeje dale raznje kontrolować, rjekny Scholz nowinarjam. Tak chcedźa ilegalnu migraciju wobmjezować, kaž bě wón to připowědźił. „Dyrbimy ličby znižić“. Tež při mjezach Awstriskeje, Šwicarskeje, Čěskeje a Pólskeje hižo dlěši čas kontroluja, zo bychu ilegalnu migraciju wobmjezowali.

Compact wobara so sudnisce

Płomjenja žeru twarjenje w lěsnym wohenju na sewjeru Kaliforniskeje w USA. Woheń na płoninje 500 kwadratnych kilometrow so spěšnje rozpřestrěwa. Wjace hač 1 100 wohnjowych wobornikow přećiwo płomjenjam wojuje. Policija je 42lětneho zajała, kiž bě woheń lochkomyslnje zawinował. Je to najwjetši woheń w USA w tutym lěće. Tež w druhich zwjazkowych statach bědźa so tuchwilu z lěsnymi wohenjemi. Foto: dpa/Noah Berger

Palne nadpady na železnicu

pjatk, 26. julija 2024 spisane wot:

Paris (dpa/SN). Hodźiny do zahajenja Olympiskich hrow w Parisu su njeznaći wjacore palne nadpady na syć francoskich spěšnikow skućili. Železniski wobchad na wažnych čarach mjez sewjerom a wuchodom kraja bě dopołdnja masiwnje haćeny, francoska železnica zdźěli. Tež zwisk k Stade de France, jednym z wažnych městnosćow olympiskich hrow w Parisu, bě zlemjeny. Železnicarjo škody porjedźeja. Problemy pak móhli hišće někotre dny dale wobstać. Železnica rěči wo „wjacorych runočasnych złowólnych nadpadach“. Pozadki su dotal njeznate.

Olympiske hry dźensa wječor z wulkej ceremoniju zahaja. Na spektakularnu show podłu rěki Seine w metropoli wočakuja wjele ludźi. Zarjadowarjo liča ze 300 000 wopytowarjemi. Přizjewiło je so tež 120 statnych a knježerstwowych šefow, mjez nimi zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD).

Biden namołwja Netanjahuwa

pjatk, 26. julija 2024 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Prezident USA Joe Biden je israelskeho ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa při jeho wopyće we Washingtonje namołwjał, zrěčenje z islamistiskej Hamas wo přiměrje a pušćenju zastajencow tak spěšnje kaž móžno wotzamknyć. Tež wójna w Gazaskim pasmje měła so bórze skónčić.

Poměr mjez Bidenom a Netanjahuwom je hižo dlěši čas napjaty. Postupowanja Israela w Gazaskim pasmje dla je so nalada dale pohubjeńšiła. Na zetkanju z Netanjahuwom sej Biden znowa žadaše, humanitarnu pomoc za ciwilnu ludnosć w Gazaskim pasmje polěpšić.

Tež demokratiska kandidatka za zastojnstwo prezidenta a wiceprezidentka USA Kamala Harris sej na zetkanju z Netanjahuwom žadaše, wšitko za škit nuzu ćerpjacych ciwilistow činić. Wosebje rudźi ju „smjerć mnohich njewinowatych ciwilistow“ a katastrofalne humanitarne połoženje. Harris a Biden prawo Israela na zakitowanje potwjerdźištaj.

To a tamne (26.07.24)

pjatk, 26. julija 2024 spisane wot:

Mechaniski dinosawrier je so z dožiwjenskeje wustajeńcy „Jurassic World: The Exhibition“ w Mexiku zhubił. Nětko přepytuja padustwa dla, policija zdźěli. Kradnjeny objekt je podobizna młodeho pterodactylusa, kiž je dźěl wustajeny w mexiskej stolicy. W interaktiwnej přehladce, kotraž bě w decembru tež w Berlinje, zatkawaja wopytowarjo podobizny originalnych dinosawrierow, kaž suroweho tyrannosaurusa rexa. Kradnjeny eksemplar je 100 000 eurow hódny.

Mylnje na lisćinu zakazanych wotnožkow Hamburgskeho islamskeho centruma zapisała je zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD) tež modowu a parfimowu marku Chanel. Nastało je tole přez redakcionalny zmylk w zwjazkowym powěstniku, nutřkowne ministerstwo zdźěli. Zmylk chcedźa po najspěšnišim puću korigować.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND