Němska wita zakoń wo KI

srjeda, 31. januara 2024 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Němska chce zakonjej EU nastupajo nałožowanje kumštneje inteligency (KI) přihłosować. Tole je zwjazkowy minister za digitalne naležnosće Volker Wissing (FDP) wčera w Berlinje připowědźił. Jednanja wo němsku pozi­ciju k tak mjenowanemu AI Act su so z „nošnym kompromisom“ skónčili. Wissing je so hač do kónca za inowacijam přichileniše rjadowanja zasadźał a polěpšenja za małe a srěnje předewzaća wuwojował, wón rjekny. Njepřiměrjene žadanja móžeše wón wotpokazać. Wujednany kompromis je dobry zakład wuwića kumštneje inteligency, kotrejž móže čłowjek dowěrić, tak Wissing. Europa móže so tak na wuznamne městno KI wuwiwać a po wšěm swěće postajować.

Kumštna inteligenca zepěra so na mašinelne wuknjenje, při čimž software wulke mnóstwa datow přeslědźi a z toho samostatnje konkluzije sćehnje. We wšelakich wobłukach KI hižo nětko nałožuja. Tak móže KI daty kompjuterowych tomografow lěpje a dokładnišo wuhódnoćić hač čłowjek. Tež samostatnje jěduce awta spytaja, na móžne zadźerženje druhich šoferow zwoprědka reagować.

To a tamne (31.01.24)

srjeda, 31. januara 2024 spisane wot:
Wo wjele prjedy hač myslene sydlachu prěni čłowjekojo w srjedźnej Europje. Tole dopokazuja namakanki w prózdnjeńcy w Durinskej. Tam su slědźerjo powostanki čłowjeskich kosći našli. Te na to pokazuja, zo sydleše homo sapiens hižo před 45 000 lětami w srjedźnej Europje, byrnjež tam lodoweje doby dla přerěznje wo 15 stopnjow zymnišo było hač dźensa. Namakanki zdobom dopokazuja, kak derje je so čłowjek na tehdy knježace wobswětowe wobstejnosće nastajić móhł.

Zapustarjo na wopory njezabyli

wutora, 30. januara 2024 spisane wot:
Cyłkownje 30 porow – mjez nimi 13 młodźinskich – je minjenu sobotu w Strobicach na kromje Choćebuza mjeztym 32. zapust woswjećiło. Při tym na to skedźbnichu, zo je wjes mjeztym 572 lět stara. Lětsa ćehnjechu po wsy a wopominachu při pomniku wopory swětoweju wójnow (hlej wobraz). Tež lětsa tradicionalny zhromadny foto njepobrachowaše. Po rejwanju na wjesnym torhošću ćehnjechu wšitcy z přewodom Strobičanskich dujerjow do gratownje wohnjoweje wobory. Po puću wopytachu wjacore statoki, zo bychu sej zastaranje wuprosyli. Dźeń wuklinča ze zapustowymi rejemi diskotekarja a Strobičanskich dujerjow. Foto: Michael Helbig

Lěkarjo klinikow stawkowali

wutora, 30. januara 2024 spisane wot:

Hannover (dpa/SN). Po wšej Němskej dyrbjachu so pacienća na uniwersitnych klinikach dźensa na wobmjezowanja nastajić. W tarifowym rozestajenju z krajemi je dźěłarnistwo Marburgski zwjazk wjace hač 20 000 lěkarjow a lěkarkow na 23 krajnych uniwersitnych chorownjach Němskeje do warnowanskeho stawka namołwjało. Dźěłarnistwo žada sej za lěkarjow 12,5 procentow wjace mzdy. Na centralnym zarjadowanju w Hannoveru wočakowachu tysacy wobdźělnikow.

Wustawowe sudnistwo sylnić

Berlin (dpa/SN). Unija CDU/CSU podpěruje namjet amploweje koalicije SPD, Zelenych a FDP, jako reakciju za rozrost ekstremnych politiskich stron Zwjazkowe wustawowe sudnistwo lěpje před móžnym wobwliwowanjom škitać. Tole měło so na šěrokej bazy diskutować, rjekny zastupowace frakciska předsydka Andrea Lindholz (CSU) nowinarjam. SPD namjetuje, zo měł zwjazkowy sejm přichodnje z wjetšinu dweju třećin wo tym rozsudźić. Tuchwilu dosaha jednora wjetšina.

Radšo do dobreje chorownje

Ministerski prezident Sakskeje Michael Kretschmer (nalěwo, CDU), je so dźensa na kromje posedźenja krajneho knježerstwa ­w Oschatzu z wobdźělnikami demonstracije ratarjow zetkał a k nim porěčał. Ratarjo běchu so před Starej pjelsćernju zhromadźili, hdźež sakski kabinet wuradźowaše. Knježerstwa schadźuje so prawidłownje zwonka krajneje stolicy. Foto: pa/dpa/Jan Woitas

Čornodźěło dale přiběra

wutora, 30. januara 2024 spisane wot:

Linz/Nürnberg (dpa/SN). Wobjim ilegalneho dźěła w Němskej po trochowanju fachowcow za čornodźěło tež lětsa dale přiběra. Cyłkownje drje hódnota přez čornodźěło ilegalnje zdokonjaneho wukona lětsa wo 38 miliardow na potom 481 miliardow eurow rozrosće, fachowcy trochuja. To je rozrost 8,4 procenty. Podźěl čornodźěła na nutřkokrajnym bruttoprodukće – suma wšěch nadźěłanych hódnotow w kraju – po tym na 11,3 procenty přiběra. Podźěl po dobje zniženja 2021 zaso spochi přiběra.

Fachowcy wočakuja, zo zawjedźenje zwyšeneho wobydlerskeho pjenjeza čornodźěło dale zniži. Lěpšich dochodow dla njezměja mnozy wjace za trěbne, sej ilegalnje něšto přizasłužić.

Kónčna debata wo etaće 2024

wutora, 30. januara 2024 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa doskónčne wuradźowanja wo etaće za tute lěto zahajił. Do wothłosowanja minjene tydźenje horco diskutowaneho etata 2024 debatuja zapósłancy sejma w tak mjenowanym etatowym tydźenju wo planach jednotliwych ministerstwow. Zwjazkowy etat 2024 bě amplowej koaliciji SPD, Zelenych a FDP wosebite wužadanje. Po wusudźe Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa w Karlsruhe dyrbjachu krótko do kónca minjeneho lěta nadobo deficit 60 miliardow eurow wurunać. Plany lutowanja běchu wosebje mjez ratarjemi razne protesty a dny trajace nadróžne blokady zawinowali. Knježerstwo chce najebać to wšelake skrótšenja přesadźić.

Hospodarstwo dale bjez rozmacha

wutora, 30. januara 2024 spisane wot:

Wiesbaden (dpa/SN). Hospodarstwo Němskeje dźe bjez widźomneho rozmacha do noweho lěta. Nutřkokrajny bruttoprodukt je štwórty kwartal 2023 porno třećemu wo 0,3 procenty woteběrał, Zwjazkowy statistiki zarjad dźensa na zakładźe dotalnych datow zdźěla, wobkrućejo prěnje trochowanja. Fachowcy hospodarstwa wočakuja tež 2024 wobćežne hospodarske lěto. Loni bě najwjetše hospodarstwo Europy do snadneje recesije přišło. Přičiny słabeho wuwića widźa fachowcy předewšěm w lutowanskich naprawach zwjazkoweho knježerstwa, ale tež w stawkach lokomotiwnikow a w přetorhnjenych dodawanskich rjećazach jako sćěh wojerskeho konflikta w Čerwjenym morju. Tuž wočakuja, zo so hospodarstwo tež prěni kwartal 2024 wosłabi.

Nadźija za nowe lěto spožča wočakowany lóšt ludźi na konsum. Přiběrace mzdy a runočasnje woteběraca inflacija móhli naladu mjez kupcami zaso widźomnje polěpšić. Tuchwilne połoženje je inflacije, krizow a wójnow na swěće dla chětro zaćěmnjene, fachowcy zwěsća.

Pruwuja wumjetowanja

wutora, 30. januara 2024 spisane wot:

Pomocny skutk UNO zhromadneho dźěła z teroristami podhladny

Tel Aviv/Gaza (dpa/SN). Skandal pozdatneho wobdźělenja někotrych sobudźěłaćerjow pomocneho skutka UNO za Palestinjanow na masakru islamistiskeje Hamas w Israelu dla so dale rozšěrja. Ně­hdźe dźesać procentow wšěch 12 000 w Gazaskim pasmje přistajenych sobudźěłaćerjow pomocneho skutka UNRWA ma zwiski k Hamas abo k islamistiskemu Dshihadej, rozprawja nowina Wall Street Journal w USA, powołujo so na dopóznaće israelskeje tajneje słužby. Sobudźěłaćerjo su so na wojerskich abo politiskich akcijach wobdźělili.

Rjemjesło twori zakład

wutora, 30. januara 2024 spisane wot:
Kak so to oficielnje klasifikuje, hdyž je so syn profesorki za sociologiju na mištra třěchikryjerstwa wukubłać dał? Kubłanski zestup, wšako steji akademiske powołanje dotal formelnje na čole hierarchije. Socialnje a hospodarsce je to ryzy absurdnosć. Dawno je tak mjenowaneho wědomostneho prekariata, potajkim wědomostnikow na uniwersitach bjez wuhlada na krute, derje płaćene přistajenje. A kóžda towaršnosć by móhła nachwilnje bjez profesorow wuńć, ale jedyn tydźeń bjez pjekarjow, mulerjow, rěznikow – njepředstajomne. Hdyž wosrjedź zymy tepjenje wupadnje a nichtó njepřińdźe, kiž by jón reparował, potom pytnješ, štó zakładne hódnoty towaršnosće twori: rjemjesło. Derje, zo móža młodźi ludźo tež studij z rjemjeslniskim wukubłanjom kombinować. Připódla prajene ma tak a tak kóždy nazhonity rjemjeslnik wědu kaž wědomostnik. A tohodla njeje dźěćo, kotrež na gymnazij njechodźi, na mjenje hódnym kubłanskim puću. Marcel Brauman

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND