Baerbock: Dalše kraje do EU

wutora, 05. decembera 2023 spisane wot:

Němska wonkowna ministerka na wopyće w Słowjenskej

Ljubljana (dpa/SN). Wonkowna ministerka Annalena Baerbock ma přistup krajow zapadneho Balkana do Europskeje unije hladajo na nimale dwě lěće trajacu wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje za wažny přinošk k wěstoće Europy. „Kraje zapadneho Balkana słušeja do Europskeje unije. To njejsu hołe słowa. To je tež w našim swójskim wěstotnym zajimje“, rjekny politikarka Zelenych dźensa na swojim wopyće w Słowjenskej. „EU njemóže sej hladajo na ruski imperializm žane běłe pasma w Europje dowolić.“

W swěće, w kotrymž so krizy a konflikty w Europje w direktnym susodstwje zetkawaja, trjebaja ludźo EU, „kotraž ­móže tež jutře a zajutřišim spěšnje ­a energisce rozsudźić a wěstotu ludźi zaručić“, sej Baerbock žadaše. Za to trjebaja kraje, kotrež chcedźa so z dźělom europskeje swójby stać, reformy. „Runočasnje dyrbi tež EU swoje přilubjenja dodźeržeć a přichodne kročele w procesu rozšě­rjenja EU zwoprawdźić, su-li wuměnjenja w kandidatowych krajach spjelnjene“, zwjazkowa wonkowna ministerka doda.

Söder za jasne měritka CDU/CSU

wutora, 05. decembera 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda CSU Markus Söder je kriterije za přichodneho kanclerskeho kandidata unije CDU/CSU mjenował. „Centralne prašenje při nastajenju kanclerskeho kandidata rěka: Štó móže hłosy unije najsylnišo wjazać? Po tym dyrbi so CSU rozsudźić“, rjekny bayerski ministerski prezident magacinej Stern. „Njenastupimy za někajke prózdninske dźěło. Dźe wo Němsku. Je to kaž při třělenju jědnatkow: Komu móžemy posledni bul dowěrić. Z tajkeho drjewa dyrbja politikarjo być, wšojedne, hač chcedźa so z ministerskim prezidentom abo zwjazkowym kanclerom stać.“

W padźe dočasnych nowowólbow je předsyda CDU Friedrich Merz „zawěsće faworit“, Söder rjekny. Swójski zajim, jako kanclerski kandidat nastupić, Söder ­wotpokazuje. „Tajka móžnosć skića so předsydźe CSU jenož jónu w žiwjenju.“ Zhromadne dźěło z Merzom mjenowaše Söder „woprawdźe jara dobre“.

Přichodne wólby zwjazkoweho sejma wotměja so nazymu 2025. Lěta 2021 bě Söder kanclersku kandidaturu unije te­hdyšemu předsydźe Arminej Laschetej přewostajił, kiž pak při wólbach zwrěšći.

To a tamne (05.12.23)

wutora, 05. decembera 2023 spisane wot:

Z hodownymi ćahami chce w Litawskej statne železniske předewzaće Lietuvos Gelezinkeliai wjace ludźo pohnuwać, ćahi wužiwać. Hač do 7. januara zasadźuja w čłonskim kraju EU na štyrjoch čarach ćahi ze swjedźensce wupyšenymi wagonami, kotrež su z hodownymi štomami a druhimi tradicionalnymi swjedźenskimi symbolemi wudebjene. Akciju přewjedu hižo třeći króć. Minjene lěta su we wupyšenych ćahach hač do 74 000 přidatnych sobujěducych zličili, železnica zdźěla.

Šofera taksija je policija w Japanskej zajała. Mužej wumjetuja, zo je hołbja wotpohladnje přejěł a tak zakoń wo škiće dźiwich zwěrjatow ranił. 50lětny bě při ampli šwitu hołbjow na dróze widźał. Jako bě ampla zelena, muž hnydom pospěši a do hołbjow zajědźe. Při tym jednu z nich přejědźe. Po zajeću so wón zakitowaše, pokazujo na swoje prawo, dróhu wužiwać.

Za politiku striktneje neutrality

póndźela, 04. decembera 2023 spisane wot:

Luxemburg (B/SN). Widźomne nošenje křiža, islamistiskeho rubiška abo kipy móže zjawne zarjadnistwo zakazać, je Europske sudnistwo rozsudźiło. „Politika striktneje neutrality“ so po słowach sudnistwa njespřećiwja zakładam nabožinskeje swobody a zakazej diskriminacije. Narodne sudnistwa a jich zarjady maja nětko pruwować, hač su pola nich wuměnjenja neutrality spjelnjene.

Hnujace rozmołwy

Eichenau (B/SN). Mnichowski kardinal Reinhard Marx je wopory seksualneho znjewužiwanja w katolskej cyrkwi we wosobinskich rozmołwach wo wodaće prosył. Zetkanja běchu za njeho hłuboko hnujace. „Wone njehodźa so cyle jednorje nabok stłóčić, dokelž dale we mni dźěłaja. Cyrkej ma rum pomocy być“, wuzběhny kardinal na dnju mjezynarodneho modlenja za wopory znjewužiwanja.

Šćuwańcam znapřećiwić

Problematiske wjelki spěšnišo třěleć

póndźela, 04. decembera 2023 spisane wot:

Wjelki, kotrež su so do pastwow zadobyli a skót zakusali, maja so w Němskej wo tójšto spěšnišo zatřěleć hač dotal. Na to dojednachu so wobswětowi ministrojo zwjazkowych krajow a Zwjazka na dwudnjowskim zetkanju.

Znowa lěki pobrachuja

póndźela, 04. decembera 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazk domjacych lěkarjow Němskeje njewidźi nastupajo zastaranje z lěkami žane polěpšenje porno lońšemu lětu. Wotputanje situacije njeje widźomne. Informacije kolegow skerje na to pokazuja, zo so połoženje přirunujo z lońšim lětom dale přiwótřa. Tole rjekny městopředsydka zwjazka Nicola Buhlinger-Göpfahrt nowinarjam. Lěkarske praksy bědźa so wšědnje z njedostatkom pola nuznje trěbnych a daloko rozšěrjenych medikamentow, wona rjekny.

Štyrjo zranjeni w Choćebuzu

Choćebuz (dpa/SN). Štyrjo mužojo su so w Choćebuzu při rozestajenju z nožemi ćežko zranili. Šěsć muži afghaniskeho a syriskeho pochada w starobje mjez 19 a 64 lětami běchu sobotu wječor na roze­stajenju wobdźěleni. Policija jich nachwilnje zaja, rěčnik policije zdźěli. Štyrjo běchu zranjenja poćerpjeli. Jich dowjezechu do chorownje. Swědcy běchu policiju wołali. Po jich informacijach wužiwachu mužojo při zwadźe tež retle.

Nadpaduja wikowanske łódźe

Ze sněhom pokryty regionalny ćah steji na Mnichowskim hłownym dwórnišću. Sylny nawal zymy je kónc tydźenja železniski a nadróžny wobchad na juhu Bayerskeje zlemił. Dźensa rano běchu wobchadne zwiski do Innsbrucka, Salzburga a Züricha přeco hišće přetorhnjene. Železnica radźi, jězby do Mnichowa přestorčić. Foto: dpa/Karl-Josef Hildebrand

AfD a CDU jenak sylnej w Sakskej

póndźela, 04. decembera 2023 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Sakska CDU je w nahladnosći wobydlerjow runje tak sylna kaž AfD. Při woprašowanju slědźenskeho instituta Civey a Sakskeje nowiny docpěwatej wobě stronje 33 procentow. Zeleni, Lěwica a SPD bychu ze stajnje sydom procentami hišće runje tak w krajnym sejmje zastupjene byli. Swobodni wolerjo (tři procenty) a FDP (dwaj procentaj) bychu na mjezy pjeć procentow zwrěšćili. Přichodne wólby Sakskeho krajneho sejma wotměja so 1. septembra 2024. Při woprašowanju instituta spočatk septembra bě AfD z 35 procentami najwjace hłosow dóstała, CDU docpě ze 29 procentami druhe městno. Po njej přińdźechu Lěwica (dźewjeć procentow), SPD (sydom), Zeleni (šěsć) a FDP (pjeć procentow).

Nowe směrnicy staršim šoferam?

póndźela, 04. decembera 2023 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Wobchadni ministrojo čłonskich krajow Europskeje unije wuradźuja wot dźensnišeho wo pućach, wěstotu w nadróžnym wobchadźe EU zwyšić a ličbu smjertnych woporow znižić. Kóždolětnje zemrěje něhdźe 20 000 ludźi při wobchadnych njezbožach. Minjeny čas běchu so powěsće jewili, zo měrja so zamołwići w Brüsselu w prěnim rjedźe na staršich šoferow w nadróžnym wobchadźe. W krajach kaž Irskej, Luxemburgu abo Nižozemskeje su hižo nětko winowatostne lěkarske přepytowanja za staršich wobsedźerjow jězbneje dowolnosće trěbne. Němski minister za wobchad Volker Wissing (FDP) je hižo připowědźił, zo tajke zawjazowace rjadowanja w Němskej wotpokazuje.

Israel: Njejsmy hišće dobyli

póndźela, 04. decembera 2023 spisane wot:
Tel Aviv/Gaza (dpa/SN). Israelscy wojacy wojuja nětko tež na juhu Gazaskeho pasma. Při wšěm njeje wojerske zasadźenje na sewjeru hišće wotzamknjene. „Njejsmy na sewjeru hišće dospołnje wojersce dobyli, smy pak na dobrym puću“, zdźěli rěčnik wójska Jonathan Conricus nowinarjam. Bě wot wšeho spočatka jasne, zo njebudźe bój přećiwo Hamas lochki a zo trjeba Israel za to wjele časa, wón rjekny. Wumjetowanja pomocnych organizacijow, zo njeskići israelska armeja ciwilistam dosć chwile, sej před wojowanjemi wućeknyć, rěčnik wotpokaza. Israel čini wšitko, zo by ciwilnu ludnosć škitał. Wina je po jeho słowach Hamas, kotraž znjewužiwa ciwilistow cyle wědomje jako žiwe škitne tarče. Rěčnik pomocneho skutka na dobro dźěći Unicef, James Elder, bě israelske nadpady do toho raznje kritizował. Na juhu Gazaskeho pasma wotměwa so „krejpřeliwanje“. Powěsće wo tak mjenowanych „wěstych pasmach“ w Gazy mjenowaše Elder „wopačne“. Nastork wójny bě masaker Hamas na israelskej ciwilnje ludnosći 7. oktobra.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND