Ljubljana (dpa/SN). Wonkowna ministerka Annalena Baerbock ma přistup krajow zapadneho Balkana do Europskeje unije hladajo na nimale dwě lěće trajacu wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje za wažny přinošk k wěstoće Europy. „Kraje zapadneho Balkana słušeja do Europskeje unije. To njejsu hołe słowa. To je tež w našim swójskim wěstotnym zajimje“, rjekny politikarka Zelenych dźensa na swojim wopyće w Słowjenskej. „EU njemóže sej hladajo na ruski imperializm žane běłe pasma w Europje dowolić.“
W swěće, w kotrymž so krizy a konflikty w Europje w direktnym susodstwje zetkawaja, trjebaja ludźo EU, „kotraž móže tež jutře a zajutřišim spěšnje a energisce rozsudźić a wěstotu ludźi zaručić“, sej Baerbock žadaše. Za to trjebaja kraje, kotrež chcedźa so z dźělom europskeje swójby stać, reformy. „Runočasnje dyrbi tež EU swoje přilubjenja dodźeržeć a přichodne kročele w procesu rozšěrjenja EU zwoprawdźić, su-li wuměnjenja w kandidatowych krajach spjelnjene“, zwjazkowa wonkowna ministerka doda.
Berlin (dpa/SN). Předsyda CSU Markus Söder je kriterije za přichodneho kanclerskeho kandidata unije CDU/CSU mjenował. „Centralne prašenje při nastajenju kanclerskeho kandidata rěka: Štó móže hłosy unije najsylnišo wjazać? Po tym dyrbi so CSU rozsudźić“, rjekny bayerski ministerski prezident magacinej Stern. „Njenastupimy za někajke prózdninske dźěło. Dźe wo Němsku. Je to kaž při třělenju jědnatkow: Komu móžemy posledni bul dowěrić. Z tajkeho drjewa dyrbja politikarjo być, wšojedne, hač chcedźa so z ministerskim prezidentom abo zwjazkowym kanclerom stać.“
W padźe dočasnych nowowólbow je předsyda CDU Friedrich Merz „zawěsće faworit“, Söder rjekny. Swójski zajim, jako kanclerski kandidat nastupić, Söder wotpokazuje. „Tajka móžnosć skića so předsydźe CSU jenož jónu w žiwjenju.“ Zhromadne dźěło z Merzom mjenowaše Söder „woprawdźe jara dobre“.
Přichodne wólby zwjazkoweho sejma wotměja so nazymu 2025. Lěta 2021 bě Söder kanclersku kandidaturu unije tehdyšemu předsydźe Arminej Laschetej přewostajił, kiž pak při wólbach zwrěšći.
Z hodownymi ćahami chce w Litawskej statne železniske předewzaće Lietuvos Gelezinkeliai wjace ludźo pohnuwać, ćahi wužiwać. Hač do 7. januara zasadźuja w čłonskim kraju EU na štyrjoch čarach ćahi ze swjedźensce wupyšenymi wagonami, kotrež su z hodownymi štomami a druhimi tradicionalnymi swjedźenskimi symbolemi wudebjene. Akciju přewjedu hižo třeći króć. Minjene lěta su we wupyšenych ćahach hač do 74 000 přidatnych sobujěducych zličili, železnica zdźěla.
Šofera taksija je policija w Japanskej zajała. Mužej wumjetuja, zo je hołbja wotpohladnje přejěł a tak zakoń wo škiće dźiwich zwěrjatow ranił. 50lětny bě při ampli šwitu hołbjow na dróze widźał. Jako bě ampla zelena, muž hnydom pospěši a do hołbjow zajědźe. Při tym jednu z nich přejědźe. Po zajeću so wón zakitowaše, pokazujo na swoje prawo, dróhu wužiwać.
Luxemburg (B/SN). Widźomne nošenje křiža, islamistiskeho rubiška abo kipy móže zjawne zarjadnistwo zakazać, je Europske sudnistwo rozsudźiło. „Politika striktneje neutrality“ so po słowach sudnistwa njespřećiwja zakładam nabožinskeje swobody a zakazej diskriminacije. Narodne sudnistwa a jich zarjady maja nětko pruwować, hač su pola nich wuměnjenja neutrality spjelnjene.
Hnujace rozmołwy
Eichenau (B/SN). Mnichowski kardinal Reinhard Marx je wopory seksualneho znjewužiwanja w katolskej cyrkwi we wosobinskich rozmołwach wo wodaće prosył. Zetkanja běchu za njeho hłuboko hnujace. „Wone njehodźa so cyle jednorje nabok stłóčić, dokelž dale we mni dźěłaja. Cyrkej ma rum pomocy być“, wuzběhny kardinal na dnju mjezynarodneho modlenja za wopory znjewužiwanja.
Šćuwańcam znapřećiwić
Wjelki, kotrež su so do pastwow zadobyli a skót zakusali, maja so w Němskej wo tójšto spěšnišo zatřěleć hač dotal. Na to dojednachu so wobswětowi ministrojo zwjazkowych krajow a Zwjazka na dwudnjowskim zetkanju.
Berlin (dpa/SN). Zwjazk domjacych lěkarjow Němskeje njewidźi nastupajo zastaranje z lěkami žane polěpšenje porno lońšemu lětu. Wotputanje situacije njeje widźomne. Informacije kolegow skerje na to pokazuja, zo so połoženje přirunujo z lońšim lětom dale přiwótřa. Tole rjekny městopředsydka zwjazka Nicola Buhlinger-Göpfahrt nowinarjam. Lěkarske praksy bědźa so wšědnje z njedostatkom pola nuznje trěbnych a daloko rozšěrjenych medikamentow, wona rjekny.
Štyrjo zranjeni w Choćebuzu
Choćebuz (dpa/SN). Štyrjo mužojo su so w Choćebuzu při rozestajenju z nožemi ćežko zranili. Šěsć muži afghaniskeho a syriskeho pochada w starobje mjez 19 a 64 lětami běchu sobotu wječor na rozestajenju wobdźěleni. Policija jich nachwilnje zaja, rěčnik policije zdźěli. Štyrjo běchu zranjenja poćerpjeli. Jich dowjezechu do chorownje. Swědcy běchu policiju wołali. Po jich informacijach wužiwachu mužojo při zwadźe tež retle.
Nadpaduja wikowanske łódźe