To a tamne (30.01.23)
Diskusija wo reformje
Berlin (dpa/SN). W Zwjazkowym sejmje diskutowachu zapósłancy namjet amploweje koalicije, kotraž chce reformu wólbneho prawa zwoprawdźić. Plany SPD, Zelenych a FDP maja k tomu přinošować, zo měł Zwjazkowy sejm w přichodźe mjenje zapósłancow měć. Amplowa koalicija nadźija so podpěry zapósłancow. W nuzy chce koalicija reformu tež bjez přihłosowanja unije přesadźić. Hižo spočatk měrca ma so zakoń wobzamknyć. Ze stron opozicije pak jewjachu so hižo do diskusije dosć kritiskich wuprajenjow.
Wola noweho prezidenta
Praha (dpa/SN). W Čěskej wola wobydlerjo wot dźensnišeho noweho prezidenta. Tak maja so woni mjez bywšim generalom Nato Petrom Pavelom a populistiskim bywšim ministerskim prezidentom Andrejom Babišom rozsudźić. Wólbne lokale su wot 14 hodźin wotewrjene. Poslednje ludowe naprašowanje je 61lětny general dobył. Wuslědk wólbow wočakuja w Čěskej jutře wječor.
Rozestajenja na demonstraciji
Zbywace škitne naprawy zakónčić
Rozsud ludźi starosća
Berlin (dpa/SN). Prěni ukrainscy wojacy za wukubłanje na panceru typa Marder su wčera do Němskeje dojěli. Wukubłanje, kotrež je dźěl wojerskeje pomocy za Ukrainu, so bórze zahaji.
Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je mjeztym rozsud zwjazkoweho knježerstwa za dodawanje tankow typa Leopard do Ukrainy kritizował. Před nimale lětom bě jasne, zo njebudźe Němska žane ćežke brónje k dispoziciji stajić a so tuž na wójnje w Ukrainje njewobdźěli, wón wčera w sćelaku MDR zwurazni. Zo je knježerstwo hinak rozsudźiło, wobydlerjow starosća. Kretschmer je dale za to, zo měło so za diplomatiskim rozrisanjom pytać.
Tež wulki dźěl ludnosće w Němskej ma rozsud knježerstwa za dwělomny. Cyłkownje 46 procentow naprašowanych je so w aktualnym němskim trendźe za rańši magacin ARD za to wuprajiło, Ukrainje pancery dodawać. Nimale runje telko je přećiwo tomu (43 procentow). Rozdźěle su po naprašowanju mjez starobnymi skupinami. Wjace hač połojca 18 do 34lětnych nochce, zo so pancery do Ukrainy dowožuja. Wulki dźěl staršeje generacije (52 procentow) je za to.
Mjenje wuhladali
Berlin (dpa/SN). Při lětušej akciji spočatk januara, hdźež ludźo w zahrodach ptački ličachu, su jasnje mjenje zwěrjatow wuhladali hač hewak. Něhdźe 2,3 milionow ptačkow su wobdźělnicy akcije w zahrodkach, parkach, před balkonom abo před woknom zličili, zdźěli zawčerawšim přirodoškitny zwjazk Němskeje (Nabu). Najhusćišo wuhladachu ludźo wroblika, sykorku a módrawku, kaž tež kosa, sroki a zyby.
W přerězku widźachu wobdźělnicy 33,4 ptačkow na jednym ličenskim městnje. Loni bě to hišće přerěznje 35,5 ptačkow. „Dotal skerje miła zyma je wina na tym, zo su typiscy zymscy hosćo ze sewjerneje a wuchodneje Europy najskerje w swojich lehnjenskich kónčinach wostali. Tak njejsu so na dołhi lět podali a energiju lutowali“, wuswětli jednaćel Nabu Leif Miller. Nimo toho je mjenje ptačkow na městna přilećało, hdźež ludźo je picuja. Tuchwilu je w přirodźe dosć cyroby.
Tak su ludźo škrěkawu z přerěznje 0,35 eksemplarami na zahrodu tak zrědka wuhladali, kaž nihdy do toho. W zašłosći bě to přerěznje 0,56 škrěkawy. Loni nazymu wšak mějachu štomy wjele płodow, wot kotrychž ptački nětko w zymje profituja.
To a tamne (27.01.23)
Tež w Sakskej stawkuja
Erfurt (dpa/SN). W tarifowym konflikće mjez dźěłarnistwom ver.di a Němskej póštu su přistajeni dźensa tež w Sakskej a Saksko-Anhaltskej warnowanske stawki zahajili. Potrjechene su wotnožki w Magdeburgu, Erfurće, Lipsku, Halle, Drježdźanach, Šwikawje a Kamjenicy. Dźěłarnistwo žada sej wysokeje inflacije dla za sobudźěłaćerjow póšty zwyšenje mzdy wo 15 procentow. Nowe tarifowe zrěčenje ma jedne lěto płaćić.
Dźěry spěšnje zapłatać
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo chce w zwisku z dodawanjom bróni na Ukrainu nastawace dźěry pola Zwjazkoweje wobory spěšnje zapłatać. Zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) chce k tomu z brónjenskej industriju rěčeć. SPD a unija sej žadatej, brónjensku produkciju w Europje lěpje koordinować. Dźensa je minister prěni raz wojerske jednotki wopytał. Tak dojědźe sej na wojerske zwučowanišćo Altengrabow w Saksko-Anhaltskej.
Młodostnaj zemrěłoj
Wodarnja w Ćisku ma so rozšěrić
Kamjenica (dpa/SN). Zastaranje z wodu we Łužicy ma bóle stabilne być. Za to je sakska krajna direkcija (LDS) rozšěrjenje Ćišćanskeje wodarnje we Wojerecach wobzamknyła, direkcija ze sydłom w Kamjenicy wčera zdźěli. Zdobom nima so hižo pitna woda w Čornopumpskej wodarni produkować.
Zaměr wutwara Ćišćanskeje wodarnje je, dobre wuměnjenja za zasydlenje předewzaćow a wobydlerjow wutworić, kotrež w zwisku ze změnu strukturow do kónčiny přichadźeja, wuswětli prezidentka LDS Regina Kraushaar. Njedostatk pobrachowaceje wody je za to njepřewinjomny zadźěwk. Po něhdźe 60 lětach budźe tuž Čornopumpska wodarnja přestać dźěłać. Nimo Ćišćanskeje wodarnje maja tež druhe twornje w regionje dźěle zastaranja přewzać. Přičina přerjadowanja je zdobom tež pobrachowaca woda w kónčinje, štož ma so změnić. Woda je nuznje trěbna resursa we Łužicy a ma w dosahacej měrje k dispoziciji stać.
To a tamne (26.01.23)
Hołb bě wčera sčasami wobchad na Mannheimskim hłownym dwórnišću haćił. Ptačk bě do milinowoda lećał a krótkospjeće zawinił, zdźěli rěčnik zwjazkoweje policije. Wysokeje wuskutkowaneje horcoty dla je wód na zemju padnył. Na zbožo njeje so nichtó z přitomnych wosobow zranił. Hołb pak bě při njezbožu zahinył. Za čas reparatury bě sčasami kompletne dwórnišćo zašlahane. Po něhdźe hodźinje móžachu ćahi zaso po kolijach jězdźić.
Ludźo móža lěpje hač wočakowane gesty komunikacije šimpansow interpretować. Wo tym rozprawještej šotiskej slědźerce w fachowym wudaću nowiny „PLOS biology“. Tak móžachu pospytne wosoby wjace hač połojcu pokazanych wopicowych gestow korektnje zrozumić. To je dopokaz za to, zo maja wopicy a čłowjekojo podobny gestowy wokabular.
Něhdźe 12 000 wučerjow trěbne
Berlin (dpa/SN). W Němskej je po informacijach kultusowych ministerstwow zwjazkowych krajow wjace hač 12 000 wučerskich městnow njewobsadźenych. To wuchadźa z naprašowanja redakciskeje syće Němskeje. Tak njeje w Posaarskej, Porynsko-Pfalcowskej, Braniborskej a Bayerskej potrjeba wučerjow přewulka. W Sewjerorynsko-Westfalskej pobrachuje porno tomu wjace hač 8 000, w Schleswigsko-Holsteinskej wjace hač 200, w Saksko-Anhaltskej a Berlinje wjace hač 800 a w Sakskej, Badensko-Württembergskej a Delnjej Sakskej wjace hač 400 wučerjow.
Liča z rozrostom hospodarstwa
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo chce swoju konjunkturnu prognozu lochce powyšić. Tak liči hospodarske ministerstwo lětsa z rozrostom nutřkokrajneho bruttoprodukta wo 0,2 procentow. Zwjazkowy hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) chcyše dźensa w Berlinje lětnu hospodarsku rozprawu předstajić. Srjedź oktobra bě knježerstwo předewšěm energijowych płaćiznow dla swoju konjunkturnu prognozu jasnje znižiło.
Lětsa so prěni raz schadźowali
