Wobchadny chaos w Bayerskej

štwórtk, 02. februara 2023 spisane wot:

Mnichow (dpa/SN). Wjele sněha a wichor stej w Bayerskej tójšto wobchadnych njezbožow zawinowałoj. Dźensa rano rozprawješe policija z Delnjeje Bayerskeje wo nimale sto zasadźenjach. Tak su so štomy powróćili a awta hładkich dróhow dla do hrjebjow sunyli. Mjeztym warnowaše policija ze srjedźneje Frankskeje hładkich dróhow dla a prošeše šoferow wo kedźbliwosć. Němska wjedrowa słužba (DWD) warnowaše druhi dźeń pospochi před wichorom a wjele sněhom na wuchodźe Bayerskeje a w Alpach.

Rozprawu ma za iluzorisku

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) wotpokazuje znowa, dočasnje wudobywanje brunicy na wuchodźe Němskeje zakónčić. Z tym reagowaše wón na wčerawšu rozprawu zwjazkoweje syćoweje agentury, po kotrejž by zastaranje z milinu w Němskej tež při dočasnym wustupje zaručene było. To je iluzoriske a njeseriozne, Kretschmer na syći Twitter wuzběhny.

Nahubnik hižo trěbny njeje

Znaty Drježdźanski pomnik „Die Trümmerfrau“ je so po dwěmaj měsacomaj wčera zaso na postajene městno nawróćił. ­Postawa dopomina na róčnicu zničenja 13. februara 1945 a hódnoća so jako widźomne znamjo. Wobškodźena figura bu ­wučisćena a prěni raz jako škit swojeje patiny před wliwami wobswěta tež wóskowana. Skulptura z rubiškom a falu słuša k naj­znaćišim Drježdźanskim monumentam a bu w lěće 1952 wot Waltera Reinholda zhotowjena. Foto: Jürgen Männel

Butra budźe jasnje tuńša

štwórtk, 02. februara 2023 spisane wot:

Essen (dpa/SN). Płaćizny za butru tele dny chětro spaduja. Tak stej discounteraj Aldi a Norma, kaž tež wikowar Kaufland připowědźili, zo płaći butra přichodnje město 1,99 eurow nětko 1,59 eurow. Tež wikowar Edeka je mjeztym zdźělił, zo budźe płaćiznu znižić. To njejsu jenož wosebite poskitki, ale budźe normalna płaćizna. Za butru dyrbjachu kupcy minjene měsacy znajmjeńša 2,29 eurow zapłaćić.

Přičina toho su jednanja mjez wikowarjemi a mlokowej branšu. Stare zrěčenja su kónc januara kónčili. W nowych zrěčenjach stej so stronje na tuńše płaćizny dojednałoj. Płaćizna za mloko a z tym zwisowace wudźěłki su loni chětro stupali. Tohodla je trochu přewjele poskitka, čehoždla je wěsty ćišć nastał. ­Nowe zrěčenja płaća nětko najprjedy raz štyri měsacy.

Za wjace lěsow z certifikatom

štwórtk, 02. februara 2023 spisane wot:
Podstupim (dpa/SN). Braniborski statny zawod Forst chce podźěl lěsnych płoninow z wosebitym certifikatom FSC hač do 2024 nimale podwojić. Něhdźe 22 procentow wšitkich braniborskich lěsow potom wosebite standardy spjelnja, zdźěli wčera braniborske ministerstwo za ratarstwo, wobswět a škit klimy. Lěs w Uckermarku je hižo dospołnje certifikowany. Po tym ­maja so krok po kroku přestrjenje susodneho biosferoweho rezerwata Schorfheide-Chorin a narodneho parka Unteres Odertal přidružić. Po informacijach ratarskeho ministerstwa ma certifikowana płonina hač do 2024 cyłkownje 63 000 hektarow wopřijeć. Z němskimi FSC-standardami so ekologiske a socialne minimalne standardy za lěsnistwo postajeja. Tak dyrbja so tam wosebite kriterije spjelnić. To su na přikład naslědne wužiwanje drjewa a fairnje dźěłowe wuměnjenja ­lěsnym dźěłaćerjam.

Von der Leyen znowa w Kijewje

štwórtk, 02. februara 2023 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen a 15 druhich čłonow komisije su so k rozmołwam ­z ukrainskim knježerstwom do Kijewa podali. Dźensa rano su stolicu Ukrainy docpěli. „Smy tu, zo bychmy pokazali, zo je EU z krajom wusko zwjazana“, pisaše von der Leyen na socialnej syći Twitter. Temy wuradźowanjow z ukrainskim knježerstwom je dalša podpěra a perspektiwa za přistup Ukrainy do EU.

Von der Leyen je wot spočatka wójny loni w februaru hižo štwórty raz w Ukrainje. Prěni raz pak ju wjacori komisarojo přewodźeja. Wjeršk jězby je jutře předwidźany. Tak chcedźa wosebity wjeršk přewjesć, na kotrymž chce so tež prezident Rady EU Charles Michel wobdźělić. Šefojo knježerstwow cyłkownje 27 čłonskich krajow EU pak njebudu pódla.

Sakska ma kulturny kraj wostać

štwórtk, 02. februara 2023 spisane wot:

Knježerstwo chce so na pjate financne zrěčenje ze Serbami dorozumić

Drježdźany (dpa/SN). Sakska chce masterski plan za turizm zhotowić. „Ćežišća su při tym wobłuki zwičnjenje, cyłolětny turizm, naslědnosć, fachowcy, digitalizacija, mobilita a financowanje“, wuswětli sakska ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch (CDU) wčera na posedźenju krajneho sejma w Drježdźanach. Hladajo na tuchwilu wšelake wužadanja ma so „wulki cyłk“ wobkedźbować. „Turistiski wobłuk je w Sakskej derje nastajeny. Přiwšěm pak dyrbi so wobstejacy zakład skrućić. Nimo toho dyrbjeli dorěčeć, što ma so wobchować a kotre nowe temowe wobłuki móhli sej wotkryć. Politika a branša měłoj so dorozumić, kak a dokal chcetej turizm w Sakskej wuwić“.

W kulturje ma so w přichodnymaj lětomaj předewšěm na dwěmaj wobłukomaj dźěłać. To stej muzeje a biblioteki. W zwisku z muzejemi dźe wo to, na přikład digitalizaciju zapřijeć. Biblioteki měli so předewšěm w kónčinach na wsach podpěrać.

Hladajo na Serbow chce so Sakska ­sčasom ze Zwjazkom a knježerstwom w Braniborskej na pjate financne zrěčenje dorozumić.

Wo dwurěčnosći zhonili

štwórtk, 02. februara 2023 spisane wot:

Tydźenja wopytachu čłonojo předsydstwa frakcije CDU Sakskeho krajneho sejma, mjez druhim Georg-Ludwig von Breitenbuch (1. wotlěwa), Holger Gasse a předsyda Christian Hartmann (wotprawa), wólbny wokrjes zapósłanca krajneho sejma Alojsa Mikławška (2. wotlěwa). Při tutej składnosći šulerki a šulerjo wyšeje šule na trěbne ­saněrowanje twara skedźbnichu. Po zdźělence zapósłanca Mikławška běše tema ­wopyta wuhotowanje dwurěčneje wučby kaž tež praksy bliske zasadźenje šulskich asistentow při posrědkowanju serbskeje rěče.

Foto: wobydlerski běrow Alojsa Mikławška

To a tamne (02.02.23)

štwórtk, 02. februara 2023 spisane wot:
Dokelž je žona ćelatko wosrjedź Čerwjeneho naměsta w Moskwje wodźiła, bu staćanka USA zajata. Policistam wona rozłoži, zo je zwěrjo na internetnej platformje za nawěški namakała a je kupiła. Nětko chcyše wona ćelo w centrumje ruskeje stolicy ludźom pokazać, statna powěsćernja Tass wčera zdźěli. 34lětnu su hižo zawčerawšim zajeli. Jednu nóc je wona w policajskej staciji přetrała. Ruscy policisća wumjetuja jej ranjenje prawa zhromadźizny, za čož hrozytej jej pjenježna pokuta abo samo dwaj tydźenjej jastwa. 34lětna wšak njeje žana njeznata. Tak bě wona w bydlenjach we Waršawje a Londonje hižo swinje plahowała.

Wjace piwa předali

srjeda, 01. februara 2023 spisane wot:

Frankfurt nad Mohanom (dpa/SN). Piwarnje w Němskej su loni zaso wjace ­piwa předali. Cyłkownje bě to 8,8 miliardow litrow, štož su 2,7 procentow wjace hač lěto do toho, zdźěli dźensa zwjazkowy statistiski zarjad. Přiwšěm njeje to ­hišće telko kaž do pandemije. Swětowe mišterstwo kopańcy w Katarje njeje wobrot wulce wobwliwował. Němski zwjazk piwarnjow je nimo toho hižo připowědźił, zo budźe piwo dale a dróše.

Bamž wopyta Afriku

Kinshasa (dpa/SN). Na swojim wopyće w afriskim kraju Kongo swjećeše bamž Franciskus dźensa z milion wěriwymi zjawnu Božu mšu. To je jedyn z wjerškow jeho putniskeje jězby, kotruž je pontifeks wčera zahajił. Hižo wčera, jako je wón na lětanišću w stolicy Kinshasa přizemił, jemu statysacy wěriwych kiwachu. W swojej narěči namołwješe bamž wobydlerjow w Kongo, zo njeměłoj hida a namóc w towaršnosći městna měć. W kraju dóńdźe stajnje zaso ke konfliktam.

Wotstronja wšitke naprawy

Dawkowe lěpšiny wotstronić

srjeda, 01. februara 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Politikarka Zelenych Paula Piechotta je financneho ministra Christiana Lindnera (FDP) namołwjała, wosebite prawidła w zwisku z dawkom za jězdźidła wotstronić. Ministerstwo njeje to dlěje hač dźesać lět činiło, Piechotta wčera powěsćerni dpa rozprawja. „To je na lěto něhdźe miliarda eurow. Hladajo na napjate etatowe połoženje njeje hižo zrozumliwe, čehodla so ministerstwo dawkowych dochodow wzda.“ Němska njemóže sej hladajo na krizy dowolić, lětdźesatki stare wuwzaća a wosebite prawidła dale zmóžnić. Pruwo­wanski wuběrk zwjazkoweho sejma je financne ministerstwo namołwjało, kóždu dawkowu lěpšinu přepruwować. Hač do kónca lěta 2023 ma wotpowědna rozprawa wuběrkej předležeć.

Měnjene su mjez druhim rjadowanja, na přikład dawkowe lěpšiny za ratarski a lěsniski wobłuk, kotrež měli so wotstronić a trajne spěchowanja skónčić.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND