Elmau (dpa/SN). Druhi dźeń wjerškoweho zetkanja G7 na bayerskim hrodźe Elmau je dźensa ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj na widejowej konferency k statnym a knježerstwowym šefam sydom najwjetšich industrijnych krajow swěta porěčał. Hižo kónc tydźenja bě 44lětny rjekł, zo chce sej wjace wojerskeje pomocy za swój kraj žadać. Nimo toho chcyše wón dalše sankcije přećiwo Ruskeje nastorčić, na přikład zakaz importa ruskeho złota.
Wčerawši prěni dźeń wjerška běchu kraje G7 swoju jednotu přećiwo wójnje ruskeho prezidenta Wladimira Putina demonstrowali. „Nas wjaza wid na swět, nas wjaza pak tež wěra do demokratije a prawostatnosće“, potwjerdźi zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD).
Elmau (dpa/SN). Skupina G7 wodźacych demokratiskich industrijnych statow chce so ze zhromadnej globalnej infrastrukturnej iniciatiwu Chinje spjećować. Na swojim wjerškowym zetkanju w Bayerskej su staty G7 wčera formelnje „partnerstwo za globalnu infrastrukturu“ wobzamknyli. Hižo loni připowědźene předewzaće ma alternatiwa k lěta 2013 wot Chiny zahajenemu projektej „Nowa somoćana dróha“ być, z kotrymž chce sej awtoritarnje nawjedowany kraj nowe wikowanske puće do Europy, Afriki, Łaćonskeje Ameriki a Azije wotkryć.
„Zhromadnje chcemy hač do lěta 2027 nimale 600 miliardow dolarow přez G7 mobilizować“, rjekny prezident USA Joe Biden, kiž bě iniciatiwu za projekt nastorčił. „Sym hordy, zo směm připowědźić, zo chcedźa zjednoćene staty přichodne pjeć lět 200 miliardow dolarow zjawneho a priwatneho kapitala přinošować. Je to inwesticija, kotraž so za wšitkich wudani, „tež za ameriski lud“.
Podstupim (SN/at). „Jasny signal, na politiku, kaž tež do towaršnosće“ mjenowaše Petra Rosenberg, předsydka krajneho zwjazka Němskich Sintow a Romow Berlin-Braniborska, wudospołnjenje artikla 7a braniborskeje wustawy do wothłosowanja minjeny štwórtk w Krajnym sejmje Braniborskeje.
Požadana změna je zeskutkownjena. Braniborska je po Schleswigsko-Holsteinskej druhi zwjazkowy kraj, kotryž je bój přećiwo anticyganizmej do krajneje wustawy zapisała. Jenož někotre hodźiny pozdźišo je krajny sejm dźesaćdypkowu wobsahowu směrnicu jako jězbny plan za zwoprawdźenje noweho statneho cila schwalił. Rezoluciju z titlom „Braniborska je winowata – anticyganizmej konsekwentnje zadźěwać“ běchu frakcije SPD, CDU, Zwjazka 90/Zelenych, Lěwicy a BVB/Swobodnych wolerjow zapodali. To je reakcija na wotmołwu krajneho knježerstwa na wulke naprašowanje Lěwicy za konkluzijemi na wuslědki „Njewotwisneje komisije anticyganizm“ Zwjazka.
Wosrjedź nocy su cyrkwinske zwony w Nordhornje něhdźe 45 mjeńšinow zwonili a wulku njewěstosć wuwabili. Wjacori ludźo zawołachu wčera w nocy policiju a so za přičinu zwonjenja wobhonichu. Jedyn ze zawołarjow wuchadźeše samo z toho, zo je wójna wudyriła. Mjeztym wuchadźa policija z toho, zo bě zwonjenje techniski zmylk. Tež z běrowa tamnišeje ewangelskeje wosady wopodstatnichu, zo njebě nócne zwonjenje wotpohlad. Zwóńk chce dźensa za zmylkom pytać, tak zo je přichodny nócny měr zaručeny.
Před wočomaj policije je sej napity šofer nakładneho awta wusnył. Poprawom chcyše 66lětny na parkowanišću Donautal-wuchod w Delnjej Bayerskej trochu wotpočnyć. Město toho pak je přehłuboko do škleńcy hladał. Zastojnicy lepichu šofera wčera wječor na parkowanišću a jemu kluče jězdźidła wotewzachu.
Sjewjerodonjeck (dpa/SN). Štyri měsacy po wudyrjenju wójny je Ukraina swojim wojakam přikazała, město Sjewjerodonjeck, wo kotrež su minjene tydźenje zasakle wojowali, wopušćić. Sjewjerodonjeck bě dotal jedne z poslednich kónčin Luhanska, kiž ruske jednotki hišće wobsadźili njeběchu. „Nima zmysła, w rozbitych stejnišćach hišće dlěje wutrać“, rjekny guwerner kónčiny Serhij Hajdaj. Wojacy měli nowe pozicije zabrać, a wottam přećiwo ruskim nadpadnikam wojować.
Liči z dale a wyšimi płaćiznami
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za zežiwjenje Cem Özdemir wočakuje dale přiběrace płaćizny žiwidłow a wita tohodla naprawy na dobro přetrjebarjow. Nowinarjam wón rjekny, zo nima wjeršk płaćiznow za žiwidła hišće za docpěty. Tójšto producentow dyrbi wjace za energiju wudać a tuž swoje płaćizny zwyša. Wotstronjenje nadhódnotneho dawka na sad a zeleninu by wón witał, nima pak tole w koaliciji za přesadźujomne.
Žadaja sej dawk wot koncernow
Berlin (SN/at). Parlamentowe koło „Mjeńšiny“ su zapósłanče a zapósłancy frakcijow SPD, CDU/CSU, FDP, Lěwicy a Zwjazka 90/Zelenych předwčerawšim w Berlinje wutworili. „To je wulki krok za widźomnosć štyrjoch awtochtonych mjeńšin w Němskim zwjazkowym sejmje“, zwěsći zapósłanc Južnoschleswigskeho wolerskeho zwjazka Stefan Seidler, kotryž je nowy gremij z kolegowku Denise Loop (Zeleni) nastorčił. Zajimy Frizow, Danow, Serbow a Sintow a Romow kaž tež mjeńšiny same so z tym bóle do wida parlamentoweho skutkowanja a zjawnosće dóstanu. Seidler je sej wěsty, zo „jim na temach pobrachować njebudźe. Mamy njejenake wobchadźenje wotpowědnych krajnych knježerstwow z mjeńšinami, iniciatiwu Minority SafePack a kongres Federalistiskeje unije europskich narodnosćow 29./30. septembra w Berlinje rozjimać.“ Runje tak pyta nowe parlamentowe koło wuměnu ze społnomócnjenym zwjazkoweho knježerstwa přećiwo anticyganizmej, dr. Mehmetom Daimagülerom, a ze społnomócnjenej za prašenja wusydlencow a narodnych mjeńšin, Natalie Pawlik.
Brüssel (dpa/SN). Wot Ruskeje nadpadnjena Ukraina a mały susodny kraj Moldawska stej nětko oficialnje kandidataj za přistup do EU. Tole su zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) a 26 statnych a knježerstwowych šefow Europskeje unije na swojim wjeršku w Brüsselu wčera wječor wobzamknyli. Bosniska-Hercegowina a Georgiska móhłoj sćěhować, ručež byštej wěste reformy spjelniłoj.
Prezident Rady EU Charles Michel a ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj rěčeštaj wo „historiskim wokomiku“. Zelenskyja běchu po rozsudźe originalnje přišaltowali.
Francoski prezident Emmanuel Macron mjenowaše rozsud „politisku gestu“. Kancler Scholz pisaše na twitteru: „27 króć haj. Na dobre zhromadne dźěło w europskej swójbje.“
Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen mjenowaše rozsud EU znamjo nadźije za Ukrainu, Moldawsku a Georgisku. „Dźensa je dobry dźeń za Europu. Sym přeswědčena, zo dźensniši rozsud nas wšitkich sylni“, wona rjekny.
Bój přećiwo antisemitizmej a anticyganizmej, spěchowanje židowskeje kultury a přećelstwo k Pólskej je Krajny sejm Braniborskeje wčera jako statne cile do krajneje wustawy zapisał. Zapřijatej buštej nimo toho škit a spěchowanje delnjoněmčiny. Rěč wustawy bu nastupajo splah neutralnje přiměrjena. Město wo Serbowkach a Serbach je w artiklu 25 rěč wo „přisłušacych serbskeho ludu“.
Podstupim (SN/at). Krajny sejm Braniborskeje je wčera změnu krajneje wustawy z trěbnej wjetšinu dweju třećinow – 59 hłosow – wobzamknył. Frakcije SPD, CDU, Zelenych a opoziciskeje Lěwicy hłosowachu za to, frakcija AfD přećiwo změnam, frakcija BVB/Swobodni wolerjo a žanej frakciji njepřisłušacy łužiski zapósłanc Ingo Senftleben so hłosa wzdachu.
W srjedźišću wčerawšeho třećeho čitanja steješe rozestajenje nastupajo wotpohladane noworjadowanje k wiceprezidentam krajneho sejma. Frakcija AfD twjerdźeše, zo měri so krok přećiwo njej.