Kijew (dpa/SN). W zwisku z nadpadom Ruskeje na Ukrainu je po ukrainskich informacijach dotal wjace hač 12 000 ciwilistow žiwjenje přisadźiło. Najwjace woporow su detonacije bombow a granatow morili, rjekny šef ukrainskeje policije Ihor Klymenko we wčera wozjewjenej rozmołwje z nowinarjemi. 75 procentow morjenych su mužojo, dwaj procentaj stej dźěći a tamne su žony. „Jedna so wo ciwilnych wobydlerjow, kotřiž njemějachu žadyn poćah k wójsku abo druhim statnym škitnym organam“, Klymenko podšmórny. Wjace hač tysac woporow njejsu dotal hišće identifikować móhli.
Wjace hač 1 500 mortwych su w Kijewskej kónčinje našli, po tym zo běchu so ruscy wojacy wróćo sćahnyli. Wobrazy masowych rowow a sputanych zatřělenych w městačku Buča běchu po wšěm swěće rozhorjenosć zbudźili. UNO rěči wo 4 300 morjenych ciwilistach.
Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je swojim krajanam přilubił, zo chcył wot Ruskeje wobsadźenu połkupu Krimu wróćo zdobyć. „Ukrainska chorhoj budźe zaso nad Jaltu a Sudakom, nad Dšankojom a Jewpatoriju zmawować“, rjekny Zelenskyj minjenu nóc w swojim wšědnym widejowym poselstwje. „Wězo tež swoju Krimu wuswobodźimy.“
Ruska bě połkupu w Čornym morju 2014 wojersce wobsadźiła, jako bě Ukraina po nutřkopolitiskich rozestajenjach wosłabjena. Na to je Moskwa mjezynarodnje njepřipóznaty referendum wo přirjadowanju połkupy k Ruskej přewjesć dała. Zelenskyj je so stajnje za nawrót Krimy k Ukrainje zasadźował. Jako wójnski zaměr pak tole tak jasnje hišće pomjenował njeje.
Prezident ludźi namołwješe, kontakty do wot Ruskeje wobsadźenych kónčin, do Donjecka a Charkiwa, wudźeržować. Tež tute kónčiny chcył Zelenskyj wuswobodźić. „Prajiće jim, zo ukrainske wójsko na kóždy pad přińdźe.“ Na wuchodźe je ukrainska armeja tuchwilu pod ćišćom. Wona trjeba wot swojich wukrajnych partnerow nuznje modernu artileriju, zo móhła so přesadźić, wón rjekny.
Podstupim (dpa/SN). Braniborska AfD je so po posudźowanju nutřkowneho ministra Michaela Stübgena (CDU) po zastopnjowanju jako prawicarsko-ekstremistiski podhladny pad před lětomaj dale radikalizowała. „Wosebite znamjo braniborskeje AfD je sylnje wuwite ludo-nacionalistiske lěhwo“, rjekny Stübgen wčera při předstajenju rozprawy wustawoškita za lěto 2021. Po tym wustawoškit ze 730 wosobami wjace hač kóždeho druheho z něhdźe 1 400 čłonow AfD jako prawicarskoekstremistiskeho zastopnjuje. K tomu přińdźe něhdźe 60 čłonow młodźinskeje organizacije Młoda Alternatiwa.
Berlin (SN/BŠe). Wjace hač 1 000 sobudźěłaćerjow wuchodoněmskeje wocloweje industrije je minjeny tydźeń stawkowało a swoje dźěło přetorhnyło. Krótko do wčerawšeho třećeho jednanskeho koła mjez dźěłarnistwom IG metal a wocloweje industrije na wuchodźe Němskeje je minjeny štwórtk hišće raz něhdźe 1 200 přistajenych swoje dźěło złožiło. W Eisenhüttenstadće je pola předewzaća ArcelorMittal kaž tež pola pjeć posłužbarjow a dodawarjow něhdźe 950 dźěłaćerjow stawkowało. W kowarskich twornjach w sakskim Gröditzu so na stawkach wjac hač 250 kolegow wobdźěli.
Paducha diesela zajała je policija w hessenskim Diethölztalu. 36lětny bě 160 litrow diesela tankował a prosće wotjěł, bjez toho zo by zapłaćił. Na ćěkancy ignorowaše čerwjenu amplu a zrazy do awta 78lětneho. Paduch na to pěši ćěkaše. Zastojnicy pak jeho dosahnychu. Po tym so wukopa, zo steješe 36lětny pod wliwom alkohola a drogow. Jězbnu dowolnosć tež njeměješe. Připrawjene znamješko k tutomu awtu njesłušeše. Policija trochuje wěcnu škodu na 20 000 eurow. Muž dyrbi nětko z wjacorymi chłostanskimi jednanjemi ličić, policija zdźěli.
Stadło wowcow je konja zapřaha w Glauchauwje w Zwickauskim wokrjesu wustróžiło. Kóń smaleše na to dale a běžeše po skłoninje. Zapřah so skónčnje zwróći. 65lětny pohonč so při tym zrani. 33lětna susodka na zapřahu móžeše w poslednim wokomiku wotskočić.
Bukecy (SN/JaW). Z předstajenjom oratorija Korle Awgusta Kocora „Podlěćo“ su wčera w Bukecach 76. serbski ewangelski cyrkwinski dźeń zakónčili. Prezentacija chóra Budyšin a cyrkwinskeho chóra Lubijsko-Žitawskeje eforjie pod nawodom cyrkwinohudźbneho direktora Christiana Kühne bě zdobom wjeršk serbskeho ewangelskeho kónca tydźenja a jedyn z wjerškow Lěta Zejlerja a Kocora. Dopołdnja swjećachu tam swjedźenske kemše, na kotrychž prědowaše superintendent Christoph Rummel.
Bonn/Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus je sej na swjatkownej njedźeli z jasnymi słowami přiměr w Ukrainje a měrliwe skónčenje wójny žadał. Hižo sobotu wječor je so wón próstwu přez widejoprezentaciju „wo inwaziji Ukrainy“ zwuraznił. Wón tematizowaše „wójnu mjez bratrami a wójnu mjez křesćanami“. Při tym wón zwurazni, zo chce z ukrainskimi zastojnikami wo móžnosći wopyta Ukrainy rěčeć. Tež katolscy biskopja žadachu sej w swjatkownych prědowanjach skónčenje wójny w Ukrainje.
Žiwjenje profetki hódnoćił
Njebjelčicy (SN/JaW). Towarstwo Smy wobskorži Załožbu za serbski lud. To wuchadźa z nowinskeje zdźělenki Serbskeho sejma, kiž je sobotu wuradźował. Za přičinu mjenuje rěčnica Serbskeho sejma Jadwiga Pjacec, zo njedóstanje towarstwo za spěchowanje „politiskeho dźěła demokratisce woleneho powšitkowneho serbskeho sejma“ a wudźeržowanje běrowa ze stron załožby žane spěchowanje. Kónc lěta 2020 zapodata próstwa bu „nětkole ze spřećiwjenskej zdźělenku doskónčnje wotpokazana“, rěka w spisu.
„Załožba njespěchuje po wustawkach a objektiwnych kriterijach, ale po dobrozdaću mało wosobow jenož wubrane serbske towarstwa a institucije. W bohatej ličbje su statne studije zwěsćili, zo wobsteja bytostne demokratiske a skutkownostne deficity dotalneje plećizny serbskich institucijow. Wočakujemy, zo dóńdźe před sudnistwom k wujasnjenju, što su přičiny, kiž njejsu so dotal ani we wotmołwje, ani w spřećiwjenskej zdźělence mjenowali. Wo tajkim njeznjesliwym stawje mamy skónčnje zjawnje diskutować!“, zwurazni předsydka Smy Aneta Zahrodnikowa.
Greifswald (dpa/SN). Ministerscy prezidenća wuchodoněmskich zwjazkowych krajow su so dźensa w Mecklenburgsko-Předpomorskej k swojej prawidłownej konferency zešli. Při zetkanju na małej kupje Riems w Baltiskim morju chcychu w prěnim rjedźe wo zaručenju zastaranja ludźi z energiju a wo ekstremnym zwyšenju kóštow za přetrjebarjow rěčeć. Razne zwyšenje płaćiznow ludźi na wuchodźe wosebje starosća, hdźež su dochody často snadniše a puće na dźěło dlěše.
Macron jara snadnje dobył
Paris (dpa/SN). W prěnim kole wólbow parlamenta w Francoskej su so kandidaća lěhwa prezidenta Emmanuela Macrona z přewšo snadnym předskokom přećiwo nowemu lěwicarskemu lěhwu přesadźić móhli. Po dotalnym wuslědku je sej zwjazk Macrona 25,75 procentow hłosow zdobył, wot politikarja Lěwicy Jeana-Luca Mélenchtona nawjedowany zwjazk Lěwicy, Komunistow, Zelenych a Socialistow dósta 25,66 procentow. Wólbne wobdźělenje bě ze 47,51 procentami hišće niše hač před pjeć lětami.
Bórze wjace atomowych bróni