Euro za płun dale akceptowany

štwórtk, 31. měrca 2022 spisane wot:

Zwjazkowy kancler Scholz a ruski prezident Putin telefonowałoj

Moskwa/Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je po rozmołwje z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom potwjerdźił, zo chce Němska ruski zemski płun, kaž w zrěčenjach dojednane, dale w eurach abo dolarach zapłaćić. „Wostanje při tym, zo dojednanje płaći“, zdźěli rěčnik knježerstwa Steffen Hebenstreit wčera w Berlinje. Putin bě Scholzej w telefonaće rozłožił, zo płaći wot 1. apryla zakoń, po kotrymž ma so ruski płun w rublach zapłaćić.

Při wšěm so za europskich zrěčenskich partnerow ničo njezměni. Přepokazanki su dale w eurach abo dolarach na rusku banku Gazprom móžne, kotraž njeje wot sankcijow potrjechena. Banka pjenjezy potom na ruble konwertěruje. Scholz bě Putina prosył, jemu tole pisomnje wobkrućić, Hebenstreit rjekny. Wo telefonat bě Putin prosył.

Krjeml bě do telefonata rozłožił, zo njesměło přestajenje přepokazankow za ruski płun na ruble k njelěpšinam za Němsku wjesć. Přestajenje na rubl njesměło „k pohubjeńšenju zrěčenskich wuměnjenjow za europskich kupcow ruskeho płuna wjesć“.

To a tamne (31.03.22)

štwórtk, 31. měrca 2022 spisane wot:

Tysacy blešow ilegalneho alkohola je policija w Indiskej z pomocu dróhotwarskeje walcy zničiła. Alkohol w hódnoće 200 000 eurow bě policija za čas pandemiskeju lět w měsće Ahmedabad a staće Gujarat, hdźež je alkohol zakazany, sćazała. Wjacorych ludźi su zajeli. Něhdźe 200 zastojnikow zaruči, zo njeměješe zjawnosć žadyn přistup k městnu zničenja. Črjopy su zahrjebali, policija zdźěla.

Spěšniši hač wohnjowa wobora bě ćěšenk w Augsburgu. Žona měješe sylne hrona a njemóžeše nuzowemu lěkarjej durje wočinić. Tón wołaše na to wohnjowu woboru, zo by durje wotewrěła. Mjeztym pak bě so mały hólc hižo narodźił a mać móžeše wobornikam sama wočinić. Starša sotra narodźeneho bě při porodźe tohorunja pódla a połoženje „wustróžana“ wobkedźbowaše. Mać a wobě dźěsći dowjezechu do chorownje.

Sakska apeluje na zamołwitosć

srjeda, 30. měrca 2022 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska njebudźe runja druhim zwjazkowym krajam w zwisku z nowymi naprawami koronawirusa dla epidemiske połoženje podlěšić. Město toho spušća so swobodny stat wot přichodneje njedźele na swójsku zamołwitosć wobydlerjow a na dodźerženje ­doporučenjow. To je ministerka za strowotnistwo Petra Köpping (SPD) wčera připowědźiła. Doporučenja poćahuja so na wužiwanje nahubnikow w zjawnje přistupnych institucijach, na dodźerženje wotstawka a na redukowanje kon­- taktow.

Habeck: Lutujće płun

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo hotuje so ruskeho nadpada na Ukrainu dla na problemy při zastaranju ludźi ze zemskim płunom. Minister za hospodarstwo Robert Habeck (Zeleni) je tohodla dźensa warnowanski schodźenk nuzoweho plana „płun“ wukazał. Zastaranje z płunom je dale zaručene, wón rjekny. Z wukazanjom warnowanskeho schodźenka pak dźěła nětko krizowe mustwo. Habeck namołwja ludźi, płun lutować.

Woporaj z Ukrainy byłoj

Zastojnicy policije su dźensa ukrainsku chorhoj při historiskim tanku na sowjetskim wopomnišću na Dróze 17. junija w Berlinje wotstronili. Njeznaći běchu tank do hoberskeje ukrainskeje chorhoje zawili. Tež na druhich městnach němskeje stolicy ­namakaja so znamjenja solidarity z wot ruskeho wójska nadpadnjenym ludom. Foto: dpa/Kay Nietfeld

Njewěrja ruskim přilubjenjam

srjeda, 30. měrca 2022 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). Připowědźenje Ruskeje, wójnske aktiwity pola Kijewa redukować, su w Ukrainje a na zapadźe z dwělemi na wědomje wzali. „Rozbuchnjenja ruskich granatow su wótřiše hač tute signale“, rjekny ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj minjenu nóc w Kijewje. Zakitowanske ministerstwo USA wobhladuje ruske připowědźenje jako taktiski manewer a warnuje před nowymi wojerskimi ofensiwami Ruskeje w druhich dźělach Ukrainy. Rěčnik zakitowanskeho ministerstwa John Kirby rjekny, zo wobkedźbuja USA jenož „jara snadnu ličbu“ ruskich jednotkow, kiž sewjernu kónčinu Kijewa wopušća. Tež ukrainske wojerske nawodnistwo ma cofnjenje ruskich jednotkow za taktiske přerjadowanje.

„Katastrofa na katastrofje“

srjeda, 30. měrca 2022 spisane wot:
New York (dpa/SN). Humanitarna kriza w Ukrainje jako sćěh ruskeho nadpada je po měnjenju nawody swětoweho zežiwjenskeho programa UNO Davida Beasleyja „katastrofa na katastrofje“. Hižo do wójny knježachu na přikład w Jemenje a někotrych druhich kónčinach Afriki surowe krizy hłodu dla, hdźež móžachu jenož z wjele prócu někak pomhać, rjekny Beasley wčera w bjezstrašnostnej radźe UNO w New Yorku. Nětko je kriza w Ukrainje hišće k tomu přišła. Ukraina je so w běhu někotrych tydźenjow wot „na chlěbje bohateho kraja na kraj přeměniła, w kotrymž ludźo w dołhich rynkach na chlěb čakaja“. Wuskutki hladajo na zastaranje hłód tradacych ludźi móhli najhórše po Druhej swětowej wójnje być.

Wo integraciji potrěbnych rěčeli

srjeda, 30. měrca 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy minister za dźěło Hubertus Heil (SPD) je dźensa na wjerškowym zetkanju z dźěłodawarjemi a dźěłarnistwami wo praktiskich prašenjach integracije ukrainskich ćěkancow na dźěłowych wikach wuradźował. „Smy so hižo wo to postarali, zo bychu ludźo z prawom přebywanja tež prawo na dźěło měli“, rjekny Heil nowinarjam. „Zo by tole tež woprawdźe móžne było, dyrbimy nětko spěšnje a pragmatisce cyle praktiske prašenja rozrisać.“ Rěčeć chcychu wo rěčnych kursach za ćěkancow, wo připó­znawanju powołanskich kwalifikacijow a wo dalekubłanjach. Nimo toho chcychu wo spušćomnym wothladanju dźěći wuradźować, dokelž wšak předewšěm žony z dźěćimi do Němskeje přińdu. Na zarjadowanje přeprošeni běchu šef dźěłarnistwa DGB Reiner Hoffmann, prezident zwjazka dźěłodawarjow Rainer Dulger a prezident zwjazka industrijnych a wikowanskich komorow Detlef Scheele kaž tež zastupnicy zwjazkowych krajow.

Zwjazkowy zarjad za migraciju a ćěkancow je sej wěsty, zo maja ćěkancy dosć móžnosćow, so na rěčnych a integraciskich kursach wobdźělić.

Spodźiwna swoboda

srjeda, 30. měrca 2022 spisane wot:
Tak prawje předstajić sej hišće njemóžu, zo nimaja wot přichodneje njedźele nimale wšitke wobmjezowanja koronawirusa dla wjace płaćić, byrnjež ličby nowych infekcijow dale na wysokim niwowje wostali. Někak smy so samo hižo na to zwučili, zo nam wirusa dla předpisaja, što je dowolene, što nic a kak mamy so zadźeržeć. Nětko połoža tutu zamołwitosć do rukow ludźi. Mnozy drje swobody dla wyskaja, druzy wostanu kedźbliwi a zaso druzy drje so runjewon toho boja, što maja nětko wočakować. Naprawy njejsu zběhnjene, dokelž je pandemija nimo, ale dokelž zakonje to předpisaja. Wosobinsce sym měnjenja, zo je spodźiwna swoboda tež wuraz wěsteje rezignacije ze stron politiki po dwěmaj lětomaj pandemije: Čińće, štož chceće! Tež připowědźenje knježerstwa, zo chce połoženje běžnje posudźować a po trěbnosći wobmjezowanja zaso wukazać, dyrbimy drje chutnje brać. Nazymu widźimy, hač je swoboda woprawdźita abo nachwilna. Marko Wjeńka

Ćeknjene dźěći spěšnje do šule

srjeda, 30. měrca 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Fachowcy konferency kultusowych ministrow Němskeje radźa, z Ukrainy ćeknjenych dźěći a młodo­stnych spěšnje w pěstowarnjach a šulach Němskeje zaměstnić. „Wšitke dźěći a wšit­cy młodostni dyrbjeli bórze po přichadźe pěstowarnju abo šulu wopytać“, rjekny městopředsyda stajneje wědomostneje komisije Olaf Köller wčera nowinarjam. Tam móhli dźěći němčinu nawuk­nyć, swój dotalny kubłanski puć dale wjesć, kontakty k runje tak starym nawjazać a pomoc k přewinjenju trawmatiskich dožiwjenjow namakać. Köller je tež wědomostny direktor Leibnitzoweho instituta za pedagogiku přirodnych wědomosćow a matematiki.

Komisija, kotraž je ze 16 kubłanskimi slědźerjemi najwšelakorišich disciplinow wobsadźena, je wčera stejišćo k integra­ciji dźěći a młodostnych z Ukrainy předpołožiła. Gremij běchu loni załožili, zo bychu zwjazkowe kraje při dalšim wu­wiću kubłanskeho systema poradźowali. Naposledk běchu wo tym diskutowali, hač měli dźěći a młodostnych do němskeho kubłanskeho systema integrować abo po ukrainskim přikładźe kubłać.

Mnozy so do domizny wróća

srjeda, 30. měrca 2022 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Po ruskim nadpadźe na Ukrainu je sej nimale 2,35 milionow ludźi do Pólskeje wućeknyło. Tole zdźěli pólski pomjezny škit we wčerawšej informaciji. Jeno póndźelu su po tym 21 000 ludźi z Ukrainy zličili. To je 22 procentow mjenje hač dźeń do toho. Z Pólskeje do směra na Ukrainu je po zahajenju wójny 24. februara něhdźe 364 000 ludźi mjezu překročiło. Pola tutych pućowacych jedna so po informacijach pomje­zneho škita přewažnje wo ukrainskich staćanow, kotřiž so do swojeje domizny nawróća. Mužojo, ale tež žony, chcedźa so tam ukrainskemu wójsku přizamknyć a přećiwo ruskim wojakam wojować. Druzy so nawróća, zo bychu so tam wo dźěći a hladanja potrěbnych starali.

Tuchwilu njeje žanych oficialnych informacijow, kelko wójnskich ćěkancow je w Pólskej wostało a kelko je hižo do druhich krajow EU dale jěło. Ukraina – po płoninje najwjetši kraj Europy, měješe do spočatka ruskeho nadpada 44 milionow wobydlerjow. Pólsku a Ukrainu zwjazuje wjace hač 500 kilometrow dołha statna mjeza. Nawal ćěkancow je w Pólskej hobersku žołmu pomocliwosće zbudźił.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND