Pólski prezident Andrzej Duda (srjedźa nalěwo) a Edward Mosberg z USA, kiž je koncentraciske lěhwo Auschwitz přežiwił, staj so wčera zhromadnje z něhdźe 2 000 młodymi Židami z wjacorych krajow na „Marš žiwych“ z Auschwitza do 3,2 kilometraj zdale­neho lěhwa Birkenau podałoj. Tutón puć do wěsteje smjerće dyrbjachu Židźa a druzy jeći za čas němskich nacionalsocialistow hić. Wopominanje woporow holocausta wotmě so po dwě lěće trajacej přestawce korony dla. Foto: dpa/Czarek Sokolowski

Šwikaja „postrow z Moskwy“

pjatk, 29. apryla 2022 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). Za čas wopyta generalneho sekretara UNO Antónia Guterresa je njedaloko Kijewskeho měšćanskeho centruma k wjacorym ćežkim detonacijam dóšło. „Wječor je njepřećel do Kijewa třělał, detonacije w měšćanskim dźělu Šewčenko“, zdźěli měšćanosta Witalij Klyčko. Po informacijach ukrainskeho katastrofoweho škita su rakety tež bydlenski dom trjechili, při čimž so wjacore wosoby zranichu. Poradźowar ukrainskeho prezidenta Michail Podoljak sej žadaše, Ruskej stajne sydło w Bjezstrašnostnej radźe UNO sćazać. Předwčerawšim je Guterres hišće w Krjemlu sedźał a „dźensa dochadźa jenož kilometer wot njeho zdalane k rozbuchnjenjam. Je to postrow z Moskwy? Čehodla je Ruska poprawom hišće w Bjezstrašnostnej radźe?“, komentowaše Podoljak nadpad. Guterres rjekny sćelakej BBC po detonacijach w Kijewje, zo je šokowany.

Warnuja před swětowej wójnu

pjatk, 29. apryla 2022 spisane wot:
Köln (dpa/SN). Wjacori prominentni kaž feministka Alice Schwarzer abo spisowaćel Martin Walser su w zjawnym lisće zwjazkowemu kanclerej Olafej Scholzej (SPD) apelowali, dalše ćežke brónje do Ukrainy njesłać. Ruskemu prezidentej Wladimirej Putinej njesměli žadynžkuli motiw za rozšěrjenje wójny na teritorij NATO dać. Tole móhło k Třećej swětowej wójnje wjesć. Cyłkownje 28 wosobinow je list podpisało. Putin je z nadpadom na Ukrainu ludowe prawo ranił, w lisće rěka. Tole pak njewoprawnja „riziko eskalacije wójny hač k atomowemu konfliktej“.

Miliardy dolarow za Kijew

pjatk, 29. apryla 2022 spisane wot:
Kijew/Washington (dpa/SN). Ukraina dóstanje dale masiwnu podpěru z USA. Po tym zo je prezident Joe Biden připowědźił, zo chcył Kijewej dalše 33 miliardow dolarow (31,4 miliardow eurow) přewostajić, je kongres USA wotpowědny zakoń wobzamknył. Z nowej wersiju zakonja „Lend-Lease“ móža USA Ukrainje ale tež dalšim wuchodoeuropskim krajam spěšnje a njeběrokratisce wojersce pomhać. Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj so Washingtonej dźakowaše a rěčeše wo „wažnej kročeli“. W swojim wšědnym widejowym poselstwje dźakowaše so Zelenskyj prezidentej Joewej Bidenej kaž tež ameriskemu ludej za pomoc, kotruž kongres „nadźijomnje spěšnje“ přesadźi. Wot spočatka wójny su USA něhdyšu sowjetsku republiku z brónjemi a municiju w hódnoće 3,7 miliardow dolarow (něhdźe 3,5 miliardow eurow) podpěrowali. Z nowym zakonjom móža USA brónje a techniku we wulkich mnóstwach dodawać.

Požadanje zwrěšćene

pjatk, 29. apryla 2022 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Ludowemu požadanju přećiwo popłatkam za wutwar pěskojtych šćežkow w Braniborskej pobrachuje 25 000 podpismow podpěraćelow. Po zwěsćenym doskónčnym wuslědku su 55 141 płaćiwych podpismow Swobodnych wolerjow zličili, krajny wólbny nawoda Herbert Trimbach wčera w Podstupimje zdźěli. Za wuspěšne ludowe požadanje bychu aktiwisća znajmjeńša 80 000 podpismow znosyć dyrbjeli. Tak dyrbja wobsedźerjo ležownosćow w Braniborskej dale hač do 90 procentow kóštow přewzać, hdyž komuny pěskojte abo šotrowe šćežki před jich durjemi na dróhi wutwarja.

Swobodni wolerjo pokazuja po swojej poražce na ćeže při zběranju podpismow. Nimale cyłe poł lěta zběranja knježeše lockdown koronawirusa dla ze zawrjenymi radnicami. K tomu přińdźechu problemy w zarjadnistwach. Swobodni wolerjo sej žadaja, zo kraj kóšty za wutwar pěskojtych šćežkow přewozmje, su-li ludźo šćežki hižo do zjednoćenja Němskeje jako bydlenske dróhi wužiwali. W Braniborskej je podźěl pěskojtych dróhow přirunujo z druhim krajemi wosebje wulki.

To a tamne (29.04.22)

pjatk, 29. apryla 2022 spisane wot:

Z nimale 300 km/h je so šofer w Bayerskej policajskej kontroli wuwinyć spytał. Jako zastojnicy spytachu, jeho na awtodróze A 8 pola Rosenheima zadźeržeć, 48lětny z 220 km/h dale jědźeše. Pozdźišo wotboči muž na A 93 a smaleše z nimale 300 km/h dale, byrnjež tam jenož 130 km/h dowolene byli. Krótko do mjezy k Awstriskej móžachu 48lětneho tola hišće zadźeržeć. Nětko dyrbi smaler ze skóržbu ličić.

Pěstowarske dźěći jako pomocnych policistow zasadźić chce policija w delnjosakskim Hamelnje. Hižo wjacore tydźenje bědźa so tam z wěcami, kotrež njeznaći na kolije kładu: nakupowanske wozy, wobruče abo drjewjane palisady. W měrcu je pjeć króć k zražkam ćahow dóšło. Nětko su dźěći bliskeje pěstowarnje prosyli, kolije wobkedźbować a pěstowarkam rjec, hdyž je jim něšto napadnyło.

Scholz do Japanskeje dolećał

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:

Tokio (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je dźensa rano do japanskeje stolicy Tokija dolećał, hdźež wočako­waše jeho ministerski prezident Fumio Kishida. Scholz chce so tam na hospodarskej konferency wobdźělić. Při rozmołwach z Kishidu chcyše Scholz tež połoženje w Ukrainje wobrěčeć. Japanska je runja Južnej Koreji a Singapurej sankcije přećiwo Ruskej wukazała. Dodawanje bróni pak je sej kraj ze swojej powójnskej pacifistiskej wustawu sam zakazał.

Pólska žada sej pomoc EU

Berlin (dpa/SN). Pólska wočakuje wot ­Europskeje unije pjenježne srědki k zastaranju ukrainskich ćěkancow – podobnje, kaž bě to EU w krizy ćěkancow 2015 za Turkowsku wobzamknyła. Ministerki prezident Mateusz Morawiecki rjekny w Berlinje, zo zastaruje kraj ranjenych wojakow a 2,5 milionow ćěkancow, „kotrymž smy my Polacy durje a wutroby wotewrěli“. Wón doda: „Za to trjebamy pjenjezy“. Za zastaranje ćěkancow pak njeje EU „dotal ani centa“ płaćiła.

Droha technika stejo wostała

Prezidentka zwjazkoweho sejma Bärbel Bas je dźensa w israelskim wopomnišću Yad Vashem w Jerusalemje w nadawku zwjazkoweho sejma wěnc połožiła. Bas je tuchwilu na nastupnym wopyće w Israelu. Tam su dźensa po wšěm kraju šěsć milionow w holocausće wot němskich nacionalsocialistow morjenych Židow wopominali. Foto: dpa/Amir Cohen

Nawoda UNO w Kijewje

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). Generalny sekretar UNO António Guterres je po informacijach zjednoćenych narodow do ukrainskeje stolicy Kijewa dojěł. Tam wočakowaštaj jeho w běhu dnja ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj a wonkowny minister Dmytro Kuleba. Tež wopyt hišće njeznateje městnosće zwonka Kijewa je planowany. Jedne z hłownych temow rozmołwow bě, kaž hižo na wopyće Guterresa w Moskwje, połoženje w juhowuchodnoukrainskim měsće Mariupolu, hdźež su ukrainscy wojowarjo a ciwilisća wot ruskich jednotkow wobkruženi.

Putin hrozy z namocu

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:
Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je podpěraćelam Ukrainy znowa hrozył – z blokowanjom zemskeho płuna, ale tež z wojerskimi konsekwencami. Štóž so wot wonka do naležnosćow Ruskeje měša a Rusku wojersce wohrožuje, dyrbjał wědźeć, zo budźe wotmołwa „spěšna kaž błysk, hnydom“. Za móžne přećiwne reakcije ma Ruska „wšitke instrumenty“. Na zarjadowanju wodźacych funkcionarow w Pětrohrodźe Putin rjekny: „Njebudźemy so naduwać. Nałožujemy je, budźe-li to trjeba. Chcu, zo wšitcy to wědźa.“ Putin bě njedawno jako warnowanje Ruskeje napřećo NATO atomowe brónje wójska do zwyšeneje alarmoweje hotowosće stajić dał a hrozył, zo je tež zasadźi. Politikar Zelenych Anton Hofreiter ma tajku eskalaciju za prawdźenjepodobnu. Wón z toho njewuchadźa, zo sedźa w Krjemlu „jenož sebjemordarscy atentatnicy“.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND