Phoenix (dpa/SN). Přichodny prezident USA Donald Trump je hrozył, zo sej pod wěstymi wuměnjenjemi kontrolu nad Panamaskim kanalom wróćo žada. „Tam nas wotkasěruja, kaž wšudźe druhdźe tež“, praji Trump na konferency prawicarsko-konserwatiwnych w zwjazkowym staće Arizona. Trump kritizowaše, zo su USA kanal swój čas „z hoberskimi kóštami“ twarili. Prezident USA Jimmi Carter (1977–1981) bě jón „błaznje preč dał“. Wot Panamy žadane popłatki za wužiwanje kanala mjenowaše Trump „směšne a jara njesprawne“. Wón připowědźi, zo chcyli sej USA kontrolu kanala wróćo žadać, jeli Panama z USA dale „njefairnje“ wobchadźa a „wulkomyslnu gestu darjenja“ ignoruja. Panama tole wotpokazuje.

Moskwa (dpa/SN). Słowakski prezident Robert Fico je so wčera w Moskwje z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom k rozmołwam zetkał. Je to prěni wopyt oficialneho zastupnika Słowakskeje republiki do Ruskeje po nadpadźe kraja na Ukrainu w februaru 2022.

Hłowna přičina wopyta su starosće Słowakskeje zastaranja kraja ze zemskim płunom dla. Najebać sankcije EU Słowakska dotal dale ruski zemski płun přez płunowód dóstanje. Ukraina bě připowědźiła, transit ruskeho płuna přez swój teritorij kónc lěta přetorhnyć. Fico bě na njedawnym wjeršku podarmo spytał, tole hišće wotwobarać. Słowakskej hrozy tak ćežka kriza, dokelž je dospołnje wot ruskeho płuna wotwisna a dokelž nima žaneje alternatiwy. Płuna dla je k wosobinskemu rozestajenju mjez Zelenskym a Ficom dóšło. Zelenskyj Ficej wumjetowaše, zo skorži wón ryzy hospodarskich problemow dla. Samsny čas zhubja wšědnje Ukrainjenjo swoje žiwjenje. Słowakska opozicija wopyt premiera w Moskwje jako „přeradu“ šwika.

Po smjertnym atentaće na Magdeburgske dohodowne wiki

Magdeburg (dpa/SN). Po atentaće na adwentne wiki w Magdeburgu z pjeć smjertnymi woporami a tójšto ćežko zranjenymi su dźensa započeli, namócny njeskutk politisce předźěłać. W Magdeburgu je so rada najstaršich krajneho sejma zešła. Wodźacy gremij parlamenta chcyše sej přehlad wo podawku stworić. Centralne prašenje bě, hač bychu smjertnej jězbje awta zadźěwać móhli. Tež móžne konsekwency hladajo na lěpši škit ludźi su wobrěčeli. Zwjazk wokrjesow Němskeje na to pokazuje, zo njeje dospołny škit adwentnych wikow móžny.

Zwjazkowa nutřkowna ministerka Nan­cy Faeser (SPD) je so po smjertnej jězbje w Magdeburgu za to wuprajiła, planowane naćiski zakonjow nastupajo nutřkownu wěstotu spěšnje wobzamknyć. Ručež su přepytowanja jasny wobraz wo skućićelu a pozadkach njeskutka wunjesli, chcedźa zamołwići wotpowědne konsekwency z toho sćahnyć. Po islamistiskim nadpadźe w Solingenje běchu hižo postajenja brónjow dla přiwótřili.

Prěnja myslička, jako sedźach jako hósć w sudniskim jednanju „Monika přećiwo labelej LABA“ běše: Njeje to, hladajo na personalne wuskosće na sudnistwach, brojenje resursow? 80lětna na tym wobstawa, zo so wobraz, z kotrymž je portretowana, njewozjewi. Je zawěsće wažnišich a nuznje trěbnych juristiskich rozsudow, na přikład w njeličomnych padach werbalnych a ćělnych atakow na politikarjow w Němskej. Pad „Monika“ pak je kompleksny dosć, zo móhł po swojim rozrisanju być precedencny pad w němskim prawnistwje. Najskerje tohodla běše sej sudnica dweju referendarow sobu přeprosyła. Wona ma mjez prawom na swójskim wobrazu a swobodu wuměłstwa wotwažować. Při tym dyrbi tež na wotmysł labela LABA dźiwać, kotryž chce ze šěrjenjom twórby Hanki Krawcec serbsku kulturu spěchować. A dokelž wuměłča přiwuznych njeměješe, na kotrychž je prawo na wuměłske zawostajenstwo přešło, dyrbi so sudnistwo tež z tutym aspektom zaběrać. Milan Pawlik