To a tamne (20.12.19)
Prěni króć sobu rozsudźić smědźa wobydlerjo Mariánskich Lázni wo rozdźělenju wosebiteje sumy měšćanskeho etata. We wobłuku programa „Wuhotujemy swoje město zhromadnje“ móža woni pjeć inwesticiskim projektam dypki dać. Najwuspěšniše chcedźa zwoprawdźić. Mjez projektami su psyče hrajkanišćo, wobswětlenje studnje w parku, zjawne knižne kamory a nowe grilowanišćo.
Sućelna kruwa je wčera železniski wobchad mjez Gießenom a Wetzlarom w Hessenskej hodźiny zlemiła. Poprawom chcychu „Lottu“ rano do Gießenskeje zwěrjećeje kliniki dowjezć. Wona pak skoči z připowěšaka a twochny na kolije. Hakle po štyrjoch hodźinach móžachu kruwu z kolijow zehnać. Skótny lěkar bě spočatnje podarmo spytał ju z narkozowymi kłokami pohłušić. Připołdnju móžachu železnisku čaru zaso wužiwać.
Sudniski proces zahajeny
Bratislava (dpa/SN). Z wulkim zajimom mjezynarodnych medijow a pod raznymi wěstotnymi naprawami je so dźensa sudniski proces w padźe morjeneho žurnalista Jana Kuciaka zahajił. Morjenje wotkrywanskeho žurnalista a jeho slubjeneje w februaru 2018 so w Słowakskej hač do dźensnišeho wuskutkuje. Njeskutk bě swój čas masowe protesty zbudźił. Ministerski prezident Robert Fico na to wotstupi. 27lětny Kuciak bě wo splećenju kriminelnych ze słowakskimi politikarjemi rešeršował.
Jednaja přećiwo Trumpej
Washington (dpa/SN). Jako třećeho prezidenta USA chcedźa Donalda Trumpa wotsadźić. Dom reprezentantow je proces wčera oficialnje zahajił. Z wjetšinu demokratiskich zapósłancow bě komora za to hłosowała, zo ma so Trump znjewužiwanja zastojnstwa a haćenja přepytowanjow dla zamołwić. Rozsudźić ma na kóncu senat, hdźež pak maja Trumpowi republikanojo wjetšinu.
Putin k žurnalistam rěčał
Z pólskimi a europskimi chorhojemi w rukach protestowachu ludźo po ...
Fachowc CDU za atomowe milinarnje
Berlin (dpa/SN). Hospodarsko- a energijopolitiski rěčnik frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Joachim Pfeiffer dwěluje na lěta 2011 po reaktorowej katastrofje a japanskej Fukushimje wobzamknjenym wotpinjenju jadrowych milinarjow w Němskej. Pod wěstymi wuměnjenjemi by wón za to był tež přichodnje z jadrowymi milinarnjemi energiju produkować, rjekny politikar CDU časopisej Spiegel. „Na mni a na frakciji unije njeby prašenje zwrěšćiło.“
Biskopja załoža přiradu woporow
Bonn (dpa/SN). Zo bychu splažne znjewužiwanje dźěći a młodostnych přez katolskich duchownych dokładnje předźěłali, chcedźa němscy biskopja přiradu potrjechenych załožić. To je konsekwenca z přepytowanja, předpołoženeho w septembru 2018, zdźěla Němska biskopska konferenca w Bonnje. „Nazhonjenja minjenych lět nas wuča, zo móžetej so předźěłanje a prewencija splažneho znjewužiwanja jeno zhromadnje z potrjechenymi skutkownje poradźić“, potwjerdźa społnomócnjeny biskopskeje konferency za znjewužiwanje, biskop Stephan Ackermann. „Sym sej wěsty, zo je přirada potrjechenych za to dobra pomoc.“
Hač do 7. februara 2020 móža wosoby, kotrež su wot splažneho znjewužiwanja přez duchownych potrjechene, swój zajim za sobudźěło w planowanej přiradźe přizjewić.
Studija bě wunjesła, zo je w lětach 1946 do 2014 znajmjeńša 1 670 katolskich duchownych 3 677 zwjetša muskich njepołnolětnych znjewužiwało. Awtorojo studije warnuja, zo tema dawno hišće wotbyta njeje. Strach znjewužiwanja cyrkwinskich strukturow dla dale wobsteji.
To a tamne (19.12.19)
Silwestra dla chcedźa w Berlinskim měšćanskim dźělu Srjedźa wšitke 1 300 parkowanskich awtomatow zamknyć, zo bychu je před praskotakami škitali. Kaž přisłušny porjadniski zarjad zdźěla, budu awtomaty wot 27. decembra hač do 1. januara wotpowědnje škitane. Šoferojo maja so najebać to na nadróžny porjad dźeržeć. Pak zapłaća z mobilnym telefonom, pak połoža sej parkowansku tačel do awta. Štóž so na to dźerži, tón budźe ze šokolodku mytowany, kaž rěka.
Z nostalgiskej podzemskej železnicu móža zajimcy w do- a hodownym času po New Yorku jězdźić. Ćah z 30tych lět wozy hosći po podzemskim systemje ameriskeje metropole. Zamołwići na to dźiwaja, zo wšitko kaž něhdy wupada. Na sćěnach wisaja plakaty tehdyšeho časa, kotrež wabja za wójnske požčonki abo mydło za dźesać centow.
Přetwar njedowola
Drježdźany/Chrósćicy (SN/BŠe). Chróšćanska wosada dyrbješe minjeny tydźeń špatnu powěsć Drježdźanskeho-Mišnjanskeho biskopstwa znjesć. Hórnikowy dom w Chrósćicach njebudźe přichodnje ponowjeny, kaž zastupjerjo wosady minjeny tydźeń w Drježdźanach zhonichu. Hižo přizwolene spěchowanske srědki we wobjimje 700 000 eurow njesmědźa sej wupłaćić dać. Wo tym informowaše Chróšćanski wosadny farar Měrćin Deleńk přitomnych na njedźelnej Božej mši.
Nowinski rěčnik biskopskeho ordinariata Michael Baudisch mjenuje dwě přičinje. W Drježdźansko-Mišnjanskim biskopstwje maja system, po kotrymž potrěbnosć twarjenjow na ličbje wosadnych měrja. Fary dóstanu za nje přiražki. Serbske wosady wobhladuje biskopstwo jako jedyn pastoralny rum, a za njón dyrbja zamołwići wužitny koncept twarjenjow zdźěłać, kotryž dotal njepředleži. „Fary maja mjezsobne kooperacije wutworić“, Baudisch rozkładźe, „a pruwować, kak móhli twarjenja wužiwać.“
Dünow nowy społnomócnjeny
Podstupim (SN/at). Statny sekretar w ministerstwje za wědomosć, slědźenje a kulturu Tobias Dünow je nowy knježerstwowy społnomócnjeny za naležnosće Serbow w Braniborskej. Kabinet w Podstupimje jeho wčera powoła.
47lětny, w Düsseldorfje rodźeny naslědnik dr. Ulriki Gutheil w zastojnstwje, je w Göttingenje němsku filologiju, srjedźne a nowše stawizny, publicistiku a komunikaciske wědomosće studował. Do powołanja na statneho sekretara 20. nowembra dźěłaše čłon SPD w zastupnistwje Delnjeje Sakskeje pola Zwjazka w Berlinje.
Takrjec jako prěnju akciju w nowej funkciju wabi Tobias Dünow w hamtskim łopjenu za klětuše wupisanje krajneho myta „Miny Witkojc“. Kaž z nowinskeje zdźělenki ministerstwa wuchadźa, ma wón „serbsku kulturu za wurjadne bohatstwo w a za Braniborsku. Wjeselu so serbskich akterow a zarjadnišća zeznać a hromadźe z nimi k tomu přinošować, tule kulturu zawěsćić a dale wuwić.“
Prěni „serbski“ wopyt Tobiasa Dünowa w Delnjej Łužicy přihotuja za 9. januar.
Rozsudźa wo wotsadźenju
Washington (dpa/SN). Historiski wokomik w kongresu USA: Dom reprezentantow chcyše dźensa wo tym rozsudźić, hač proces k wotsadźenju prezidenta Donalda Trumpa oficialnje zahaji. Komora kongresa schadźowaše so w běhu dnja, zo by hišće raz wo skóržbje přećiwo Trumpej a na kóncu wo procesu wuradźowała. Wčera bě Trump předsydce Domu reprezentantow, demokratce Nancy Pelosi, chětro hněwny list pósłał a jej wumjetował, zo wjedu demokraća „wójnu přećiwo demokratiji“.
Liča z nowymi ćěkancami
Athen (dpa/SN). Knježerstwo w Athenje wočakuje klětu 100 000 nowych ćěkancow, kotřiž z Turkowskeje přišedši grjekske kupy docpěja. To je społnomócnjeny knježerstwa za prěnje přijimanje ćěkancow Manos Logothetis powěsćerni dpa rjekł. Kriza je aktualna a hłuboko sahaca. Logothetis zdobom připowědźi, zo chce knježerstwo klětu 10 000 požadarjow azyla do Turkowskeje wotsunyć. Za to budźe 270 wo azylu rozsudźacych zastojnikow přistajenych.
Ruska japanske łódźe sćazała
