W małym kruhu swjećili ...
W małym
kruhu swjećili Po tym zo běchu Sernjančenjo před lětomaj wulki wjesny swjedźeń k 600. Róčnicy wobstaća wsy wotměli, su tónraz trochu mjeńši na nohi stajili. Jeno sobotu knježeštej tam hołk a tołk! Popołdnju wojowachu koparske mustwa w 10 króć 15 metrow arenje wo dobyće. Te zaručichu sej młodźi wjesni nanojo. Po dźěćacym swjedźenju wječor njeběchu žane reje, za to wobhladachu sej přitomni komediju na wulkej płachće. Filmowa nóc w Sernjanach bu derje přiwzata. Njedźelu je so mały wjesny swjedźeń z rańšim piwkom zakónčił. Jurij Bjeńš
Chróšcenjo supercup dobyli
Foto: Jörg StephanSkónčnje zaso kopańca! Tale sada bě před tydźenjomaj w Njebjelčicach časćišo słyšeć. Tam zetkachu so štyri serbske zastupnistwa, zo bychu přihotowanski turněr na nowu sezonu přewjedli. SJ Chrósćicy je finale přećiwo Sportowemu towarstwu Radwor snadnje z 1:0 dobyła. Józef Donat (hlej na foće nalěwo) bě třělc złotych wrotow. W hrě wo třeće městno mějachu Sokoljo Ralbic/Hórkow přećiwo SJ Njebjelčicam wjac zboža a so po třělenju jědnatkow přesadźichu. Kilian Hrjehor
Što čini ratar na swojim polu?
foće: Silwija WjeńcynaLube dźěći, sće so to tež hižo raz prašeli, kotre dźěła ratarjo maja? Šulerjo 3. lětnika Wojerowskeje Zakładneje šule „Handrij Zejler“ podachu so z cyłej kopicu prašenjow k ratarjam. Prěnje pućowanje wjedźeše jich na polo njedaloko Wojerec. Ratar Roland Nuk powědaše jim wo plahowanju a žnjach hromaka, měješe pak tež překwapjenku za dźěći. Stajnje po dwěmaj dóstachu wone grat za kałanje hromaka. Na dołhej hrjadce smědźachu sami hromak kałać, štož tež zahorjeni zdokonjachu. Tak mějachu wšitcy słódny hromak k wječeri. Druhe pućowanje wjedźeše dźěći na truskalcowy dwór dr. Christiana Bocka w Kašecach. Najprjedy wobhladachu sej dźěła na polach, hdźež pomocnicy runje truskalcy, maleny, kosmački a holanske jahodki šćipachu. Po tym smědźachu sej młyn wobhladać, hdźež z rěpika wolij wutłóčeja. Wšitke produkty Kaščanskeho dwora tež direktnje na městnje předawaja. Dźěći mějachu telko prašenjow, zo su skoro wobjedowu přestawku skomdźili. Knjez Bock jim wšitko sćerpnje rozkładowaše.
Na koleskach po hali
To běše ći wjeselo w předposlednim tydźenju do lěćnych prózdnin, jako wuhladachmy na šulskim dworje wulke awto z připowěšakom. Njewědźachmy wězo, što wšitko so w připowěšaku chowa, ale móžachmy sej to hižo myslić, čitajo na nim we wulkich pismikach „Skaterschule“. A to běše ći tež woprawdźity dyrdomdej. Po rjadownjach podachmy so do sportownje, zo bychmy so na koleskach wuspytali. Skateboard, waveboard, rolery a dalše nastroje k jězdźenju tam na nas čakachu. Jeničke wuměnjenje, nahłownik na hłowu a po potrjebje škit za łochće a kolena, a hižo započa so wulke wjeselo po hali. Samo małe zadźěwki běchu natwarjene, kotrež zmóžnichu nam skakanje. Balansować běše wosebite wužadanje. Wulki dźak našim wučerjam za njezapomnite dožiwjenje, kotrež bychmy klětu rady wospjetowali!
Šulerjo Šule Ćišinskeho Pančicy-Kukow
„Hladaj tola raz!“ ...
Tele słowa płaća nowemu nasćěnowemu wobrazej, kotryž je grafitijowy wuměłc Uwe Krasel ze Slepoho zhotowił. Ideju za njón wón zrodźi, po tym zo bě so z dźěćimi pěstowarnje „Lěsny jězor“ w Brětni/Michałkach rozmołwjał. Wone sej předstajichu, kak móhł bajkojty jězor w lěsu wupadać. Tež kubłarjo přidachu tu abo tamnu mysličku. Nětko su wšitcy – najbóle pak dźěći, kubłarjo a wuměłc – hordźi na nowu nasćěnowu twórbu a pokazuja ju na foće tež čitarjam Dźěćiznaka. Zawěsće so wona wam runje tak lubi. Kubłarjo a chowancy kubłanišća so wuměłcej a nošerjej pěstowarnje, Křesćansko-socialnemu kubłanskemu skutkej, wutrobnje dźakuja, zo staj to zmóžniłoj.
Dalše informacije:
Hižo w lěće 2019 móžachu z pomocu spěchowanskeho programa Leader a z podpěru zamołwitych za Leaderowy region Łužiska jězorina a města Wojerec kaž tež z angažementom Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka třěchu a fasadu pěstowarnje „Lěsny jězor“ wobšěrnje saněrować. To najlěpše pak je so na kóncu zwoprawdźiło, mjenujcy nasćěnowy wobraz Uwy Krasela.
Maik Brězan
Kónčinu ze wšitkimi zmysłami dožiwić
Přirodowe šćežki wokoło Hućinjanskich hatow a Olbaskeho jězora wobstajnje dale wuwiwaja
Přirodowe dožiwjenske šćežki wokoło Hućinjanskich hatow a Olbaskeho jězora zamołwići zaměrnje dale wuwiwaja. Minjeny tydźeń bu dźěl cyłkownje štyrjoch tajkich šćežkow wotewrjeny. Nawoda zarjadnistwa biosferoweho rezerwata Hornjołužiska hola a haty Torsten Roch je přitomnym politikarjam, lěsnikam a zastupjerjam najwšelakorišich zarjadow wuslědki dotalneho dźěła wulce zahorjeny pokazał.
Přirodu dožiwjeć je ludźom dźeń a wažniše. Něhdźe 30 000 zajimcow sej wob lěto přirodowe dožiwjenske šćežki wokoło Stróže wotkrywa, kaž z wobličenjow wuchadźa. Je pak hišće wjace potenciala, je sej Torsten Roch wěsty. Aktualne dalewuwiće pućikow z najwšelakorišimi stacijemi so na to wusměrja, zo móža je ludźo w starobje nul do 99 lět kaž tež zbrašeni wužiwać. Tak maja šćežki bjez zadźěwkow přistupne być.
Mjez ludźimi woblubowana adresa
Z hornčerstwom su w Hózku tamniši bywši młyn zachowali
Hornčerstwo je jedne z najstaršich rjemjesłow čłowjestwa. Stawizny wužiwanja keramiskich surowiznow sahaja samo 25 000 lět wróćo. To dopokazuje namakanka w Dolnich Věstenicach. Keramiske sudobja, namakane we wuchodnej Sibirskej, su na 15 000 lět stare. Tež w Koreji, Chinje a dalšich aziskich a afriskich krajach su archeologojo dopokazy za wukonjenje prastareho rjemjesła našli.
W Europje bě hornčerjenje hižo něhdźe w 7. lěttysacu do Chrystusa znate. W běhu časa so drje wobdźěłanje wobstajnje dale wuwiwaše, přiwšěm wosta powołanje hornčerja hač do dźensnišeho njeparujomne. A jednoho tajkeho hornčerja-keramikarja mamy mjeztym tež w Hózku pola Kulowa.
Stary młyn w Hózku
Na Radworskej wyšej šuli mjeztym 15 lět dźěłowe zjednoćenstwo ...
Rentnar a što potom – wuměnkarsku swobodu wužiwać abo wužadanje přiwzać (32)
Wosrjedź Chasowa a napřećo tamnišemu bywšemu hrodej kaž tež w Radworju po Młynskich chěžach za železniskim nasypom skedźbnja dwurěčny pućnik na „Lěsny park“. Štóž sej tam dojědźe, nańdźe jónkrótnu a powučnu idylku, kotruž je mjeztym 74lětny wuměnkar Ludwig Sachsa zapołožił.
Rodźeny w Njeswačidle je tam do runje nowonatwarjeneje centralneje šule chodźił. Jako šulski hólčec přebywaše často w tamnišej lěta 1953 załoženej ptačerni. Tak zezna družiny ptačkow, kotrež, kaž praji, „bohužel dźensa wjace wšitke nimaš“. Lubosć k přirodźe je sej wot tehdyšeho časa wobchował. Po abiturje 1965 na Serbskej rozšěrjenej wyšej šuli w Małym Wjelkowje studowaše na inženjerskej šuli za hórnistwo w Freibergu a złoži 1969 w Złym Komorowje statny eksamen. Po tym zo je lěto w Hućinjanskej jamje jako změnowy nawoda dźěłał, zasadźichu jeho 1971 w technologiskim wotrjedźe Wětrowskeje šamotownje.
„To je prosće wosebita městnosć“
Z Budyskej Sundowner-baru tójšto za zhromadnosć Serbow a Němcow zdobyte
Štož je so lěta 2018 w małym započało, je so na woprawdźitu stawiznu wuspěcha wuwiło. Bě to takrjec pospyt, z kotrymž pak je Beno Brězan połnje do čorneho trjechił. Hižo jako šulski hólčec bě sej wnučk znateho serbskeho spisowaćela Jurja Brězana přał, zo měli tehdy trochu pustu zahrodu na ležownosći Serbskeho ludoweho ansambla za rjeńše zaměry wužiwać. Před třomi lětami je so wón tuž sam gratu přimał. Mjeztym je Sundowner-bara tak woblubowana, zo Beno Brězan swojim hosćom poruča so po móžnosći telefonisce hač do 19 hodź. přizjewić, zo bychu městno po přeću za najrjeńšim wuhladom nad siluetu Budyšina kaž tež pohlad na chowanje słónca dóstali. Tež spontani wopytowarjo stajnje hišće městno namakaja, wón změruje.
Lětuša sezona bary saha wot julija do awgusta, potajkim přez cyłej měsacaj. 30. junija bě zahajenje a wulke finale planuja za posledni kónc tydźenja w žnjencu. Potom wotměje so w Budyšinje zdobom staroměšćanski swjedźeń, kotrehož poradźenju chce Beno ze swojim mustwom a baru přinošować.
