Kuzłarska šćežka

pjatk, 05. nowembera 2021 spisane wot:
Fota: Feliks HazaNaša rjadownja je so podała na ekskursiju. Jěli smy do Miłoćic, do skały. Što smy widźeli? Chětro wjele potajnstwow! Jejo: W nim wšitko mjelčišo słyšiš. Čołm: Snadź pak tola skorpion abo wodopad? Škla zwukow: W njej hłós hinak klinči. Křinja: Z njeje hlada hłowa rapaka. Jěchar: na mróčeli, na surfdesce abo z wětřikom. Bjesada: Tři figury steja hromadźe a bachtaja. Hubka: Połož papjeru na kamjeń a moluj! Potajnik: ma połojcu mjezwoča zakrytu. To je cool kuzłarska šćežka! Konstantin Untch, 3. lětnik, zakładna šula „Jurij Chěžka“ Chrósćicy

Pod nawodom Serbskeho šulskeho towarstwa wopyta skupina wučerjow a studentow dansku mjeńšinu w Schleswigskej

Nimo serbskeho ludu mamy w Němskej tři dalše připóznate mjeńšiny. Su to Sintojo a Romojo, kotřiž su po cyłym­ kraju rozbrojeni žiwi, Danojo w Němskej kaž tež Frizojo. Poslednjej mjenowanej mjeńšinje sydlitej přewažnje w sewjeru Němskeje, w Schleswigsko-Holsteinskej. Tam matej swójske pěstowarnje a šule. Teju kubłanski system rozeznawa so zdźěla jara wot serbskeho a zbudźa tuž zajim łuži­skich pedagogow. Za tutych organizowaše Serbske šulske towarstwo z podpěru Sakskeho krajneho zarjada za šule a kubłanje (LaSuB) njedawno studijnu wuprawu do hraničneje kónčiny mjez Němskej a Danskej.

Z njewšědnej ideju chce Njebjelčanske towarstwo Kamjenjak z.t. sprjewine město Budyšin wobohaćić. Nastać ma wuměłska twórba, kotraž skedźbnja na historiski twar a staru powědku. Za to přewjedźe Kamjenjak crowdfunding-akciju na platformje 99 Funken.

Stara wodarnja w Budyšinje je drje najwoblubowaniši fotowy motiw w ansamblu staroměšćanskeje siluety. Techniski pomnik sprjewineho města steji na łužiskim zornowcu. A runje z njeho ma nastać wuměłska twórba, měrjaca so přede­wšěm na dźěći a wšěch tych, kiž chcedźa so zaběrać z baju wo žabje, kotraž bě swój čas tomu zadźěwała, zo móže woda po rołach běžeć.

Druhdy so wudani, hdyž dokładnišo pokuknješ. Před dlěšim časom­ nawróći so moja přichodna mać z dowola w Pólskej a stłóči mi zbytk złotych do ruki. Dokelž bydlu bliže k pólskej mjezy hač wona, změju skerje składnosć, je wudać, kaž měnješe. Mjez pjenjezami bě tež bankowka w hódnoće 20 złotych, na kotrejž je někajki pólski kral zwobraznjeny. Dokelž mějach runje čitanske nawoči na nosu, spóznach mjeno monarcha: Bo­lesław I Chrobry. Njeje to ...? Prawje, jedna so wo pólskeho wójwodu a pozdźišeho krala, dźakowano kotremuž w lěće 2002 1 000. róčnicu prěnjeho naspomnjenja Budyšina swjećachmy.

Pohladnicy powědaja wo dawnych časach, swědča wo podawkach a ludźoch. Alfons Handrik wotkrywa nam swět, na kotryž smy minjene lěta nimale poza­byli.

Pohladnica z lěta 1904 předstaja Hodźij ze swojej markantnej dwuwěžowej cyr­kwju. Patronaj Božeho domu staj swjataj Pětr a Pawoł.

Mjeztym zo steješe na samsnym městnje hižo w lěće 1010 mała kapałka, bu 1076 z kamjenjow murjowana cyrkej nowonatwarjena a wot biskopa Bena poswjećena. Na to bu w běhu­ 13. lětstotka cyrkej w ro­maniskim stilu natwarjena. Z toho buchu wokoło lěta 1220 zapołoženy podtwar dźensniše­je dwójneje wěže kaž tež wokno prědneje strony wěže wužiwane. Krótko do reformacije mjez 1505 a 1517 bu cyrkej w pózdnjogotiskim stilu znowa přetwarjena. W lěće 1589 woheń cyrkej jara wob­škodźi. Kónc 19. lětstotka bu 63 metrow wysoka masiw­na dwójna wěža, kotraž hišće dźensa krajinje bytostnje charakteristiski wobraz dawa, poswjećena.

Wosebity posledni šulski dźeń

pjatk, 29. oktobera 2021 spisane wot:
Tež šulerjo rjadownje 2a mějachu wjele wjesela.Foće: Lubina Dučmanowa
Na poslednim šulskim dnju do nazymskich prózdnin pućowachu wuknjacy Kulowskeje zakładneje šule do lěsa při lěsnej kupjeli. Po zhromadnym witanju podachu so na wšelakore stacije. Tam zhonichu zajimawosće wo dźěle wohnjoweje wobory, wuchowanskeje słužby abo hajnika. Starši běchu stacije přihotowali, hdźež móžachu so šulerjo samo wubědźować. To bě wšitkim dźeń połny dožiwjenjow. Lubina Dučmanowa

Rjany dyrdomdej

pjatk, 29. oktobera 2021 spisane wot:

Foto: Paula ČornakecW lěću sym z wowku, mamu, Lenku a Benom w Budy­šinje dowol přežiwiła. Smy wokoło Lubina pućowali. Na jednym městnje słyšachmy samo fecich echo. Po tym běchmy z wowku hišće w kinje. Přenocowali smy w bydlenčku nad hosćencom „Culi­narium“. Přichodny dźeń smy po měsće dundali a w dźěćacej kofe­jow­ni „Valentin“ poza­stali. To bě najrjeńše dožiwjenje! Paula Čornakec, Chrósćicy

Nazymu so aktiwnje pohibować

pjatk, 29. oktobera 2021 spisane wot:
Foto: Bernadett LanzynaHólcy Worklečanskeho horta su zahorići kopa­rjo na šulskim dworje. Tak woni za bulom honja, wšo­jedne hač so dešćuje abo sylny wětřik duje. Tež holcy su spor­towče, štož dopokazachu na nje­dawnym dnju „inlineskaterow“. Započat­karjo zwučowachu naj­prjedy raz na dworje. Tam běchu kehele na­stajene, a zwučowan­ski parcours bě tohorunja na­twa­rjeny. Po tym poda so cyła šwita dźěći, nimale wšo holcy, na koleskach do směra na Han­drikec hat, hdźež su sej přestaw­ku za wotpočink popřeli. Ći, ko­třiž mějachu hišće mocy, jědźe­chu po puću dale hač do Noweje Wjeski a wottam po šćežce zaso wróćo do Worklec. Rjany to na­zymski wulět, kajkiž kóždemu poručamy! Hort „K Wódnemu mužej“ Worklecy, Bernadett Lanzyna

Wulki dźak pilnym pomocnikam

pjatk, 29. oktobera 2021 spisane wot:
Foto: Christina ŁušćanscynaMłodźinska wohnjowa wo­bora w Njebjelčicach so wšitkim, ko­třiž su njedawno papjeru darili, wutrobnje dźakuje. Telko podpěry njebychu wobornicy scyła wočako­­wali. Přichodny raz zběraja papjeru w januarje. Christina Łušćanscyna

Jědźeš-li po zwjazkowej dróze z Budyšina do směra na Wojerecy, widźiš za Čornym Hodlerjom na prawym boku puća stary wětrnik na kózłach. 176 metrow wysoka hórka, na kotrymž wón steji, rěka Łóžko, němsce: Totenberg, a leži na Łuhowskich zahonach, potajkim na teritoriju Njeswačanskeje gmejny. Přez nju wjedźe puć z Łuha do Chasowa. Na hórce namakachu rownišća ze železneje doby, a pječa ­buchu tu tež Chasowske a Łuhowske wopory čorneho mora za čas Třicećilětneje wójny pochowane, po čimž ma hórka swoje mjeno.

nowostki LND