Nowa etapa w boju přećiwo brunej Sprjewi
Hdyž přeprosy Grodkowski wodowy a wotpłóčkowy zaměrowy zwjazk hromadźe z Grodkowskim regionalnym zwjazkom NABU z.t. sobotu, 16. septembra, na 9. dźeń škita wody a přirody do wodarnje w Słomjenju (Slamen), budźe to znowa krajnu mjezu přesahowace zarjadowanje. Zajimcy přijědu z Błótow runje tak kaž ze sakskich gmejnow podłu Sprjewje, tak ze Sprjewineho Doła. Ale tež w Budyšinje je zajim specifiskich fachowych wobłukow mjeztym budźeny. Lětsa tema „Kak dale z brunej Sprjewju“ raz na oficialnym dnjowym porjedźe njesteji, minjene měsacy njeje wona tak w zjawnosći stała. To pak jenož tam. Na městnje a ze stron Łužiskeje towaršnosće hórnistwoweho zarjadnistwa (LMBV) wot lońšeho, jako přewjedźechu w Grodku poslednju wobydlersku zhromadźiznu wo „brunej Sprjewi“, tójšto činja, zo bychu problem zežołtnjenja Sprjewje hižo při jeho nastaću do horšće dóstali.
Na sabotažu přihotowani być
Wěstotna firma Symantec warnuje před škodowanjom milinarnjow
Berlin (dpa/SN/MiR). Hižo lěta zwěsćeja wěstotni eksperća wobstajne pospyty, runje we wobłuku kritiskeje infrastruktury kaž pola milinarnjow, přiběracu sabotažu. Hackerojo spytaja tuchwilu we wulkim stilu za to trěbne informacije zběrać. Mnohe lěta hižo wuskuša aktiwna skupina hackerow milinarnje w zapadnych krajach Europy, w USA kaž tež w Turkowskej, zo móhli je sabotować. Tole zwěsćeja eksperća na polu informaciskeje techniki. Hackeram dźe wo to, do kompjuteroweje techniki so zadobyć a informacije zběrać. Tole zdźěla firma za wěstotnu software Symantec. Hackerojo su so hižo do syće 20 ameriskich a šěsć turkowskich předewzaćow zadobyli. Dale słušachu k škodowanym dodawarjo milinowej branši w Šwicarskej. Tež milinarnje w Němskej, Nižozemskej a Belgiskej njewostachu wot wuskušowanja přelutowane. Wuspěšne nadběhi pak dotal zwěsćene njejsu.
Wot spočatka měsaca wukubłuja přichodnych lěsnikow
Drježdźany (dpa/K). Lěsy – dalokož njepřewostaja so přirodźe – su runja zahonam žita wupłód skutkowanja čłowjeka, kotryž dyrbi je tuž tohorunja wěcywustojnje wobdźěłać a hladać. To wobstaruja lěsnicy. Zo hodźało so tele naročne dźěło spjelnić, je po słowach prezidenta Sakskeho lěsnistwa prof. dr. Huberta Brauna „trěbne, tež za dalše porjadne wobhospodarjenje a prawe hladanje lěsow derje wukubłanych a angažowanych ekspertow zdobyć“.
Dobrej dwě lěće po spektakularnym přeměstnjenju z Wochožanskeje ...
Inwestuja do regiona
22. hornjołužiske předewzaćelske myto spožčili
Lubij (CS/SN). Mjeztym 22. raz bu Hornjołužiske předewzaćelske myto spožčene. Hladajo na přiležnosć su organizatorojo, Marketingowa towaršnoć Hornja Łužica-Delnja Šleska, mytowanje lětsa na Dnju Saksow w Lubiju přewjedli. Sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) w swojej narěči na to skedźbni, zo njebě w 90tych lětach samozrozumliwe w Hornjej Łužicy inwestować. Čas je so změnił. Ministerski prezident wobkrući, zo budźe statne knježerstwo regiony dale podpěrać, mjez druhim wězo tež Hornju Łužicu. „Móžemy jenož ramikowe wuměnjenja tworić, a te su za kóždy region jenake“, wón potwjerdźi.
Zhorjelski krajny rada Bernd Lange (CDU) zdźěli, zo bě so lětsa 16 předewzaćow wo myto požadało. Jury měješe tuž ćežki nadawk tři wuzwolić. Zhromadnje z Budyskim je Zhorjelski wokrjes nošer předewzaćelskeho myta.
Swój powołanski zaměr docpěł
W časach, hdyž pyta wjele rjemjeslniskich zawodow za fachowym dorostom, su wosebje derje wukubłani młodźi ludźo wulce prašani. Jedyn z nich je 19lětny Johannes Jurš z Miłoćic, kiž bě kónc julija swoje wukubłanje jako blidar wuspěšnje zakónčił. Hižo poměrnje zahe wón wědźeše, zo chce raz do tohole powołanskeho směra hić a so z rjemjeslnikom stać. Tak je, wuchodźiwši 10. lětnik Worklečanskeje wyšeje šule, na powołansku šulu w Kamjencu šoł a je zhromadnje z dalšimaj wučomnikomaj w rjemjeslniskim zawodźe Lingeus w Ottendorfje-Okrilli praktiske wukubłanje zmištrował. Te njebě runjewon lochke, dokelž njemějachu wučomnicy spočatnje žanoho fachoweho wukubłarja za praktiske dźěło. Hakle w 3. wukubłanskim lěće móžachu so pod fachowym nawodom na blidarja wukmanić.
Ličba wučomnikow stabilna
Lětsa je pruwowanska komisija Budyskeho blidarskeho zjednoćenstwa 14 rjemjeslniskich dźěłow posudźowała. Třinaćo su hnydom wobstali, na jednym dźěle ma so hišće raz dźěłać. Za klětuše pruwowanje hižo 26 přizjewjenjow předleži. „Hłubinu mało wučomnikow smy přewinyli, ličba je stabilna“, wjeseli so předsyda blidarskeho zjednoćenstwa Ulrich Lange. Nimo indiwiduelneho rjemjeslniskeho dźěła słuša hišće dźěłowa proba k wukubłanskemu pruwowanju. Tajka dyrbi so po krutych předpisach wotměć.
Mjez blidarskimi wučomnikami su tež jeći Budyskeho jastwa, kotrychž blidarske zjednoćenstwjo wukubłuje. SN
Image blidarstwa so přeměnja
Młodźi fachowcy wuprudźeja dźeń a bóle indiwidualnosć powołanja
Blidarske zjednoćenstwo Budyšin wustaja w Kamjencu kóžde lěto kónčne dźěła swojich wučomnikow. Žadanja stupaja, a trend je skerje indiwidualnosć wudźěłkow.
Konrad Ibisch mjez ludźimi napadnje. Hižo wonkownje dokumentuje wón lubosć k njezwučenym kombinacijam materialijow, w prěnim rjedźe metal dominuje. A přiwšěm je so młody muž za powołanje blidarja rozsudźił. „Sym so tež hižo z powołanjom kowarja rozestajał, ale so skónčnje tola za blidarstwo rozsudźił, dokelž je drjewo rjany wudźěłk“, wuswětla młody fachowy dźěłaćer. A štó praji, zo so drjewo a metal njeznjesetej? Na wučomniskim dźěle Ibischa – pisanskim blidźe – njechowaja so metalowe wobbitki w pozadku, ale tworja z drjewom jako nošny element runohódnu jednotu.
Čerstwy kał nětko na předań
Najniši staw wot 1990tych lět
Budyšin (SN). W Hornjej Łužicy bě w awgusće 19 889 bjezdźěłnych, to je 652 mjenje hač w juliju a 2 572 mjenje hač loni w awgusće, kaž Budyska agentura za dźěło dźensa wozjewi. „Ličba bjezdźěłnych we wobłuku Budyskeje agentury je prěni raz pod 20 000 woteběrała. To zwjesela, přiwšěm pak njeje kwota bjezdźěłnosće sydom procentow žana přičina wodychnyć“, rjekny Ilona Winge-Paul, operatiwna jednaćelka agentury.
Sobudźěłaćerjo zarjada koncentruja so na ludźi, kotřiž trjebaja wosebitu podpěru, zo bychu dźěło našli. Po słowach knjeni Winge-Paul su to dołhodobnje bjezdźěłni, mało kwalifikowani ludźo abo tajcy z handicapom, młodostni, młodźi dorosćeni bjez powołanskeho zakónčenja a ludźo z migraciskim pozadkom.
Dźěłodawarski serwis agentury je w awgusće 908 nowych dźěłowych městnow do swojeho poskitka zapřijał. Byrnjež to 86 mjenje było hač w předměsacu, liča zamołwići přichodne tydźenje z tym, zo naprašowanje za dźěłowymi mocami hišće raz přiběra.
