Hižo minjeny tydźeń bě so we Łužicy sněžiło. Tež wčera je so dosć sněha našło­. Zo bychu ludźo stajnje ćopłe bydle­nje a milinu měli, su łužiske milinar­nje njeparujomne. Wone tuž z połnej paru dale dźěłaja.

Choćebuz (SN/BŠe). W prěnim tydźenju noweho lěta běchu štyri łužiske bruni­cowe jamy předewzaća Łužiska energija a milinarnje (LEAG) kaž tež jeho tři łužiske milinar­nje w Braniborskej a Sakskej połnje wućežene. Runje nětko w ćmowym počasu zawěsćeja wone zastaranje ludnosće w Němskej z milinu. Wšako solarne připrawy a wětrniki tuchwilu wjele energije njeprodukuja. W minjenych dnjach bě jara mało słónca, a wětřika zdźěla tež žanoho njebě.

Konditarka a hižo pjekarska mišterka

srjeda, 13. januara 2021 spisane wot:

Diana Pašcyna chce pozdźišo raz swójbnu pjekarnju w Chrósćicach dale wjesć

Spodobnje debjene torty, poprjancy a praliny nas cyłe lěto wabja. Někotre tajke wudźěłki su kaž wuměłske twórby­. A wězo produkty konditarjow jara derje słodźa. Kreacije zhotowja mjez druhim tež Diana Pašcyna w Chrósćicach.

Pjekarstwo bu młodej žonje prawdźepodobnje do kolebki połožene. Wšako staj jeje staršej Zahrodnikec pjekarnju hnydom w swójskim domje załožiłoj. Swójbny projekt je ju tuž přez cyłe dźěćatstwo přewodźał a dobra wóń často do pje­černje wabiła. Njezadźiwa tuž, zo je so nětko sama rozsudźiła, w swójbnym předewzaću dźěłać chcyć. „Wuchodźiwši Chróšćansku zakładnu šulu a Budyski Serbski gymnazij sym sej wědomje tónle puć wuzwoliła, byrnjež za powołanje konditarki abituru a tak dwě dalšej šulskej lěće njetrjebała. Ženje pak njewěš, dokal će puće wjedu“, młoda mać wuswětla. Nimo toho začuwaše so po złoženju matury za wukubłanje zrališa. „Tež dźensa njebych ničo hinak činiła.“

Rozćěkane wowcy w lěsu pytali

póndźela, 11. januara 2021 spisane wot:

Wjelk stadło wowčerja Gerata Šmita nadpadnył

Smječkecy (SN/BŠe). Jako wowčer Gerat Šmit wčera na pastwu pola Smječkec přijědźe, bě wona prózdna a skoćata do wšěch kóncow rozćěkane. „Jedna wjetša skupina steješe na łuce, hnydom při prěnich chěžach wsy“, wón rozprawješe. Tamne wowcy su swójbni w běhu dnja w bliskim lěsu do směra na Róžant a Pěskecy namakali. Kelko wowcow je stadłu zwostało, nje­ho­dźi so dokładnje rjec. „Zwěrjata su spłóšiwe a ćěkaja, tuž nje­móžu je ličić“, Hórčan wujasni. Tři wowcy, kotrež dyrbjachu lětsa porodźić, bě wjelk zakusał, šěsć dalšich je zranjenych.

Fachowcy wjelčeho běrowa su hišće wčera dopołdnja pokazki na pastwje zawěsćili. „Wjelk jako skućićel je wěsty, wšako su jeho slědy w sněze na pastwje widźeć“, Gerat Šmit rozłoži. Dale je spóznajomne, zo bě so stadło na dwěmaj blakomaj z pastwy wudobyło, po tym zo bě je wjelk honił. Hač wowčer za swoje mortwe skoćata zarunanje dóstanje, so pruwuje.

Byrnjež Jurij Młodźink w Róžeńće dawno hižo wuměnkar był, so wón w swojej šewskej dźěłarni přeco hišće derje čuje, hdyž móže pomhać. Hdys a hdys ludźo hišće k njemu přichadźeja, zo bychu sej črije, tobołu abo křižerski škórń zwuporjedźeć dali. Bohužel je Róžeńčan jedyn z poslednich, kotřiž tele rjemjesło wukonjeja. Zwjetša dźě dźensa lědma hišće něchtó něšto porjedźeć da, ale sej ­na přikład radšo nowe črije kupi. Zo jeho rjemjesło tak spěšnje wotemrěje, sej Jurij Młodźink ženje myslił njeby. Foto: Feliks Haza

W lěće korony wjele wuknyli

srjeda, 06. januara 2021 spisane wot:

Wo „lěće z wužadanjemi za nas wšitkich“ rěči Kathrin Groschwald, předsydka jednaćelstwa Budyskeje wotnožki Zwjazkoweje agentury za dźěło, zhladowaca na lěto korony 2020.

Budyšin (SN/at). Přerěznje 18 278 bjezdźěłnych, porno lětu 2019 wo 3,8 procentow wjetšu bjezdźěłnosć a pola přede­wzaćow zwěsćenych 10 068 socialneho zawěsćenja winowatostnych swobodnych dźěłowych městnow – to su dźě­ławosć Budyskeje wotnožki dźěłoweje agentury charakterizowace hrube ličby za minjene lěto. Zarjad je zhladowanje wčera w zwisku z aktualnymi ličbami dźěłowych wikow wozjewił.

Z dobrej radu za domjace zwěrjata

srjeda, 06. januara 2021 spisane wot:
Kunathec coowowy wobchod je dlěje hač 30 lět požadana adresa w starym měsće Budyšina, najprjedy na Serbskich hrjebjach, po tym na Drjewowych wikach a Šulerskej a nětko hižo wjace hač sydom lět na Butrowych wikach. Nětčiši mějićel Dieter Kunath je wobchod 1992 wot nana Joachima Kunatha přewzał. Ludźi tam wobšěrnje poradźuja, hdyž chcedźa sej kupjene zwěrjata doma dźeržeć. Su to žurki, wujki, małe nukle (Zwergkaninchen) a wšelake družiny rybow. Młodźata, kaž wobchodnik praji, předawaja jenož wot znatych plahowarjow přewažnje z regiona. Do serwisa słuša hladanje akwarijow, štož někotre firmy, ale tež priwatnicy rady wužiwaja. Foto: SN/Hanka Šěnec

Management spyta změrować

wutora, 05. januara 2021 spisane wot:

Budyšin/Zhorjelc (dpa/SN). Hač do kónca januara chce francoski zhotowjer ćahow TGV Alstom přewzaće twornjow konkurenta Bombardier Transportation (BT) w Němskej wotzamknyć. To potrjechi tež stejnišći w Budyšinje a Zhorjelcu.

Z wida managementa Bombardier njetrjebaja so přistajeni po tym wjetšeho šmóranja dźěłowych městnow bojeć. „Naše knihi su połne nadawkow, trjebamy našich němskich inženjerow a fabriki, zo bychmy je zdokonjeli. Přichodnej dwě, tři lěta předewšěm wo to dźe“, cituje tydźenik Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung prezidenta BT Dannyja Di Pernu. Po jeho měnjenju njeje z dźensnišej wědu za wotwidźomny čas program restrukturowanja trěbny. „Organizaciju pak wězo stajnje optiměrujemy.“

Zastupjerjo dźěłopřijimarjow so procesa fuzije dla starosća, wšako přisłušeja Bombardierej w Němskej dalše twornje hač tej w Budyšinje a Zhorjelcu. Najwjetši zawod Alstoma je w delnjosakskim Salzgitteru. Šef dohladowanskeje rady BT ­Rüdiger Grube z toho wuchadźa, zo ­„Alstom móc na němskich stejnišćach ignorować njemóže a to tež njebudźe“.

Dowol we wukraju dale njewěsty

wutora, 05. januara 2021 spisane wot:
Dowol we wukraju přežiwić koronapandemije dla najprjedy raz dale móžno njeje. Hač drje budźemy lětsa we wulkoměstach kaž Parisu abo Romje bjezstarostnje na dowolu přebywać móc, je njewěste. Pandemija pak je dowolowe zadźerženje Němcow změniła. Loni su sej mnozy turisća swójsku domiznu Němsku jako dowolowu kónčinu wotkryli a budu drje to tež přichodne lěta činić. Přiwšěm zwostawa wćipnota na cuzbu, su sej fachowcy přezjedni. W Sakskej bychu so wězo dale nad mnohimi turistami z wukraja wjeselili. Kriza je wujewiła, zo budu ludźo swój dowol přichodnje wědomišo planować a přihotować. Foto: Joachim Rjela

Hórnikecy (SN). Sakski wyši hórniski zarjad je nětko plany za wotzamknjenja naprawow při Hórnikečanskim jězorje wozjewił. „Kupy, kotrež móhli so zesunyć, wostanu zawrjene. Wone pak njetrjebaja so geotechnisce saněrować“, wuswětli zastojnik hórniskeho zarjada prof. dr. Bernhard Cramer. Saněrowanje kupow by masiwnje do přirody zapřimnyło a tež zasydlenu zwěrinu wohrozyło. Tež kóšty a čas akterojo nětko lutuja. „Tak móhli jězor k lětnjej sezonje 2022 ludźom zaso spřistupnić“, fachowc měni. Zwostawace wužiwanske wobmjezowanja kupow ­a zbytne rizika podłu přibrjohow móže hórniski zarjad zastupować, w předležacym wozjewjenju rěka.

Hižo wot lěta 2014 je Hórnikečanski jězor zašlahany a njepřistupny. Přibrjohi je Łužiska a srjedźoněmska towaršnosć hórnistwoweho zarjadnistwa w nadawku sakskeho wyšeho hórniskeho zarjada saněrowała a zawěsćiła. Po wosom lětach smědźa ludźo jězor potom skónčnje zaso wužiwać.

Nowosć z Łužicy

srjeda, 30. decembera 2020 spisane wot:

Korzym/Lubij (dpa/SN). Piwowy palenc je nowostka z Łužicy, kotraž ma bórze w Sakskej spirituozowej manufakturje w Korzymju nastawać. Mysličku za nju měještaj šef Lubijskeje piwarnje Steffen Dittmer a Korzymski palencar Martin Wagner. Přičina za nowostku je koronapandemija, kaž wobaj wobkrućištaj.

nowostki LND