Nowa hudźba a nowa lyrika

wutora, 16. nowembera 2021 spisane wot:
Wosebitej wječoraj noweje lyriki a noweje hudźby dožiwichu wopytowarjo njedawno w Lipsku ­a Drježdźanach. Na koncertnymaj wječoromaj su hudźbu z čitanjom basnjow z antologije „Weltbetrachter“, wudateje wot Róže Domašcyneje a Axela ­Helbiga, wudospołnili. Mjez druhim přednjesena bu tež němskorěčna baseń Lenki (Christiany Piniekoweje), wotćišćana prěni raz w trojorěčnej zběrce „Wokomiki ­wěčnosće“ Ludoweho nakładnistwa Domowina. Wšitke teksty interpretowała je ­nižozemsko-šwicarska sopranistka Sarah Kollé hromadźe z Drježdźanskej komornej skupinu Ensemble El Perro Andaluz. Foto: Igor Piniek

Sami wjac energije produkować

póndźela, 15. nowembera 2021 spisane wot:

Zastaraćelske zawody zwyša płaćizny za milinu, płun a dalnoćopłotu

Hory (AK/SN). Wojerowske zastaraćelske zawody (VBH) zwyša klětu płaćizny za milinu, płun a dalnoćopłotu. Wone reaguja tak na sylnje stupace energijowe kóšty na swětowych wikach kaž tež na kóšty za dioksydowe popłatki w kraju nastupajo fosilne paliwa. Dźakowano hižo w septembrje wobstaranym surowiznam pak stopnjowanje tak wulke njewupadnje, podšmórny minjeny pjatk jednaćel VBH Wolf-Thomas Hendrich na nowinarskej konferency na Horach. Za přerěznu třiwosobowu domjacnosć rozrostu kóšty za milinu wo tři procenty, za płun wo dźesać a za dalnoćopłotu wo pjeć procentow. „Pozitiwna powěsć je: Płaćizny za pitnu wodu kaž tež za wopłóčki wostanu stabilne.“

Jězorina z nowym turowym portalom

štwórtk, 11. nowembera 2021 spisane wot:

Zły Komorow (AK/SN). Mjezy přesahowacy turistiski zwjazk Łužiska jězo­rina, kotryž wobsteji wot lěta 2012, ma nowy turowy portal. W nim poka­zuja zamołwići zdobom na wjelorakosć a rjanosć krajiny w zymje. Móžnosć, we łužiskej jězo­rinje pućować, dotal hišće mnohim tak znata njeje, podšmórnje zamołwita za zjawnostne dźěło a marketing turistiskeho zwjazka Katja Wersch a skedźbni na cyłkownje wosom turow.

Tak mjenowana „tura po štyrjoch hatach“­ wjedźe wot Złokomorowskeho jězora do wokoliny. Start a cil dźesać­kilometrowskeho kołopuća je swójbny park w Kóšynje (Großkoschen) na južnym brjohu. Čara wjedźe po zymskim lěsu­ k štyrjom schowanym hatam. Na kóncu puća čaka na pućowacych „křiwa wěža“, z kotrejež maja krasny wuhlad na Złokomorowski jězor a wokolinu.

Dalša čara je něhdźe dwuhodźinske „pućowanje po bajowym lěsu“ w geoparku Mužakowski zahork. Start a cil dwuhodźinskeje a wosom kilometrow dołheje tury je stary Nysowy móst w Pusaku (Pusack) pola Mužakowa. Čara wabi mjez druhim z kozacym dworom a wjelčej wudrjeńcu, štož zdobom na Grimmowe bajki dopomina.

Hospodarski wuznam přiběra

srjeda, 10. nowembera 2021 spisane wot:

Brjazki (AK/SN). Turizm we łužiskej jězorinje wuwiwa so k wažnemu hospodarskemu faktorej. „Wot lěta 1990 je w regionje k wulkim změnam dóšło“, podšmórny krajny rada wokrjesa Hornje Błóta–Łužica Siegurd Heinze (njestronjan) wčera na regionalnej konferency „Hospodarski wuznam łužiskeje jězoriny“. Přeprosył bě na nju Braniborski zaměrowy zwjazk Łužiska jězorina, a wjac hač 30 zastupjerjow z komunow, zwjazkow, towarstwow, wokrjesow a předewzaćow je do zahrodoweho města Marga, Złokomorowskeho měšćanskeho dźěla Brjazki (Brieske) přišło.

Zrěčenje wo kooperaciji podpisali

srjeda, 10. nowembera 2021 spisane wot:

Mały Kólsk (JoS/SN). Wotnětka wobsteji partnerske zrěčenje wo kooperaciji mjez předewzaćom LEAG, geoparkom Mužakowski zahork a Uniwersitu Greifswald. Wotpohlad je slědźenje wo wuhlu we łužiskim rewěrje a wědomosć zwjazać. ­Regionalnogeologiski wobdźěłar LEAG Ralf Kühne, jako eksperta za kwarternu geologiju, chce brunicu z wědomosću na jedyn schodźenk stajić. Partnerske zrěčenje ma tomu słužić.

Próca wo dorost mytowana

wutora, 09. nowembera 2021 spisane wot:
„Myto přichoda – rjemjeslniski předewzaćel lěta 2021“ spožčištaj prezident Drježdźanskeje rjemjeslniskeje komory Jörg Dittrich a jednaćel Andreas Brzezinski (zady wotlěwa) wčera Janet Lange a Andreasej Reckej (prědku) z twarskeho předewzaća Heinz Lange GmbH z Ottendorfa-Okrille, mytujo tak jeju prócu wo dorost a techniske inowacije. Dohromady 14 sakskich předewzaćelow bě so wo myto požadało, mjez druhim tež šesćo z wokrjesa Budyšin. Spožčene myto hódnoći mjez druhim zawě­sćenje fachowych mocow a dorosta za přichod kaž tež wuwiwanje nowych wudźěł­kow a posłužbow. Foto: Rjemjeslniska komora/wabjenska agentura Haas

Sakski dźěl Łužicy bóle zapřijeć

wutora, 09. nowembera 2021 spisane wot:

Na konferency minjenu sobotu w Běłej Wodźe su so přitomni intensiwnje wodźikej wěnowali. Zwuraznjene bu tam žadanje, sakski dźěl Łužicy do rozmyslowanjow a planowanja zapřijeć.

Běła Woda (AK/SN). Wot Gubina (Guben) přez Janšojce (Jänschwalde) a Choćebuz do Carneho Gozda (Schwarzheide) dyrbi raz wodźikowa pipeline wjesć a region ze surowiznu zastarać. Projekt je jedyn z dlěšodobnych wizijow wodźikoweje syće „Lausitz DurcH2atmen“. Nastać ma takrjec „wodźikowy region Łužica 2035“. „Běła Woda ma dźěl toho być“, podšmórny jeje wyši měšćanosta Torsten Pötzsch (Klartext) minjenu sobotu po konferency „Wodźik: surowizna přichoda?“ krajneho dźěłoweho wuběrka ekologija a sakskeje Lěwicy w Běłowodźanskim sociokulturnym centrumje Telux.

Na wosebitu akciju přeprosył je Budyski powołanskošulski centrum we wobłuku sobotneho dnja wotewrjenych duri. Zajimcy móžachu so zaso na sydom stacijach w praktiskim dźěle wuspytać. Šuler Dominik Rentsch (nalěwo) kowaše tule hózdź. ­Kowarski mišter Michael Kaczmar z Jaseńcy jemu rjemjesło pokaza.   Foto: Martin Pižga

Wobchod za njezapakowane twory

štwórtk, 04. nowembera 2021 spisane wot:
Wobchody, hdźež móžeš wšelake žiwidła njezapakowane kupować, su dźeń a woblubowaniše. Wot lěta 2016 su so wone po cyłej Němskej razantnje rozšěrili. Wobchodnicy zalutuja swojim kupcam njetrjebawše zawalenja, kotrež tući hewak hłownje w žołtej tonje wotstronjeja. Internetna strona nalistuje za Saksku w lěće 2021 dźewjeć adresow, mjez druhim jednu w Zhorjelcu. Tam pódla pak njeje ta Sabiny Krüger w njedalokim Neustadće w Sakskej. Wot wutory wita wona kupcow do swojeho prěnjeho wobchoda njezapakowanych tworow w regionje Sakska Šwica. A poskitk je wulki, kaž bě wot prěnich kupcow słyšeć. Foto: Steffen Unger

Dalšimaj projektomaj přihłosowali

srjeda, 03. nowembera 2021 spisane wot:

Drježdźany (SN/at). Sakska móže dalšej projektaj za strukturnu změnu we łužiskim brunicowym rewěrje zwoprawdźić. Kaž statne ministerstwo za regionalne wuwiće wčera w Drježdźanach zdźěli, je Zwjazkowy zarjad za hospodarstwo a kontrolu wuwožowanja póndźelu poslednimaj dotal njewobkrućenymaj krajnymaj projektomaj „InnoCarbEnergy“ a „WALEMObase“ přihłosował. Přisłušny statny minister Thomas Schmidt (CDU) wjeseli so, „zo móžemy nětko tež wonej projektaj dale wjesć“. K hižo schwalenym předewzaćam słuša Serbski centrum wědy na Lawskim arealu w Budyšinje.

Z projektom „InnoCarbEnergy“ nastanje na milinarnjowym stejnišću LEAG w Hamorje po cyłej Europje jónkrótny a po wšěm swěće třeći slědźenski centrum za po kóštach přihodne, po měrje produkowane a „zelene“ karbonowe ­nitki. Na projekće wobdźělene su ekscelencny cluster MERGE „Fuzija techno­logijow za multifunkcionalne lochko­twarske struktury“ TU Kamjenica, Fraunhoferskej institutaj za gratowe mašiny a přeformowansku techniku a za nałožene slědźenje polymerow.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND