Sće tež tak hnući kaž ja? Smy wčera histo­riski wokomik dožiwić směli: Němska zawěra hač do lěta 2038 wšitke wuhlowe milinarnje, zo by klimowe zaměry Pariskeho klimoweho zrěčenja docpěła. Hižo w lěće 2028, potajkim historisce widźa­ne zajutřišim, ma Janšojska milinarnja dźěłać přestać. Lěto pozdźišo slědujetej staršej blokaj Hamorskeje milinarnje. Najpozdźišo w lěće 2038 nima žadyn­ kur wjace z jedneje z němskich wuhlowych milinarnjow stupać.

Snano njejsym na nowinarskej konferency knježerstwa k časowemu planej zawrěća milinarnjow prawje kedźbował. Što su naši politikarjo poprawom rjekli, zwotkel chcedźa po lěće 2038 milinu brać? Ja znajmjeńša ničo słyšał njejsym. Město toho chcedźa nam měch pjenjez na blido połožić a zwjazać to z přećelnym „starajće so“.

Byrnjež lěto 2020 hišće jara młode było, maja ludźo na wsach ruce połnej dźěła, doma kaž při organizowanju, wuhoto­wanju a přewjedźenju najwšelakorišich swjedźenjow. Tajkich terminow je tež lětsa zaso dosć a nadosć. Mnozy njemóža so po zdaću podawkow kaž jutřišeho jolka-swjedźenja w Nuknicy, kapičkowych wječorow w Njebjelčicach a Kulowje dočakać. Wšudźe ludźo swoje dźěło zwjetša čestnohamtsce wukonjeja. Kaž mi hižo Jakub Brězan njedawno při přihotach w Nukničanskej Brězanec bróžni přišepta: „To je kaž doma, jeno za druhich, štož pak rady činimy.“

Wulku zahorjenosć a njewšědny zapal dožiwich 5. januara tež na Horje, hdźež su 6. zetkanje wlečakow wotměli. Kelko to prócy, sćerpnosće a wutrajnosće, tajki podawk spřihotować. Na wšo myslić a potom přez cyły dźeń za sta hosći kołbaski pražić a jim přećelnje napoje naliwać, so runje tak wo wěstotu a porjad starać. To su woprawdźita žadosć pěstować zhromadnosć, přichilnosć druhim a wjeselo nad tym, zo su wopytowarjo zahorjeni a spokojom. A hižo steja wjesne swjedźenje, koncerty a dalše kulturno-historiske wjerški na planje.

Ludźo po cyłym swěće so w nowym lěće dalšeje strowoty a zboža nadźijeja. Přeju sej, zo bychu je wosebje dźěći namakali. Byrnjež so zboža dótknyć njemóhli – je dźě to jeničce začuće –, móže sej je kóždy zawěsćić, ručež so angažuje.

Zapřijeće „jadrowa kónčina“ ludźi we Wojerowskim regionje rudźi. Přetož klinči, jako by jich domizna – tworjaca ze Slepjanskej wokolinu geografiski centrum Łužicy – „nakromna“, njewažna serbska kónčina była. Wóndano na Serbskim wječorku Domowiny w Židźinom je něchtó prajił, zo jemu ničo bóle na čuwy njeńdźe hač dźělenje do jadra a kromy.

Lětsa bu serwisowy běrow za serbsku rěč we Wojerecach zarjadowany. A to njeje­­ jenož we Wojerowskej župje zwje­selacy praktiski přikład trěbneho spěchowanja žiweje serbšćiny respektiwnje jeje wožiwjenja w jednotliwych regionach a tak spočatk noweho zhladowanja na słowje jadro a kroma.