Dešno (dpa/SN). Drebom, orakl a ličba zboža dźewjeć – w Delnjej Łužicy je k hodam wjele ritualow. Hodowne swjate dny a wobradźenje w serbskim sydlenskim rumje trochu hinak swjeća hač w druhich kónčinach. Nawodnica delnjoserbskeho domizniskeho muzeja Babette Zenkerowa tele tradicije zachowa a so rady na swoje dźěćatstwo dopomina. Za Serbow maja hodowne dny a dny hač do 6. januara wulki wuznam.
Město hodowneho štoma mějachu ludźo w Delnjej Łužicy drebom. Eksemplary móža sej zajimcy w Dešnjanskim domizniskim muzeju wobhladać. Štom z němskim mjenom „Dreeboom“ ma wjacore schody. Tehdy njebě w kónčinje hišće telko jehlinowych štomow, Zenkerowa rozkładźe.
Łužica mało potrjechena
Drježdźany. We Łužicy njejsu wěstotne słužby a policija wulke škody wichora Zoltana dla zwěsćili, kiž je zašłu nóc zachadźał. W prěnim rjedźe rozrubachu a zrumowachu wohnjowi wobornicy jednotliwe štomy, kotrež běchu na dróhi padnyli. W cyłku běchu woni w Hornjej Łužicy 15 króć, mj. dr. we Wojerecach, Kubšicach a Lubiju po puću.
Šulske połlěto zakónčene
Budyšin. Sakscy gymnaziasća 12. a 13. lětnika, kotřiž so na maturu přihotuja, su hižo dźensa swoje połlětne wuswědčenje přijeli. Šulerjo powołanskošulskeho gymnazija mějachu dokument zdźěla hižo wčera w ruce. Přičina za to je nadměru krótke šulske lěto. Posledni šulski dźeń za abiturientow je klětu kónc měrca.
Rozrost wukrajnikow w Čěskej
Praha. Po zdźělenju Čěskeho statistiskeho zarjada je ličba wukrajnikow w Čěskej dotalny rekord docpěła. Wokomiknje jedna so wo 1,1 milion ludźi, to rěka 10,3 procentow wobydlerjow kraja. Jenož třećina pak změje dowolnosć k trajnemu přebywanju. Wulki rozrost zwisuje wosebje z přiwzaćom wjace hač 600 000 ukrainskich ćěkancow na přechodne přebywanje.
Chrósćicy. Nowe serbske hudźbne widejo kapały Horjany je wot dźensnišeho na YouTube-kanalu „Serbska hudźba – Sorbian music“ widźeć. Kaž Sonja Hejdušcyma z kapały zdźěli, zwjazuje hudźbne widejo „Hindraško“ tradiciju z modernu. Za swój projekt su starej serbskej ludowej spěwaj za wobsadku dujerskeje kapały aranžować dali a z tym spěwaj w modernym stilu dźensnišemu časej wotpowědujo wožiwili. Nastał je medley „Hindraško“ zdźěla w rytmje Balkana. Nimo nahrawanja noweho medleyja přez kapału Horjany w studiju w Bretnigu su k tomu widejo natočili. Awdijoprodukt so přez znate streamingowe słužby (na přikład spotify) šěrokej zjawnosći spřistupnja, wosebje tež młódšej generaciji. Kapała Horjany je tutón projekt za hajenje serbskeje rěče a serbskeho spěwa z podpěru wubědźowanja „simul+ čiń sobu“ zwoprawdźiła. Zakład medleyja stej skerje njeznatej ludowej spěwaj „Hindraško, ty synko mój“, po ludowym teksće a melodiji wobdźěłany wot Bjarnata Krawca, a „Šěrik, měrik bałdrijan“ na tekst Jana Lajnerta a melodiju Bjarnata Krawca.
Wustajeńcu podlěša
Padušnicu lepili
Wojerecy. Sobudźěłaćer Wojerowskeje kupnicy při Kamjenskim kolenu je wutoru padušnicu lepił. Žona bě sej twory w hódnoće 250 eurow do toboły połožiła. Jako chcyše bjez zapłaćenja kupnicu wopušćić, ju sobudźěłaćer zadźerža a policiju informowaše. Kaž pozdźišo zwěsćichu, běše padušnica 50lětna Ukrainjanka. Po trěbnych policajskich naprawach žonu pušćichu a pad nětko dale přepytuja.
Běła Woda (AK/SN). Město Běła Woda chce bywšu inženjersku šulu za škleńčersku techniku saněrować a zaso ze žiwjenjom napjelnić. Kaž wyši měšćanosta Torsten Pötzsch (Klartext) na minjenym posedźenju měšćanskeje rady wuzběhny, móhli tam wot šulskeho lěta 2026/2027 zaso młodych ludźi wukubłować. Při tym mysla na powołanja fachoweho informatikarja, industrijneho keramikarja, chemikanta a wodźerja připrawow. Dohromady 200 wukubłanskich městnow ma nastać. „W měrcu 2024 chcemy twarsku próstwu zapodać. Klětu w druhim kwartalu maja so prěnje dźěła wupisać. W třećim kwartalu 2024 móhli twarić započeć“, rozłoži projektowa nawodnica z Drježdźanskeho planowanskeho běrowa Patricia Quosig.
W Budyskim měšćanskim archiwje su nětko wosebity projekt wotzamknyli, w kotrymž běchu podłožki komornistwa sucho wurjedźili a archiwej wotpowědnje zapakowali.
Budyšin (SN/MWj). Po knihach komornistwa su so nětko tež wotpowědne podłožki, kotrež dochody a wudawki města w času wot 1635 hač do 1868 dokumentuja, do magacina Budyskeho měšćanskeho archiwa nawróćili. Podłožki su sucho wurjedźili a znowa zapakowali. Kaž měšćanske zarjadnistwo dale zdźěli, móža je slědźerjo a dalši zajimcy nětko zaso wužiwać.