Za wuwiće spomóžne abo skerje nic?

srjeda, 20. oktobera 2021 spisane wot:

Slepo (AK/SN). Měła gmejna Slepo po­žadanje Łužicy wo titul swětoweho kulturneho herbstwa za naslědnu krajinu po wudobywanju brunicy podpěrać? Wo tym chcychu Slepjanscy gmejnscy radźićeljo na swojim zašłym posedźenju zasadnje rozsudźić. Měnjenja pak běchu přewšo rozdźělne.

„Požadanje je jara abstraktne, zdźěla samo nadute“, měnješe radźićel Marco Jainsch (CDU). Jemu njejsu jeno zaměry njejasne, ale tež wuskutki a kóšty tajkeho požadanja. „Kak so wone konkretnje za nas jako gmejna wuskutkuje?“, so Jainsch prašeše. W požadanju, tak měnješe ra­dźićel Thomas Schwarz (CDU), dźe prěnjorjadnje wo jónkrótnu změnu krajiny we Łužicy. Po jeho słowach přinjese status­ swětoweho kulturneho herbstwa pozitiw­ne akcenty za region. Tu zesylnja wón identitu a turizm. „Wustupuju za to, zo sej ničo njezatwarimy. Wuskutki taj­keho zamołwjenja dźensa scyła hišće dodnić njemóžemy.“

Krótkopowěsće (20.10.21)

srjeda, 20. oktobera 2021 spisane wot:

Zaso wjac korona-padow

Budyšin/Zhorjelc. Po kónctydźenskim lochkim zniženju je incidenca w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu zaso raznje přiběrała. Za Budyski wokrjes zdźěli RKI dźensa hódnotu 130,2, wčera zličichu tu 110 nowych natyknjenjow, 17 pacientow hladaja w chorowni. Incidenca za Zhorjelski wokrjes wučinja po RKI 118,1. Zličili su tam wčera 73 dalšich infekcijow, tohorunja 17 ludźi dyrbja w chorowni lěkować.

Dokładniše kontrole

Baršć. Wokrjes Sprjewja-Nysa je připowědźił wot klětušeho rybarjow a wudźerjow dokładnišo kontrolować, zdźěli delnjoserbski rozhłós. Po nowych předpisach maja čestnohamtscy pomocnicy znajmjeńša 20 kontrolow w běhu poł lěta přewjesć. Na jednu tajku dóstanu 20 eurow, tež wudawki za trěbne jězby jim zarunaja. Tuchwilu maja něhdźe dźesać tajkich kontrolerow, dalši su witani.

Ličba wjelkow w Čěskej přiběra

Kapałka wobsteji mjeztym 30 lět

wutora, 19. oktobera 2021 spisane wot:
Dobrošicy (aha/SN). Runje dźensa před třomi lětdźesatkami je tehdyši Drježdźansko-Mišnjanski biskop Joachim Reinelt w Dobrošicach nowu kapałku po­swjećił. Drjewjanu kapałku, kotraž steješe do toho na tym městnje, běchu spočatk februara 1991 wottorhali. 16. měrca połožichu zakładny kamjeń, 25. meje móžachu zběhanku swjećić a spočatk junija bě třěcha zakryta. Wšitke twarske dźěła nawjedowaše Hubert Žur, kiž bě kapałku tež planował. Wulke zasłužby na jeje nastaću měještaj tehdyši kapłan Wito Sćapan a njeboh monsignore Měrćin Salowski. Kóždu sobotu so tehdy z dźesać do 40 pomocnikow gratu přimaše. Wołtarny wobraz swjateho Jana Křćenika, kotremuž je kapałka poswjećena, stwori pólski moler Stanisław Baj.

Dušneho zmija paslili

wutora, 19. oktobera 2021 spisane wot:

Čorny Chołmc (SiR/SN). Połne parkowanišćo, wjele ludźi a pisane žiwjenje – takle prezentowaše so předwčerawšim Čornochołmčanski Krabatowy młyn. W srjedźišću stejachu tam poskitki za swójby z dźěćimi. Přihotowała bě je sobudźěłaćerka młyna za dźěćace a młodźinske dźěło Magdalena Schaffer. Wona bě sej wumysliła, kak móhli dźěći zhromadnje dušneho serbskeho zmija z mjenom Plon paslić. Za to trjebachu jenož prózdne rólki nuznikoweje papjery, barbjenčki, seršćowcy, barbu, pisanu papjeru a lěpk. Kóždy smědźeše swoju rólku tak wobarbić abo nalěpić, kaž so jemu chcyše. Jednotliwe rólki su na kóncu swójbneho dnja do dołheje šlebjerdy zwjazali. Tak nasta něhdźe pjeć metrow dołhi rjećaz, tworjacy wopuš wulkeho zmija, kotryž ma w młynje nětko wosebite městno dóstać.

Po paslenju móžachu so wulcy a mali wopytowarjo najprjedy raz posylnić, prjedy hač běchu wšitcy přeprošeni swójskeho zmija do powětra pušćić. Při miłym wětřikojtym wjedrje je so to wšitkim derje radźiło.

Dróha zawrjena

wutora, 19. oktobera 2021 spisane wot:

Brěžki. Wot wčerawšeje póndźele ponowjeja asfaltowu worštu statneje dróhi S 285 wot wotbóčki při zwjazkowej dróze B 96 pola Noweje Bukojny hač k wjesnej kromje Brěžkow. Twarske dźěła maja hač do 29. oktobra trać. W tym času je dróha po dołhosći 2,2 kilometrow dospołnje zawrjena. Wokołopuć wjedźe přez Mučow a Kulow.

Dźiwadło „wuchodneje identity“

Budyšin. Towarstwo Kamjentny dom přeproša na dźiwadłowy wječor pod hesłom „Kak zdokonjeć spomóžne wuměłstwo za wuchodnych Němcow?“, a to pjatk, 22. oktobra, w 19 hodź. Dźiwa­dłownik (Theatermacher) Noah Voelker z texaskeho Austina, hrajerka Rika Weniger z Neubrandenburga a choreograf Burkhard Körner z Mittweidy chcedźa ze swojim programom přepytować, hač tajke něšto kaž „wuchodoněmska identita“ eksistuje. Předstajenju přizamknje so zjawna rozmołwa. Zastup při wječornej kasy płaći dźesać resp. wosom eurow za wosoby z prawom na potuńšenje.

Předstaja knihu

Policija (19.10.21)

wutora, 19. oktobera 2021 spisane wot:

Z pokradnjenym kolesom po puću

Wojerecy. We wčerawšich rańšich hodźinach kontrolowachu policisća we Wojerecach 36lětnu kolesowarku a jeje třoch muskich přewodźerjow. Při tym wopokazachu zastojnicy dobry čuch. Přetož za kolesom žony policija hižo pytaše, dokelž bě pokradnjene. Při dokładnišej kontroli wačokow třoch přewodźerjow namakachu hišće rozrězanej kolesowej zamkaj. Dokelž wobsteješe podhlad, zo běchu tež tamne kolesa kradnjene, zastojnicy groćane koniki sćazachu a přizjewichu to sudnistwu.

Do kulturneho domu so zadobyli

Biskopicy. Spodźiwnu njedźelnu zaběru wupytało bě sej pjeć młodostnych předwčerawšim w Biskopicach. Woni wočinichu zamurjowane durje kulturneho domu a zadobychu so do prózdneho twarjenja. Pasanća to wobkedźbowachu a wołachu policiju. Što su młodźi ludźo w domje chcyli, njeje znate.

Myto za angažement młodźiny

wutora, 19. oktobera 2021 spisane wot:

Hač do kónca oktobra namjety zapodać

Biskopicy (SN/MiR). Biskopičanska syć za dźěći a młodźinu (KiJu) spožči lětsa prěni raz myto za angažement młodźiny w Budyskim wokrjesu a jón na te wašnje zjawnje hódnoći. „Po nimale jednym lěće koncepcionelneho dźěła je nětko tak daloko, zo KiJu tele myto wupisa,“ zdźěli Bernadette Zellerowa z regionalneje skupiny Zapadna Łužica KiJu. Wona wuzběhuje, zo je tež w Serbach tójšto młodostnych, kotřiž so čestnohamtsce na dobro towaršnosće a zhromadneho žiwjenja angažuja. Hač do spočatka decembra njewotwisna jury młodostnych rozsudźi, štó měł myto dóstać. Wona postaji tež pjenježnu hódnotu dobyća a kelko mytow budźe přepodatych. 5. decembra chcedźa dobyćerjow wozjewić.

Nakupowanska nóc w kuzłapołnym swětle je wobydlerjow Kulowa minjeny pjatk dosrjedź města wabiła. Tam njemějachu jenož we, ale tež před wobchodami wosebite poskitki. Mjez druhim je „Mister Kerosin“ tón abo tamny trik pokazał a na te ­wašnje ­ludźi derje zabawjał. Foto: Gernot Menzel

Krótkopowěsće (19.10.21)

wutora, 19. oktobera 2021 spisane wot:

Incidenca snadnje spadnyła

Budyšin/Zhorjelc. Incidenca koronawirusa dla je w Budyskim a Zhorjelskim wokrjesu po informacijach RKI lochce spadnyła. Za Budyski podawaja dźensa hódnotu 115,8 (-41,6­). Hač do wčerawšeho přizjewi wokrjes 135 dalšich natyknjenjow z wirusom. W Zhorjelskim wučinja incidenca po RKI dźensa 98,2 (-27,1). Tam běchu hač do wčerawšeho 121 nowoinfekcijow zwěsćili.

Knižne myto Podstupimjance

Frankfurt n. M. Bursowe towarstwo němskeho knihikupstwa spožči Podstupimjance Antje Rávik Strubel za jeje roman „Blaue Frau“ lětuše Němske knižne myto. Hódnoćaca jury chwali sej „eksistencielnu móc a poetisku preciznosć“ knihi, kotraž je „refleksija wo rozdźělnej kulturje wopomnjeća w zapadnej resp. wuchodnej Europje kaž tež wo njerunowaze mjez splahami“.

Změja noweho měšćanostu

Mjedwjedźej nětko na dowolu

póndźela, 18. oktobera 2021 spisane wot:

Wojerecy (SN/MWj). Wot dźensnišeho saněruja we Wojerowskim zwěrjencu připrawu za mjedwjedźe. Za to přećehnjetej mjedwjedźej Björn a Bengt do Augsburgskeje coologiskeje zahrody. Jeju borkanja w zemi dla je so hrodowa hrjebja w připrawje rozšěriła a nětko tež wodu pře­pušća. Tak chcedźa hrjebju na jeje poprawnu šěrokosć zwužić.

Za čas twarskich dźěłow, kotrež maja hač do nalěća 2022 trać, chcedźa mjedwjedźomaj stres twarskeje hary dla za­lutować a sćelu jeju takrjec na mjedwjedźacy dowol. Přichodne měsacy jenož hrjebju njesaněruja, ale tež nowe elementy do wobłuka za mjedwjedźe zapřijmu, mjez druhim kumštne prózdnjeńcy. W Augsburgu změjetaj Björn a Bengt hektar wulku připrawu za sebje, dokelž je tam loni jenička mjedwjedźica zahinyła. Klětu nalěto so wonej do Wojerec wróćitej.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND