Dźěło z dźěćimi so jej přewšo lubi. Njezadźiwa tuž, zo je so Silvia Stephanowa na pěstowarku wukubłać dała. 1974 rodźena kubłarka hlada mjeztym wjacore lěta dźěći Witaj-skupiny w Čornym Chołmcu. Sylnje zasadźa so wona tam za zachowanje a hajenje serbskich, nabožnych a wjesnych tradicijow. Za jeje čestnohamtski angažement spožčichu jej spočatk měsaca Čestne znamješko Domowiny. Serbšćinu jej bohužel do kolebki połožili njejsu. Rěč pak bě a je jej nimoměry wažna. Jako dorosćena so tuž hišće raz za šulsku ławku sydny a serbsku rěč nawukny. Nětko wužiwa wona kóždu składnosć, zo by swoju mjeztym dobru serbšćinu dale wukmaniła a ju tohorunja młodej generaciji dale dała, rěka mjez druhim w hódnoćenju k mytowanju.
Rowno (JoS/SN). Za minjeny kónc tydźenja planowana kermuša na Rownjanskim Njepilic statoku bě za organizatorow dołho wulka nadźija, zo móža so swojim njeličomnym pomocnikam za jich aktiwne dźěło w běhu lěta dźakować. Potom pak dyrbješe so spěchowanske towarstwo z ćežkej wutrobu rozsudźić, woblubowany swjedźeń wěstotnych přičin dla wotprajić. A nic jenož to. Tež přazu lětsa žanu njezměja. „Z tym je naše lěto takrjec nimo“, předsyda towarstwa Manfred Nikel tónle rozsud komentuje.
Časniki najwšelakorišeho razu a wulkosće jeho fascinuja. Tuž njezadźiwa, zo ma njeličomne doma, je předawa a tež reparuje. Je-li w Chrósćicach a wokolinje rěč wo „časnikarju“, móže jenož jedyn měnjeny być: Jürgen Njek. Jeho počesćichu spočatk měsaca za jeho wjelelětne mnohostronske čestnohamtske skutkowanje z Čestnym znamješkom Domowiny.
1947 w Dobrošicach rodźeny wotrosće Jürgen pola přirodneju staršeju Jurja Mencla a jeho mandźelskeje w Chrósćicach. Jurij Mencl bě časnikar a tak da so tež Jürgen w tymle rjemjesle wukubłać a je z lubosću a wjeselom wukonja. „Wot 1975, potajkim 45 lět, stara so wón čestnohamtsce wo časnik na wěži Chróšćanskeje cyrkwje, zmištruje trěbne reparatury a jón kóžde lěto wot zymskeho na lětni čas a nawopak přestaja“, rěka we wopodstatnjenju předsydstwa Kamjenskeje župy „Michał Hórnik“. Tež w nocy na wčerawšu njedźelu je tuž na wěžu zalězł a časnik wo hodźinu wróćo zwjertnył.
Jeje lubosć stej ručne dźěło a serbska narodna drasta, předewšěm ta Delnich Serbow. Wšako je so wona w Bórkowach narodźiła, tam wotrostła a je dźensa aktiwna čłonka tamnišeje Domowinskeje skupiny. Měnjena je Christa Dziumblina, kotraž tohorunja w Bórkowskim domizniskim a drastowym towarstwje dźěła. Za jeje angažement su ju lětsa z Čestnym znamješkom Domowiny wuznamjenili.
Čas žiwjenja je Christa Dziumblina z Bórkowami a tuž z Błótami zwjazana. Jeno za wukubłanje je domiznu wopušćiła a w Choćebuzu powołanje šwalče nawuknyła. Jako tajka je nimo dźěła jako hortnerka w Bórkowskej šuli dźěłała. „Wušiwała je wona stajnje rady. A tuž njezadźiwa, zo je mjez šulerkami a šulerjemi zajim zbudźiła, a zo chcychu woni bórze něšto serbskeho stworić. Zhromadnje z dźěćimi pytaše Christa tuž za starymi přikładami a originalnymi předłohami dźělow narodneje drasty. Tak nasta poněčim kružk wušiwanja drastowych dźělow“, rěka w hódnoćenju za počesćenje.
Dlěje hač poł lětstotka je wona čłonka Domowiny a je so we wjacorych jeje skupinach na dobro serbskeho ludu angažowała a to přeco hišće čini. Jako po politiskim přewróće w Lejnje Domowinska skupina dźěłać přesta, je so wona jako jenička tej w Pančicach-Kukowje přidružiła. Měnjena je Marka Cyžowa, kotruž počesći předsyda Domowiny Dawid Statnik njedawno z čestnym znamješkom.
Nimo skutkowanja w Domowinje, hdźež je wona wot 2017 čłonka zwjazkoweho předsydstwa a nawjeduje tam wuběrk za zjawnostne a lobbyjowe dźěło. Zdobom Lejnjanka w Towarstwje Cyrila a Metoda a w Maćicy Serbskej sobu skutkuje. Lěta 1964 je jako šulerka Małowjelkowskeje rozšěrjeneje wyšeje šule do Domowiny zastupiła a njepřestajnje za třěšny zwjazk skutkowała, mjez druhim jako čłonka předsydstwa Serbskeho pioněrskeho dźiwadła LND a jako čłonka přirady Domu za serbske ludowe wuměłstwo.
„Zawěsće je so kóždy z nas dźiwał, zo bu runje nětko za mytowanje wuzwoleny. Ćim zbožowniši so tež ja čuju.“ Tole zwurazni lawreat lětušeho Myta Domowiny Jurij Šołta hnydom na spočatku dźaknych słowow, kotrež wón w mjenje wšitkich mytowanych na wuznamjenjenskej swjatočnosći minjeny pjatk na žurli Budyskeho Serbskeho domu přednjese. Tam je předsyda Domowiny třoch zasłužbnych Serbow z Mytom Domowiny wuznamjenił, dalšeho młodostneho z Mytom Domowiny za dorost a cyłkownje dźesać wosobow z Hornjeje a Delnjeje Łužicy z Čestnym znamješkom třěšneho zwjazka za čestnohamtsce skutkowanje w serbskich towarstwach a zwjazkach na bazy.
Maćeršćiny so njehańbować
Hižo njeličomne lěta so wón za serbstwo angažuje a skutkowanje serbskich gremijow kritisce přewodźa. Rěč je wo Torstenu Maku. Jemu spožči předsyda Domowiny Dawid Statnik minjeny pjatk Čestne znamješko za wosebite wukony při zwoprawdźenju programa Domowiny. K serbskej rěči je Choćebužan skerje připadnje přišoł, rěka w lawdaciji k spožčenju myta. W šuli chcyše w mecklenburgskim měsće Ludwigslust rodźeny něšto wosebiteho předstajić. A „njedźiwajo na argumenty staršeju je so za serbšćinu rozsudźił. Hač do dźensnišeho delnjoserbšćina a serbska kultura jeho žiwjenje wobwliwujetej.“
Maturu złožił je dźensa 52lětny Mak na Choćebuskej rozšěrjenej wyšej šuli a poda so do Lipska na studij wučerstwa delnjoserbšćiny a němčiny. Tam nawjaza krute styki k hornjoserbskim studentam, jako bě w Sorabiji kaž tež w studentskich wuběrkach uniwersity aktiwny.
Wojerecy (SN). Za 7. nowember w Čornochołmčanskim Krabatowym młynje planowane serbske swójbne popołdnjo přestorča na čas po pandemiji. To je předsydstwo Domowinskeje župy „Handrij Zejler“ aktualneho wuwića korony w našich kónčinach dla rozsudźiło. Gremij bě wčera we Wojerecach wuradźował.
Předsydstwo je so na zwoprawdźenje swojeju wuspěšneju projektow we wubědźowanju „Čiń sobu!“ koncentrowało. Tak chce regionalna rěčnica Sonja Hrjehorjowa we wobłuku projekta „Serbska kulturna a zetkawanska bróžeń – Domowinski dom Wojerecy“ tež runinu za walkowanje jejkow zaměstnić. Za klětu su zarjadowanja kaž hudźbno-literarne popołdnjo předwidźane. Hladajo na akciju „Žiwa kuzłarska křinja serbskich bajkow, bajow a powědančkow“ přihotuja wubědźowanje šulerjow: Zaměr je, zo dźěći na zakładźe wobrazow z motiwami powěsćow swobodnje rěča.
Župa chce so na kubłanskimaj jězbomaj Budyskeje župy 2021 a 2022 na slědach Zejlerja a Kocora wobdźělić a wosebje składnostnje Lěta župow wuměnu ze wšelakimi regionami pěstować.