Reliefaj ze serbskim motiwom
Keramiku tworić njeje kóždemu date. Na dźěłarničce we Wulkodubrawskej Margarećinej hěće pak wobdźělnicy zwěsćichu, zo je hlina maćizna, z kotrejež móže kóždy něšto tworić.
Wulka Dubrawa (SN/MiR). Spěchowanski kruh za serbsku ludowu kulturu je lětsa wospjet dźěłarničku keramiki zarjadował. Nawjedowała je mały kruh zajimcow Budyšanka Helena Palmanowa.
Ducy do dźěłarnje wobhladachu sej wobdźělnicy, mjez kotrymiž bě tež šulerka, wustajeńcu wo stawiznach a nastaću zawoda za keramiske wudźěłki we Wulkej Dubrawje, hdźež je něhdźe tež tójšto Serbow dźěłało. Na to pokazuja historiske fota, pod kotrež móža wopytowarjo mjena zwobraznjenych na lisćinu napisać, ručež někoho spóznaja.
W dźěłarni móžeše so na to kóždy po swojej woli z keramiku zaběrać. Někotři běchu sej wot doma hižo narysowany naćisk sobu přinjesli. Tak stej nastałoj reliefaj ze zwobraznjenej serbskej narodnej drastu.
Maćica Serbska nowe předsydstwo woliła
Budyšin (SN/bn). Dr. Anja Pohončowa je nowa předsydka Maćicy Serbskeje (MS). Na sobotnej hłownej a wólbnej zhromadźiznje na žurli Budyskeho Serbskeho domu wuzwoli něhdźe 40 přitomnych čłonow wědomostneho towarstwa rěčespytnicu Serbskeho instituta bjez napřećiwneho hłosa. Wona naslěduje Jurja Łušćanskeho, kiž njeje runja wjelelětnymaj sobustawomaj předsydstwa Marce Cyžowej a Jěwje-Mari Čornakec znowa kandidował. Zdobom wuzwolichu resp. wobkrućichu Maćicarjo – tohorunja bjez napřećiwnych hłosow – dr. Annett Brězanec, dr. Ines Kellerowu, Janku Pěčkec de Lévano, dr. Pětša Šurmana, prof. Dietricha Šołtu a Alexandera Pólka do předsydstwa resp. w předsydstwje.
Klětuši festiwal tak wulki njebudźe
Lubin (HA/SN). Prěnje přihoty za mjezynarodny folklorny festiwal „Łužica 2021“ su zaběželi, zhonichu čłonojo Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny na njedawnym posedźenju w Lubinje. Klětuši podawk pak njebudźe tajki wulki. Na móžnej koncepciji hišće dźěłaja, rjekny jednaćel Domowiny Marko Kowar. Přitomni přihłosowachu tomu, zo přewjedźe Domowina „Lěto župow“ wot julija 2021 hač do lěta 2022.
Krute městno na posedźenjach zwjazkoweho předsydstwa w Delnjej Łužicy maja informacije nastupajo aktiwity na polu delnjoserbskeho kubłanja a šulstwa. Tak zetkaštaj so předsydka Rady za naležnosće Serbow Braniborskeje Katrin Šwjelina a předsyda Domowiny Dawid Statnik z ministerku za kubłanje, sport a młodźinu Brittu Ernst (SPD). W srjedźišću rozmołwy steješe nowe serbske šulske postajenje. Wuslědk je, zo drje budźe tajki wažny dokument bórze dodźěłany, za čož pak su tež kompromisy trěbne.
38 pěstowarkow je so na krótkokursu za serbsku rěč w Delnjej Łužicy wobdźěliło, informowaše dr. Beata Brězanowa, nawodnica Rěčneho centruma WITAJ.
Nawrót k spočatkam
Njepilic statok w Rownom wotměje lětsa swój dworowy swjedźeń w mjeńšej formje. Ale swjećić sej iniciatorojo zakazać njedadźa. Zhladujo na prěni swjedźeń lěta 2000 so zarjadowani přiwšěm podobnjatej.
Rowno (JoS/SN). Poslednja njedźela septembra je mnohim ludźom kruty termin w protyce. To dźě su dotal stajnje swjedźeń na Rownjanskim Njepilic statoku přewjedowali. Nimo serbskeje kultury, kotraž bě tam dožiwić, wabješe zarjadnišćo z tójšto dalšimi wosebitosćemi. Tak mějachu tam němsko-serbske kemše, burske wiki ze wšelakimi nazymskimi poskitkami a serbske jědźe.
Rozsud SSW kedźbnosć budźi
Budyšin (SN). Domowina je po słowach předsydy Dawida Statnika z wulkim zajimom a tójšto sympatiju wobzamknjenje zjězda Južnoschleswigskeho wolerskeho zwjazka (SSW) na wědomje brała. SSW chce so klětu po šěsć lětdźesatkach na wólbach zwjazkoweho sejma wobdźělić a tam tež zajimy narodnych mjeńšin zastupować. „Woprawdźe historiski to wotum. Wón budźi kedźbnosć samo za mjezami Schleswigsko-Holsteinskeje, tež hdyž budźe SSW jeničce w tymle zwjazkowym kraju wolomny“, Statnik zwěsći. Domowina wjeseli so na hišće sylniši hłós ze sewjera, wšako su zasady SSW kaž „wustupowanje za decentralnu politiku z wobydlerjam tyjacymi rozsudami na praksu wusměrjene, a to tež nam we Łužicy jara na wutrobje leži“.
Serbski třěšny zwjazk pak nochce so ze stronu stać a prócuje so dale wo nadstronske rozrisanja, předsyda wuzběhny.
Měli Serbsku rěčnu radu wutworić
Nic kóždy za sebje, ale wšitcy hromadźe po swojich móžnosćach – tajki angažement je za wožiwjenje delnjoserbšćiny wunošniši. Tohodla měli w Delnjej Łužicy Serbsku rěčnu radu załožić.
20. hłowna zhromadźizna budźe, ale kak a hdźe?
Lubin (HA/SN). We wokrjesu Sprjewja-Nysa, w bjezwokrjesnym měsće Choćebuzu kaž tež druhdźe zasadźeja so z mnohimi aktiwitami za serbsku rěč a kulturu. To zhonichu čłonojo Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny na posedźenju minjeny pjatk w Lubinje, wokrjesnym měsće wokrjesa Dubja-Błóta. Na žurli, hdźež so hewak wokrjesny sejmik schadźuje, witaše jich zastupowacy krajny rada Karsten Saß. Wón wuzběhny, zo su w měsće a we wokrjesu na serbskim polu tójšto na dobro přeměnili a nadźěłali. K tomu přinošowali su wosebje wobšěrne a intensiwne diskusije wo serbskim sydlenskim rumje, kotremuž su město Lubin a wšelake komuny w Delnich Błótach přistupili. „Nětko pak, hdyž smy so tak rozsudźili, chcemy to tež w praktiskim dźěle za serbsku rěč, kulturu a identitu pokazać a zeskutkownić. Karsten Saß je připowědźił, zo chce wokrjes Dubja-Błóta jako spěchowanski čłon Domowinje přistupić a wot lěta 2021 za serbske naležnosće 20 000 eurow wudać. Dörte Ziemer z Lubinskeho měšćanskeho zarjadnistwa mjez druhim na to skedźbni, zo přewjeduja w radnicy hižo dlěši čas kurs za serbsku rěč.
Zhromadnjewo dorost wabić
Budyšin (SN/at). Wuskutki koronapandemije su w serbskich institucijach digitalne wuwiće w Serbach pospěšili. To zwěsćichu zastupjerjo serbskich institucijow na wuměnje nazhonjenjow wčera w Budyskim Serbskim domje, kaž Domowina jako přeprošerka zdźěli. Tamna strona pak su wulke straty: Tak je w Serbskim ludowym ansamblu 70 předstajenjow wupadnyło, Serbskemu muzejej předewšěm wopytowarjo z wukraja pobrachuja. Za njedorozrisane přitomni mějachu, kak měli nazymske zjawne wjerški wuhotować.
Dotal zetkachu so jónu wob lěto, to chcedźa po słowach předsydy Domowiny Dawida Statnika dwójce činić. Wón wita tež namjet noweho jednaćela Ludoweho nakładnistwa Domowina Symana Pětra Cyža, k tomu paralelnje dźěłowe skupiny jednotliwych institucijow wo aspektach wšědneje dźěławosće wutworić.
Wažna tema wobšěrneje wuměny bě, kak móhli zarjadnišća požadarjow za dźěłowe městna z intensiwnymi kursami rěčnje wukmanjeć. Tež wo dorost měli w přichodźe zhromadnje wabić. Wotpowědnu mysl předstaji direktor Załožby za serbski lud Jan Budar.
„RomArchive“ móhł přikład być
Budyšin (SN/at). Nowy mjezynarodny online-archiw „RomArchive“ w nošerstwje dokumentaciskeho a kulturneho centruma němskich Sintow a Romow móhł Serbam přikład być. Podobnje móhli woni žiwy „pomjatk ludu“ tworić.
Dopóznaće to z třećeho posedźenja „fachoweje komisije za serbske narodne herbstwo“ předwčerawšim w Budyšinje, kotraž steji pod režiju wuběrka Domowiny za kulturu a wuměłstwo. Kaž serbski třěšny zwjazk informuje, je nawoda referata „dokumentacija“ nošerja „RomeArchive“ André Raatzsch komisiji wo projekće přednošował, kotryž bu lětsa z mytom „Grimme Online Award“ w kategoriji „wěda a kubłanje“ wuznamjenjeny.
Jan Bělk, předsyda wuběrka Domowiny za kulturu a wuměłstwo, skedźbni na to, zo „centralny register cyłeho serbskeho kulturneho herbstwa wšěch wobłukow dotal njeeksistuje“. A hrozy strach, zo „so wjele hódnotow wosebje na wsach kołowokoło domizniskich stwow a małych muzejow a runje tak na polu serbskeho profesionelneho wuměłstwa přichodnje pozhubi“. Tomu chcyli z podobnym předewzaćom zadźěwać.
Domowina w programje Microsoft
Ameriski koncern informaciskeje techniki Microsoft je Domowinu jako podpěrujomnu njestatnu nonprofitorganizaciju (NGO) akceptował. Třěšny zwjazk Serbow móže tuž wotnětka software, licency a posłužby k lěpšim kondicijam kupować.
Budyšin (SN/bn). „Spočatk lěta 2020 smy wotpowědne podłožki předewzaću Microsoft zapodali. Tam su dokumenty pruwowali a zwěsćili, zo wšitke kriterije spjelnjamy. Kónc awgusta zdźělichu nam pozitiwny rozsud“, jednaćel Domowiny Marko Kowar na naprašowanje našeho wječornika rozłoži.
Připóznaće jako NGO so předewšěm na financnu situaciju třěšneho zwjazka Serbow wuskutkuje. „Dokładne ličby hišće nimamy, ale hdyž dyrbimy nětko na přikład jenož hišće 50 eurow wob lěto za programowe licency jednotliweho kompjutera wudać a z dohromady něhdźe 20 ličakami dźěłamy, móžeš sej wuličić, zo tójšto zalutujemy“, Kowar wuwjedźe.
