„Chcych wědźeć, hač je nimo Južnych hišće­ dalšich Serbow na swěće“, wujasnja Aleksandra Mandić swój zajim na Łužiskich Serbach. 28lětna pochadźa ze ser­biskeho Šabaca a bydli mjeztym dwě lěće w Lipsku. „Mój prěni zwisk bě Lubina Hajduk-Veljkovićowa, kotraž je na Uniwersiće Novi Sad za stipendije Załožby za serbski lud wabiła. W Lipsku sym prěnje­ serbske słowa nawuknyła. Jako wopytach Łužicu, spytach serbsce rěčeć. Tehdy bydlach někotre dny pola Šěnec swójby w Budyšinje. To bě njezapomnite nazhonjenje“, Južna Serbowka rozprawja.

Lětušu hodownu kriminalku Serbskich Nowin je Annamaria Hadankec napisała

Ludźo stejachu w dołhim rynku před małej předawarnju. Lute módre, čorne a čerwjene kabaty so po ma­łym burskim biodworje tłóčachu. Z kromy hodownych wikow ćehnješe jim wóń poprjančkow a horceho wina do nosa. Pola za dworom běchu puste a šěre a zlochka ze so zybolatym zmjerzkom poćehnjene. Skónčnje běše tež Bertram na rjedźe. Naćahowaše so, kaž dźěćo za kołbaskami, nad předawanskim blido. Młoda šwižna předawarka z blond konjacej wopušku a čerwjenym nosom jeho přećelnje witaše. Bertram prošeše z wuhłódnjenymaj wočomaj: „Jednu husycu! Jednu wulku a tučnu! A prošu hnydom w tajkej praktiskej tiće!“ Blondinka za kasu so posměwaše. Muž srjedźneje sta­ro­by njebě wjetši hač wona, ale suchi kaž žerdka. Ze swojimaj zapadnjenymaj licomaj skutkowaše kaž prošer, kiž so dawno za něčim ke kusanju žedźi.

Hordy, kaž by runje wulkeho plyšoweho barika na hermanku dobył, nóžkowaše wón wšón wjesoły nimo čakacych. Před zachodnymi durjemi jeho něchtó za rukawu hrabny.

Ze wsy do dalin swěta: Ochranowska­ wosada mjezy­narodnje wupru­dźa. Wona wjace skići hač jenož hwězdy a hesła. Tam maja tež hudźbny mision.

Markowe znamjo Ochranowskeje wosady su znate hwězdy, wona pak njeje jenož jich dla po wšěm swěće znata.

We wjace hač 40 krajach na pjeć kontinentach je tale ewangelska cyrkej prezentna, z misionskim dźěłom a socialnym angažementom je sej wona nahladnosć zasłužiła. Po hesle „zhromadnje wěrić – jedyn wot tamneho wuknyć a sej mjez sobu dowěrjeć“ wěriwi lubosć k blišemu praktikuja. Na spočatku misionskeho dźěła bydleše w hornjołužiskim Ochranowje něhdźe 350 dušow. Dźensa ma Bratrowska jednota – hinaše mjeno wosady, kotruž w němskej rěči po starej dikciji „Gemeine“ pisaja – po cyłym swěće wjace hač 1,2 milionaj přisłušnikow.

Hižo 20 lět maja w Delnim Wujězdźe zymske čitanja

Poprawom dyrbjało rěkać: 20(+1) lět je to dokładnje, zhladujemy-li na jubilej, wšako dyrbjachu w zymje 2020/21 wšitke čitanja wotprajić. Ideju čitanjow w zymje lěta 2001 na iniciatiwu Delnjowu­jězdźanskeho domizniskeho towarstwa zrodźili. Bjezposrědnju přiležnosć běchu tehdyše 80. narodniny hajnika a domi­zniskeho basnjerja Gottfrieda Unterdörfera. Prěni čitanski dźeń běše zdobom premjerje jeho knihi „Chcu žorawja widźeć“ wěnowany. Tele wudaće nasta z dźenikowych zapiskow Gottfrieda Unterdörfera, kotrež je wón 1992 zakónčił. W samsnym lěće pak 9. septembra ze­mrě. Manuskript bě jeho mandźelska dr. Frankej Stübnerej z Budyskeho nakładnistwa Lusatia přepodała, a wón knihu­ pozdźišo wuda. To běše zdobom dobra přiležnosć za wjelelětny zwisk Delnjo­­wujězdźanskeho domizniskeho towarstwa k bohužel lěta 2017 zemrětemu dr. Frankej Stübnerej. Wón je zymske čitanja trajnje podpěrał a přewodźał.