Prěnje Krabatowe wiki z kulturu a regionalnymi wudźěłkami zahorili

Wojerecy (AK/SN). Powěsćowu figuru Krabat a jeje historiski přikład Jana Šadowica chce město Wojerecy dołhodobnje krućišo zakótwić. Tole podšmórny wyši měšćanosta Torsten Ruban-Zeh (SPD) minjeny pjatk, jako zahaji prěnje Krabatowe wiki w tamnišim starym měsće. „Chcemy sej zhromadne dožiwjenje stworić, kotrež nas wjele lět přewodźa“, wón rjekny. Organizowali su wiki marketingowe towarstwo, Łužiska hala, Kulturna fabrika a wobydlerska iniciatiwa. Symbolisce přija šěsćlětna Leni Kölling wot wyšeho měšćanosty, wot Wolfganga Krausa jako Krabata a Dietera Klimeka jako Čorneho młynka k šulskemu zastupej sportowy wačok z překwapjenkami. Tež dalše dźěći na Krabatowych wikach tajki dar dóstachu. „Wiki z regionalnymi wudźěłkami su jara dobra ideja“, měnješe jeje mać Daniela Kölling. Na jewišću zawjeselichu mjez druhim dźěći Němčanskeje pěstowarnje „Pumpot“ a hudźbna šula Bischof z baladu wo Krabaće.

1. septembra 1971 zemrě w Budyšinje w starobje 85 lět wučer, kantor, kulturny prócowar Jurij Šołta. Něhdyši serbscy šulerjo w Českej Lípje a Varsndorfje so wěsće na internatneho nawodu a wučerja nabožiny, kotrehož jenož pod mjenom „knjez kantor“ narěčachu, dopominaja. Jurij Šołta bě po wopyće Katolskeho wučerskeho seminara wot lěta 1907 wučer w ródnym Radworju, Zdźěri a Budyšinje. Tam jeho nacije 1938 jako nawodu Tachantskeje šule wotsadźichu. Wědomy Serb dyrbješe hač do kónca wójny w zakładnych šulach wučić, mjez druhim w Poršicach. Po nawróće z Čěskeje 1948 bu wón korektor w serbskej ćišćerni, je pak dale serbšćinu podawał. Wulke zasłužby měješe wo Budyske kulturno-nabožne žiwjenje. Bě dirigent chórow Nadźija a Jednota, nic mjenje hač 50 lět bě kantor Serbskeje cyrkwje, bě awtor hódnych přinoškow w nowinach a časopisach, bě sobuzamołwity za wudawanje nabožinskich a wědomostnych spisow. Za šulsku potrjebu wuda wón w lěće 1937 „Rozmołwnik k lochkemu nawuknjenju serbskeje rěče za najwšelakoriše poměry čłowjeskeho žiwjenja“, wersija w němskej rěči bě hižo 1920 wušła. Mikławš Krawc

Přiwótřenje zymneje wójny – přistup ZRN k NATO a załoženje Zwjazkoweje wobo­ry 1955 – dowjedźe k reakciji Němskeje demokratiskeje republiki (NDR), zo při­stupi Waršawskemu paktej a załoži Narodnu ludowu armeju (NLA) 1. měrca 1956. To pak ludowe hospodarstwo NDR sylnje wužadowaše. Wokoło lěta 1960 so ho­spodarske a nutřkopolitiske połoženje NDR přiwótři. Přewysoke, njerea­listiske předewzaća w hospodar­stwje a planach, přespěšne přetworjenje ratarstwa w běhu dweju měsacow nalěto 1960 na prodrustwa – hačkuli běchu za to štyri lěta planowane, wjedźechu k wosłabjenej ratarskej produkciji a tak k ćežam w zastaranju ludnosće z butru, zeleninu a mlo­kom.

W Zapadnym Berlinje dźěłaše nimale 65 000 staćanow NDR z Berlina a wokoliny, a wobydlerjo Zapadneho Berlina nakupowachu tunje zežiwidła we wuchodnym Berlinje. Nimale połojca w Błótach narosćenych kórkow, chrěna a dalšeje zele­niny předawachu burja w Zapadnym Berlinje. Sylne wotwabjenje młodych fachowych dźěłaćerjow, lěkarjow a technikarjow do ZRN kaž tež ćěkańca prodrustwownikow stej połoženje 1961 porno tamnym lětam chětro přiwótřiłoj.

Budyšin (SN/JaW). Serbski ludowy ansambl chce w nowej hrajnej dobje z wjacorymi nowosćemi publikum na swoje zarjadowanja wabić. Zdobom chce swoje zhromadne dźěło ze serbskimi institu­cijemi zesylnić. Tohodla wuhotuje SLA zhromadnje z Ludowym nakładnistwom Domowina 6. nowembra w Lejnje 1. serbski poetryslam. Składnostnje prezentacije 9. wudaća knihi „Paternoster“ je předwidźane, zo młodźi serbscy pi­sacy swoje teksty zjawnosći přednjesu a hudźbnicy ansambla prezentaciju ze swojej live-improwizowanej hudźbu wobrubja. „Zjawne předstajenje swójskich tekstow wužaduje sej tójšto zmužitosće wot pisacych samych a hišće wjace, hdyž hudźbnicy jich přednoški z improwi­­zowanej live-hudźbu přewodźeja“, wujasni intendant SLA Tomaš Kreibich-Nawka na wutornej nowinarskej konferency k za­zběhej noweje hrajneje doby w Budyšinje. „Wězo sej wotběh ze sobuskutko­wacymi dorěčimy. Prěnje rozmołwy smy hižo měli.“ Kaž intendant rozłoži, chce ansambl zhromadny rjad z LND prawi­dłownje wospjetować, planowane su štyri razy wob lěto.