Čitarjow a abonentow widźomnje zhubjeja

Montag, 06. April 2020 geschrieben von:

Koronawirus ma wšědny dźeń redaktorow mjeńšinowych dźenikow, kotrež su w Europskim zjednoćenstwje dźenikow w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS) zwjazane – mjez nimi su tež Serbske Nowiny – w horšći. Smy so raz wobhonili, kajka tuchwilna situacija w čłonskich dźenikach MIDAS je. Dźensa rozprawjamy wo madźarskej nowinje w Rumunskej Szabadság.

Protyka wušła

Freitag, 03. April 2020 geschrieben von:

Budyšin (SN). Tež za lěto 2021 bě fotograf Wolfgang Wittchen po puću, zo by znowa spodobne motiwy za runje w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłu nasćěnowu protyku „Moja Łužica – Meine Lausitz – Mója Łužyca“ zapopadnył.

Na titulnym łopjenu noweje protyki strowi putniska cyrkej w Róžeńće. Wolfgang Wittchen je ze swojej kameru znowa idyliske krajiny, turistiske wjerški a tradicionalne swjedźenje we Łužicy fotografował. Přehladnje wuhotowana protyka skići tež dosć městna za wosobinske noticy a zdobom kruch domizny.

Ideje za serbsku katolsku drastu

Freitag, 03. April 2020 geschrieben von:
Cecilija Nawkec (1909–2002) je znata za swoje zmužite změny na serbskej katolskej drasće. Kónc minjeneho lěta móžeše Serbski muzej tajke přikłady do swojeje zběrki přiwzać. Maruša Šołćic přewostaji muzejej swjedźensku kombinaciju swojeje maćerje Ludmile Nawka, młódšeje sotry Cecilije Nawkec, a dalše wěcy ze zawostajenstwa swojeje ćety Borbory Šołćic z Wudworja. Kombinacija wobsteji z našijneho rubiška, wokołopasaceho banta, měcy a čěpca z wušiwankami Nowakec sotrow Friedy, Huldy­ a Marty po naćiskach jich bratra Měrćina Nowaka-Njechorńskeho. Wosebitosć je tež­ wušiwana měca sama, kotraž ma bóle róžkatu formu a ke kotrejž so nahłowny bant bjez hłowy přityknje, zo by wušiwanka widźeć była. Foto: Serbski muzej Budyšin

Płomjo tónraz hižo online

Freitag, 03. April 2020 geschrieben von:
Dokelž wostanu šulerjo-čitarjo Płomjenja hač do 19. apryla doma, je šefredaktor Pětr Šołta jutrowne wudaće dźěćaceho časopisa online stajił. Tak móža hižo nětko w Płomjenju listować a čitać, a to na internetnej stronje RCW https://www.witaj-sprachzentrum.de/obersorbisch/. Foto: SN/Hanka Šěnec

Korona a kreatiwita

Freitag, 03. April 2020 geschrieben von:
Jako so na spočatku koronakrizy prěnje nowe formy komunikacije a internetnych poskitkow jewjachu, njebě wotwidźeć, kelko nowych idejow na wjele městnach hišće zrodźa. Wo tym smy tež na tymle městnje hižo pisali. Ale po wšěm zdaću njeje kónc kreatiwneje žołmy dawno docpěty. Stajnje sej něchtó něšto nowe wumysli, online poskića, přez livestream zjawnosći pokazuje, abo na hinaše wašnje dźensniše techniske móžnosće wužiwa. Čłowjek so sprawnje dźiwa, kak tuchwilna kriza kreatiwitu ­čłowjeka pozbudźa a k cyle nowym formam zhromadneho žiwjenja wjedźe. Štož njeby sej do toho nichtó předstajić móhł, je hižo po něšto dnjach nimale normalne. Z toho wida – ale jeničce z toho – ma ­nowy wirus samo swoju dobru stronku. Ja nětko jenož na to čakam, zo něchtó ­frizersku posłužbu online poskići. Kak móhło to hić drje njewěm, ale při telko kreatiwnych idejach je snano tež tole zmištrujomne. Marian Wjeńka

Zły Komorow/Choćebuz (SN/CoR). Hdyž dźiwadła žane předstajenja njeposkićeja, to njerěka, zo swoje resursy zmysłapołnje na dobro towaršnostnych wužadanjow w času epidemije koronawirusa dla njewužiwaja.

Tak šija w kostimowym wotrjedźe Nowe­ho jewišća Zły Komorow tuchwilu nuznje trěbny dychanski škit. Dohro­mady hač do 20 přistajenych dźiwadła při tym pomha, nic jeno ći z kostimo­we­ho wotrjada. Zdźěla doma, zdźěla w změnowym dźěle nastawa tam najprjedy raz wjace hač 400 tajkich za nimale 200 so­bu­dźěłaćerjow ambulantneho a stacionarneho hladanja Złokomorowskeho zwjazka ASB. Z tym pak njeje dźěło dokón­čene, dokelž chcedźa hišće dalše za hladanski personal šić. Krajnoradny zarjad Hornje Błóta-Łužica ma je potom rozdźělić.

Dale ma Złokomorowske Nowe jewišćo wotpohlad, lokalne iniciatiwy pod­pěrać, kotrež staršim, chorym ludźom a k rizikowej skupinje słušacym pomhaja. Wosebje techniski personal kaž tež wozydłowy park dźiwadła stej w tym zwisku k dispoziciji. Dalše kooperacije tuchwilu planuja.

Dźenik wuchadźa nětko w mjeńšim wobjimje

Donnerstag, 02. April 2020 geschrieben von:

Koronawirus ma wšědny dźeń redaktorow mjeńšinowych dźenikow, kotrež su w Europskim zjednoćenstwje dźenikow w mjeńšinowych a regionalnych rěčach (MIDAS) zwjazane – mjez nimi tež ­Serbske Nowiny – w horšći. Smy so raz wobhonili, kajka tuchwilna situacija w čłonskich dźenikach MIDAS je. Dźensa rozprawjamy wo němskim dźeniku w Danskej Der Nordschleswiger.

Abenraa (SN/JaW). „Naš dźenik wuchadźa wot časa rozpřestrěwanja koronawirusa w mjeńšim wobjimje“, rozprawja šefredaktor Gwyn Nissen. „Město zwučenych šěsć do wosom lokalnych stron wšědnje mamy tuchwilu jenož hišće štyri do šěsć.“ Dale poskićeja swojim čitarjam po zwučenym wašnju titulnu stronu, stronu sportoweho rozprawnistwa, powěsće z Danskeje kaž tež dalše temowe strony.

Grodk (JoS/SN). Na wosebity jubilej produkcije kumštnych maćiznow w Grodku lětsa njezhladuja. Najebać to su w tamnišim Holanskim muzeju, zaměstnjenym na hrodźe, wosebitu wustajeńcu přihotowali. Wona ma wurězk měšćanskich hospodarskich stawiznow wobswětlić wot spočatka, hdyž załoži Hermann Römmler 1867 prěnju tajku twornju, hač do dźensnišeho z firmu Sprela tzwr. 15. měrca chcychu nowu přehladku wote­wrěć. A byrnjež aktualne wobmjezowanja koronakrizy dla hišće njepłaćili, su termin krótko do toho w zajimje strowoty wopytowarjow wotprajili.

Wustajeńca je natwarjena a snadź po 20. aprylu přistupna. Tak dołho, kaž muzej na swojej internetnej stronje informuje, wostanje cyły dom zawrjeny.

Sprela tzwr je sobu jenički na tradicije bohaty zawod w Grodku, kiž bě wšitke wichory přetrał. Wot lěta 1867 wón industrijne wuwiće města charakterizuje. Generacije ludźi sej jeho wudźěłki waža. Wo jich mnohotnosći swědči we wosebitej wustajeńcy nimale 400 eksponatow.

Prošu wjac

Mittwoch, 01. April 2020 geschrieben von:
Nimale dwě lěće priwatny rozhłosowy sćelak Radio PSR měsačnje serbske nabožne powěsće wusyła, a čini to woprawdźe serbsce. Prima! A derje, zo redakcija sakskeho sćelaka projekt hižo tak dołho z redaktorom Katolskeho Posoła Rafaelom Ledźborjom zwoprawdźa. Přispomnić wšak dyrbju, zo wotpowěduje sćelak jenož wuměnjenju w licencnym zrěčenju, po kotrymž je winowaty wusyłać serbske temy a w serbskej rěči. Tež wšitke dalše priwatne sćelaki w Sakskej dźě su licencu jenož pod tymle wuměnjenjom dóstali. Někotre sćelaki drje běchu spočatnje spytali serbsce wusyłać, njejsu pak při wěcy wostali a zrěčenje ranja. Na to bě hižo časćišo tež bywši šefredaktor Serbskich Nowin ­Benedikt Dyrlich skedźbnjał. Stało pak so nimo prěnich pospytow, w 1990tych lětach serbsce wusyłać, ničo dale njeje. Inicia­tiwu nabožinskeje redakcije Radija PSR a Katolskeho Posoła sej chwalu, a dodawam: Prošu wjac! Janek Wowčer

Hudźbnicy namjetuja pomocny paket

Dienstag, 31. März 2020 geschrieben von:

Sakski krajny zwjazk Zwjazkarstwa něm­skich hudźbnikow (DTKV) je so ze zjaw­nym listom na sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretsch­mera (CDU) wobroćił. W nim namjetuje štyri konkretne naprawy za „wudospołnjacu, skutkownu pomoc“ tysacam w hudźbnych powołanjach skutkowacym samostatnym, kotřiž su wot ak­tual­­neho zwrěšćenja kulturneho žiwjenja potrjecheni.

Lipsk (SN/CoR). Předsydka a jednaćel sakskeho zwjazka DTKV Stephanie Dathe a Christian Scheibler na to skedźbnjataj, zo njemóže kreditowy program Sakskeje natwarneje banki za najwjetši dźěl swobodnje skutkowacych hudźbnikow, komponistow a hudźbnych pedagogow, kotřiž tworja „personalny zakład w hudźbnym kraju Sakskej, jeničke rozrisanje być“.

Prěni namjet, powołansku nuzowu situa­ciju přemosćić, je, załožić za hač do 1 500 swobodnje dźěłacych hudźbnikow „rezidencny program koronapomoc“, přez kotryž dóstanu wuměłcy maksimalnje 4 500 eurow na šěsć měsacow. Wuchadźeja z dohromady 6,75 milionow eurow kóštow za program. Za to móhli socialne pomocy za wuměłcow wužiwać.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND