Wopačny etiket

Montag, 21. Oktober 2024 geschrieben von:
Smy runje z krajnej centralu za politiske kubłanje Sakskeje, ze załožbu a ze Serbskim institutom započeli, klětuše pokročowanje „Serbskeje debaty“ planować. Moderacija budźe wězo zaso serbska a rěč zarjadowanjow serbšćina – z poskitkom simultaneho tołmačenja tym, kotřiž dosć serbsce njerozumja. So wě, zo móža so ludźo tež němsce słowa jimać. Hdyž pak je nětk přeprošenje na cyłodnjowske wuradźowanje, spěchowane wot Załožby za serbski lud, wo temje „formy organizacije serbskeho kulturneho a kreatiwneho hospodarjenja“ dóšło, čitachmy: „Dźěłowa rěč zetkanja budźe němčina.“ Tež organizator tutoho zarjadowanja by techniku za simultane tołmačenje (na přikład załožby) wužiwać móhł. Što čini z regionalneje kultury serbsku? Naša rěč. A što čini z kreatiwneho hospodarstwa serbske? Tohorunja serbšćina. Dźěłowa rěč njech je serbšćina, hdyž dźe wo tworjenje serbskich syćow. Wšo druhe je „etiketowe jebanstwo“. Marcel Brauman

Porjedźenka

Montag, 21. Oktober 2024 geschrieben von:
Dr. Sara Mičkec je nas na to skedźbniła, zo njeje so wona na sympoziju w Palma de Mallorca wobdźěliła (hlej powěsć zašły štwórtk: „ZARI na Mallorce“). Powěsć złožowaše so na oficialnu zdźělenku Domowiny/ZARI, w kotrejž rěkaše: „Mjez wě­domostnicami a wědomostnikami je ­tež dalša Serbowka, dr. Sara Mičkec.“ Wobdźěliłoj stej so na sympoziju wě­domostnicy projekta ZARI w nošerstwje Domowiny za rewitalizaciju serbšćiny we Łužicy. Redakcija

Premierspěwarja chwalił

Montag, 21. Oktober 2024 geschrieben von:

Buenos Aires (dpa/SN). Britiski spěwar Liam Payne je při njezbožu w hotelu w Buenosu Airesu na polytrawma a nutřkowne krawjenja zemrěł. Tole su lěkarjo při obdukciji ćěła zwěsćili. Payne bě z třećeho poschoda hotela padnył. Přepytować nětko chcedźa, hač steješe wón pod wliwom alkohola a drogow. Dotal wšitko na to pokazuje, zo bě spěwar sam w swojej stwě, jako z balkona padny. Statne ­rěčnistwo na to tuka, zo měješe 31lětny krizu drogow a alkohola dla.

Do Buenosa Airesa bě Payne jěł, zo by koncert swojeho bywšeho hudźbneho kolegi Nialla Horana wopytał.

Fanam swětosławneje britiskeje hudźbneje skupiny One Direction je powěsć wo smjerći spěwarja wulki šok. Band běchu lěta 2010 we wobłuku britiskeje castingshow „The X Factor“ załožili. Do skupiny słušachu znaći spěwarjo kaž Harry Styles a Zayn Malik.

Britiski premierminister Keir Starmer je přiwuznym a přećelam swoje sobužarowanje wuprajił. „One Direction bě jedna z najwuspěšnišich britiskich hólčich skupin. Jich hudźba měješe hoberski wliw na miliony fanow na swěće.“

To a tamne (21.10.24)

Montag, 21. Oktober 2024 geschrieben von:

James Blunt smě dale James Blunt rěkać a njedyrbi swoje mjeno na Blunty McBluntface změnić. Nowonakład swojeho hitoweho albuma „Back to Bedlam“ je mjenujcy sedme městno w britiskich chartach docpěło – a nic hnydom prěnje. Za tón pad bě znaty hudźbnik přilubił, swoje mjeno oficialnje tak změnić, kaž ludźo po namjetach w social media wothłosuja. Dobyło je tam mjeno „Blunty McBluntface“. 50lětny nětko wobkrući, zo by marketingowy gag chutnje zwoprawdźił. K tomu je James Blunt w socialnych syćach nětko tež satiriski widejo wozjewił.

Njeznaći paduši su we vogtlandskim Elsterbergu 150 blešow wina pokradnyli. Cyłkowna hódnota alkoholiskich napojow wučinja 2 000 eurow, policija nětko zdźěli. Čas njeskutka njemóžachu zastojnicy dokładnje postajić. Hižo wot nalěća njejsu wobsedźerjo wina za swojimi napojemi w pincy hladali.

Koalicija ćernjowki so bliži

Freitag, 18. Oktober 2024 geschrieben von:

Njezwučene knježerstwo za Saksku? Kliman: Napinace, ale hinak njeńdźe

Drježdźany (SN/mb). Jednarjo stron CDU, BSW a SPD su „koaliciji ćernjowki“ w Sakskej puć rubali. Dotal běše z wašnjom, knježace politiske zwjazki na zakładźe barby wobdźělenych stronow pomjenować po chorhoji kraja z tutymi barbami. To pak w tutym padźe njeńdźe. Tohodla ma ćernjowka njezwučenej koaliciji mjeno spožčić: Hdyž ćernjowka zrawi, bywa najprjedy čerwjena (SPD), potom płód woćěmni do směra lila (BSW), doniž cyle njesčorni (CDU). Někotři prominentni sakscy čłonojo CDU drje su tute wuwiće wotwobarać spytali z namołwu, zo ma dobyćer wólbow tež z AfD rěčeć (SN su rozprawjeli). W prawym křidle sakskeje CDU lubuja ideju, wutworić mjeńšinowe knježerstwo a docpěwać wjetšinu w konkretnych temach jónu hromadźe z prawym, jónu z lěwym spektrumom parlamenta. To pak je ministerski prezident Michael Kretschmer raznje wotpokazał.

Miersch za nowe koalicije

Freitag, 18. Oktober 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Nowy generalny sekretar SPD Mattias Miersch namjetuje hladajo na roztřěskanosć politiskeje krajiny w Němskej, wo fleksibelnišich knježerstwowych zwjazkach rozmyslować. „Najskerje dyrbimy swój strach před nowymi formami knježerstwoweho dźěła wotpołožić“, rjekny Miersch nowinarjam. „W druhich krajach maja mjeńšinowe knježerstwa a druhe formy kooperacije, kotrež njeměrja so na krute koalicije.“

Ruske truty wotwobarali

Kijew (dpa/SN). Ukraina je po swójskich informacijach minjenu nóc njewšědnje wulki nadpad Ruskeje z trutami wotwobarała. Wot wčera wječora su cyłkownje 135 ruskich bojowych trutow zličili, ukrainske wójsko zdźěla. Z nich su znajmjeńša 80 wottřělili, 44 powětrowych objektow je so z radarowych wobrazowkow zminyło. W stolicy Kijewje knježeše powětrowy alarm. Ruska přiběrajcy spyta, z trutami njeměr w kraju šěrić.

Njewjedra w Francoskej

Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier (naprawo) je dźensa dopołdnja prezidenta USA Joewa Bidena z wojerskej ceremoniju před Berlinskim hrodom Bellevue witał. Po tym wočakowaše zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) hosća z Washingtona. W popołdnišich hodźinach chcyše Biden Němsku hižo zaso wopušćić. Foto: dpa/Fabrizio Bensch

EU podpěruje Pólsku azyla dla

Freitag, 18. Oktober 2024 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Čłonske kraje EU chcedźa wotsunjenje wotpokazanych požadarjow azyla pospěšić. K tomu chce europska komisija pod nawodom Ursule von der Leyen po najspěšnišim puću předźěłanu wersiju aktualnych zakonjow předpołožić, w Brüsselu zdźělichu.

Rjap skrućili su w tym zwisku tež Pólskej. Ministerski prezident Donald Tusk bě připowědźił, zo chcył při wuchodnej mjezy kraja prawo na azyl nachwilnje zběhnyć. EU wupraja Pólskej swoju solidaritu, runje tak kaž wšitkim krajam, kotrež wužadanje migracije přiwzaja. Von der Leyen rjekny, zo hodźa so naprawy do prawniskeho ramika EU, „hdyž su nachwilneho razu a přiměrjene“. Tež Němska postupowanje Pólskeje zakituje.

Dalše wojowanja w Gazy

Freitag, 18. Oktober 2024 geschrieben von:
Tel Aviv (dpa/SN). Tež po morjenju nawody islamistiskeje Hamas Jihiaja al-Sinwara w Gazaskim pasmje a na juhu Libanona dale zasakle wojuja. Na sewjeru Israela rujachu na wjacorych městnach sireny. Po informacijach israelskeho wójska je milica šiitow Hisbollah znajmjeńša 15 raketow do směra na Israel třěliła. Wo woporach abo škodach njebě spočatnje ničo znate. Israelscy wojacy běchu al-Sinwara wčera w Gazaskim pasmje morili. Sinwar bě hłowy organizator masakra Hamas w Gazaskim pasmje 7. oktobra 2023, při kotrymž běchu islamisća 1 200 ludźi morili a 250 zawlekli. Brutalny nadpad bě nastork wójny, w kotrejž je wjace hač 40 000 Palestinjanow žiwjenje přisadźiło. Israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu je sej wěsty, zo je smjerć Sinwara šansa za skónčenje wójny. Nawoda Hamas bě zasakły njepřećel Israela, je jednanja ze židowskim statom raznje wotpokazał.

„Wěstotny paket“ wobjednawali

Freitag, 18. Oktober 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je dźensa dopołdnja wo tak mjenowanym wěstotnym pakeće amploweje koalicije wuradźował. W běhu dnja chcychu nowy zakoń wobzamknyć. Po wočiwidnje islamistiskim nadpadźe w Solingenje bě amplowa koalicija SPD, Zelenych a FDP předewzaće nastorčiła.

Předwidźany je powšitkowny zakaz nožow na zjawnych zarjadowanjach. Wupokazanym požadarjam azyla chcedźa srědki šmórnyć, hdyž je po tak mjenowanych Dublinskich prawidłach druhi europski­ kraj za nich zamołwity. Při terorowych přepytowanjach je přichodnje přirunowanje biometriskich datow w interneće móžne, hdyž sudnistwo tole kriminalnym zarjadam dowoli.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND