Křesćan Krawc z Hrubjelčic měni: Činja, kaž njeby Serbow było
W přinošku, wozjewjenym w Serbskich Nowinach z 15. januara, dźe wo to, zo bu bazowa struktura w cyrkwinskim wobwodźe Budyšin-Kamjenc Ewangelsko-lutherskeje krajneje cyrkwje Sakskeje noworjadowana. Hodźijskej wosadźe běchu z cyrkwinskeho zarjada w Drježdźanach přilubili, zo swoje městno w serbskim sydlenskim rumje wobchowa. Nětko pak bu Hodźijska wosada bjez dalšeho jednanja zarjadowana do noweje wjetšeje struktury, kotraž serbski sydlenski rum daloko přesahuje, hač do ZemicTumic, haj samo hač do Biskopic a dale. To je, kaž SN pisaja, „z wulkim wobmjezowanjom prawow a wuhotowanskich móžnosćow“ zwjazane. Přećiwo tomu Serbski sejm protestuje a sej žada, rozsud cofnyć.
Bernd Pittkunings z Choćebuza so k serbskemu filmej słowa jima:
W radiju su minjenu njedźelu wozjewili, zo Heiko Maas (SPD) namjetuje ludźom, kotřiž su pře koronu šćěpjeni, přistup do kina a hosćencow dowolić.
Eduard Luhmann ze Smjerdźaceje poćahuje so na njedawne wuprajenje sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera w zwisku z wopytom kemšow Božu nóc, zo běštaj tež Marija a Jězus w tej nocy samaj:
Jako pobožnemu wěriwemu dyrbjała našemu ministerskemu prezidentej Hodowna stawizna ewangelista Lukaša staw 1–20 wjace hač znata być. Z njeje njewuchadźa, zo bě swjata swójba tu nóc sama. Jako prěni bě tam jandźel, kiž blisko hródźe přebywacym pastyrjam powěsć wo narodźe Jězusa přinjese. Tući so na to hnydom k hródźi podachu. Jandźelej přidružichu so bójske syły, kotrež Boha sławjachu a powěsć pokoja wozjewichu. A nic jenož to: Tež woł a wóslik tam běštej. Potajkim wšo druhe hač „samaj w tutej swjatej nocy“. Tež w hewak skerje měrnym Betlehemje je so w tej nocy „porjadnje něšto stawało“, zo bych w rěčnym duktusu našeho časa wostał.
Anna Měrćinowa z Berlina:
Snano bě „Mój wid“ raz zajimawa rubrika Serbskich Nowin, ale wokomiknje skići wona jeničkim a swojim pozicijam jewišćo. Mamy swobodu měnjenja, to je prawje a derje tak. Ale swoboda měnjenja njerěka, zo dyrbju ja Marka Wjeńkowe teorije tež přeco zaso w SN čitać: wone teorije wo tukanjach, přemyslowanjach wo tym, kak je so něšto stało; wone prašenja, komu něšto słuži, kajke lěpšiny něchtó z něčeho ma – přeco zaso z rezultatom, zo dyrbja ći, kotřiž wot krizy profituja, ći „knježacy“, wina na njej być.
Najhusćišo pak njeda so mjez dobrym a hubjenym rozeznawać. Mnohe wěcy su kompleksniše, tak tež měnjenja a rozsudy. Rozsudy móža wěstym ludźom škodźeć, runočasnje druhim pomhać. Zapřisahanske teorije to njewobkedźbuja, wone rozeznawaja jenož mjez dobrym a złym. Wone praja, zapřisahancy su ći zli a wopory ći dobri. Zapřisahanske teorije kompleksne prašenja potajkim zjednorjeja. Někotre zapřisahanske teorije njejsu strašne.
Anna Měrćinowa z Berlina piše:
W tutych časach nažel přewjele směšneho njeje. Politiske debaty njejsu směšne, a hišće mjenje komentar Marka Wjeńki „Hody zakazać“ w rubrice „Mój wid“ 25. nowembra w SN. Hižo dlěje storču so na wobchadźe SN z koronapandemiju.
W Berlinje dosćahnu mje Serbske Nowiny regularnje dźeń pozdźišo. W nazymskich měsacach zdaše so mi pak, zo su nowiny z dwěmaj tydźenjomaj zapozdźenja k nam dóšli. Kajke swjedźenje su so swjećili a planowali!
Problemy a strachi, kajkež mějachmy, tam we Łužicy njeznajachu. Serbska Łužica zdaše so nam być kupa bjezstarostnych! Wjeršk cyłeho pobrachowaceho rozestajenja z pandemiju bě cyła nowinska strona wot horjeka hač dele plestrowana z wobrazami firmowanjow po wšej Łužicy.
Sara Mičkec z La Pli de Mareja piše:
W přinošku „Pomnikaj cyrkwje so sypnyłoj“ w SN z dnja 20. nowembra wužiwana njeakceptabelna formulacija njemóže takle stejo wostać. Homoseksualita nima ničo z pedofilnosću činić a nawopak. Za přinošk njebě wuprajenje relewantne, zo bě arcybiskop Gulbinowicz homoseksualny, ale zo je so na dźěćoch přešoł. Wšojedne hač wuchadźa znjewužiwanje dźěći wot hetero-, homo- abo biseksualneje wosoby, wone je šamałe a chłostajomne. Žana wosoba njeje swojeje seksualneje orientacije dla awtomatisce pedofilna.
W samsnej naležnosći wupraja so Benjamin Hrjehor z Wiena:
Mam za wažne, zo so Serbske Nowiny tež tajkim njepřijomnym temam wěnuja. Tohodla so najprjedy raz za Wašu rešeršu dźakuju.
Měrko Šołta z Budyšina:
Wutoru. 27. oktobra, překwapichu nas Serbske Nowiny z powěsću, zo prócuje so Domowina wo wosebitu póstowu znamku składnostnje 150. posmjertnin Handrija Zejlerja a 200. narodnin Korle Awgusta Kocora. Jako přičina mjenuje so při tym, zo je „najwažniši wuslědk lětdźesatki trajaceho přećelstwa Zejlerja a Kocora serbska hymna ‚Rjana Łužica‘“ (!), a zo předsyda Domowiny Statnik w namjeće na to skedźbnja, zo płaćitaj wobaj jako „załožerjej narodneho wozrodźenja serbskeho ludu ...“! Zo njebě to někajke misnjenje, pokaza němske wudaće SN (November 2020, str. 1), hdźež cituja Statnika z tym, zo płaćitaj wobaj jako „Begründer der nationalen Wiedergeburt des sorbischen Volkes“. Zo so tajki njezmysł tež hišće němsce šěri je wosebje fatalne. Ludźo, kotřiž za sebje reklaměruja, zo w mjenje a za Serbow „rěča“, měli so lěpje a wosebje dale kubłać.
Manfred Laduš z Wětrowa wěnuje so ponowjenymaj taflomaj w Drěwcach:
Wjes Drěwcy (Driewitz) je geografiske srjedźišćo serbskeho sydlenskeho ruma w Sakskej, na čož tam nimo informacije tež drjewjanej tafli skedźbnjatej. Wonej pokazujetej barbnej mólbje družki a towariša (swata) kwasa we Wojerowskej narodnej drasće. Serbske Nowiny z 9. oktobra na 4. stronje wo tym w přinošku „Wobrazaj rjenje ponowjenej“ z barbnym fotom informowachu. Molowanej postawje na foće pak stej wopačnej, na čimž pak nima redakcija SN winu. Hižo před lětami zamołwitych na to skedźbnjach, zo njejstej tutej serbskej postawje awtentiskej za Drěwcy, ale wopačnej. Tole měli wotstronić abo znajmjeńša z tekstom na zmylk pokazać. W narodnej drasće Wojerowskich ewangelskich Serbow nihdy we Łazowskej wosadźe, do kotrejež Drěwcy słušeja, njechodźachu. Tam mějachu swójsku Łazowsku drastu! Narodna drasta njemjenuje so po w 19. abo 20. lětstotku wobstejacych administraciskich wobłukach, ale wo wjele staršich historiskich.
Mónika Kralowa z Boranec piše:
Přede mnu leži pjatkowne wudaće (16. oktobra) Serbskich Nowin. Hnydom na prěnjej stronje čitam, zo je direktor Instituta za sorabistiku na Lipšćanskej uniwersiće prof. Edward Wornar nowych studentow na kubłanišću witał. Gratuluju, zo su so znowa młodźi ludźo za wučerstwo a wosebje za serbšćinu rozsudźili. Ale, čim bliže a ćim husćišo na foto hladam, ćim bóle so dźiwam! Knjez profesor sedźi w anoraku (?) na blidźe a studentow wita abo jim přednošuje? Njech je kaž je! Ja so dźiwam, kelko ležernosće móžu interpretować. Tući přichodni pedagogojo budu jónu před dźěćimi a młodostnymi stać a jich kubłać, nic jenož wědu posrědkować, ale tež wonkownje a moralisce budu jim dyrbjeć z přikładom być. Snano ja wopak myslu. Dam so rady powučić. Mje tajke foto zmota a sym přesłapjena. Dyrbju a chcu na tutym městnje prajić: „Serbski lud je jednory lud, ale nic primitiwny!“
Christiana Piniekowa z Choćebuza rozprawja wo swjedźenskej drastowej namši w Ptačecach:
Składnostnje žnjoweho dźakneho swjedźenja 2020 je so njedźelu, 27. septembra dopołdnja prěni króć wotměła dwurěčna drastowa namša w srjedźołužiskej wosadźe Ptačecy/Lejno (Tätzschwitz/Geierswalde). Hižo 11. króć wuhotowachu drastynošerki tón dźeń swjedźenske kemše. Prěni króć pak swjećeše nowy farar Stefan Reichelt serbsko-němsku bohosłužbu. Najebać wobmjezowanja koronawirusa dla je 55 wosadnych přichwatało. Martina Pečikowa je hromadźe ze Salomé Petzer rozprawjała, kak su hołbje hólčka ze studnje wumóžili. Ze serbskorěčnymi čitanjemi podpěrali su wosadneho fararja, kiž so jara za hajenje serbskich tradicijow a za wožiwjenje serbskeje rěče w cyrkwi angažuje, Manfred Hermaš, Hartmut Leipner, Christiana Piniekowa a Madlena Norbergowa. Na pišćelach hraješe Martin Jacobey a na prěčnej fleće Silke Kloß.