Zapósłane (29.05.24)
Judit Šołćina wotmołwi na artikl Axela Arlta z dnja 24. meje „Před 65 lětami maturowali“:
Jako čitach artikl knjeza Arlta w pjatkownišim wudaću SN wo rjadowniskim zetkanju šulerjow, kiž su před 65 lětami maturowali, so njemało dźiwach. Pisa wo tym, zo „njeje so w zarjedźe Domowiny nichtó přisłušny čuł, wo tym abo tamnym jeje nětčišim nadawku tehdyšim maturantam rozprawjeć“. Sym w zarjedźe naprašowanje Siegfrieda Wawrika pruwowała a na njeho zazwonich. W rozmołwje wujasnichmoj situaciju. Chcu podšmórnyć, zo so jako zarjad Domowiny nad kóždymžkuli zajimom Serbow a Serbowkow kaž tež dalšich hosći wjeselimy, kiž chcedźa wo serbskim połoženju a wo našim dźěle Domowiny zhonić. Přizjewće so tuž rady kóždy čas pola nas w zarjedźe Domowiny. A tak wjeselimy so hižo na čiłu wuměnu z maturantami lětnika 1959 klětu w meji, kaž ze Siegfriedom Wawrikom dojednane.
Zapósłane (02.05.24)
Rejza Šěnowa z Budyšina:
W zapósłanym přinošku dr. Hartwiga Küblera wot 29. apryla rěči so wo nalětnjej šědźiwce jako Frühjahrsgreiskraut. Tu pak su so SN při přełoženju teksta dr. Küblera mylili. Šědźiwka je němsce Greisenhaupt a to je kakteja. Měnjena jědojta rostlina, kotraž so pola nas sylnje rozmnožuje je nalětni staršik (Senecio leucanthemifolius vernalis), kaž je ju Józef Woko prawje mjenował. W němčinje so mjenje Greiskraut a Kreuzkraut husto paralelnje wužiwatej.
Maruša Šołćic z Drježdźan:
Hižo wot spočatka sem mějach w zwisku z prócowanjom wo prawo swójbne mjeno sebi serbsce zapisać dać, tójšto prašenjow: dźe wo kóncowki žónskeho mjena abo wo cyłe mjeno? Tutu njejasnosć je mi knjeni Judit Šołćina wuswětliła (hlej SN z 19. apryla). Jeli pak smě so žona serbsce z cyłym swójbnym mjenom zapisać dać, čehodla potom nic tež muž, na přikład knjez Šołta? Tež w němskim wudaću SN z meje 2024 so mužojo njenaspomnja.
Zapósłane (29.04.24)
Dr. Hartwig Kübler, kurator a nawoda ratarskeho zawoda klóštra „Marijina hwězda“ Pančicy-Kukow, je zapodał stejišćo k přinoškej „Jědojty staršik so rozmnožuje“, wozjewjeny w Serbskich Nowinach 19. apryla:
K zarjadowanju problematiki nalětnjeje šědźiwki (němsce: Frühjahrsgreiskraut), wot Józefa Woka mylnje jako staršik mjenowane, ma so slědowace prajić:
Zapósłane (26.04.24)
Mikławš Krawc z Budyšina piše:
K stotej róčnicy załoženja jednoty Serbskeho Sokoła w Radworju (20. februara 1922) wuda redakcija wokoło Achim Buše reprezentatiwnu knihu wo stawiznach sportowanja we wsy. Wo lońšim samsnym jubileju w Ralbicach (jednota bu 30. awgusta 1923 załožena) w nowinje ničo čitać njemóžachmy. Dokoławokoło stadiona dźensa jenož hišće wulke pismo „100 lět sport w Delanach“ na jubilej skedźbnja. Při tym smědźa w Ralbicach dosć hordźi być. Běchu dźě na přikład prěnje mustwo, kiž pod sokołskim mjenom kopańcu hraješe. Kaž wo Ralbicach tak tež wo samsnej róčnicy w Pančicach-Kukowje (8. julija 1923) ničo wozjewjene njebu. Wo jubilejomaj w Komorowje pola Rakec (30. apryla 1923) a Hrodźišću (17. junija 1923) to mjenje zadźiwa. Wo lětušimaj róčnicomaj „100 lět załoženje jednoty Sokoła“ we Wotrowje (22. februara) a Njebjelčicach (16. měrca) čitarjo tež podarmo na přinošk čakachu. Škoda, wulka škoda! Hač wo jednotomaj w Delnim Wujězdźe (11. meje 1924) a Chrósćicach (8. oktobra) něšto zhonimy? To sej chwalu, kak něhdy Stefan Rjeda (wo Pančicach-Kukowje), Pětr Šołta (wo Njebjelčicach) abo Jan Macka (wo Chrósćicach) wo tym pisachu. Sportej zdar!
Zapósłane (23.04.24)
Jan Bart z Budyšina:
Z wulkim zajimom sćěhuju diskusiji, argumentam a wosobinskim stejišćam serbskich reprezentantow w rjedźe „Serbska debata“. Jara wobžaruju, zo njemóžu so wysokeje staroby dla na městnje wobdźělić. Tuž zbywaja rozprawy w Serbskich Nowinach k informaciji.
W 4. Serbskej debaće we Wojerecach bych w diskusiji wosobinam na podesće sćěhowace prašenje stajił: Kak posudźujeće wotpohlad sakskeho kultusoweho ministra knjeza Piwarza, zdźěłowanje w pěstowarnjach z nowym zdźěłowanskim planom polěpšić? W nim maja so konkretne wuknjenske wobsahi w zwjazowacej formje postajić. (Wjace k tomu pod rubriku „Zapósłane“ w SN z 11. apryla). Bych rady w Serbskich Nowinach čitał, što naši třo reprezentanća Serbow k tomu wotpohladej rjec maja.
Tež měnjenja a nazhonjenja zastupjerjow serbskich, serbsko-němskich a Witaj-pěstowarnjow chcu radlubje do zjawneje wuměny myslow a namjetow w našim wječorniku pohonjować a tež zmužić. Snadź móže redakcija SN na swoje wašnje diskusiju wobohaćić.
Zapósłane (19.04.24)
Problemy Hodźijskeje Bjesady, kotrež běše dr. Gerat Krawc w februarskim wudaću časopisa Pomhaj Bóh rysował, pohonjachu Jana Wjenka z Wotrowa, nastupajo starosć wo přichod Serbstwa so pjera jimać:
Čujach so z tekstom narěčany, dokelž je Wotrowska wosada swj. Bena tak někak z Hodźijskej zwjazana. Tam bě biskop Beno před lětstotkami skutkował, Serbstwo zachował a wozrodźił.
Sym hordy na to, zo bě Hodźijski farar Krystof Rummel, kotryž z Rudnych horin pochadźa a nětko našu rěč wobknježi, našemu zawodej nadawk dał kulojte historiske postawy z něhdyšeje klětki na sćěnje swojeje cyrkwje přičinić. Wón bě je na łubi namakał. Mjeztym restawrowane pyša wone Boži dom jako symbol. Wosada móže dźakowna być, zo je Krystofa Rummela za serbskeho superintendenta dóstała.
Gerat Krawc mjenuje lěta 2013 zwrěšćene zhromadne prócowanje Bjesady a skupiny staršich, w Hodźijskej zakładnej šuli z pomocu projekta 2plus wukubłanje šulerjow w serbskej rěči znowa strukturować. Bohužel njeje Domowina jim skutkowna pomoc była.
Zapósłane (17.04.24)
Měrko Šołta z Budyšina:
Hižo něšto króć pod kritizowach, zo Serbske Nowiny šěrja, zo hodźa so w „drjewjanej“ pjecy chlěby pjec. Štwórtk, 11. apryla, twjerdźachu na 4. stronje wospjet, zo zamóže to pjekar w Kubšicach. Bě tajku pěc samo najprjedy „na někak 300 stopni wutepił“ měnjo, zo dyrbi „horcota ... dokładnje trjechić“, zo njeby so chlěb „wonkownje“ spalił. Kajki dźiw to – spaleny chlěb, drjewjana pěc pak cyła wostanje?! Samo w pincy swojeho domu pjekar hejgn tajku pěc ma! Hač ju tam tež pali, wo tym SN mjelča. Derje by było, bychu-li SN při wšěch „sotrach“ a hinašich přełožowanskich programach tež wužiwali strowy serbski rozum. Přispomnjenje redakcije: Naš čitar ma wězo prawje, ale „sotru“ njewužiwamy.
Zapósłane (12.04.24)
Daniel Nuk z Drježdźan piše:
Jako rozprawjach swojim kolegam na dźěle, što je so jutry njedźelu w nocy w Šunowje stało, su so mje prašeli, hač wěm, čehodla sej prawicarjo – a to ći bičcy běchu – do Šunowa dojědźechu? A ja přemyslowach.
Zapósłane (11.04.24)
Jan Bart sen. z Budyšina: Sakska chce zdźěłowanje w pěstowarnjach polěpšić:
Pod tutym napismom přizjewi sakske kultusowe ministerstwo w dźeniku Sächsische Zeitung ze 6./7. apryla na stronje 8 nowy zdźěłowanski plan za pěstowarnje. Nowy plan ma konkretne wuknjenske wobsahi w zwjazowacej formje postajić. Sakski kultusowy minister Piwarz chce rozdźěle we wuwiću zakładnych šulerjow wurunać. Kubłanski plan z lěta 2011 dyrbi so předźěłać, praji tež Burkhard Naumann, předsyda dźěłarnistwa za kubłanje a wědomosć w Sakskej.
Kompetentni wědomostnicy a nazhonići praktikarjo maja za to ekspertizu wudźěłać. Měnju – haj, žadam sej –, zo do tuteje dźěłoweje skupiny na kóždy pad serbska wosobina słuša, kotraž zajimy a potrjeby serbskich kubłanišćow wěcywustojnje zastupuje a zakituje.
Dwurěčnosć je bjezdwěla njeparujomny wobstatk wědy w dwurěčnej Łužicy. Róla serbskeje imersije we Witaj-pěstowarnjach abo -skupinach ma so w nowym planje zakótwić. Přechod dźěći z pěstowarnje do šule ma so tak rjadować, zo dźěći łamk w swojim wuwiću lěpje zmištruja.
Zapósłane (26.03.24)
Christiana Piniekowa z Choćebuza piše wo rešerši Benedikta Dyrlicha:
Z wulkim zajimom čitach w SN z 21. měrca 2024 na stronje 3 wobšěrnu rešeršu wo „Zatrašenjach tež w Serbach“ Benedikta Dyrlicha, hdźež rozprawja wo wjelorakich dóńtach komunalnych politikarjow a politikarkow, kiž su wosobinskim nadběham wustajeni. Raznje zasudźuju tajke počinanje a sym solidarna z politiskimi zamołwitymi, kiž hustodosć čestnohamtsce na dobro komunalnych naležnosćow dźěłaja. Wosebje zrudźił a zdobom rozhorił je mje citat w katolsko-křesćanskim duktusu prawdźepodobnje serbskeho muža-wobsedźerja „wosom třělenskich brónjow“. Kajka zaničowanska energija so tule pokazuje! Słowa móža hojić, słowa móža morić, kaž nošer Nobeloweho myta za literaturu Heinrich Böll přispomni.
