Rěč a bój wo wěrnosć

pjatk, 23. septembera 2022 spisane wot:

W tutej kolum­nje powěda šěsć redakciji SN znatych mjezy­narodnych awtorow, wotměnjacy so pod pseudonymom „prof. Wink“, jónu wob měsac wo swojich nazhonjenjach a dožiwjenjach we wobłuku zetkanja kulturow, identitow, rěčow a narodnych mjeńšin.

Inspirowany wot njedawneje jězby po swěće interkulturelneje jědźe a deprimowany wot połoženja wonkowneho swěta, wućekny sej prof. Wink do swojeje biblioteki. Hačrunjež su knihi dźeń a njetrjebawše, preferowaše wón jich połnozwučne a zdobywace sady přeco hišće porno bjezposrědnjemu cokorowemu wopojenju online-komunikacije. Chcyše chwilu pola Dickensa a Prousta, Homera a Lady Murasaki wotpočnyć, zo by jich wuznam do dna wužił, nowy wotkrył a snano wo rjeńšich městnach a časach sonił.

Nimale tři lětdźesatki dumperowy sport mjez kupu Rujany, Łužicu a Vogtlandskej

Tradicionalne wiki w Koselitzu, wokrjes Mišno, běchu w lěću 1994 dokładnje tři hodźiny stare, to někotři čłonojo tamnišeho domizniskeho towarstwa swjedźeń prěni raz wuhódnoćichu. Při škleńčce piwa přemyslowachu zdobom hižo wo tajkim podawku lěto pozdźišo. Pytajo za nowymi programowymi dypkami je nadobo jednomu z nich do myslow přišło, ze štyrjomi we wsy wobstejacymi dumperami wubědźowanje wuhotować. Kołwrótna ideja bě spěšnje wuprajena. Wšitcy přitomni su ju z wulkej přichilnosću přiwzali.

Tři tydźenje do swjedźenja 1995 dopomni Matthias Werner wšitkich organizatorow na mysl z lěta 1994. Werner žněješe přihłosowanje, a towarstwo přihotowaše prěnje dumperowe wubědźowanje w stawiznach třikolesatych twarskich mašinow. Zrodźene bě dumperowe wubědźowanje.

Štyrjo piloća a tři dumpery

z rjadowniskej

wučerku

Berit Hubatsch

rjadownja

1a

Zakładna šula

„Dr. Marja Grólmusec“ Slepo

rjadownja

1b

Foće: Angelika Wuntke

rjadownja 1/1

z rjadowniskej

wučerku

Bianku Klugowej

rjadownja 1/2

z rjadowniskej

wučerku Weroniku

Brězanowej

z rjadowniskej wučerku Anju Sämisch (nalěwo)Foće: Kerstin Šěnowa

Serbska zakładna

šula Ralbicy

Nowych datowych postajenjow dla starši často

rozsudźeja mjena swojich dźěći nje­wo­zjewić.

Prosymy tuž našich čita­rjow wo zrozumjenje.

Šula je dźěl žiwjenja,

čitać, pisać, ličić su najrjeńše wjesela! Tež hdyž zda so najprjedy ćežko być,

Wěm, zo budźe ći to tyć. A bórze, to ja praju ći:

chodźiš rady do šule pospochi!

Myslička Wězo wjeselu so

nad wašimi wobrazami

wo šulskim zastupje. Přichodne tydźenje chcu

je tule wozjewić. Kak sće šulski zastup woswjećili? Waš Dźěćiznak.

Jónkrótny zornowcowy paradiz

pjatk, 09. septembera 2022 spisane wot:

Wuměłči a wuměłcy 16. mjezynarodneje rězbarskeje dźěłarnički při Miłočanskej skale chwala sej wulkotne wuměnjenja

Dźesać wuměłcow ze šěsć krajow na třoch kontinentach je w běhu dweju tydźenjow na 16. mjezynarodnej rězbarskej dźěłarničce při Miłočanskej skale dohromady 14 skulpturow stworiło. Ryzy wulkosć nastupajo je zornowcowy wudźěłk ze Simbabwe pochadźaceho Tapiwa Chapowa „Mać – Česćedostojna“ najimpozantniši. Nimale archaiskej estetice wotpowědowaca figura samodruheje žony njezahori jenož publikum, ale tež na dźěłarniče wobdźělacych so kolegow. Tak wospjetowaše Thomas Baier wjacekróć: „Kajka to twórba!“ Poměrnje minimalistisce (tež nastupajo měry) je w napřećiwku „Nahłowniko-hłowowy wutwor“ Thomasa Lindeho, tohorunja ze zornowca a na ekstra zhotowjenym woclowym podtwarje. Kaž rězbar zajimowanym wopytowarjam přeradźi, ma swoju twórbu za „kombinaciju kubizma, elementow filmoweho rjadu ‚Star Wars‘ a legoklockow“.

Ze šćěpjenym jazykom

pjatk, 09. septembera 2022 spisane wot:

Čłowječe prawa – Za ruske mjeńšiny w baltiskich statach a Ukrainje je Europska unija dotal lědma něšto činiła

Wobmjezowanje transitneho wobchada mjez Ruskej a jeje enklawu Kaliningradom, kotryž přez EU-stat Litawsku wjedźe, njeje to jeničke, štož wóčko kedźbnosće tuchwilu na Baltikum wodźi. Srjedź junija su w Rize wozjewili, zo tam sowjetski wojerski pomnik wotstronja a wopodstatnichu to z nadpadom Ruskeje na Ukrainu. „Pomnik sowjetskim wojakam, wuswobodźerjam sowjetskeje Letiskeje a Rigi wot němskich fašistiskich okupantow“ – je na wosom metrow wysokej steli napisane. Letiski parlament bě wobzamknył, zo ma so pomnik nazymu zwottorhać. To je so stało, byrnjež abo dokelž bě tam runje hakle 20 000 ludźi demonstrowało, na dnju wuswobodźenja, 9. meje, tónraz njedźiwajo płotu, kotryž bě wokoło pomnika sćehnjeny, a njedźiwajo zakaza zarjadowanjow w jeho bliskosći (hlej tydźenik Freitag 22/2022). Wopodstatnjenje z wójnu w Ukrainje je jenož połojca wěrnosće, kaž budźe nam paralelny podawk w susodnej Estiskej pozdźišo pokazować.

Hrodźišćo swjeći 800lětny jubilej

pjatk, 09. septembera 2022 spisane wot:

Na serbskich slědach po cyrkwinskej wsy we wuchodnych Serbach

Hromadźe z dalšimi wsami w Budyskim kraju swjeći Hrodźišćo pola Wósporka lětsa 800. róčnicu swojeho prěnjeho naspomnjenja. Swoje mjeno ma wot starodawneho hrodźišća, kotrež so při hrodźe na juhowuchodnej kromje wsy wysoko nad skalnej dolinu rěčki Lubaty pozběhuje. Serbsce rěčeć dźensa hižo z nikim we wsy njemóžeš, tola serbskich slědow móžeš sej tam tójšto wotkryć.

Cyrkej a kěrchow

Na wyšinje stejaca Hrodźišćanska cyrkej hlada daloko do kraja. Natwarjena w lěće 1902, dopominaja w njej wjacore serbske a dwurěčne napisy na tehdyšu narodnu zestawu wosady. W zachodźe wita kemšerjow hrono „My chcyli radźi Jezusa wohladać.“, nad wołtarnišćom steji započatk hodowneho poselstwa „Česć budź Bohu we wysokosći!“, a na wołtarju pod wobrazom křižowaneho Chrystusa „Hlaj, to je Bože jehnjo, kotrež swěta hrěchi njese“.

Foće: Angela RynčowaFoće: Handrij Nowak

z rjadowniskej wučerku Andreju Mißlerowej

a kubłarku Jaqueline Boldtowej

rjadownja

1b

z rjadowniskej wučerku Gabrielu Bajtlowej

a kubłarjom Pětrom Šćapanom

rjadownja

1a

Serbska

zakładna šula

Budyšin


rjadownja 1a/2

z rjadowniskej

wučerku

Katharinu Kurjatec

rjadownja 1b

z rjadowniskej

wučerku Dianu Měrćinkowej

rjadownja 1a

z rjadowniskej

wučerku

Margit Welsowej

z rjadowniskim wučerjom Štefanom Pašku

a referendarom Józefom Donatom

rjadownja

1a/1

Foće: Jadwiga Čižankowa

Serbska zakładna

šula „Šula Ćišinskeho“ Pančicy-Kukow


Nowych datowych postajenjow dla

starši často rozsudźeja mjena swojich dźěći njewozjewić. Prosymy tuž našich čitarjow wo zrozumjenje.

Šula je dźěl žiwjenja! Čitać, pisać, ličić su

najrjeńše wjesela!

Myslička Wězo wjeselu so

nad wašimi wobrazami

wo šulskim zastupje. Přichodne tydźenje chcu

je tule wozjewić. Kak sće šulski zastup woswjećili? Dźěćiznak.

33. mladifest w Medźugorju

pjatk, 02. septembera 2022 spisane wot:

Wukńće wote mje a budźeće měr namakać

Chowanje słónca na horje zjewjenjaDuchowni rozkładuja stawizny Medźugorja.Schadźenje słónca na křižowej horjeWodopady KravicaSkupina serbskich młodostnychSotra Gloria, Pater Isaak, Pater Franciskus, Pater Georg a sotra Dolorosa su nas přewodźeli.

2. žnjenca

Wutora započa so, kaž póndźela, z rańšim paće­rjom. Wot 17 hodź. podachmy so z cyłej skupinu na putnisku łuku, zo bychmy před wulkim wołta­rjom městno wosrjedź wěriwych namakali, nic kaž póndźelu, na kromje putniskeje łuki. Tež hdyž słónco smaleše, bě to dobry rozsud. Kaž na

Nowa sezona z tójšto derbyjemi

pjatk, 02. septembera 2022 spisane wot:

Koparska sezona je so hakle před tydźenjomaj zahajiła a hižo wotměchu na amaterskej runinje tójšto derbyjow z wobdźělenjom serb­skich mustwow.

Na prěnim hrajnym dnju wočakowachu Njebjelčenjo we wokrjesnej lize zestupnika z Pančic-Kukowa. Serbski duel skónči so ze sprawnym remisom 1:1. Na samsnym ­dnju hrajachu klasu niže rezer­wje z Njebjelčic a Ralbic přećiwo druhimaj mustwomaj z Radworja a Wulkeje Dubrawy. Hrajne zjednoćenstwo z Nje­bjelčic a Ralbic so w hrě z 3:1 přesadźi.

Zašły tydźeń witaše postupnik z Radworja stareho zajaca wokrjesneje ­wyšeje ligi z Ralbic w swójskim stadionje. Po wurunanym prěnim połčasu pak pokazachu Sokoljo cyłu swoju rutinu a dobychu w Radworju jasnje ze 4:0.

W krajnej klasy startowaše team z Chrósćic jara derje do noweje sezony a doby při tym mjez druhim tež hižo derby přećiwo Rakečan­skemu sportowemu towarstwu. Dešća dla pak ­dyrbješe zašły kónc tydźenja tež hižo jedna hra wupadnyć.

W přichodnych tydźenjach so dale pokaza, dokal puć wšěch ­serb­skich koparskich towar­stwow powjedźe, wša­ko steji nimale kóždy kónc tydźenja dalša hra na planje.

Lětnje póstnicy w Lipsku

pjatk, 02. septembera 2022 spisane wot:

Jedyn z party-wjerškow Lipšćanskeho studentskeho žiwjenja su bjezdwěla  

lětnje póstnicy w tak mjenowanym „Werk 2“. Dokelž dyrbješe tuta party w minjenymaj lětomaj pandemije dla wupadnyć, bě před­wjeselo tónraz wězo ćim wjetše. Sorabičenjo běchu lětsa wosebje aktiwni a předstajichu tam pisany program, hrajachu skeče abo pokazachu reju. Mjez druhim zahra kapała ­Holaski. Hač do ranja dźěše

póstniska party dale.

Jurij Bjeńš

nowostki LND