Wuradźuja wo klětušim etaće

srjeda, 07. septembera 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je wčera swoje wuradźowanja klětuši etat nastupajo zahajił. Zwjazkowy financny minister Christian Lindner (FDP) njemóžeše naćisk priwatnych naležnosćow dla sam předstajić. Jeho bě statny sekretar Florian Toncar zastupował.

Budgety jednotliwych ministerstwow hač do pjatka rozjimaja. Dźensa steješe generalna debata z kanclerom Olafom Scholzom (SPD) w srjedźišću. Doskónčnje budu etat w decembrje wobzamknyć.

Etat 2023 je z wudawkami we wobjimje 445,2 miliardźe eurow planowany, štož je mjenje hač minjene lěta. Lindner sej wot wjacorych ministerstwow žada, přichodnje lutować. Předewšěm je financnemu ministrej wažne, zo so Zwjazk ­klětu wulce njezadołži. Rjadowanje w Zakładnym zakonju wotwisnje wot hospodarskeho połoženja kredity w snadnym wobjimje dowola. Lindner planuje z nowym dołhom we wysokosći 17,2 miliardźe eurow. Najebać to ma wón financnu podpěru za wobydlerjow a předewzaća w zwisku z inflaciju za móžne.

Dosć płoninow za wětrniki

srjeda, 07. septembera 2022 spisane wot:

Sakski minister Thomas Schmidt ma zaměry knježerstwa za móžne

Drježdźany (dpa/SN). Sakske knježerstwo ma wot Zwjazka žadane přewostajenje płoninow za wětrniki najebać wšitke problemy za móžne. „Zakonske směrnicy budźemy zwoprawdźić, to scyła prašenje njeje. Přiwšěm je postupowanje Zwjazka njezrozumliwe“, wuwjedźe minister za regionalne wuwiće Thomas Schmidt (CDU) powěsćerni dpa. Zwjazkowe knježerstwo je prosće zaměry postajiło, štož pak ničo njewupraji. Poprawom měli konkretne postupowanja wobsahować. Po wuprajenjach Thomasa Schmidta njekryja so postajene płoniny ze sakskim koaliciskim zrěčenjom. Tak su so CDU, Zeleni a SPD w Swobodnym staće hižo na směrnicy dojednali. „Smy so po wutwarjenskich cilach w zwisku z wukonami wusměrili, štož mam za wěcywustojniše“, minister rozłoži. Dale je prašomne, čehodla Zwjazk za kraje rozdźělne směrnicy postaji. Tak su mjez ­krajemi tajke, kotrež njejsu tak wusko wobydlene kaž Sakska. Wone pak maja zdźěla mjeńše zaměry spjelnić. „Prašam so tuž, kak su procenty nastali.“

Ličby wozjewili

srjeda, 07. septembera 2022 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Po wjace hač šěsć měsacach wójny w Ukrainje je ruske wójsko po ukrainskich informacijach hižo wjace hač 50 000 wojakow zhubiło. Tak je prawdźepodobnje 50 150 ruskich wojakow žiwjenje přisadźiło, zdźěli ukrainski generalny stab wčera w socialnej syći Facebook. Tam tež wo tym informuje, zo je ukrainske wójsko hižo 2077 pancerow, 4484 pancerowanych jězdźidłow, 236 lětadłow a 207 helikopterow zničiło. Informacije pak so dokładnje přepruwować njehodźa.

Britiske zakitowanske ministerstwo wuchadźa porno tomu z něhdźe 25 000 morjenych ruskich wojakow. Ruska sama njeje dołho žane informacije k swójskim padnjenym wojakam sposrědkowała. Proruscy separatisća w Donjecku su minjeny pjatk swoje straty na něšto wjace hač 2 900 mortwych pomjenowali. Zrědka Ukraina sama zjawnosć wo ličbje swójskich zhubjenych wojakow informuje. Mjeztym pak su 9 000 morjenych a 7 000 zhubjenych wojakow, wottam rěka.

Kónc februara je Ruska Ukrainu nadpadnyła a z toho časa wulke dźěle na wuchodźe a juhu kraja wobsadźiła. Zjednoćene narody registrowachu dotal wjace hač 5700 morjenych ciwilistow.

To a tamne (07.09.22)

srjeda, 07. septembera 2022 spisane wot:

Studenća Berlinskeje swobodneje uniwersity wot dźensnišeho zaso wjedrowych kmótrow za wyšiny a nižiny pytaja. Tak su zaso mjena muži a žonow prašane. Přewzaće kmótřistwa za wyšinu płaći 390 eurow, za nižinu jenož 260 eurow. Z pjenjezami podpěruje uniwersita praktiske dalekubłanje studentow. Nimo toho hodźi so 110lětny klimowy rjad Swobodneje uniwersity Berlin dale wjesć, za kotryž wobšěrne daty wo wjedrje hromadźa.

Wowčer ze sewjera Delnjeje Sakskeje njesmě swoje wowcy z brónju před wjelčimi nadpadami škitać. Lüneburgske zarjadniske sudnistwo je wčera skóržbu wowčerja přećiwo městu Winsen wot­pokazało. Wowčer Wendelin Schmücker žadaše sej wot města dowolnosć, brónju wobsedźeć a wužiwać směć, štož město wotpokaza. Wowčer chcyše z tutej so ­bližace wjelki wottrašić a k nuzy tež ­morić.

Myto za rjekowsku zmužitosć

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Myto medijoweje konferency M100 Sanssouci Colloquiuma dóstanje lětsa ukrainski lud. „Z rjekowskej zmužitosću a wulkej wolu zakituje so ukrainski lud hižo měsacy dołho přećiwo brutalnej inwaziji Ruskeje“, zarjadowarjo dźensa zdźělichu. „To je wójna přećiwo demokratiji, swobodźe a našemu systemej hódnotow.“ Wladimir Klitschko ma M100 Media Award 15. septembra w hrodźe Sanssouci přijimać.

Woheń je pod kontrolu

Wernigerode (dpa/SN). Wohnjowi wobornicy mjeztym wulki woheń w Smolinach kontroluja. Wot soboty su so tam płomjenja rozpřestrěwali. Wohnjowe wobory su dale w potrjechenej kónčinje zasadźene. Helikoptery su dźensa rano z hašenskimi dźěłami pokročowali. Tež hašenskej lětadle w kónčinje zasadźa. Wodu za hašenje chcedźa z Concordia ­jězora brać. Wodźizna wostanje tohodla kaž hižo dźeń do toho za wopytowarjow zawrjena.

Nowy poskitk pilotam

Nowa naslědnica

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:
London (dpa/SN). Nowa šefina konserwatiwneje strony we Wulkej Britaniskej, Liz Truss, budźe dźensa Borisa Johnsona na čole knježerstwa wotměnić. Wobaj chcyštaj so k tomu do Šotiskeje podać, hdźež ma Queen Elizabeth II. najprjedy wotstup dotalneho premierministra Johnsona wotžohnować a Truss nadawk dać, nowe knježerstwo wutworić. Johnson je hišće dźensa k ludnosći rěčał. Kaž medije mjeztym twjerdźa, hotuje so wón na politiski comeback. Truss budźe so po pomjenowanju najprjedy raz do Londona wróćić, prjedy hač chce so popołdnju z tamnišeje Downing Street 10 na wobydlerjow Wulkeje Britaniskeje wobroćić. Tež we Wulkej Britaniskej starosća so wuskutkow wójny w Ukrainje dla. Ludźo wočakuja tuž konkretne wuprajenja naslědnicy Johnsona.

Ma rozsud za prawy

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:
Stuttgart (dpa/SN). Ministerski prezident Badensko-Württembergskeje Winfried Kretschmann (Zeleni) ma rozsud, dwě atomowej milinarni na rezerwu přihotować, za prawy. „Najwyšu prioritu ma zastaranska wěstota w zymje być, přede­wšěm hladajo na stabilitu syće“, wón wuzběhny. Ze stresowym testom je wěste, zo je to zmysłapołne a trěbne. Wustup z atomoweje energije so do prašenja njestaji. Wobswětowa ministerka Badensko-Württembergskeje Thekla Walker (Zeleni) bě po rozsudźe zwjazkoweho hospodarskeho ministra Roberta Habecka (Zeleni) na hišće wotewrjene prašenja pokazała. Wona chcyše hišće dźensa a přichodne dny ze zamołwitymi Zwjazka wo dalšim postupowanju rěčeć a „wosebje wěstotno-techniske aspekty wujasnić“.

Haseloffa Kretschmer staj sej přezjednaj

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:

Sprjewiny Doł (dpa/SN). Ministerskaj prezidentaj Sakskeje a Saksko-Anhaltskeje, Michael Kretschmer a Reiner Haseloff (wobaj CDU), wobstejitaj na kónc wudobywanja brunicy w lěće 2038. Na zetkanju z braniborskim kolegu w zastojnstwje Dietmarom Woidku (SPD) a zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (wobaj SPD) minjeny pjatk w Sprjewinym Dole wobaj politikarjej CDU eksplicitnje tutón datum mjenowaštaj. Zamołwići ample w Berlinje běchu w swojim koaliciskim zrěčenju formulowali, zo ma so skónčenje wudo­bywanja brunicy „w idealnym padźe“ hižo w lěće 2030 realizować.

Je wažne wobstejace kapacity runje nětko w syći zachować, zo njeby hišće k dalšim njedostatkam dóšło, Haseloff wuwjedźe. „Tónle časowy wotběh je za nas wažny, dokelž mnohe naprawy zakonja k strukturnemu spěchowanju pola nas w kraju k tomu słuža, chemiju za přichod kmanu přihotować.“ Za to je wěste zastaranje z energiju a wubědźowanjakmanymi płaćiznami trěbne. Kretschmer dźakowaše so Scholzej, zo je so tutón ­jasnje k strukturnej změnje wuprajił. „Myslu sej, zo smy dźensa zaso trochu dale“, Kretschmer rozłoži.

Warnuja embarga dla

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:

Schwedt (dpa/SN). Zakaz dowožowanja ruskeho wolija budźe hospodarstwo we wuchodnej Němskej po měnjenju tam bydlacych předewzaćelow wosebje poćežować. Zjednoćenstwo předewzaćelskich zwjazkow wuchodneje Němskeje a Berlina warnowaše wčera před chutnymi sćěhami planowaneho wolijoweho embarga dla. „Embargo nam bóle škodźi hač Ruskej“, zjednoćenstwo wozjewi.

Staty EU su w meji ruskeje wójny ­w Ukrainje dla embargo přećiwo Ruskej postajili, kotryž ma wot noweho lěta płaćić. Ćišća ze stron Madźarskeje dla pak ma tutón jenož za tankowcow z Ruskeje płaćić. W protokolowym wozjewjenju so Němska a Pólska dobrowólnje pipeline-wolija wzdaštej. Tuž stej rafinerija PCK w Schwedće a rafinerija w Leunje potrjechenej. Zamołwići Leuny su so za alternatiwami rozhladowali, za Schwedt pytaja hišće rozrisanje. Připrawa wulki dźěl wuchodneje Němskeje z ćěriwom zastaruje. „Zastaranska wěstota z produktami PCK njeje potom hižo zaručena“, zwjazk předewzaćow w Schwedće zdźěli. Zwjazkowe wobswětowe ministerstwo kónc awgusta dalewobstaće rafinerije garantowaše.

To a tamne (06.09.22)

wutora, 06. septembera 2022 spisane wot:

Po zawlečenju Jack Russell Terriera Oskara před lětom w Berlinje njejsu wobsedźerjo swojeho psa přeco hišće namakali. Minjene měsacy drje su ludźo Oskara hdys a hdys wuhladali, tola pytanje za nim bě stajnje njewuspěšne. Loni bě hólc před drogeriju w Pankowje psa pokradnył a w Kreuzbergu zaso pušćił. Powěsć je so spěšnje po socialnych syćach rozšěriła a z tym kedźbnosć zbudźiła.

Po dwójnej přestawce korony dla so někotři ratarjo w bayerskim Allgäuju tradicijow wzdadźa. W septembrje wšak swoje kruwy z pastwow na horach do dołow wjedu, štož su rady woswjećili. Mjeztym skót na wšelake blaki wodźa, zwotkelž jón dale na statoki transportuja. Někotři burja swójski skót samo hnydom z nakładnymi awtami z pastwy na horje wotewzaja. Najebać to, pak ratarjo kónc lěća swjeća a domizniski swjedźeń přewjedu.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND