Zelenskyj prosy wo dalše brónje

štwórtk, 29. septembera 2022 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je Němsku wo dalše brónje a Europsku uniju wo přiwótřenje sankcijow přećiwo Ruskej prosył. „Nastupajo zakitowanje sym naše wočakowanja na rakety wotwobaracy system z Němskeje podšmórnył – wutrobny dźak za pomoc při zakitowanju powětroweho ­ruma“, rjekny Zelenskyj wčera w swojim widejowym poselstwje po telefonaće ze zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD). Zdobom dźakowaše so ukrainski prezident USA, kotrež běchu wčera dalšu wojersku pomoc we wob­jimje 1,1 miliardy dolarow přilubili.

Zelenskyj potwjerdźi, zo njebudźe so Ukraina z pozdatnymi ludowymi wothłosowanjemi we wobsadźenych kónčinach wo přistupje k Ruskej federaciji wotnamakać a zo chce swoje teritorije wróćo zdobyć. Ruskich wojakow wón namołwješe, ćeknyć abo so podać.

Mjeztym su ruske wojerske jednotki dale w defensiwje. Ruscy wójnscy re­porterojo rozprawjeja wo wuspěšnych ukrainskich nadběhach pola Lymana.

To a tamne (29.09.22)

štwórtk, 29. septembera 2022 spisane wot:

Bjez cholowow su chětro napiteho wopytowarja Mnichowskeho Oktoberskeho swjedźenja na tamnišej policajskej straži „wotedali“. Přistajeny bě mužej z přikrywu wupomhał a jeho na stražu přewodźał. Kaž so wukopa, bě muž wustupić dyrbjał a so cholowy hnydom cyle slekł. Njemóžeše pak so dopominać, hdźe bě cholowy zhubił. Zastojnicy je skónčnje namakachu a mužej přepodachu.

Sama lutka je kóčka z Regensburga z ćahom do Mnichowa a zaso wróćo jěła. Železnicar je zwěrjo wuhladał a tole policiji zdźělił. „Rosie“ bě wutoru w rańšich hodźinach skradźu na Regensburgskim dwórnišću do ćaha k Mnichowskemu lětanišću zalězła a wottam zaso domoj ­jěła. W Regensburgu přepodachu zwěrjo wobsedźerce. Kóčka je časćišo sama po puću, žona rjekny. Hač do Mnichowa pak hišće ženje twochnyła njebě.

Třo zranjeni při rozbuchnjenju

srjeda, 28. septembera 2022 spisane wot:

Halle (dpa/SN). W centrumje města Halle je wčera wječor k ćežkemu rozbuchnjenju z třomi zranjenjemi dóšło. Wokoło 18 hodź bě na zjawnej toaleće na Hłownym torhošću něšto rozbuchnyło. Při tym so dwě holcy w starobje dwanaće a 13 lět ćežko zraništej, 51lětna žona so tohorunja zrani. Wšitkich třoch dowjezechu do chorownje. Fachowcy policije za přičinami pytaja. Torhošćo bě nachwilnje zawrjene. Wobydlerjow wokolnych domow su ewakuowali.

Kritizuja Merza za wuprajenja

Stuttgart (dpa/SN). Socialne křidło CDU je předsydu Friedricha Merza wužiwanja wuraza „socialny turizm“ ukrainskim ­ćěkancam napřećo raznje kritizowało. „Merz je často wužiwanu metodu prawicarskich populistow nałožował. Najprjedy mjezy překročić a potom so zamołwić“, rjekny městopředsyda křidła dźěłopřijimarjow Christian Bäumler. „Z tym steji sej Merz na puću do kanclerskeho zarjada sam w puću a škodźi uniji.“ Merz bě ćěkancam „socialny turizm“ wumjetował.

Błysk třoch muži morił

Po tym zo je hurrikan „Ian“ na Kubje cychnował, je tam po wšěm kraju milina wupadnyła. Porjedźenje milinoweje syće drje ­někotre dny traje. Mjeztym je njewjedro po puću do Floridy w USA, hdźež so ze škitnymi naprawami na nje hotuja. Zamołwići wobydlerjow namołwjeja, kónčinu wopušćić, dokelž je „Ian“ přewšo sylny a tuž jara strašny. Foto: dpa/AP/Ramon Espinosa

Wuradźowanja bjez kanclera

srjeda, 28. septembera 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Ministerscy prezidenća zwjazkowych krajow su so dźensa w Berlinje k wurjadnemu posedźenju zešli. Hłowna tema konferency ministerskich prezidentow je planowany třeći pomocny paket jako sćěh energijoweje krizy. Hinak hač planowane njejsu so po tym ze zwjazkowym kanclerom Olafom Scholzom (SPD) zetkali, dokelž je so tón z koronawirusom natyknył a tuž w izolaciji. Konferencu ze Scholzom chcedźa 4. oktobra nachwatać. Tola tež bjez zwjazkoweho kanclera mějachu krajni šefojo dosć maćizny k diskutowanju: Dotal njeje jasne, kak měł so nowy paket wolóženjow financować. Ministerscy prezidenća wobaraja so wysokim podźělam financowanja a kritizuja stil amploweje koalicije nastupajo swojowólne postupowanje. Jednotliwe kraje hroža mjeztym hižo z blokadu w Zwjazkowej radźe.

Tukajana sabotažu

srjeda, 28. septembera 2022 spisane wot:
Brüssel (dpa/SN). Europska unija ma sabotažu jako přičinu dźěrow w płunowodomaj Nord Stream 1 a 2 za prawdźepo­dobnu a hrozy z přećiwnymi naprawami. „Wšitke předležace informacije na to pokazuja, zo su dźěry wuslědk wotpo­hladneho jednanja“, rjekny społnomócnjeny EU za wonkowne naležnosće Josep ­Borrell dźensa w mjenje 27 čłonskich krajow. Kóžde wotpohladne mylenje ­europskeje energijoweje infrastruktury je dospołnje njeakceptabelne a wjedźe k „robustnej a zhromadnej wotmołwje“, wón rjekny. Póndźelu běchu w płunowodomaj cyłkownje tři dźěry zwěsćili.

Zelenskyj: Wuswobodźimy kraj

srjeda, 28. septembera 2022 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Najebać wot ruskich okupantow přewjedźene pozdatne ludowe wothłosowanje je ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj připowědźił, zo chcył wobsadźene kónčiny wróćo zdobyć. Wothłosowanje wo přistupje k Ruskej wón we widejowym poselstwje z raznymi słowami wotpokaza. Krótko do toho běchu wot Moskwy zasadźene instancy zdźělili, zo je so 99 procentow ludźi we wobsadźenych kónčinach za přistup k Ruskej federaciji wuprajiło. Zelenskyj rjekny: „Pohibujemy so doprědka a wuswobodźimy swój kraj.“

We widejowej narěči před posedźenjom bjezstrašnostneje rady UNO Zelenskyj hladajo na ruskeho prezidenta ­Wladimira Putina doda: „Aneksija je skutk, z kotrymž steji wón nětko sam ­napřećo cyłemu swětej“.

Pozdatne wothłosowanja, kotrež je Ruska we wobsadźenych kónčinach pod wulkim mjezynarodnym protestom pjeć dnjow dołho přewjesć dała, njejsu mjezynarodnje připóznate. Wobkedźbowarjo su minjene dny wospjet na to poka­zali, zo su wobydlerjow wobsadźenych kónčin k wothłosowanju nuzowali.

Domjacej nadawkaj

srjeda, 28. septembera 2022 spisane wot:
Mnoho idealizma słuša k tomu, tójšto wutroby. To je sakska kulturna ministerka Barbara Klepsch na swojim wopyće wčera w redakciji serbskeho wječornika začuwała. Za toho přichod a tón delnjoserbskeho tydźenika pak je dorost nuznje trěbny. Přichodne redaktorki a přichodni redaktorojo pak dźensniši dźeń skerje přińdu, hdyž maja skićene dźěłowe wuměnjenja za atraktiwne a akceptabelne. Runje to bu ze stron redakcije a nakładnistwa hosćej z Drježdźan napřećo nazornje tematizowane. Tak mjenowany „zakaz lěpjestajenja“ – što to docyła woznamjenja? – abo, zo při wonkownym rozprawnistwje jězbny čas na městno po­dawka za redaktora, redaktorku jako dźěłowy čas připó­znaty njeje, stej naležnosći, kotrejž je ministerka takrjec jako domjacej nadawkaj k pruwowanju sobu wzała. Wuměnjenja dyrbja trjechić, zo bychu młodźi ludźo zaso w redakciji dźěłać chcyli. W njej su móžnosće zajimaweho skutkowanja wšelake. Idealizm sam pak wjace njedosaha. Axel Arlt

To a tamne (28.09.22)

srjeda, 28. septembera 2022 spisane wot:

Za swoju rólu jako kriminalistka w nowym rjedźe kriminalnych filmow „Lauchhammer“ je dźiwadźelnica Odine Johne samo jězbnu dowolnosć wuspěšnje złožiła. Tole je 35lětna nowinarjam přeradźiła. Cyłkownje šěsć pokročowanjow su produkowali, w kotrychž tež ničenje łužiskeje krajiny přez brunicowe ­jamy nazornje dokumentuja. Prěni dźěl serije „Łuchow – smjerć we Łužicy“ wusyłaja dźensa wječor w 20.15 hodź. w ARD.

Pućowaca policistka Sandra Köhler je wjace hač 10 000 eurow za wopory katastrofalneho zapławjenja w dole rěki Ahr nazběrała. 48lětna kriminalna hłowna komisarka je předwčerawšim, póndźelu, po 24 dnjach, 19 etapach a 415 kilometrach do Kassela doběžała. Policistka bě so 3. septembra na puć podała a je na swojim puću we wšitkich policajskich prezidijach Hessenskeje pozastała.

Warnuje před škodami

wutora, 27. septembera 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) je wysokich płaćiznow energije dla před trajnymi škodami w hospodarstwje Němskeje warnował. Wón wupraja so za wobšěrnu pjenježnu podpěru zwjazkoweho knježerstwa. Powěsćerni dpa wón rjekny, zo chcyło knježerstwo wšu financnu móc nałožić, zo by hospodarstwo přez krizu wjedło, dźěłowe městna zaručiło a inwesticisku móc hospodarstwa škitało.

Dźěry w płunowodomaj

Kopenhagen (dpa/SN). Zamołwići w Dan­skej su cyłkownje tři dźěry na płuno­wodomaj Nord Stream 1 a 2 zwěsćili. Defekty su njedaloko kupy Bornholm identifikowali. Dokelž njejstej płunowodaj ­tuchwilu aktiwnej, njewobsteji strach za zastaranje Europy a Danskeje. Łódźam pak radźa, so městnow wzdać. Přičiny njedostatkow dotal njeznaja. Wčera wječor běchu zwěsćili, zo ćišć w płunowodźe Nord Stream 1 masiwnje woteběra.

Tysacy zaso demonstrowali

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND