Choćebuz (UHe/SN). Šula za delnjoserbsku rěč a kulturu je minjeny tydźeń w Choćebuskim Serbskim domje hodowničku wuhotowała. Na wšěch 45 ludźi je přeprošenje sćěhowało.

Sobudźěłaćerki Rěčneje šule běchu klubownju Serbskeho domu z hodownej pychu, kaž z hałzami jědlow a druhej dekoraciju wupyšili. Na blidach běchu tykanc, placki, kofej a čaj přihotowane. Uta Henšelowa, nawodnica šule, dźakowaše so přitomnym za wjele lět trajace dobre zhromadne dźěło. Spěwny kwartet Geralda Schöneho a Slepjanskich žonow přitomnych k sobuspěwanju pohnuwaše. Uta Henšelowa rozprawješe wo stawiznach hodowneho štoma. Hižo naši prjedownicy wužiwachu hałzy w domjac­nosći jako škit přećiwo wšemu złemu a jako symbol nadźije na nalěćo, daloko do nastaća ­křesćanskeho wašnja hodowneho štoma. Tole tež wašnja druhich słowjanskich ­ludow su k tomu přinošowali. Tak je nastała tež hodowna pyramida.

Berlin (dpa/SN). Tři štwórćiny wšěch dźěći w starobnje mjez dźesać a dwanaće lětami w Němskej ma hižo swójski smartphone. Tole wuchadźe z přepytowanja digitalneho zwjazka Bitkom, kotrež su w Berlinje předstajili. Reprezentatiwne naprašowanje mjez wjace hač 900 dźěćimi a młodostnymi mjez šěsć a 18 lětami je wunjesło, zo wobsedźi w přerězku starobnych skupin dwě třećinje (65 procentow) swójski smartphone.

Mjez šěsć do dźewjećlětnymi je jich hakle 17 procentow. W starobnej sku­pinje 13- do 15lětnych wobsedźi 90 ­procentow šmóratko, po 16 lětach ze 95 procentami nimale wšitcy.

Woprašowanje Bitkom pokazuje, zo mnozy starši swojim dźěćom tajki smartphone přezahe přewostajeja. Wučerjo a wěstotni fachowcy radźa, smart­phone hakle potom dowolić, hdyž dźěćo strach ze stron interneta zrozumi a so wotpowědnje škita. Tuta staroba je z dwanaće abo 13 lětami docpěta.

Někotři starši dawaja swojim dźěćom tak mjenowany nuzowy handy, na přikład za puć do šule a domoj – bjez interneta. Štyri procenty šulerjow to maja.

Jědojteho hada w swojim awće wuhladała je žona w Awstralskej, jako bě z 80 km/h na awtodróze po puću. Zwěrjo wlečeše so po noze šoferki. Žona zasta a z awta wuskoči. Jako policija dojědźe, ste­ješe wona bosy a dospołnje šokowana na kromje dróhi, zo by awta zadźeržała. Hada móžachu popadnyć a w přirodźe na swobodu pušćić. Pomocnicy so zawěsćichu, zo njeje had žonu kusnył.

Nimale 20 hodźin na nuzniku zamknjeny był je muž w bayerskim Neu Ulmje. Wón dyrbješe takle dołho na wuswobodźenje čakać, dokelž nichtó wjace w zawodźe njebě a telefon w běrowje ležeše. Přiwuzni so starosćachu, zo njeje 66lětny z dźěła domoj přišoł a wołachu policiju. Zastojnicy namakachu muža na nuzniku, kiž bě techniskeho defekta dla zawrjeny. Wohnjowi wobornicy dyrbjachu durje rozrězać. Muž je čakanje derje přetrał.

Stockholm (dpa/SN). Pohonjowane wot wójny w Ukrainje a w Gazaskim pasmje kaž tež wot powšitkowneho napjateho swětoweho połoženja je sto najwjetšich brónjenskich koncernow swěta loni zaso wo wjele wjace brónjow předawało. Wobrot tutych zawodow je loni wo 4,2 procentaj na něhdźe 600 miliardow eurow rozrostł. Tole zdźěla Stockholmski měrowy slědźenski institut Sipri. Wuwiće w lěće 2024 bjezdwěla dale pokročuje.

Biden syna wobhnadźił

Washington (dpa/SN). Krótko do kónca zastojnstwa jako prezident USA je Joe Biden swoju móc wužiwał a swojeho syna Huntera wobhnadźił. Dotal bě Biden stajnje twjerdźił, zo njebudźe so do naležnosćow justicneho ministerstwa měšeć. Nětko pak dyrbi Biden zasahnyć, wón piše, dokelž ze swojim synom „njesprawnje“ wobchadźeja. 54lětny Biden bě w procesu dawkoweho wobšudnistwa dla swoju winu přiznał. Měru chłostanja chcychu w decembru wozjewić.

Baerbock na wopyće w Chinje