Tež w susodnej Čěskej so wjedrowe wobstejnosće zas a zaso měnjeja. Mjeztym kćěja tam z blakami sadowcy, kaž tule w Buch­lovice. Kćenja aprikozow tam před zmjerzkom škitaja. K tomu je dźěłaćer plantaže tony mjez sadowcami nastajał, w kotrychž ­je tež w minjenej nocy zaso drjewo zapalił. Foto: pa/ČTK/Dalibor Gluck

Njespomóžne předsudki?

wutora, 28. měrca 2023 spisane wot:

Zhorjelc/Budyšin (SN/MiP). W mjenje rjemjeslnikow wokrjesow Zhorjelc a Budyšin staj wokrjesnaj rjemjeslniskaj mištraj Frank Scholze a Marcel Schulze nowinsku zdźělenku wozjewiłoj. W tutej poćahujetaj so na studiju – a w zwisku z tutej wotpowědny kritiski medijowy wothłós –, kotraž tematizuje „...přede­wzaćelski angažement za ekstremnych prawicarjow we wuchodnej Sakskej.“

Marcel Schulze, zastupjer Zhorjelskich rjemjeslnikow, praji w zdźělence, „zo su předewzaćeljo zaso jónu pawšalnje podhladni.“ Po jeho měnjenju studija wjesny rum z předsudkom pohódnoći, „kotryž tak realiće njewotpowěduje.“ Wón doda: „W rjemjesle a zjednoćenstwach mamy wšitke politiske směry a towaršnostne skupiny zastupjene.“ Budyski wokrjesny rjemjeslniski mišter Frank Scholze naspomni, zo „tuchwilna kampanja, nikomu njepomha.“ Wón měni, „zo je negatiwne poselstwo, kotrež z městow hladajo na wjesny rum wuchadźa, zahubne a zo je tak jenož prašenje časa, doniž rjemjeslnistwo kaž tež předewzaćelstwo we wjesnych kónčinach krok po kroku njezahinje.“

Grodk/Gózdź (JoS/SN). Hórniske předewzaće Łužiski kopor a šćěpjel (KSL) chce spočatk 2030 z wudobywanjom kopora w Grodku započeć. Z hospodarskeho hladanišća by to za cyły region rěkało: 1 000 direktnych a 2 000 indirektnych dźěłowych městnow kaž tež wuwiće a wutwar wobchadneje a zarjadniskeje infrastruktury. Tuchwilu wotměwa so procedura za rjadowanje krajiny (Raumordnungsverfahren), do kotrejež so tež wobydlerstwo zapřija. Hač do 24. jutrownika móža Grodkowčenjo swoje prašenja, pokiwy a wobmyslenja wudobywanje kopora nastupajo zapodać. Dokelž za to wjace wjele chwile njeje, je Grodkowske měšćanske zarjadnistwo zašłu sobotu wobydlerjow na informaciske zarjadowanje do wjesneho domu w gmejnskim dźělu Gózdź přeprosyło. Zastupjerjo KSL kaž tež planowanskich wotrjadow Braniborskeje a Berlina podachu so z Grodkowčanami do rozmołwy a diskusije. Měšćanostka Christine Herntier běše w přeprošenju mjez druhim pisała: „Wjeselu so na kopicu dobrych rozmołwow.“ W tym wšak bu přesłapjena. Hižo wot spočatka zarjadowanja sem běše nalada w publikumje skerje njepřećelska.
W Gubinje twari kanadiski koncern Rock Tech fabriku, hdźež ma so litiumhydroksyd zhotowić. Maćizna je trěbna za baterije, kotrež su zakład elektromobility. Na zaryw je wčera tež braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD, 2. wotlěwa) přijěł. W zawodźe chcedźa wob lěto 24 000 tonow litiumhydroksida, za baterije 500 000 elektroawtow, produkować. Foto: dpa/Patrick Pleul

Rjemjeslnicy a hosćo spokojom

wutora, 28. měrca 2023 spisane wot:

Čorna Pumpa (JoS/SN). Wulka mjerwjeńca knježeše minjeny kónc tydźenja wokoło železniskeho woza na tak mjenowanym nastupnišću čo. 19 w Čornej Pumpje. Tam prezentowaše so nimale 80 rjemjeslnikow na wosebitych wikach. Wone skićachu přehlad najwšelakorišich rjemjeslniskich powołanjow. Wulki dźěl z nich zasłuža sej z tym swój wšědny chlěb, druzy wukonjeja te abo tamne rjemjesło jako hobby.

Zastupjeni běchu rjemjeslnicy z cyłeje Łužicy a zwonka njeje. Tak wobdźělichu so kamjenjećesar z Jonsdorfa, drjewo­rězbar ze Steinigtwolmsdorfa, keramiski zawod z bliskosće Lipska a kowar z Picnja. Prěni raz přijěł bě korbyplećer z bliskosće Jüterboga. Wón chwaleše pisanosć zastupjenych rjemjeslniskich powołanjow a wěšćeše wikam dobry přichod, jeli so šěroka paleta dale wobchowa.

Wupisaja dalši směrodajny projekt

štwórtk, 23. měrca 2023 spisane wot:

Južnje Borborineho kanala mjez Lejnjanskim a Parcowskim jězorom leži Kóšynski nasyp. Za wjacore lěta ma tam atraktiwne prózdninske přebywanišćo nastać.

Hamor (AK/SN). We Łužiskej jězorinje je dale wjele projektow, kotrež maja so zwoprawdźić. Jedyn tajki je nowy dowolowy resort južnje Borborineho kanala, kotryž měł tam w přichodźe nastać. Tomu přihłosowachu zawčerawšim radźićeljo zaměroweho zwjazka Łužiska jězorina Sakskeje na swojim posedźenju w Hamorje. Jednohłósnje wobzamknychu woni cyłoeuropske wupisanje. „Cyłkownje dźe wo płoninu we wobjimje 19,2 hektarow. Z toho su 5,1 hektary we wobłuku wobtwarjenskeho plana hnydom k dispoziciji“, wuswětli projektowy manager zaměroweho zwjazka Christian Kade. Wupisanje zahaja samo hišće tónle tydźeń a wone ma znajmjeńša šěsć měsacow trać.

Rozmlěwaja regionalne zorna

štwórtk, 23. měrca 2023 spisane wot:
Dohromady 2 500 do 3 000 tonow muki produkuja wob lěto w Błótowskim młynje w Bórkowach. Za to trěbne žito pochadźa přewažnje z regiona. Tak rozmlěwaja na přikład na dwanaće měsacow přerěznje něhdźe 1 000 tonow ržaneho zorna, plahowaneho na maksimalnje 50 kilometrow zdalenych rolach. Nimo toho dowožuja lokalni ratarjo mjez druhim krupnik ze Srjedźow (Dubja-Błóta) kaž tež ekologisce certifikowane zorna z Minakec (Milkersdorf) pola Gołkojc. Produkciju zaručeja aktualnje štyrjo kruće přistajeni sobudźěłaćerjo mjeztym tři generacije wobstawaceho swójbneho zawoda, kotryž nawjeduje wot lěta 1990 Uwe Kümmel. Foto: Michael Helbig

Wjace peletow, mjenje briketow

štwórtk, 23. měrca 2023 spisane wot:

Choćebuz (SN/at). Skupina LEAG we wobłuku wobnowjomnych energijow z kupju předewzaća Wismar Pellets GmbH dale rosće. Skrućić chcedźa z tym poskitk zlěpšowanskich produktow, kotrež so na brunicu njezłožuja, kaž LEAG wčera wozjewi. Pod třěchu skupiny LEAG hižo dwě předewzaći na třoch stejnišćach pelety z drjewa produkujetej. Peletowni Propell tzwr w saksko-anhaltskim Oranienbaumje a w Lubiju kaž tež towaršnosć Drjewowy kontor a peletownja Schwedt zwr w Braniborskej buchu loni kupjene.

Předewzaće we Wismarje ma něhdźe 110 sobudźěłaćerjow a produkuje na hłownym sydle wob lěto nimale 256 000 tonow wysokohódnotnych peletow, z kotrymiž zelenu ćopłotu a zelenu milinu dobywaja. Nimo toho je Wismar Pellets tzwr na dalšich firmach wobdźělena.

Po słowach předstejićela LEAG za ressort produkcija, dr. Philippa Nellessena, wobłuk wobnowjomnych energijow „wědomje wutwarjamy, zo bychmy stupacej potrjebje na CO2 chudych a klimoneutralnych paliwow wotpowědowali“. Tak kroku po kroku dotal dominowacy podźěl brunicowych wudźěłkow wottwarja.

Ratarjo w Sakskej, mjez druhim tež w Budyšinje, su wčera přećiwo němskej a europskej agrarnej politice protestowali a wobchad na mostach zwjazkowych awtodróhow haćili. Do dźensnišeje konferency agrarnych ministrow skedźbnichu burja na tak mjenowane Mercosur-zrěčenje, kotrež wotpokazaja. Hižo lěta jedna EU z Mercosur-statami, ke kotrymž přisłušeja Brazilska, Argentinska, Paraguay a Uruguay, wo wikowanskim zrěčenju. Dale žadaja sej ratarjo wjelču populaciju pomjeńšić. Foto: Lausitznews/Jens Kaczmarek

Wobdźělenje wčera wotprajili

wutora, 21. měrca 2023 spisane wot:

Choćebuz/Weimar (SN/at). W zjawnym lisće je cyłkowna zawodna rada koncerna Łužiska energija a milinarnje (LEAG) wčera swoje wobdźělenje na dźensa we Weimarje so zahajacej klawsurje frakcije Zwjazka 90/Zelenych w zwjazkowym sejmje cofnyła. Pozadk je kónc tydźenja wozjewjeny wotpohlad Zelenych, z wobzamknjenjom ćišć na dočasny kónc wudobywanja a zmilinjenja brunicy hač do lěta 2030 tež we wuchodnej Němskej zdokonjeć, město 2038. „Sće nas přeprosyli na dypk ,změna strukturow‘, pod kotrymž měli rozprawjeć, kak móhła so tuta za naše koleginy a našich kolegow radźić“, rěka w lisće, podpisanym wot Uwe Teubnera a Toralfa Smitha, předsydy a městopředsydy cyłkowneje zawodneje rady LEAG. „To pak zawěsće nic z tym, zo samowólnje nowy datum wustupa postajiće.“

Wo njemdrosći a rozhněwanju dźěławych rěči Teubner po powěsćerni dpa. Koncernowa zawodna rada nochce sej wumjetować dać, zo na klawsurje ze Zelenymi wo dočasnym kóncu brunicy jedna. Frakciska předsydka Katharina Dröge je wotprajenje wobžarowała, jeje frakcija je k rozmołwje dale zwólniła.

nowostki LND