Serbšćinarjo w zelenym so zetkali
Online-kurs serbšćiny za Drježdźanske dźěći je wuspěšnje zakótwjeny. Na nim wobdźěla so tuchwilu 27 šulerjow 1. do 8. lětnika. Woni wuknu w třoch skupinach. Zańdźenu sobotu su so wučerjo, kursanća a jich starši w Drježdźanskej Wulkej zahrodźe prěni króć wosobinsce zetkali.
Drježdźany (GN/SN). Hladajo na popušćacu ličbu koronanatyknjenjow wjeselachu so wšitcy, mjezwoči z kompjutera raz wosobinsce widźeć. Wosebje rjenje bě, zo zeznachu šulerjo skónčnje swojeju „wučerjow“ Tadeja Špitanka a Mateja Wjeńku. Studentomaj pedagogiki w Lipsku bě wutrobna naležnosć, nawjazać zwisk z dźěćimi a dać nastorki za dalše kursowe hodźiny hač do kónca šulskeho lěta.
SMK młodemu serbskemu wučerjej dowěrja
Beno Hojer skutkuje jako referent w sakskim kultusowym ministerstwje z nadawkom pedagogow wabić
Beno Hojer je mnohim Serbam znaty jako angažowany gmejnski radźićel w Chrósćicach a jako aktiwny wohnjowy wobornik. Předewšěm pak znaja jeho ludźo jako kreatiwneho wučerja na Serbskej wyšej šuli „Michał Hórnik“ Worklecy. Wot lońšeho wón na mjenowanym kubłanišću njeskutkuje. Milenka Rječcyna je so z referentom w Sakskim statnym ministerstwje za kultus (SMK) rozmołwjała.
Wot kotreho časa njejsće hižo wučer na šuli?
B. Hojer: Sym dale wučer, tež hdyž nětko hinaše zastojnstwo wukonjam. Městno w SMK bě loni wupisane, a sym so na nje požadał. Njejsym pak z tym ličił, zo změju woprawdźitu šansu na při-stajenje. Wot 1. septembra 2020 mjeztym w Drježdźanach skutkuju.
Što su Waše direktne nadawki?
B. Hojer: Mam wosebje wabić za wučerski dorost, staram so dale wo šulske asistencne systemy a sym zamołwity za wuwiwanje personalneho koncepta za wučerjow. Dale sym sakskemu knježerstwu partner za funkcionalny analfabetizm a alfabetizowanje dorosćenych.
Pytaja ludźi za zabawu, sport a posrědkowanje wědy
Radwor/Budyšin (SN/MiR). Njeklaca tuchwilu jeničce na tym, zo pobrachuja wučerjo. Mjeztym pytaja šule tež ludźi, kotřiž chcyli wuknjacym we wobłuku cyłodnjowskich poskitkow wědu posrědkować a jich zabawjeć. Štóž ma lóšt, ideje a zajim, móže so mjez druhim na Radworskej Serbskej zakładnej šuli „Dr. Marja Grólmusec“ přizjewić. Kaž šulska nawodnica Angela Rynčowa zdźěli, wjesela so na ludźi, kiž rady sportuja a kotřiž su kreatiwni. „Rady bychmy našim šulerjam w nowym šulskim lěće wjacore sportowe družiny zwonka šulskeho sporta poskićeli. Nimo kopańcy je wšitko móžne“, wona rozłoži. Tež měrniše wašnje pohiba, kaž joga, móhło poskitk šulerjam po wučbje być, zo wotpinaja a so přiwšěm ćělnje napinaja. Dalša tajka zaběra je šach, kotryž słuša tohorunja k sportowym družinam. Witani su dale dorosćeni, kotřiž bychu z dźěćimi rady rysowali/molowali, abo w nich na hinaše wašnje kreatiwny duch wuwabili.
Skruća zwonkašulsku městnosć
Wjelcej/Podstupim (SN). Archeotechniski centrum (ATZ) we Wjelcej je zwonkašulska městnosć wuknjenja, hdźež rozestajeja so z kulturnymi stawiznami kaž tež z přirodu a naslědnosću regionalnych žiwidłow. Rólu hraja tohorunja formaty kołowokoło drjewoweho rjemjeslnistwa a technologiske dalewuwiće w ratarstwje. Tak chcedźa dorostowacym dohlad do dźěłoweho swěta w zašłosći, přitomnosći a přichodźe sposrědkować.
W zwisku ze strukturnej změnu je regionalna iniciatiwa namjetowała, zarjadnišćo blisko brunicoweje jamy Wjelcej-juh skrućić. Dźensa dósta ATZ spěchowanje 1,27 milionow eurow ze srědkow zakonja wo skrućenju strukturow, kaž statna kenclija w Podstupimje informuje.
Budyskej pěstowarni „Jan Radyserb-Wjela“ kotraž je w nošerstwje ...
Wulki hudźbny wuspěch žnjał
Fritz Vogel z Wojerec je na lětušim 58. wurisanju „Młodźina hudźi“ na zwjazkowej runinje z 25 dypkami najwjac móžnych dypkow docpěł. 18lětnemu pozawnistej je to wulki wuspěch. Přiwšěm wobhladuje bywši chowanc Wojerowskeho Lessingoweho gymnazija kaž tež měšćanskeje hudźbneje šule dobyćerski titul „jenož“ jako dalši měznik. Młodemu dobyćerjej a bórzomnemu powołanskemu hudźbnikej je puć cil! Silke Richter je so z Wojerowčanom wo dobyću a wo wuhladach do přichoda rozmołwjała.
Sće jedyn z mało wobdźělnikow z regiona, kotřiž su skok na zwjazkowe hudźbne wubědźowanje docpěli. Kak je scyła k tomu dóšło?
F. Vogel: Kaž wšitcy tamni startowach tež ja najprjedy na regionalnym wubědźowanju. Tam su moje wukony za dobre měli a mje dale na krajne wurisanje delegowali. Tež tam wot wukonow wotwisuje, štó dale na cyłoněmske wurisanje přińdźe. Dóstach dobre hódnoćenja, a tuž je so mi poradźiło so za zwjazkowe wubědźowanje skwalifikować. Nad 25 dypkami, štož je najwjac móžnych dypkow a štož wotpowěduje prěnjemu městnu, sym so jara zwjeselił.
Digitalizacija tež na powšitkownje kubłacych šulach dale přiběra
Z wobzamknjenym digitalnym paktom planuje zwjazkowe knježerstwo digitalizacije na powšitkownje kubłacych šulach spěchować a pohonjeć. Tež na Wyšej šuli „Korla Awgust Kocor“ Kulow so digitalizacija pospěša. Po planowanju a stajenju próstwy wo srědki za wyšu šulu běchu prěnje widźomne naprawy loni w lěćnych prózdninach widźomne. Po cyłym šulskim twarjenju su na wjacorych etažach dźěry do sćěnow točili, zo bychu na to we wšitkich rumnosćach z pomocu kablowych překopow internetny přizamk zmóžnili. Tež serwerowa technika z klimatizaciju bu kompletnje wobnowjena. Mnohe kable z cyłeho šulskeho twarjenja su w pincy hromadu wjedli.
Wulkotne wukony šulerjow
Lětuše čitanske wubědźowanje wšitkich wužadało
Budyšin (SN/MiR). Dobyćerjej lětušeho čitanskeho wubědźowanja Rěčneho centruma WITAJ a Ludoweho nakładnistwa Domowina staj Mirek Malink ze zakładneje šule Slepo, a Józef Měrćink ze zakładneje šule „Jurij Chěžka“ Chrósćicy. Dohromady je so lětsa 17 šulerjow na zarjadowanju w Budyskim Serbskim muzeju wobdźěliło, dźewjeć holcow a wosom hólcow. Wšitcy wuknu w 3. lětniku na serbskich šulach Budyšin, Radwor, Ralbicy, Worklecy a Chrósćicy kaž tež na serbšćinu podawacymaj zakładnymaj šulomaj Slepo a Wojerecy.
Najprjedy mějachu šulerjo rěčneju skupin A1 (dźewjeć maćernorěčnych) a A2 (wosom, kotřiž serbšćinu wuknu) ze swójskeje serbskeje knihi čitać. Wosebje woblubowane běchu Štefana Paškowe „Nowe dyrdomdejstwa na wsy“ a „Ćipka w lěsu“ Lubiny Hajduk-Veljkovićoweje.
Ličby nowačkow za wyše šule nimale jasne
Na wšitkich serbskich a serbšćinu wuwučowacych wyšich šulach a gymnazijach w zamołwitosći Budyskeje wotnožki Sakskeho krajneho zarjada za šulu a kubłanje (LaSuB) wutworja přichodne šulske lěto znajmjeńša jednu rjadownju w 5. lětniku.
Budyšin (SN/MiR). Na Serbskej wyšej šuli Budyšin je 29 šulerjow za 5. lětnik přizjewjenych. Po wučerskej konferency bě jasne, zo chcedźa wšitkich w jednej rjadowni wuwučować. Poprawom je maksimalna ličba šulerjow na rjadownju po sakskim šulskim zakonju 28. W Ralbicach změja jednu rjadownju z 21 šulerjemi. Dwě rjadowni wutworja we Worklecach ze 37 nowačkami, w Radworju ze 40, w Slepom ze 46 a w Kulowje z 48. Na Budyskim Serbskim gymnaziju budźe wot noweho šulskeho lěta w třoch rjadownjach 5. lětnika 55 dźěći wuknyć. Kaž LaSuB na naprašowanje zdźěli, pak njeje wutworjenje rjadownjow hišće dokónčene. Wšako dyrbi abo chce tón abo tamny šuler lětnik wospjetować.
