Wučerjow tež w regionach wukubłać
Drježdźany (dpa/SN). Zwjazk wučerjow Sakskeje sej žada wukubłanje pedagogow rozšěrić. „Wučerske wukubłanje ma so hišće bóle regionalizować, zo uniwersity w zapadnej a wuchodnej Sakskej wotnožki zarjaduja a studijne směry na Kamjeničanskej Techniskej uniwersiće na dalše šulske družiny rozšěrjeja“, rěka w spisu, kotryž su wobdźělnicy dźěłarniskeho dnja zwjazka wčera wobzamknyli. Stupace šulerstwo a lěpša kwalita wučby žadatej sej krutu ličbu wučerskich městnow na wysokim niwowje, atraktiwne dźěłowe wuměnjenja a přidatne nowopřistajenja, tam rěka. Kapacity wukubłanja dyrbja přiběrać. Nimo toho měła so Sakska tež po lěće 2023 k statusej zastojnika za wučerjow wuznawać.
Krajny předsyda zwjazka Jens Weichelt zastojnstwo dalše štyri lěta wukonja.
Po dźesać lětach popłatki zwyšić dyrbjeli
2 400 šulerjow w Budyskej hudźbnej šuli piska a spěwa
Na wokrjesnej hudźbnej šuli Budyšin je so w septembru šulske lěto 2020/2021 zahajiło, po tym zo bě tež tam w minjenych měsacach korony dla wšo hinak. Njemóžachu tuž kaž zwučene dźeń wotewrjenych duri přewjesć a na wotpowědnym koncerće ze šulerjemi šulskeho lěta 2019/2020 tak prawje rozžohnować. Měrćin Weclich je so ze Charlottu Garnys, nawodnicu hudźbneje šule, wo tuchwilnym stawje wuwučowanja rozmołwjał.
Kelko šulerjow Budyska wokrjesna hudźbna šula tuchwilu ma a kotre wotnožki jej přisłušeja?
Pjeć rjadownjow Ralbičanskeje šule w karantenje
Na Ralbičanskej zakładnej šuli stej mjeztym dwě wučerce z koronawirusom natyknjenej. Z tym zwjazana je karantena w cyłku pjeć rjadownjow. Kubłanišćo bě dźensa přiwšěm wotewrjene. Dwě rjadowni tam hišće regularnje wuwučuja.
Ralbicy (SN/MiR). Na Ralbičanskej zakładnej šuli při wšěch starosćach měrnje dale dźěłaja. „Sym krajnoradnemu zarjadej zdźěliła, zo je dalša wučerka z wirusom inficěrowana. Tak dyrbja nětko dalše rjadownje doma wuknyć“, zdźěli na naprašowanje SN dźensa dopołdnja nawodnica kubłanišća Andrea Liehnowa. Wotnětka dyrbi tuž pjeć rjadownjow doma wuknyć. Karantena pak njebudźe za wšitke rjadownje jenak dołho trać. „Sym wutoru wo tym zhoniła, zo je prěnja wučerka natyknjena. Tohodla bu 4. lětnik do karanteny pósłany.“
Generacije přesahujo
Sakski wučbny plan zakład medialneho dalekubłanja
Budyšin (SN/MiR). Wobchad z nowymi medijemi we wučbje bě tema dalekubłanja za serbskich wučerjow. Po ličbje wobmjezowana skupina pedagogow zetka so wčera w Budyskej wotnožce Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala (SAEK). Fachowa poradźowarka za serbšćinu na Serbskim gymnaziju Budyšin Sylwija Šěnowa je dalekubłanje organizowała. Poskitk měrješe so na wučerjow gymnazija, bě pak tež wotewrjeny za pedagogow na wyšich šulach.
„Medialne kubłanje je mjeztym wobłuk sakskeho wučbneho plana. Tuž je wučerjam wažne wědźeć, kak hodźa so móžnosće digitalneho swěta wužiwać za wšědne wuwučowanje na šulach“, Sylwija Šěnowa rjekny. Zdobyła bě sej za dalekubłanske zarjadowanje referenta Wita Bejmaka ze Serbskeho instituta Budyšin. Wón wučerjam rozłoži, kotre internetne poskitki instituta móža za wobsahowe dźěło we wučbje wužiwać. Nawoda Budyskeho studija SAEK Michał Cyž poda jim přehlad poskitkow SAEK. Praktisce zwučujo su wučerjo mjez druhim nałožowali programy, kak wučbne wobsahi zestajeć. Přiswojenu wědu woni na to kolegam tamnych skupin rozłožowachu.
Nowe filmy zapodać
Budyšin/Drježdźany (SN/MiR). Sakski šulerski festiwal „Film ab!“ zhladuje na dźesaćlětne stawizny. Mjez dotal wobdźělenymi běchu tež filmy, kotrež su w abo z pomocu Budyskeho studija Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala nastali. Jeho nawoda Michał Cyž ze swójskeho nazhonjenja wě, zo „je konkurenca na festiwalu dosć wulka. Sym wo tym přeswědčeny, zo medij film we wobłuku načasneje komunikacije dale a wažnišu rólu hraje.“
Sakske ministerstwo za kultus (SMK) pyta nětko za nowymi filmami a widejemi, kotrež su šulerjo we wobłuku wučby, dźěłowych skupin abo w projektach w šulskimaj lětomaj 2018/2019 a 2019/2020 nawjerćeli. Dlěše hač poł hodźiny pak njeměli być. Zapodać hodźa so hrajne, dokumentarne, animaciske a eksperimentalne paski tak kaž sfilmowana literatura. Michał Cyž chce ideje serbskich šulerjow zwoprawdźić pomhać. „Jako medijowi pedagogojo podpěramy šulerjow a wučerjow při zestajenju filmoweho koncepta kaž tež při tym, jón technisce přesadźić. Jeno přizjewić so šulerjo pola nas dyrbja.“
Přeco dowěru wobchować
Philipp Schwabe skutkuje jako šulski socialny dźěłaćer z mnohimi idejemi
Kaž we woprawdźitosći skutkowaše „Tagesschau“ na wobrazowce. Šulerjo čitachu jako rěčnicy powěsće z cyłeho swěta. Tak je so skupina cyłodnjowskeho poskitka „Film a widejo“ na Kulowskej Wyšej šuli „Korla Awgust Kocor“ na zašłym dnju wotewrjenych duri wobdźěliła. „Smy wobsahi našeho poskitka předstajili, na čimž měješe kóždy swój podźěl. Zajim bě hoberski. 24 šulerjow bě so na spočatku zašłeho šulskeho lěta přizjewiło. Běchmy młódša skupina šulerjow 5. do 7. lětnika a staršich šulerjow 8. a 9. lětnika“, powěda nawoda poskitka Philipp Schwabe. Wot apryla 2019 je 31lětny rodźeny Kulowčan tam šulski socialny dźěłaćer. Sakska tele městno přez směrnicu wo spěchowanju šulskeho socialneho dźěła financielnje zaruča. Nošer městna je załožba Mrs. Nikovich, kotraž spěchuje dźěło z dźěćimi a młodźinu w Kulowje. „Šulske socialne dźěło je šěroke polo“, Philipp Schwabe wuswětla, „wone wopřijma wobłuk pomocy za jednotliwca, dźěło w skupinje a pomoc při konfliktach.
Wulki zajim za Serbsku hodźinku
Stajna překwapjenka
Běrny kopali a je čerstwje warjene z twarohom jědli
Takrjec šulsku hodźinu na Šusterec statoku w Trjebinje dožiwichu njedawno dźěći předšulskeje skupiny susodneje pěstowarnje „Lutki“. Byrnjež hakle klětu do šule zastupili, móža tež do toho hižo něšto wuknyć. Tónkróć su samo wobjed w pěstowarni wotskazali, zo bychu sej „wšědny dźeń na Šusterec statoku“ zbližili.
Angelika Balccyna, předsydka Trjebinskeje Domowinskeje skupiny, powědaše dźěćom wo ratarjach w prjedawšim času. Wšědnje běchu woni dźěłali, w horcym lěću runje tak w krutej zymje. Kermušu swjećili su nazymu, hdyž běchu žně domchowane. Ćežke dźěło bě tohorunja běrny žnjeć. Z motyčku su běrny z role won kopali, běrnywujězdźowak je hakle pozdźišo ćělnje napinace pólne dźěło wolóži. W serbskej dźěłanskej drasće Angelika Balccyna „Lutki“-dźěćom nětko pokaza, kak sprócne to bě. Ćim zahorjeniše wone běchu, hdyž wuhladachu pod motyčku so jewjacu jednu běrnu po druhej, doniž bow połny njebě.
