Lipsk – něhdy a dźensa

srjeda, 27. septembera 2023 spisane wot:

Mnohe lěta hižo wjesela so čłonojo Serbskeho šulskeho towarstwa na jězby po rjanych kónčinach Němskeje. Lětuša dnjowa wuprawa wjedźeše při najrjeńšim nazymskim wjedrje do Lipska. Ze Šmitec wozydłownistwom podachu so pućowacy njedawno hižo rano zahe wot Budyšina přez Baćoń, Chrósćicy a Pančicy po awtodróze do Lipska. Wjace hač 40 čłonow a přećelow towarstwa bě so za jězbu přizjewiło.

Klóšter w Oseku sej wobhladali

wutora, 26. septembera 2023 spisane wot:

Předsydstwo Domowinskeje skupiny Pančicy-Kukow je sej za lětuši wulět skupiny cyle wosebity cil wupytało: cistercienski klóšter w čěskim Oseku. Osek je wjele wobydlerjam Pančic-Kukowa znate zapřijeće. Měješe dźě abt osekčanskeho klóštra mnohe lětdźesatki dohlad nad klóštrom Marijna hwězda a za čas wojowanjow na kóncu Druheje swětoweje wójny wućěkachu mniški wottud do Oseka.

Zašłu sobotu wužiwaše tójšto skupinarjow a někotři hosćo składnosć, pobyć w klóštrje w Oseku a sej wobhladać w baroknej pyše dorestawrowanu cyrkej Marije donjebjeswzaća kaž tež powostanki romaniskeje a gotiskeje architektury. Najžadniši tam wuchowany wuměłski eksponat je ambo z wudypaneho pěskowca a wjerćatym so pultom.

W programje hódny podźěl serbskeje kultury

štwórtk, 14. septembera 2023 spisane wot:

Minjenu njedźelu dožiwištej Hodźijska gmejna a tamniša wosada bohaty program. Z wabjenskimi łopjenami a pla­katami „Hodźij swjeći zaso kermušu“ ­wabješe přihotowanski komitej na swjedźensku łuku a do stana při ćěłozwu­čowarni blisko gmejnskeho zarjada.

Kermušu zahajichu z Božej słužbu w cyrkwi. Superintendent Krystof Rummel a lektor Gerat Krawc spominaštaj mjez druhim na tysaclětnu tradiciju ­křesćanstwa w Hodźiju. Wobaj dźiwaštaj na proporcionalnu dwurěčnosć a wěnowaštaj so tež z wosebitej pasažu serbskim kemšerjam w jich maćeršćinje.

Lipjenjo w Sakskej Šwicy zwučowali

wutora, 12. septembera 2023 spisane wot:

Minjeny kónc tydźenja je chór Lipa pod nawodom Jadwigi Kaulfürstoweje swoje lětuše zwučowanske lěhwo přewjedł. ­Nimale 40 spěwarjow a spěwarkow přebywaše hromadźe ze swójbnymi a cyłej šwitu dźěći w Rathenje. W intensiwnych probach dźěłachu na programje za nazymski koncert, kotryž wotměje so 28. oktobra w Janšojcach. Tak nastudowa chór mjez druhim štyri nowe twórby, ­kotrež su specielnje za Lipu spřihoto­wane. Připosłucharjo smědźa być wćipni na program, na kotrymž přednjese ­„Lipa“ dotal njesłyšane sadźby tež popularneje hudźby – nimo woblubowanych znatych pěsnjow.

Sobotu popołdnju pućowachu spěwarjo ze swójbnymi zhromadnje po Sakskej Šwicy. Někotři zwažichu sej samo na wjeršk Nickstein, zwotkelž mějachu ­krasny wuhlad na Bastaju na druhej ­stronje Łobja. Tež po wječornymaj probomaj sej Lipjenjo při dobrej naledźe ­hišće dołho zaspěwachu. Lětuše chórowe lěhwo je Załožba za serbski lud spěchowała.

Šulerjo so zeznali

štwórtk, 07. septembera 2023 spisane wot:
Z nowym šulskim lětom su do internata Budyskeho Serbskeho gymnazija tež zaso nowi šulerjo zaćahnyli. Nimale dwaceći młodostnych to lětsa je. Tuž přewjedźechmy tele dny wječork k mjezsobnemu ze­znaću. Naši kubłarjo su so na to jara derje spřihotowali, tak zo bě to super fecich za­rjadowanje. K zabawje přewjedźechmy žortne hry, zo bychmy so wšitcy lěpje ze­znali. Tak mějachmy k wšelakim prašenjam wotpowědnych młodostnych wotmołwu namakać. Někotryžkuli je tež nowych přećelow zdobył. Ze spěwanjom a grilowanjom bě zhromadnosć jara lóštna, tež hdyž bě wonka wichorojte a dešćikojte. Běchmy sej přezjedni, zo bě to jara dobry start do noweho šulskeho lěta. Kóždy je sej dosć mocow nahromadźił a z wjeselom w internaće zaso bydli. Jan Šołta

Ze serbskimi mjenami so rozestajeli

srjeda, 30. awgusta 2023 spisane wot:

Wochozy. Bertko, Laduš, Kowal, Wochozy a Delni Wujězd – tele serbske mjena holanskich kónčin a wjele dalšich stejachu minjeny pjatk w srjedźišću zarjadowanja w Šwjelowej bróžni we Wochozach. Ta bě kopata połna wopytowarjow. Nimale 30 zajimcow bě přišło na zarjadowanje z dr. Hyncom Rychtarjom, kiž přednošowaše wo nastaću a wuwiću swójbnych a městnych mjenow. Jeho rozłožowanja běchu tak putace, zo sćěho­wachu je připosłucharjo dwě hodźinje dołho z połnej koncentraciju.

Wjetšina ludźi bě z přećom wuswětlenja swojeho mjena abo mjenow znatych přichwatała. Woni móžachu z wotmołwami a wjele dalšimi informacijemi spokojom domoj hić. Tež po zarjadowanju so někotři wobydlerjo Wochoz hišće ­dlěje z dr. Rychtarjom rozmołwjachu. Iniciatorka popołdnja bě motiwatorka za serbsku rěč wokoło Slepoho a Wochoz Juliana Kaulfürstowa.

Mjenowědne zarjadowanje wotmě so we wobłuku rjada „Zetkanje na kofej“, ­kotrež towarstwo Šwjelowa bróžnja w běhu ćopłeje sezony jónu wob měsac přewjeduje. Juliana Kaulfürstowa

Puć knihi internetnje sćěhować

póndźela, 21. awgusta 2023 spisane wot:

Jako z dowola jědźech, wuhladach při puću budku z knihami. Tam spontanje pozastach, zo bych raz pohladała, hač něšto k čitanju namakam, wšako přewšo rady a wjele čitam. Tak wzach sej štyri knihi sobu domoj a so hižo na nowe dyrdomdeje wjeselach.

Na jednej knize wuhladach na zadnjej wobalce nalěpk „Kniha na pućowanju. Wzaj mje sobu a čitaj mje, potom daj mi zaso swobodu“. To běch wězo wćipna. Na internetnej stronje so wobhonich, što so za tutej akciju chowa. Wotmysł je, ludźi, kotřiž rady čitaja zwjazać. A kak to? Nalěpk wućišćeć, dźělić a sćěhować. Tuž so přizjewich a pohladach, zwotkel registrowana kniha přińdźe. Něchtó bě ju 11. junija 2020 z knihoweje cele w Kóšynje (Groß­koschen) sobu wzał. Snano jako dowolowu lekturu? Potom je so kniha lětsa 29. julija do budki w Zelenym Hózdu (Grünewald) dóstała. Wottam wzach ju 11. awgusta sobu domoj. Nětko ju wězo najprjedy přečitam, prjedy hač ju zaso wotedam.

Po šćežce serbskich kralow pućowali

štwórtk, 06. julija 2023 spisane wot:

Bělšecy (SN/MkWj). Spěwarki a spěwarjo Radworskeho chóra Meja su sej minjenu njedźelu wulećeli. Tónkróć wjedźeše jich puć na horu Lubin južnje Budyšina, hdźež wobhladachu sej šćežku sydom serbskich kralow. Wěcywustojnje přewodźeštaj Radworčanow mandźelskaj Judit a Markus Heroldec z Bělšec. Ideju bě młoda Serbowka ze swojim mandźelskim wuwiła, złožujo so na serbsku baju, kotraž wo Lubinje jedna. Po baji je sydom serbskich kralow na sydom kamjeniskach sedźo wuradźowało, kak měli so potłóčowani Serbja Němcam wobarać. Při krawnej ­bitwje je wonych sydom serbskich kralow zahinyło. Kamjenje ze zornowca, na kotrychž běchu sedźeli, pokrywaja jich rowy. Nětko čakaja woni na dźeń, hdyž jich serbski lud wo pomoc woła.

Što činiš, chceš-li sej tunje sezonalne truskalcy kupić a zdobom dyrdomdej do­žiwić? Najlěpje nastajiš so k susodej na wuchod – do Pólskeje. To dźě je je­nož ně­hdźe połsta kilometrow z Budyšina. Njejědźeš pak z awtom, ně, to by přelochko było. Wšako maš hišće hinaše wobchadne srědki: bus, ćah a tramwajku.

Po dlěšej přestawce organizowaše naša Domowinska skupina Komorow-Rakecy-Trupin lětsa zaso wulět. Tón wjedźeše nas njedawno do Delnjeje Łužicy.

Prěnja stacija bě Serbski muzej w Choćebuzu, hdźež nas Christina Kliemowa witaše. Wona pokaza nam wobnowjenu trajnu wustajeńcu z ćežišćemi wěra a nabožina, nałožki a narodne drasty kaž tež hudźba a wupućowanje. Jara zajimawa wustajeńca wobsahuje mjez druhim repliki a originale pismowstwa a ludoweho wuměłstwa kaž tež filmy.

Na to podachmy so do Dešna. Tam nam Babette Zenkerowa tamniši ­domizniski muzej ze swojej wobšěrnej zběrku na přikład narodnych drastow a domjaceje nadoby, sydlišćo Stary lud a wosadnu cyrkej pokaza a mnoho ­pozadkow rozłoži. Farar a sobuzałožer Domowiny Bogumił Šwjela bě so wo to ­postarał, zo běchu při wobnowjenju Dešnjanskeje cyrkwje tež serbske napisy zachowali.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND