Karolina a Kryštof wuspěšnaj byłoj
Karolina Babczuk a Kryštof Peršín staj zašły tydźeń w Budyskim Serbskim domje wo swojim slědźenju přednošowałoj. Wot lońšeje nazymy studowaštaj ze stipendijom Załožby za serbski lud w Lipsku.
Budyšin (SN). Karolina, studentka bohemistiki z Pólskeje, předstaji swój projekt „Analyza hornjoserbskich rostlinskich mjenow w Smolerjowych ,Pěsničkach hornich a delnich Łužiskich Serbow‘“. Krystof, doktorand z Čěskeje, rěčeše wo přełožkach ruskeje literatury do hornjoserbšćiny w časopisu „Serbowka“, kiž wudawachu studenća srjedź 19. lětstotka w Serbskim seminarje w Praze. Potom złožištaj hišće swoje rěčne pruwowanje w hornjoserbšćinje (na schodźenku B2 resp. C1). Karolina wróći so do Pólskeje, zo by tam ze swojim studijom pokročowała. Kryštof wostanje we Łužicy, pisa swoje doktorske dźěło a dźěła podźělnje w Rěčnym centrumje Witaj a w Serbskim instituće. Nimo toho słuša do kruha awtorow noweje kolumny „Z čěskim wóčkom“ našeho wječornika.
Feliks Ričel nowy referent Domowiny
Zjawne posedźenje Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny traješe wčera wječor jenož dobru hodźinku, ale móžeše najebać to wšelake konkretne wuslědki prezentować.
Wojerecy (SN/mb). Na spočatku je předsyda Domowiny Dawid Statnik jako wuslědk njezjawneho dźěla wuradźowanja dobre poselstwo wozjewił: Po wjac hač jednym lěće pytanja za nowym referentom za komunalne, gremijowe a ministerialne naležnosće su tute dźěłowe městno zaso wobsadźili. Wot 1. oktobra budźe Feliks Ričel, pochadźacy z Njebjelčic, tuchwilu projektny manager Serbskeho instituta a předsyda wuběrka zwjazkoweho předsydstwa za kulturu a wuměłstwo, tute zastojnstwo w Choćebuzu wukonjeć.
Přichodna hłowna a wólbna zhromadźizna třěšneho zwjazka so 5. jutrownika 2025 na teritoriju župy „Jan Arnošt Smoler“ Budyšin wotměje. To je na posedźenju dwanaće w sydarni přitomnych a šěsć online přišaltowanych čłonow gremija runje tak wobzamkło kaž wólbny porjad a zestawu wólbneho wuběrka za wólby 4. naměstnika ze Sakskeje za załožbowu radu, kotrež maja prawniskich wušparanjow dla nachwatać (SN su rozprawjeli).
Štó čini što?
Strukturnu změnu wobjednawali
Lětsa na kołopuć wo pčołkach
Budyšin (kl/SN). Do wulkich šulskich prózdnin je předsydstwo župy „Jan Arnošt Smoler“ wčera w Budyšinje lětušu župnu kubłansku jězbu rozjimało. Ta budźe 30. septembra a powjedźe w jubilejnym lěće Hadama Bohuchwała Šěracha mjez druhim ke kołopućej wo pčołkach do Budyšinka. Dale chcedźa so do směra na Delany podać.
Rěčna motiwatorka za Radwor, Rakecy a Wulku Dubrawu, Raphaela Wićazowa, rozprawješe wo swojich aktiwitach, kaž je to w Budyskim župnym předsydstwje z wašnjom. Wobdźěliła je so na njedawnym spěwnym wječorku Domowinskeje skupiny Komorow/Trupin/Rakecy a Rakečanskeje Bjesady. Wothłós za serbski spěw ze skupinu Přezpólni a z 50 hosćimi bě přewšo dobry. Wo zarjadowanju „zhotowjenje křińčkow“ w meji je zdobom krótki film w třoch rěčach zhotowiła. Film wo serbskim nałožku budu na kanalu YouTube Domowiny wozjewić.
Rjad přednoškow za Budyskich Domowinjanow je so derje zahajił. 20 zajimcow bě tydźenja na přednošk Bena Bělka wo jězbje do srjedźneje Afriki přišło. Dalše zarjadowanje ma 26. oktobra być.
Nowa forma
Smjerdźaca (SN/MiR). Serbske šulske towarstwo (SŠT) zaběra so dźensa wječor na hłownej zhromadźiznje w Smjerdźečanskej LIPJE z móžnym přechodom medijopedagogiskeho projekta LUCIJA do jedneje druheje prawniskeje formy. Kaž předsydka SŠT Katharina Jurkowa w swojim přeprošenju čłonam towarstwa zdźěli, je LUCIJA jeničke ćežišćo dźensnišeho wuradźowanja. Hač k rozsudej dóńdźe, zo ma LUCIJA so stać powšitkownje wužitna tzwr, abo zo wostanje w jednaćelskim nošerstwje SŠT, ma so na kóncu zeńdźenja pokazać. K tomu budźetej diskusija a na to wothłosowanje wšitkich přitomnych trěbnej.
Hižo loni w decembru běše jednaćel SŠT Andreas Ošika na hłownej zhromadźiznje rozłožił, kotra prawniska forma LUCIJE by přihódna była. Zdobom běše wón wo prawniskim poradźowanju informował. Tam přitomni, běchu předsydstwu nadawk dali, prawniske a dawkowe prašenja hłubšo pruwować. Wot srjedź meje mějachu čłonojo SŠT składnosć, so nadrobnje z dokumentami zaběrać a so z prašenjemi na zarjad towarstwa wobroćić. Wuslědki tohole pruwowanja chce předsydstwo dźensa wječor předstajić.
Wo mjeńšinach we wučbje zhonić
Berlin (SN/at). Wědu wo tudyšich awtochtonych narodnych mjeńšinach a regionalnej rěči delnjoněmčinje wuknjacym we wšitkich zwjazkowych krajach Němskeje posrědkować, ma mjeńšinowa rada za wažny nadawk. Tohodla je so gremij na Konferencu kultusowych ministerkow a ministrow (KMK) z próstwu wo wuměnu wobroćił. „Prěnja dźěłowa rozmołwa budźe 28. junija“, předsyda mjeńšinoweje rady, předsyda Domowiny Dawid Statnik, po posedźenju gremija wčera w Berlinje informowaše. Nastupajo tutu iniciatiwu za posrědkowanje wědy wo mjeńšinach móža w gremiju zastupjeni Frizojo, Danojo a Serbja na nazhonjenja Sintow a Romow nawjazać. Tući su hižo wo to wojowali, zo šulerki a šulerjo wšudźe w zwjazkowej republice wo jich ludźe a stawiznach zhonja. Na dźěłowej rozmołwje z KMK wobdźělataj so za mjeńšinowu radu mjez druhim předsyda Statnik a nawoda mjeńšinoweho sekretariata Gösta Nissen.
Mjeńšinowa rada je dale wobdźělenje na dnjomaj wotewrjenych duri zwjazkoweho knježerstwa 19. a 20. awgusta rozjimała.
Strach ludźi jea wostanje dale wulki
„Kedźbu pasle!“ rěkaše wčera wječor w Kulowje. Na zarjadowanju su so přitomni z prašenjom rozestajili, kak prawicarscy ekstremisća a Reichsbürgerojo demokratiju podrywaja.
Kulow (SN/MiR). Zašłe lěta su so stajnje a zaso w medijach informacije wo tym jewili, zo kupja sej prawicarsce zmysleni a Reichsbürgerojo ležownosće na wsach. Wot tam potom swoje iniciatiwy wuwiwaja, statne a demokratiske prawa podrywać. Wosebje w pomjatku wostało je eklat wo pomnikoškitanym statoku we Weifa, kiž bě mějićel předał njewědźo, zo bě kupc jenož posunjenc (Strohmann). Zjawny protest je tomu wjedł, zo njeje so nowemu wobsedźerjej, kiž chcyše tam hudźbne studijo instalować poradźiło, swój zaměr we wsy njedaloko Šěrachowa přesadźić. Dalši přikład je Bjerwałdski hród pola Hamora. Tón bu předaty a to na přiwisnikow „krala Němskeje“ kaž so Peter Fitzek mjenuje. Při tym buchu do nakupa po wšěm zdaću 1,3 miliony eurow inwestowane.
Wólbny porjad rozjimali
Budyšin (SN/at). Wo wólbnym porjedźe za wólby štwórteho serbskeho zastupowaceho čłona rady Załožby za serbski lud ze Sakskeje je so prezidij Domowiny wčera w Budyšinje dorozumił. Rozjimany naćisk namjetuja zwjazkowemu předsydstwu za wobzamknjenje na posedźenju 30. junija. Tež čłonow wólbneho wuběrka budźe prezidij zwjazkowemu předsydstwu namjetować, kaž serbski třěšny zwjazk informowaše. Dalše ćežišćo posedźenja budźe přihot přichodneho financneho zrěčenja za Załožbu za serbski lud wot lěta 2026.
Zdobom je prezidij štyri delegowanja wobzamknył. Jedna wosoba wobdźěli so wot 17. do 21. julija 2023 w mjenje młodźinskeho towarstwa Pawk na 4. zetkanju młodych rěčnikow minoritnych rěčow. Serbska rejwanska skupina Smjerdźaca poda so wot 10. do 13. awgusta na mjezynarodny festiwal w serbiskim Obrenovacu a wot 1. do 3. septembra na mjezynarodny festiwal w čěskim Chrudimje. Samsny kónc tydźenja spočatk septembra wodźěli so kulturna skupina Serbska reja na lětušim „Wendentagu“ w delnjosakskim Wendlandźe.
